اگر علاقه‌مند به ادامه تحصیل در بهترین دانشگاه های ایران هستید، اولین قدم این است که این دانشگاه‌ها را شناسایی کنید. در مرحله بعد می‌توانید پس از کسب اطلاعات لازم در مورد شرایط ورود به این دانشگاه‌ها، برای آزمون‌ ورودی یا مراحل مصاحبه احتمالی جهت گرفتن پذیرش آماده شوید. در مطالب قبلی مجله فرادرس بهترین دانشگاه‌‌های تهران را معرفی کردیم. با توجه به اینکه در حال حاضر دانشگاه‌های برتر ایران تنها محدود به دانشگاه‌های تهران نمی‌شوند، در این نوشته قصد داریم برترین دانشگاه‌‌های ایران را در رشته‌های مختلف بررسی و معرفی کنیم.

به همین منظور ابتدا ده دانشگاه برتر ایران را معرفی می‌کنیم. سپس توضیح می‌دهیم که مبنای جستجو و دسته‌بندی ما در این نوشته کدام نظام‌های رتبه‌بندی هستند و چه معیارهایی در هر کدام مهم‌تر است. همچنین برای اینکه با این نظام‌های رتبه‌بندی بهتر آشنا شوید، در سه بخش بعد لیست بهترین دانشگاه های ایران را طبق نتایج سایت هر کدام از این موسسات گزارش کرده‌ایم. با توجه به اینکه رتبه‌بندی دانشگاهی با توجه به موضوع یا رشته موردنظر کاملا متفاوت است، در ادامه این مطلب سعی شده است بهترین دانشگاه‌ها در حوزه‌های مختلفی مانند علوم پایه، علوم پزشکی و … نیز معرفی شوند.

معرفی ده دانشگاه برتر ایران

بهترین روش برای تشخیص بهترین دانشگاه های ایران این است که به سایت‌‌های رتبه‌بندی یا Ranking در زمینه معرفی بهترین دانشگاه‌های دنیا مراجعه کنیم تا ببینیم جایگاه دانشگاه‌های ایران در این سایت‌ها چگونه است. رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در سایت‌های مختلف بر اساس معیارهای تقریبا مشابهی انجام می‌شود. با این وجود ممکن است برخی از معیارهایی که برای یک سایت مهم است، برای سایت دیگر چندان مهم نباشد.

فیلم مجموعه معرفی رشته های دانشگاهی – جامع و کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

در این مطلب سعی شده است بهترین دانشگاه های ایران با توجه به گزارش سایت‌هایی مانند «QS World University Rankings» (+) یا به اختصار QS، سایت «U.S. News & World Report» (+) یا به اختصار USNews، سایت «Times Higher Education» (+) یا به اختصار THE که از معتبرترین سایت‌های رتبه‌بندی بین‌المللی محسوب می‌شوند، بررسی و معرفی شوند. جمع‌بندی ما برای معرفی ده دانشگاه برتر ایران بر اساس آمار این سه سایت به شکل زیر خواهد شد:

1. دانشگاه تهران با جایگاه تقریبی ۲۵۰ تا ۴۰۰ در جهان
2. دانشگاه صنعتی شریف با جایگاه تقریبی ۳۰۰ تا ۵۰۰ در جهان
3. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با جایگاه تقریبی ۳۵۰ تا ۶۰۰ در جهان
4. دانشگاه علم و صنعت ایران با جایگاه تقریبی ۳۵۰ تا ۵۰۰ در جهان
5. دانشگاه تربیت مدرس با جایگاه تقریبی ۴۰۰ تا ۷۰۰ در جهان
6. دانشگاه علوم پزشکی تهران با جایگاه تقریبی ۵۰۰ تا ۶۰۰ در جهان
7. دانشگاه تبریز با جایگاه تقریبی ۵۰۰ تا ۸۰۰ در جهان
8. دانشگاه شهید بهشتی با جایگاه تقریبی ۶۰۰ تا ۸۰۰ در جهان
9. دانشگاه شیراز با جایگاه تقریبی ۵۰۰ تا ۷۰۰ در جهان
10. دانشگاه فردوسی مشهد با جایگاه تقریبی ۶۰۰ تا ۹۰۰ در جهان

