با پیشرفت تکنولوژی، اهرم دنده در خودروهای مدرن از حالت سنتی خود فاصله گرفته و اشکال عجیب‌تری به خود گرفته است. این تغییرات سوالات زیادی را در مورد دلیل آن و تاثیرش بر تجربه رانندگی برانگیخته است.

از زمانی که نخستین خودروها از خط تولید بیرون آمدند، دگرگونی‌های بسیاری روی داده است. در آغاز، بیشتر خودروها از نظر طراحی داخلی و بیرونی، الگویی تقریباً همسان را دنبال می‌کردند. اما امروزه مهندسان و طراحان آزادی بی‌سابقه‌ای برای آزمایش خلاقیت‌های خود دارند.

نگاهی به طراحی اهرم دنده در خودروهای مدرن

با ظهور گیربکس‌های خودکار و خودروهای برقی، محدودیت‌های مهندسی و طراحی کاهش یافته و بسیاری از برندها از این فرصت برای برجسته‌سازی خود بهره می‌برند. از صفحه گردان‌ها گرفته تا کریستال‌ها، دستگیره‌ها و دکمه‌ها، ما شاهد طیف وسیعی از گزینه‌های جایگزین برای اهرم دنده بوده‌ایم. در ادامه، 10 مورد از عجیب‌ترین و خاص‌ترین اهرم دنده در خودروهای مدرن را بررسی می‌کنیم.

دسته‌دنده کریستالی Orrefors ولوو

ولوو اغلب با ایمنی تداعی می‌شود، اما این شرکت به تجمل نیز آگاه است. این برند سوئدی شاید به اندازه برخی از رقبای آلمانی خود مانند مرسدس، بی‌ام‌و یا آئودی، پر زرق و برق یا بر عملکرد متمرکز نباشد، اما زبان طراحی آن، شکلی مینیمالیستی و محتاطانه از تجمل الهام‌گرفته از اسکاندیناوی را ارائه می‌دهد.

اهرم دنده کریستالی Orrefors که نخستین بار در کانسپت کوپه ولوو در نمایشگاه خودرو فرانکفورت 2013 به نمایش گذاشته شد، تزئینی و منحصر به فرد است. هرچند ممکن است به شدت اثر انگشت را جذب کند، اما این دسته‌دنده کریستالی بدون شک به ولووهایی که در آن‌ها به کار رفته، جلوه‌ای خاص می‌بخشد. در ابتدا، این ویژگی تنها منحصر به چند مدل ولوو بود، اما اکنون به عنوان یک نقطه کانونی نورشکن در کنسول مرکزی بسیاری از ولووهای مدرن عمل می‌کند.

گیربکس خودکار دنده‌باز فراری روما

فراری روما که در سال 2019 رونمایی شد، در کنار SF90 Stradale، دری را به روی نسل بعدی مدل‌های فراری گشود. روما نوعی کوپه گرند تورر با موتور V8 توربوشارژ است که در چیدمان موتور میانی جلو قرار گرفته است. طراحی آن بیانگر چیزی است که فراری آن را لا نوووا دولچه ویتا (la nuova dolce vita) می‌نامد. این عبارت به معنای «زندگی شیرین جدید» است که فراری آن را به عنوان یک اصل راهنما برای توسعه روما به کار برد، زیرا امیدوار بود خودرویی بسازد که تاریخچه طراحی و شخصیت این برند را نمایندگی کند.

بیشتر بخوانید:

یکی از راه‌هایی که فراری به گذشته خود ادای احترام کرده، با اهرم دنده است. دکمه‌ها مانند اهرم‌هایی عمل می‌کنند که می‌توان آن‌ها را برای انتخاب دنده‌ها به بالا یا پایین فشرد، و آن‌ها در یک محفظه فلزی قرار گرفته‌اند که شکل گیربکس دستی گیت‌دار فراری در گذشته را حفظ می‌کند.

کره کریستالی جنسیس GV60

این اولین خودروی برقی جنسیس بود و برای مشخص کردن این رویداد، طراحان آن را به اصطلاح «کُره کریستالی» مجهز کردند. صنعت خودرو قبلاً دسته‌دنده‌های دایره‌ای شکل را دیده بود، اما هیچ‌کدام با پیچیدگی فنی یا جذابیت نمایشی کره کریستالی برابری نمی‌کردند. نحوه عملکرد آن شبیه به بیشتر دسته‌دنده‌های دایره‌ای دیگر است. راننده می‌تواند دکمه وسط صفحه گردان را برای حالت پارک فشار دهد، یا آن را به راست یا چپ بچرخاند تا حالت حرکت، خلاص یا دنده عقب (Reverse) را انتخاب کند.

