21 مرداد 1404 ساعت 20:16
دستگیره های برقی خودرو که به درب پاپ اوت الکتریکی یا مخفی شونده هم معروف هستند، به یکی از ترندترین اصول طراحی در ماشینهای مدرن تبدیل شدهاند که جذابیتهای خاص خود را دارند، اما متوجه چالشهای پنهان آنها هستید؟
این روزها اگر به خودروهای جدید نگاهی بیندازید، متوجه یک روند رو به رشد یعنی استفاده از دستگیره برقی خودرو خواهید شد. این دستگیرهها در اشکال و انواع مختلفی ظاهر میشوند و از دکمههای ساده با حداقل دستگیره در خودروهایی مانند فورد موستانگ Mach-E و تسلا سایبرتراک که با اثر انگشت باز میشود گرفته تا دستگیرههایی که در ظاهر معمولی به نظر میرسند اما با لمس کردن به صورت الکترونیکی عمل میکنند را میتوانید در کلاس دستگیرههای درب الکتریکی پیدا کنید. کادیلاکهای برقی جدید در بیرون دستگیره سنتی دارند اما در داخل از دکمههای برقی استفاده میکنند و دوج چارجر سیکس پک نیز از دستگیرههای همسطح با بدنه با دکمهای در داخل بهره میبرد. هرچند این فناوری کاملا جدید نیست و پیش از این در خودروهایی مانند شورولت کوروت از نسل C6 به کار رفته بود، اما تکثیر بیسابقه آن در سالهای اخیر این سوال را ایجاد میکند که چرا این دستگیرهها اینقدر محبوب شدهاند؟ آیا دستگیرههای مکانیکی که دههها به خوبی کار میکردند، دیگر یک مشکل حلشده نیستند؟ برای یافتن پاسخ، بهتر است به سراغ طراحان خودرویی برویم که از این فناوری استفاده میکنند.
نگاهی به ترند دستگیره های برقی خودرو
اولین و مهمترین دلیلی که طراحان برای استفاده از دستگیره برقی خودرو ذکر میکنند، آزادی عمل در طراحی است. رایان ناگود، رئیس بخش طراحی داخلی برندهای آمریکایی استلانتیس، به طور مشخص به فضای داخلی دوج چارجر جدید اشاره میکند. در این خودرو، دکمههای الکترونیکی کوچک به طراحان این امکان را دادهاند که دستگیره اصلی در را به صورت توخالی طراحی کنند. این فضای خالی ایجاد شده، به محلی برای نصب سیستم نورپردازی محیطی تبدیل شده که نور را به زیبایی روی پنلهای بافتدار در منعکس میکند. به گفته او، اگر قرار بود یک دستگیره مکانیکی کامل با تمام اتصالات و اهرمهایش در آنجا نصب شود، تمام این فضا اشغال میشد و اجرای چنین طراحی خلاقانهای غیرممکن بود. در بخش بیرونی نیز، یک دکمه الکترونیکی به این معناست که دستگیره میتواند تقریبا در هر نقطهای از در قرار گیرد و محدودیتهای مکانیکی سابق را ندارد.
البته یک چالش بزرگ وجود دارد. طبق قوانین، خودروها همچنان باید یک دستگیره مکانیکی برای خروج اضطراری در داخل کابین داشته باشند. اما طراحان معتقدند این موضوع آزادی عمل آنها را محدود نمیکند. چرا؟ چون دستگیره اصلی که روزانه استفاده میشود، الکترونیکی و در بهترین موقعیت ارگونومیک قرار دارد. اما دستگیره اضطراری که برای موارد نادر طراحی شده، نیازی به قرار گرفتن در یک موقعیت عالی و در دسترس ندارد.
به همین دلیل، میتوان آن را در جایی پایینتر، دور از دید و حتی در یک موقعیت نه چندان راحت قرار داد. به عنوان مثال، در دوج چارجر، دستگیرههای اضطراری در قسمتی بسیار پایین و جلوی پنل درها نصب شدهاند. یعنی جایی که در حالت عادی اصلا به چشم نمیآیند.
