شایانیوز- وامبتها از پستانداران کیسهدار بومی استرالیا هستند که به خاطر ظاهر بامزه و رفتارهای جالبشان شناخته میشوند. این حیوانات که نزدیک به کوآلاها هستند، در مناطق مختلف استرالیا از جمله جنگلهای اوکالیپتوس، علفزارها و مناطق کوهستانی زندگی میکنند. وامبتها به سه گونه تقسیم میشوند: وامبت معمولی، وامبت بینیپُرمو و وامبت تاسمانی.
مهارت بالا در حفاری تونل
وامبتها بدنی تنومند و پاهای کوتاه و قوی دارند که به آنها کمک میکند در حفاری تونلهای زیرزمینی مهارت بالایی داشته باشند. وزن آنها معمولاً بین ۲۰ تا ۳۵ کیلوگرم است و طول بدنشان به حدود یک متر میرسد. پوست ضخیم و خزهای کوتاه آنها را در برابر شرایط آبوهوایی مختلف محافظت میکند. یکی از جالبترین ویژگیهای وامبتها، مدفوع مکعبی شکل آنهاست که به دلیل ساختار خاص رودههایشان تولید میشود.
شب گردی از روی انزوا
وامبتها حیوانات شبگرد هستند و بیشتر روز را در لانههای زیرزمینی خود میگذرانند. آنها گیاهخوارند و رژیم غذایی اصلیشان شامل ریشهها، علفها و پوست درختان است. وامبتها بهویژه در فصلهای خشک میتوانند مدتها بدون آب زنده بمانند. این حیوانات معمولاً منزوی هستند، اما گاهی در مناطق با منابع غذایی فراگرد، گروههای کوچکی تشکیل میدهند.
کیسه ای برای نوزاد
دوره بارداری در وامبتها حدود ۲۰ تا ۳۰ روز است و نوزادان بسیار کوچک و نارس به دنیا میآیند. مانند دیگر کیسهداران، نوزاد وامبت به کیسه مادر میرود و حدود ۶ تا ۱۰ ماه در آنجا میماند. وامبتها در طبیعت حدود ۱۵ سال عمر میکنند، اما در اسارت ممکن است تا ۲۰ سال نیز زندگی کنند.
کیسه وامبتها رو به پایین است
اگر یک شکارچی مثل دینگو بخواهد وامبت را شکار کند، وامبت یک ترفند جالب دارد: پشتش را میچرخاند! پوست پشت وامبت بسیار سفت و ضخیم است و حتی گاز گرفتن هم به آن آسیب نمیزند. آنها میتوانند با این تکنیک، مهاجمان را له کنند یا در تنگنا قرار دهند. با وجود پاهای کوتاه و بدن گرد، وامبتها میتوانند تا ۴۰ کیلومتر بر ساعت بدوند. البته فقط برای مسافتهای کوتاه، چون خیلی زود خسته میشوند. اما در مواقع خطر، واقعاً میتوانند سریع باشند.
برخلاف کانگوروها که کیسه رو به بالا دارند، کیسه وامبتها رو به پایین است! این طراحی هوشمندانه باعث میشود هنگام حفاری، خاک وارد کیسه نشود و بچهشان در امان بماند. وامبتها معمولاً آرام هستند، اما اگر عصبانی شوند، میتوانند گازهای دردناکی بگیرند یا با پشت خودشان حیوانات مزاحم را له کنند! بعضی از آنها در اسارت بسیار اجتماعی میشوند و حتی با انسانها بازی میکنند.
تهدیدی برای انقراض
وامبتها با تهدیدات مختلفی از جمله تخریب زیستگاه، تصادف با وسایل نقلیه و حمله سگهای وحشی روبهرو هستند. گونه وامبت بینیپُرمو در فهرست حیوانات در معرض خطر انقراض قرار دارد. سازمانهای محیطزیستی استرالیا برنامههای مختلفی برای حفاظت از این حیوانات اجرا میکنند، از جمله ایجاد گذرگاههای امن زیر جادهها برای کاهش تلفات ناشی از تصادفات.
نقش وامبتها در اکوسیستم
وامبتها نقش مهمی در اکوسیستم دارند. تونلهایی که حفر میکنند به تهویه خاک کمک کرده و زیستگاه برای گونههای دیگر فراهم میکند. همچنین، مدفوع آنها به عنوان کود طبیعی عمل کرده و به رشد گیاهان کمک میکند. این حیوانات بامزه فقط گرد و پشمالو نیستند آنها مهندسان زیرزمینی، قهرمانان اکوسیستم و تولیدکنندگان مکعبهای مرموز هستند!
source