هنگامی که از آن استفاده نمی‌شود، صفحه گردان تغییر شکل می‌دهد. به داخل کنسول مرکزی می‌چرخد و سمت دیگر آن یک کره کریستالی را آشکار می‌کند. این کره دارای یک الگوی الماسی متقاطع با خطوط برجسته است که توسط سیستم نورپردازی محیطی روشن می‌شود. کل این سازوکار به نظر می‌رسد که از یک فضاپیمای بیگانه یا کارگاه تونی استارک به سرقت رفته است. کره کریستالی ممکن است برای برخی افراد بیش از حد باشد، اما بدون شک جذابیت انکارناپذیری دارد.

دکمه تعویض دنده پورشه 911 (نسل 992)

مشابه فراری، برند پورشه نیز عمیقاً با ریشه‌های مسابقه‌ای خود گره خورده است، و گنجینه آن 911 است. 911 که از سال 1963 وجود داشته، اعتباری عظیم کسب کرده است. برای بسیاری، این خودرو به لطف طراحی بی‌زمان و دینامیک رانندگی دلنشین خود، حرف آخر را در خودروهای اسپرت می‌زند.

در نسل کنونی 992، به جای یک اهرم یا یک دستگیره برای تعویض دنده، پورشه به مشتریان چیزی را ارائه می‌دهد که می‌توان آن را به بهترین وجه یک دکمه توصیف کرد. این سوئیچ کوچک و تخت شبیه یک USB فراموش شده است که مهندسان در کنسول مرکزی رها کرده‌اند.

گیربکس دستی آشکار پاگانی اوتوپیا

پاگانی یکی از معدود برندهای هایپرکار است که واقعاً به دنبال زیبایی است تا رکوردهای سرعت بالا یا زمان‌های دور پیست نوربرگ‌رینگ. خودروهای آن‌ها بیشتر میکل‌آنژ هستند تا انیشتین، و هیچ چیز این علاقه به ظرافت و شکوه را مانند فضای داخلی آن‌ها به نمایش نمی‌گذارد.

همچنین بخوانید:

یکی از نکات برجسته سلف یوتوپیا، یعنی هوایرا، گیربکس متوالی آشکار آن بود. اگرچه این گیربکس متوالی ظاهر و بخشی از حس یک گیربکس دستی را حفظ می‌کرد، اما تجربه کامل نبود. به جای داشتن موقعیت‌های ثابت برای هر دنده، راننده می‌توانست اهرم را به جلو یا عقب بکشد تا دنده‌ها را بالا و پایین کند. پاگانی در Huayra Epitome، یک نسخه ویژه و تک‌ساخت برای خداحافظی با هوایرا، این فناوری را بیشتر آزمایش کرد که دارای گیربکس دستی گیت‌دار آشکار بود.

دسته دنده بی‌ام‌و i3

هنگامی که بی‌ام‌و i3 در سال 2013 به نمایش درآمد، گامی جدید برای بی‌ام‌و را نشان داد. این نخستین خودروی کاملاً برقی از برند آلمانی بود و زبان طراحی روان و ناب یک آینده محتمل را معرفی کرد. اگرچه بی‌ام‌و i3 اکنون تولید نمی‌شود، اما تعدادی ایده جدید و جذاب را برای این برند معرفی کرد.

یکی از این ایده‌های جدید در فضای داخلی، دسته‌دنده i3 بود. همه چیز جدید و پیشرفته به نظر می‌رسید، اما با یک دسته‌دنده منحنی که در کنسول مرکزی نصب شده بود، آشنایی حفظ شده بود. در مقابل، i3 ایده‌ها و ظاهر جدیدی را برای فضای داخلی به نمایش گذاشت. فرمان به جای سه پره، دو پره داشت و داشبورد صاف و بالا قرار گرفته بود.

رابط کاربری تعویض دنده تسلا

با ادامه تم خودروهای برقی، به برندی می‌پردازیم که بر پیشرانه‌های برقی و فناوری متمرکز است. تسلا به خاطر فضای داخلی بسیار ساده و بی‌روح خود شهرت دارد. خطوط مستقیم هستند و دریچه‌های تهویه مطبوع در طراحی ادغام شده‌اند. به طور کلی، ورود به یک تسلا بیشتر شبیه ورود به یک فروشگاه جدید اپل است تا فضای داخلی یک خودرو.

