شایانیوز– خبر درگذشت استاد محمود فرشچیان، چهره برجسته هنر ایرانی و نقاشی مینیاتور، جامعه فرهنگی ایران و هنر دوستان جهان را در ماتم فرو برد. ایشان عمر طولانی و پرثمر خود را وقف هنر و فرهنگ ایران زمین کرده بود. با رفتنش نه تنها هنرمندی نابغه را از دست دادیم، بلکه یکی از مهم‌ترین مبلغان فرهنگ دینی و ملی کشور نیز خاموش شد. فرشچیان که نمادی از پیوند میان هنر اصیل ایرانی و ارزش‌های معنوی و ملی بود، تا ابد در قلب همه علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر و در خاطره جمعی ایران زمین، زنده و سبز باقی خواهد ماند.
مبلغ فرهنگی دین و ملیت
در ایران سیاست زده و پر تنش که احزاب و جناح‌ها در تبلیغات فرهنگی ناکام مانده‌اند، آثار استاد فرشچیان از جمله تابلوهای «ضامن آهو» و «ظهر عاشورا» پیامی جانانه از ایمان، عشق ملی و عمق تمدن ایرانی-اسلامی به جهان منتقل کرده‌اند. او نه تنها هنر را به سان عنصری صرفاً بصری ترویج کرده، بلکه به واسطه تصاویر ماندگارش، بزرگان تشیع و فرهنگ ایرانی را در قالبی هنرمندانه و انسانی به جهانیان شناسانده است. اگر جریانات سیاسی نتوانستند تکیه‌گاهی معنوی یا ملی حقیقی برای مردم بسازند، فرشچیان با بی ادعایی و صرفا باً تمرکز بر ثنای انسانی و معنوی، این نقش را بی‌کم و کاست ایفا کرده است.
زندگی خانوادگی؛ از عشق کودکی تا پیوند مادام‌العمر
استاد فرشچیان در سال‌های دور، در سال 1334 با عشق کودکی‌اش خانم نیادخت قوامی ازدواج کرد و این زندگی مشترک تا هنگام مرگ ادامه یافت. حاصل این پیوند سه فرزند است: یاسمین فاطیما، علی مراد که پزشک و بنیان‌گذار مرکز پزشکی ترمیمی در فلوریدا است، و لیلا روان‌شناس رفتاری.
رشد و نمو هنرمندانه؛ از نئورئالیسم تا هویت‌سازی ملی
محمود فرشچیان در سال ۱۳۱۱ در شهر اصفهان متولد شد، شهری که همواره مهد هنر مینیاتور و نگارگری ایران بوده است. از کودکی با هنر آشنا شد و تحت تأثیر استادان بزرگ مینیاتور قرار گرفت. وی با حفظ اصالت هنر ایرانی و تلفیق آن با تکنیک‌های نوین، سبک ویژه‌ای خلق کرد که به «مکتب فرشچیان» معروف شد. این سبک تلفیقی از هنر سنتی و مدرن است که توانست مینیاتور را از محدودیت‌های پیشین رها کرده و آن را به سطح جهانی برساند.
او در طول زندگی هنری خود، نمایشگاه‌های متعددی در داخل و خارج از کشور برگزار کرد. آثارش در پاریس، نیویورک، شیکاگو و توکیو به نمایش گذاشته شده است و در موزه‌ها و مجموعه‌های خصوصی سراسر جهان نگهداری می‌شود. فرشچیان همچنین به عنوان استاد دانشگاه و مربی نسل‌های جدید نقاشی مینیاتور شناخته می‌شود که نقش مهمی در انتقال این هنر ارزشمند ایفا کرده است.
او نزد اساتید بزرگی چون حاج میرزا اعمی و عیسی بهادری آموزش دید . او سپس در ایران و اروپا تحصیل کرد و با دیدی مدرن و نگرشی نوین، سبک منحصر به فرد خود را در مینیاتور ایجاد کرد: تلفیقی از سنت و خلاقیت، با رنگ‌هایی تند و خطوطی روان. آثارش مانند تابلو مشهور شام غریبان یا ضامن آهو که در موزه‌های معتبر جهان نگهداری می‌شوند، حتی برای خاندان‌های سلطنتی و چهره‌های فرهنگی غرب جذابیت دارند. موزه‌ای از آثارش در کاخ سعدآباد تهران وجود دارد. او یکی از پنج هنرمند ایرانی‌ای است که توسط یونسکو به دنیا معرفی شده‌اند.
جایگاه فرهنگی و ارتباط با نهادها
فرشچیان علاوه بر هنر، چهره‌ای تأثیرگذار در عرصه آموزشی و عمومی بود. او پس از بازگشت از اروپا در وزارت فرهنگ و هنر ایران فعالیت کرد، و سپس در دانشگاه تهران به عنوان استاد به تدریس پرداخت. آثار او در اماکن مذهبی مانند حرم امام رضا (ع) نیز به چشم می‌خورند؛ و این نشانه‌ای روشن از اعتقاد عمیق و پیوند با هویت اسلامی است که خودش در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایش مکرراً به آنها اشاره می‌کرد.
بین سیاست‌زدگی فرهنگی و سرمایه‌گذاری جناحی در هنرهای مدرن ایران، شهرت و محبوبیت فرشچیان فارغ از این دستهبندی‌هاست. او با سبکی جهانی‌سازی شده اما با بنیاد ایرانی، توانست دین و هنر ملی را در قالب‌هایی مدرن و انسانی عرضه کند، نقشی بسیار برتر از تبلیغات رسمی یا فعالیت‌های فرهنگی سیاسی چهره‌های نظام.
میراثی فراتر از زمان
در روزهایی که جامعه ایرانی بیش از هر زمان به نمادهای صادق فرهنگی نیاز دارد، استاد فرشچیان همچون پلورالیستی معنوی و هنری عمل کرده است. او با تابلوهایی پرشور، اخلاق هنری و رسم سخاوت، پیام ایران و تشیع را به جهان مخابره کرده؛ آن هم از مجرای هنر و به واسطه نقاشی‌هایی که غرور ملی را به باور مذهبی پیوند می‌زند.
آثار او تا ابد روح افزاست برای آنان که به ارزش‌های انسانی و نجات دهندگی هنر ایمان دارند.
روحش شاد و راهش سبز و پر رهرو….
source