16 شهریور 1404 ساعت 15:34
سامانه پدافند لیزری چین موسوم به اسکای‌شیلد در عربستان سعودی با شکست مواجه شده است. چرا این سلاح پیشرفته در برابر گرما و گرد و غبار صحرا ناکارآمد بود؟
عربستان سعودی که یکی از اولین خریداران سامانه‌های پدافند هوایی لیزری در جهان محسوب می‌شود، با خرید سیستم ضدپهپادی و یکپارچه‌ی اسکای‌شیلد (SkyShield) از چین، قصد داشت از سایت‌های کلیدی و دارایی‌های گران‌قیمت خود مانند سامانه پاتریوت محافظت کند. اما تجربه عملیاتی این پدافند لیزری چین در شرایط سخت محیطی این کشور، محدودیت‌های جدی آن را آشکار کرده است.
سامانه اسکای‌شیلد چگونه کار می‌کند؟
سیستم اسکای‌شیلد از یک رویکرد لایه‌ای بهره می‌برد که رادارهای ضدپهپاد را با گزینه‌های «نابودی سخت» (Hard Kill) و «نابودی نرم» (Soft Kill) ترکیب می‌کند. هر آتشبار این سامانه شامل چهار خودرو است: یک رادار سه‌بعدی TWA، یک رادار ضدپهپاد آرایه فازی فعال (AESA) با پوشش ۳۶۰ درجه، دو خودروی جمر (مختل‌کننده) ضدپهپاد JN1101 و سلاح لیزری انرژی هدایت‌شده سایلنت هانتر (Silent Hunter) برای انهدام مستقیم پهپادها.
عربستان سعودی این سامانه را برای مقابله با تهدید فزاینده حملات پهپادی به زیرساخت‌های حیاتی خود خریداری کرد. اسکای‌شیلد با کمک متخصصان چینی مستقر شد و نمایش‌های اولیه آن نتایج قدرتمندی را نشان داد.
از نمایش قدرتمند تا شکست در میدان واقعی
با این حال، یک افسر سابق ارتش سعودی که هماهنگ‌کننده این پروژه بود، می‌گوید عملکرد سامانه در شرایط عملیاتی انتظارات را برآورده نکرده است. او می‌گوید: «با وجود عملکرد قوی در آزمایش‌ها، در شرایط واقعی کارایی اجزای اسکای‌شیلد کمتر از آن چیزی است که وعده داده شده بود.»
لیزر سایلنت هانتر، که توسط شرکت CETC چین ساخته شده، به‌طور خاص تحت تأثیر عوامل محیطی قرار گرفته است. این افسر توضیح داد: «در برخی موارد، برای تضمین نابودی یک پهپاد، بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه هدف‌گیری و تابش مداوم لیزر زمان لازم بود.» گرد و غبار و شن، ردیابی اپتیکال را مختل کرده و پرتو لیزر را تضعیف می‌کردند.
قرار گرفتن مداوم در معرض این شرایط همچنین باعث فرسایش سیستم‌های اپتیکال می‌شد، در حالی که گرمای شدید صحرا بخش زیادی از توان سیستم را به جای شلیک، صرف خنک‌سازی می‌کرد. استقرار ماژول لیزر از کانتینر نصب‌شده روی کامیون نیز زمان‌بر بود و انتقال از حالت آماده‌باش به حالت رزمی را کند می‌کرد.
برتری جنگ الکترونیک بر لیزر
در مقابل، اجزای مختل‌کننده یا جمر سامانه اسکای‌شیلد عملکرد قابل اعتمادتری داشتند. این افسر اشاره کرد که «بیشتر پهپادهایی که در منطقه دفاعی مورد هدف قرار گرفتند، نه توسط لیزر سایلنت هانتر، بلکه با سیستم جمر ضدپهپاد JN1101 خنثی شدند.»
مقامات سعودی از پکن خواسته‌اند تا سامانه اسکای‌شیلد را برای استفاده در آب‌وهوای گرم و پرگردوغبار اصلاح کند. تا زمانی که این بهبودها انجام نشود، لیزر سایلنت هانتر برای استقرار پایدار با محدودیت مواجه است. این تجربه هم پتانسیل و هم محدودیت‌های سلاح‌های انرژی هدایت‌شده را نشان می‌دهد. در حالی که لیزرها شلیک‌های کم‌هزینه و دقیقی را وعده می‌دهند، در برابر شرایط محیطی آسیب‌پذیر هستند و در عربستان، سیستم‌های سنتی جنگ الکترونیک مانند جمرها همچنان ستون فقرات پدافند ضدپهپادی باقی مانده‌اند.
source