تسلا به شدت به سمت صفحه نمایش متمایل است. تقریباً همه چیز در سیستم اطلاعات و سرگرمی خودرو ادغام شده است، که با استفاده از صفحه‌نمایش مرکزی عظیم در وسط داشبورد کنترل می‌شود و این شامل تعویض دنده نیز می‌شود. راننده می‌تواند در هر زمان با کشیدن انگشت خود در لبه سمت چپ صفحه‌نمایش به آن دسترسی پیدا کند. از اینجا، راننده می‌تواند دنده‌های مختلف را با کشیدن انگشت به بالا یا پایین، یا با ضربه زدن روی آیکون‌های آن‌ها انتخاب کند.

سوئیچ اهرمی آئودی E-Tron GT

E-Tron GT یک سدان چهار در است که قرار است عملکردی توانمند داشته باشد، اما همچنین تجمل را نیز به نمایش بگذارد. فضای داخلی این ماموریت را به سبک کلاسیک آئودی دنبال می‌کند، با طراحی ساده اما زیبا و مواد با کیفیت بالا. با E-Tron GT، آئودی چیز جدیدی را امتحان کرد. بیشتر مدل‌های مدرن آئودی دارای یک اهرم دنده خوب ساخته شده هستند.

با این حال، به عنوان یک خودروی برقی شاخص، E-Tron GT از آن فناوری قدیمی خلاص شده است. به عنوان جایگزین، E-Tron GT از نوعی سوئیچ اهرمی استفاده می‌کند. این سوئیچ به عنوان یک دکمه تخت در فرورفتگی کنسول مرکزی قرار می‌گیرد. برای استفاده از آن، رانندگان می‌توانند دکمه را بسته به دنده‌ای که می‌خواهند انتخاب کنند، به بالا یا پایین بکشند. ممکن است عجیب به نظر برسد، اما جایگزینی بصری برای اهرم دنده کلاسیک‌تر است.

آرایه دکمه‌ای لامبورگینی روولتو

لامبورگینی همیشه در مورد پرخاشگری و زیاده‌روی بوده است. مدل‌های پرچمدار V12 آن‌ها مانند مورسیه‌لاگو و اونتادور سال‌ها این فلسفه را به نمایش گذاشته‌اند و اکنون، افزوده‌ای جدید به دودمان گاو خشمگین وجود دارد: لامبورگینی روولتو. روولتو دارای یک پیشرانه هیبریدی است که 1001 اسب بخار قدرت خیره‌کننده تولید می‌کند. در بیرون، زبان طراحی زاویه‌دار و خشن برند را با افتخار به رخ می‌کشد. به نظر می‌رسد قطعه‌ای از فناوری نظامی آزمایشی باشد و داستان در داخل نیز همین‌گونه است.

در کنسول مرکزی، آرایه‌ای از دکمه‌ها برای انتخاب دنده‌ها وجود دارد. حالت‌های پارک و دستی روی دکمه‌های نوک‌تیز قرار دارند، و دنده عقب روی چیزی شبیه به اهرم کنترل رانش هواپیمای مینیاتوری بالای دو دکمه است. برای انتخاب حالت درایو، کافی است یک بار پدال شیفتر بالا را بکشید. این آرایه باعث می‌شود هر بار که پارک دوبل می‌کنید، شبیه یک خلبان جنگنده در حال انجام یک توالی راه‌اندازی به نظر برسید.

دنده چرخشی جگوار F-Pace

در سال 2016، جگوار با معرفی F-Pace تقاضای بازار برای SUV‌ها و کراس‌اوورهای بزرگ‌تر را برآورده کرد. F-Pace توسط یک موتور V6 سوپرشارژ نیرو می‌گرفت و زبان طراحی سدان‌های خود مانند F-Type، XF و XJ را به دنیای SUV آورد. این برای آن‌ها قلمرو جدیدی بود و با آن می‌خواستند ویژگی‌های جدیدی را معرفی کنند.

یکی از این ویژگی‌ها، اهرم دنده جدید بود. F-Pace دارای یک دنده چرخشی بود که نیاز به اهرم حجیم برای اشغال فضای کنسول مرکزی را از بین می‌برد. در تئوری، یک دنده چرخشی ساده و آسان برای استفاده است، اما جگوار تصمیم گرفت مسائل را پیچیده‌تر کند. مشابه کره کریستالی جنسیس GV60، دنده چرخشی F-Pace هنگامی که استفاده نمی‌شد، به داخل کنسول مرکزی جمع می‌شد تا با سطح آن هم‌تراز شود.