اگر معیار خاصی برای انتخاب دانشگاه برتر مدنظر شما است، برای مثال تعداد مقالات ISI منتشر شده سالانه توسط آن دانشگاه، بهتر است ابتدا به بخش نحوه امتیازدهی و محاسبات رتبه در این سایت‌ها مراجعه کنید تا بدانید وزن ویژگی موردنظر شما در امتیازدهی به چه صورت است. قطعا با رجوع به چند سایت مختلف می‌توانید به آمار قابل‌اطمینان‌تری در این زمینه دست پیدا کنید. در بخش‌های بعد خواهید دید رتبه‌بندی هر کدام از این سایت‌ها در مورد دانشگاه‌های ایران چه نتیجه‌ای را گزارش داده است.

اغلب این سایت‌ها معیارهایی شامل موارد زیر را برای محاسبه رتبه نهایی یک دانشگاه در نظر می‌گیرند و با اختصاص دادن وزن‌های مختلف به این ویژگی‌ها، رتبه جهانی هر دانشگاه را محاسبه می‌کنند:

• نسبت تعداد اعضای هیئت علمی به تعداد دانشجوها
• کیفیت تدریس و امکانات آموزشی بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده از دانشجوها
• تعداد و کیفیت مقالات علمی منتشر شده
• تعداد و کیفیت نشریات دانشگاه
• تعداد و کیفیت پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاه
• ارتباط با صنعت و کارخانه‌ها
• میزان دریافت بودجه‌های تحقیقاتی از نهادهای دولتی و خصوصی
• تعداد استنادات به مقالات پژوهشگران دانشگاه
• شاخص h-index پژوهشگران دانشگاه
• تعداد اعضای هیئت علمی بین‌المللی مشغول در دانشگاه
• پذیرش دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه
• همکاری‌ و تبادلات بین‌المللی
• نرخ اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاه پس از اتمام تحصیل
• درآمد حاصل از تجاری‌سازی پژوهش‌های انجام شده توسط دانشگاه
• مشارکت دانشگاه در زمینه مسائل زیست‌محیطی، اجتماعی و رفاهی جامعه
• تنوع و عدالت در پذیرش دانشجو

بنابراین ملاحظه می‌کنید که عواملی مانند نسبت تعداد دانشجویان به اساتید که نشان دهنده کیفیت آموزش و میزان یادگیری است یا کیفیت پژوهش‌های علمی، استنادات و مقالات منتشر شده، وجه بین‌المللی دانشگاه، ارتباط با صنایع و اشتغال فارغ‌التحصیلان در محاسبه رتبه جهانی یک دانشگاه می‌توانند دخیل باشند. پس بهترین روش‌ بررسی دانشگاه‌های برتر در هر کشوری این است که به چند سایت رتبه‌بندی معتبر مراجعه کنید. همچنین برای اینکه مقایسه منطقی‌تری بین دانشگاه‌ها ارائه دهیم، رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران را در رشته‌های دانشگاهی مختلف و با تفکیک موضوعی زیر در بخش‌های بعد بررسی خواهیم کرد:

• بهترین دانشگاه ‌های ایران در رشته‌های فنی و مهندسی
• بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌های علوم پایه
• بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌های ادبیات و علوم انسانی
• بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌های هنری
• بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌های پزشکی

معرفی رشته‌ های دانشگاهی با فرادرس

اولین عاملی که در مسیر موفقیت تحصیلی افراد و در کنار شناسایی بهترین دانشگاه‌‌های کشور موثر است، انتخاب رشته تحصیلی متناسب با علایق، استعدادها و با در نظر گرفتن اهداف کاری یا تحصیلی در آینده است. در همین زمینه، فرادرس مجموعه‌ای از چندین فیلم‌ آموزشی تهیه کرده است که با مشاهده آن‌ها می‌توانید با دید بهتری رشته دانشگاهی خود را انتخاب کنید:

همچنین در این مجموعه فیلم‌هایی با موضوع آموزش انتخاب رشته کنکور نیز وجود دارد که قطعا در مسیر ورود به دانشگاه راهنمای خوبی برای علاقه‌مندان خواهد بود:

1. فیلم آموزش رایگان انتخاب رشته کنکور تجربی فرادرس
2. فیلم آموزش رایگان انتخاب رشته کنکور ریاضی فرادرس

بهترین دانشگاه های ایران بر اساس نتایج سایت USNews

با مراجعه به این سایت می‌توانید رتبه تمام دانشگاه‌‌های ایران را مشاهده کنید. ما در ادامه فقط ۲۵ دانشگاه اول را لیست کرده‌ایم. همچنین در توضیحات رتبه‌بندی این سایت به این نکته اشاره شده است که ترتیب بیان شده بر اساس عملکرد پژوهشی و رتبه‌ای است که توسط دانشجویان و اعضای هیئت علمی در این دانشگاه‌ها در مقیاس جهانی و آسیا به‌دست آمده است. نحوه امتیازدهی برای انتخاب بهترین دانشگاه‌ها در این سایت به شکل زیر است:

1. تعداد مقالات، استنادات، همکاری‌های پژوهشی و پروژه‌های تحقیقاتی (٪ ۷۵)
2. شهرت دانشگاهی بر اساس نظرسنجی از اساتید سایر دانشگاه‌ها (٪ ۲۵)

بنابراین این رتبه‌بندی کاملا روی بعد پژوهشی و تولید علم در سطح جهانی برای یک دانشگاه متمرکز است. طبق آخرین آماری که در زمان انتشار این مطلب از سایت USNews دریافت شد، بهترین دانشگاه‌ های ایران به این ترتیب دسته‌بندی می‌شوند:

1. دانشگاه تهران با نمره جهانی ۶۱٫۵ در جایگاه اول
2. دانشگاه آزاد اسلامی با نمره جهانی ۵۷٫۶ در جایگاه دوم
3. دانشگاه صنعتی شریف با نمره جهانی ۵۳٫۵ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علوم پزشکی تهران با نمره جهانی ۵۳٫۵ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه تبریز با نمره جهانی ۵۳٫۵ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با نمره جهانی ۵۰ در جایگاه ششم
7. دانشگاه تربیت مدرس با نمره جهانی ۴۹٫۶ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه علوم پزشکی تبریز با نمره جهانی ۴۸٫۱ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه علوم پزشکی ایران با نمره جهانی ۴۷٫۸ در جایگاه نهم
10. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با نمره جهانی ۴۷٫۴ در جایگاه دهم
11. دانشگاه علوم پزشکی مشهد با نمره جهانی ۴۷٫۳ در جایگاه یازدهم
12. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با نمره جهانی ۴۷٫۲ در جایگاه دوازدهم
13. دانشگاه علم و صنعت ایران با نمره جهانی ۴۶٫۹ در جایگاه سیزدهم
14. دانشگاه صنعتی اصفهان با نمره جهانی ۴۶٫۲ در جایگاه چهاردهم
15. دانشگاه علوم پزشکی مازندران با نمره جهانی ۴۶٫۱ در جایگاه پانزدهم
16. دانشگاه علوم پزشکی شیراز با نمره جهانی ۴۶٫۱ در جایگاه شانزدهم
17. دانشگاه علوم پزشکی بابل با نمره جهانی ۴۴٫۴ در جایگاه هفدهم
18. دانشگاه شیراز با نمره جهانی ۴۴٫۱ در جایگاه هجدهم
19. دانشگاه فردوسی مشهد با نمره جهانی ۴۲٫۵ در جایگاه نوزدهم
20. دانشگاه شهید بهشتی با نمره جهانی ۴۱٫۹ در جایگاه بیستم
21. دانشگاه صنعتی خواجه نصیر‌الدین طوسی با نمره جهانی ۴۱٫۴ در جایگاه بیست و یکم
22. دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با نمره جهانی ۴۱٫۱ در جایگاه بیست و دوم
23. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با نمره جهانی ۴۰٫۸ در جایگاه بیست و سوم
24. دانشگاه کاشان با نمره جهانی ۳۹٫۳ در جایگاه بیست و چهارم
25. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با نمره جهانی ۳۹٫۲ در جایگاه بیست و پنجم

ملاحظه می‌کنید که نوع اعداد اعلام شده در این سایت با سایت QS که در بخش بعد معرفی می‌شود، کاملا متفاوت است و این ما را به این نتیجه می‌رساند که روش و پارامترهای متفاوتی برای محاسبه این اعداد در سایت‌‌های مختلف لحاظ می‌شود. همچنین نکته جالب‌توجه دیگری که از مقایسه آمار این دو سایت می‌توان نتیجه گرفت این است که طبق معیارهای سایت USNews دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در کنار دانشگاه‌‌های صنعتی جزء بهترین دانشگاه های ایران به‌شمار می‌روند.