بازی روانی با ذهن مشتریها توسط دستگیره مخفی شونده
دلیل دیگر، جنبه روانی و انتظارات مشتریان امروزی است. اسکات کروگر، رئیس طراحی آمریکای شمالی استلانتیس، میگوید که مشتریان امروزی از محصولات جدید، انتظار ویژگیهای فناورانه دارند. یک دستگیره برقی خودرو حس جدید بودن و تکنولوژی پیشرفتهتری نسبت به دستگیرههای مکانیکی سنتی القا میکند. این تفکر، مشابه همان دلیلی است که منجر به فراگیر شدن نمایشگرهای لمسی بزرگ و دکمههای لمسی در خودروها شده است. در عصر گوشیهای هوشمند، مردم عادت کردهاند که با لمس یک سطح، اتفاقی رخ دهد. بنابراین، طبیعی است که چنین انتظاری را از فناوریهای داخل خودرو نیز داشته باشند و دستگیرههای برقی، امتداد همین ایده هستند.
باید اعتراف کرد که دستگیره برقی خودرو میتواند به خلق طراحیهای بسیار جذاب و خلاقانه منجر شود. شاید بهترین مثال، فورد موستانگ برقی باشد که با حذف دستگیرههای سنتی و استفاده از دکمههای کوچک روی ستونها، به سطوح بدنه کاملا صاف و یکدستی دست یافته که ظاهری فوقالعاده تمیز و مدرن به آن بخشیده است. همچنین، احتمالا مهندسی و ساخت دستگیرههای همسطح با بدنه یا به اصطلاح Flush به صورت الکترونیکی، سادهتر از طراحی مکانیزمهای پیچیده مکانیکی است که باید کاملا صاف و بدون نقص در کنار ورق فلزی بدنه قرار گیرند.
چالش و خطرات استفاده از دستگیره برقی در خودرو
با وجود تمام مزایای طراحی، نباید جنبههای عملکردی و ایمنی را فراموش کرد. در طول سالها، داستانهای متعددی از موقعیتهای خطرناک مرتبط با دستگیرههای غیرمتعارف گزارش شده است. در یک مورد تراژیک، سالها پیش یک مرد مسن به همراه سگش در یک شورولت کوروت جان خود را از دست دادند، زیرا او نتوانسته بود دستگیره اضطراری مکانیکی در را پیدا کند. هرچند میتوان گفت که او باید دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه میکرد، اما واقعیت این است که کمتر کسی هنگام سوار شدن به خودرو به این فکر میکند که باید یاد بگیرم در صورت از کار افتادن دستگیره، چگونه از اینجا خارج شوم. مشکل دیگر این است که طراحان برای حفظ ظاهر تمیز کابین، معمولا دستگیرههای اضطراری را به صورت غیر محسوس طراحی میکنند. دستگیره اضطراری چارجر همرنگ پنل در است و دستگیرههای اضطراری تسلا به طرز بدنامی در اعماق جیبهای در پنهان شدهاند و گاهی حتی به جای دستگیره، تنها یک کابل برای کشیدن وجود دارد.
مشکلات دستگیره برقی خودرو تنها به داخل محدود نمیشود. گروهی از مالکان فورد موستانگ الکتریکی شکایتی را در مورد روش دسترسی به خودرو در هنگام تمام شدن باتری 12 ولتی تنظیم کردهاند. در این خودرو، اگر باتری تمام شود و دستگیرههای برقی کار نکنند، ابتدا باید با اتصال برق به دو ترمینال باتری که پشت گلگیر پنهان شده، کاپوت جلو را باز کرد. سپس با دسترسی مستقیم به باتری 12 ولتی و اعمال برق، میتوان دستگیرههای برقی را فعال کرد! این فرآیند بسیار پیچیدهتر از استفاده ساده از یک کلید فیزیکی در قفل در و کشیدن یک دستگیره مکانیکی است. نیاز به داشتن یک منبع برق خارجی و انتظار برای کمک، میتواند در شرایط اضطراری، مانند گیر افتادن یک کودک یا حیوان خانگی در یک خودرو، فاجعه بار باشد.
این به معنای آن نیست که دستگیره برقی خودرو جایی در صنعت خودرو ندارد. طراحیهای خلاقانه و زیبا همواره مورد استقبال قرار میگیرند. با این حال، هم ما به عنوان مصرف کننده و هم خودروسازان باید به یاد داشته باشیم که خودروها در نهایت ماشینهایی هستند که باید ایمن و کاربردی باشند. نیاز به ایجاد تعادل میان این دو خواسته یعنی زیبایی و عملکرد امری حیاتی است و به نظر میرسد شرکتهای خودروسازی هنوز در حال آزمون و خطا برای یافتن این تعادل هستند. امیدواریم بدترین نتیجه این روند، تنها کمی ارگونومی نامناسب یا طراحیهای عجیب و غریب باشد و هرگز شاهد تکرار حوادث جدیتری نباشیم.
source