بهترین دانشگاه های ایران بر اساس نتایج سایت QS

سایت QS یکی از شناخته‌شده‌ترین سایت‌های رتبه‌بندی جهانی است که علاوه‌بر رتبه جهانی، می‌توان جایگاه دانشگاه‌‌های ایران در آسیا را نیز با توجه به آمار این سایت تعیین کرد. در شیوه امتیازدهی این سایت بین‌المللی بودن دانشگاه اهمیت ویژه‌ای دارد.

بنابراین بالاترین وزن امتیازدهی در این سایت به شهرت دانشگاهی اختصاص دارد و پس از آن عوامل دیگری به ترتیب زیر موثراند:

1. بین‌المللی بودن دانشگاه (٪ ۵۰)
2. شهرت آکادمیک اساتید دانشگاه بر اساس نظرسنجی از اساتید دانشگاه‌های دیگر (٪ ۴۰)
3. نسبت دانشجو به استاد (٪ ۲۰)
4. استنادات به اعضای هیئت علمی (٪ ۲۰)
5. اشتغال فارغ‌التحصیلان بر اساس نظرسنجی از کارفرمایان (٪ ۱۰)
6. تعداد دانشجویان و اعضای هیئت علمی بین‌المللی (٪ ۵)

اگر برنامه شما تحصیل در بهترین دانشگاه های ایران و سپس ورود به بازار کار است، پیشنهاد ما این است که به گزارش‌‌های آماری این سایت بیشتر از دو سایت دیگر توجه کنید. در دو سایت دیگر، نرخ اشتغال فارغ‌التحصیلان امتیاز ویژه‌ای در تعیین دانشگاه‌های برتر ندارد. در حقیقت گزارش‌ دو سایت THE و USNews برای متقاضیان تحصیل و پژوهش با هدف انجام کار پژوهشی در دانشگاه یا صنعت مناسب‌تر است.

بهترین دانشگاه های ایران در سال ۲۰۲۴ میلادی و طبق آماری که سایت رتبه‌بندی جهانی QS ارائه داده است، به شکل زیر مرتب می‌شوند:

1. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه جهانی ۳۳۴ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۳۶۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه جهانی ۳۷۵ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه جهانی ۴۵۱ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه شیراز با رتبه جهانی ۶۸۱ تا ۶۹۰ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه شهید بهشتی با رتبه جهانی ۹۵۱ تا ۱۰۰۰ در جایگاه ششم
7. دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه جهانی ۱۰۰۱ تا ۱۲۰۰ در جایگاه هفتم

همچنین اگر بخواهیم دامنه بررسی خود را به آسیا و در سال ۲۰۲۴ محدود کنیم، لیست زیر نشان‌دهنده بهترین دانشگاه های ایران در این سایت خواهد بود:

1. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه آسیایی ۸۵ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با رتبه آسیایی ۸۸ در جایگاه دوم
3. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه آسیایی ۱۲۱ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه آسیایی ۱۶۶ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه شیراز با رتبه آسیایی ۱۸۴ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه آسیایی ۱۸۷ در جایگاه ششم
7. دانشگاه صنعتی اصفهان با رتبه آسیایی ۱۹۱ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه تبریز با رتبه آسیایی ۱۹۹ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با رتبه آسیایی ۲۳۸ در جایگاه نهم
10. دانشگاه شهید بهشتی با رتبه آسیایی ۲۵۱ تا ۲۶۰ در جایگاه دهم
11. دانشگاه صنعتی شیراز با رتبه آسیایی ۲۶۱ تا ۲۷۰ در جایگاه یازدهم
12. دانشگاه آزاد اسلامی با رتبه آسیایی ۲۸۱ تا ۲۹۰ در جایگاه دوازدهم
13. دانشگاه صنعتی شاهرود با رتبه آسیایی ۲۸۱ تا ۲۹۰ در جایگاه سیزدهم
14. دانشگاه کاشان با رتبه آسیایی ۲۹۱ تا ۳۰۰ در جایگاه چهاردهم
15. دانشگاه کردستان با رتبه آسیایی ۲۹۱ تا ۳۰۰ در جایگاه پانزدهم
16. دانشگاه صنعتی سهند با رتبه آسیایی ۳۵۱ تا ۴۰۰ در جایگاه شانزدهم
17. دانشگاه بوعلی سینا با رتبه آسیایی ۴۰۱ تا ۴۵۰ در جایگاه هفدهم
18. دانشگاه صنعتی خواجه نصیر‌الدین طوسی با رتبه آسیایی ۴۰۱ تا ۴۵۰ در جایگاه هجدهم
19. دانشگاه خوارزمی با رتبه آسیایی ۴۰۱ تا ۴۵۰ در جایگاه نوزدهم
20. دانشگاه رازی با رتبه آسیایی ۴۰۱ تا ۴۵۰ در جایگاه بیستم

دقت کنید در کل این مطلب رتبه‌های جهانی یا آسیایی گزارش شده بر مبنای نتایج سایت QS فقط در بازه ۱ تا ۱۵۰۰ گزارش شده‌اند. بنابراین در مقایسه با مقیاس جهانی، جایگاه دانشگاه‌های ایران در آسیا بسیار بهتر است.

بهترین دانشگاه های ایران بر اساس نتایج سایت THE

رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌ها در سایت THE بر اساس معیارهایی به شکل زیر وزن‌دهی و محاسبه می‌شود:

1. کیفیت آموزشی از نظر نسبت تعداد دانشجویان به تعداد اساتید و بودجه دانشگاهی (٪ ۳۰)
2. تعداد و کیفیت مقالات و پژوهش‌های منتشر شده (٪ ۳۰)
3. استنادات پژوهشی (٪ ۳۰)
4. درآمد از صنعت (٪ ۷٫۵)
5. تعداد اعضای هیئت علمی و دانشجویان بین‌المللی (٪ ۲٫۵)

ویژگی بارز این سایت در مورد انتخاب بهترین دانشگاه های ایران این است که روی تعادل پژوهش، آموزش و تاثیر در صنایع تاکید دارد. نتایج حاصل از سایت THE برای سال ۲۰۲۴ به شکل زیر گزارش می‌شود:

1. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه جهانی ۳۰۱ تا ۳۵۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه جهانی ۳۵۱ تا ۴۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه جهانی ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با رتبه جهانی ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه صنعتی شیراز با رتبه جهانی ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه ششم
7. دانشگاه تبریز با رتبه جهانی ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه علوم پزشکی تبریز با رتبه جهانی ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه علوم پزشکی بابل با رتبه جهانی ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه نهم
10. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با رتبه جهانی ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه دهم

بهترین دانشگاه ‌های ایران در رشته‌ های فنی و مهندسی

در اولین بخش از تفکیک موضوعی قصد داریم به معرفی بهترین دانشگاه‌ های ایران در حوزه فنی و مهندسی و در سال ۲۰۲۴ میلادی بپردازیم. طبق آماری که در سایت QS منتشر شده است، در زمینه مهندسی و تکنولوژی برترین دانشگاه‌های ایران در فهرست زیر قرار می‌گیرند:

1. دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۳۴۶ در جایگاه اول
2. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه جهانی ۴۰۱ تا ۴۵۰ در جایگاه دوم

ذکر این نکته مهم است که در سایت QS دسترسی به تمام فیلترهای موضوعی به‌صورت رایگان ممکن نیست. به همین دلیل ممکن است آماری که در این نوشته بر مبنای این سایت گزارش می‌شود، خیلی کامل نباشد. اما سایت USNews امکان انتخاب موضوعی به شکل تفکیک شده‌تری دارد. برای مثال، اگر بخواهیم چند دانشگاه برتر ایران در حوزه «هوش مصنوعی» را شناسایی کنیم، می‌توانیم از بخش انتخاب فیلتر این سایت روی موضوع Artificial Intelligence کلیک کرده و به فهرست زیر برسیم:

1. دانشگاه تهران با نمره جهانی ۶۱٫۵ در جایگاه اول
2. دانشگاه آزاد اسلامی با نمره جهانی ۵۷٫۶ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علم و صنعت ایران با نمره جهانی ۴۶٫۹ در جایگاه سوم
4. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با نمره جهانی ۵۰ در جایگاه چهارم

در همین زمینه اگر علاقه‌مند هستید با دانشگاه صنعتی امیرکبیر بیشتر آشنا شوید، می‌توانید فیلم آموزشی معرفی دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک) + معرفی دانشکده‌ها، امکانات پژوهشی و رفاهی فرادرس را مشاهده کنید که لینک آن نیز در ادامه برای شما قرار داده شده است:

فیلم دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک) + معرفی دانشکده‌ها، امکانات پژوهشی و رفاهی (رایگان) در فرادرس

کلیک کنید

در شاخه‌های مختلف «مهندسی عمران» نیز دانشگاه‌های ایران به شکل زیر در این سایت مرتب می‌شوند:

1. دانشگاه آزاد اسلامی با نمره موضوعی ۷۵٫۷ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با نمره موضوعی ۶۶٫۱ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تبریز با نمره موضوعی ۶۴٫۵ در جایگاه سوم
4. دانشگاه صنعتی شریف با نمره موضوعی ۶۲٫۲ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه تربیت مدرس با نمره موضوعی ۵۵٫۴ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه صنعتی خواجه نصیر‌الدین طوسی با نمره موضوعی ۵۴ در جایگاه ششم
7. دانشگاه علم و صنعت ایران با نمره موضوعی ۵۲٫۵ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با نمره موضوعی ۴۸٫۳ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با نمره موضوعی ۴۴٫۴ در جایگاه نهم
10. دانشگاه صنعتی اصفهان با نمره موضوعی ۴۳٫۱ در جایگاه دهم

همچنین در شاخه‌های مختلف «مهندسی برق» در سایت USNews بهترین دانشگاه های ایران به‌صورت زیر لیست می‌شوند:

1. دانشگاه آزاد اسلامی با نمره موضوعی ۶۶٫۱ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با نمره موضوعی ۶۰٫۹ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تبریز با نمره موضوعی ۵۴٫۲ در جایگاه سوم
4. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با نمره موضوعی ۴۸ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه صنعتی شریف با نمره موضوعی ۴۷٫۵ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه صنعتی شیراز با نمره موضوعی ۴۱٫۹ در جایگاه ششم
7. دانشگاه علم و صنعت ایران با نمره موضوعی ۴۱٫۶ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه شیراز با نمره موضوعی ۳۸٫۳ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه شهید بهشتی با نمره موضوعی ۳۵٫۵ در جایگاه نهم
10. دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با نمره موضوعی ۳۳ در جایگاه دهم

همچنین اگر بخواهیم به آمار سایت THE نگاهی بیندازیم، با فیلتر کردن حوزه «مهندسی مکانیک و هوافضا» به فهرست زیر خواهیم رسید:

1. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه ۳۰۱ تا ۳۵۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه ۳۵۱ تا ۴۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه صنعتی شیراز با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه ششم
7. دانشگاه تبریز با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه صنعتی اصفهان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه نهم
10. دانشگاه کاشان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه دهم

در نهایت می‌توانیم بهترین دانشگاه‌ های ایران در حوزه فنی و مهندسی را بر اساس آماری که این سه سایت ارائه می‌دهند، به‌صورت زیر جمع‌بندی کنیم. دقت کنید ادامه تحصیل در حوزه فنی و مهندسی هم برای دانش‌آموزان نظری و هم برای هنرجویانی که در رشته‌های هنرستانی تحصیلات متوسطه خود را به پایان رسانده‌اند، امکان‌پذیر است.

بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌ های علوم پایه

بهترین دانشگاه‌ های ایران در بخش علوم پایه (علوم طبیعی)‌ و در سال ۲۰۲۴ میلادی طبق آمار سایت QS به شرح زیر هستند:

1. دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۴۰۱ تا ۴۵۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه جهانی ۵۰۱ تا ۵۵۰ در جایگاه دوم

فیلم مجموعه سوالات و پاسخنامه کنکور کارشناسی ارشد علوم پایه – جامع و کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

همچنین بخواهیم فهرستی از برترین دانشگاه‌های ایران در حوزه علوم پایه را بر اساس سایت USNews به‌دست آوریم، لازم است با جزئیات بیشتر و کاملا موضوعی در این سایت به جستجو بپردازیم. برای مثال، در شاخه‌های مختلف علم «فیزیک»، ترتیب بهترین‌ها به‌صورت زیر است:

1. دانشگاه صنعتی اصفهان با رتبه موضوعی ۵۱٫۴ در جایگاه اول
2. دانشگاه آزاد اسلامی با رتبه موضوعی ۴۸ در جایگاه دوم
3. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه موضوعی ۴۱٫۵ در جایگاه سوم
4. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه موضوعی ۳۷٫۴ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه تهران با رتبه موضوعی ۳۶٫۶ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه شهید بهشتی با رتبه موضوعی ۳۱ در جایگاه ششم
7. دانشگاه گیلان با رتبه موضوعی ۳۰٫۶ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه تبریز با رتبه موضوعی ۲۷٫۶ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه شیراز با رتبه موضوعی ۲۷٫۳ در جایگاه نهم
10. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه موضوعی ۲۶٫۶ در جایگاه دهم

همچنین در شاخه‌‌های مختلف «شیمی» به نتیجه زیر در این سایت خواهیم رسید:

1. دانشگاه تهران با رتبه موضوعی ۶۶٫۵ در جایگاه اول
2. دانشگاه تبریز با رتبه موضوعی ۶۴٫۳ در جایگاه دوم
3. دانشگاه آزاد اسلامی با رتبه موضوعی ۶۳٫۳ در جایگاه سوم
4. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه موضوعی ۵۹٫۸ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه تربیت مدرس با رتبه موضوعی ۵۸٫۳ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه موضوعی ۵۷٫۹ در جایگاه ششم
7. دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با رتبه موضوعی ۵۷٫۳ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه صنعتی اصفهان با رتبه موضوعی ۵۳٫۳ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه کاشان با رتبه موضوعی ۵۳ در جایگاه نهم

این در حالی است که در زمینه «ریاضیات» نتایج این سایت برای برترین دانشگاه‌ها در ایران به شکل زیر خواهد شد:

1. دانشگاه آزاد اسلامی با رتبه موضوعی ۸۳٫۷ در جایگاه اول
2. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه موضوعی ۶۴٫۸ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تبریز با رتبه موضوعی ۴۵٫۷ در جایگاه سوم
4. دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه موضوعی ۳۳٫۱ در جایگاه چهارم

همچنین در سایت تایمز یا THE برای «علوم زیستی» و در سال ۲۰۲۴ بهترین دانشگاه های ایران به شکل زیر معرفی شده‌اند:

1. دانشگاه علوم پزشکی ایران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تبریز با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علوم پزشکی بابل با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه پنجم

به این ترتیب با کنار هم قرار دادن این نتایج می‌توانیم در زمینه علوم پایه به جمع‌بندی کلی زیر برسیم:

دقت کنید در مورد برخی از رشته‌ها اطلاعات دقیقی در دست نیست، پس این نتایج بسیار کلی است. برای اینکه بتوانید آمار دقیق‌تری داشته باشید، لازم است به‌صورت موردی و به شیوه‌ای که بالاتر مثال زده شد، برای هر رشته به بررسی بهترین دانشگاه‌های ایران بپردازید.

بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌ های ادبیات و علوم انسانی

تا اینجا احتمالا متوجه شده‌اید که تفکیک موضوعی در نظام‌های رتبه‌بندی مختلف ممکن است کاملا متفاوت باشند. برای مثال، در نظام رتبه‌بندی موسسه QS چیزی به‌عنوان علوم انسانی نداریم، بلکه این عنوان با هنر ترکیب شده است و کلیه موضوعاتی که در ایران زیرمجموعه علوم انسانی محسوب می‌شوند، ممکن است در دسته‌بندی‌های مختلفی از این سایت قرار بگیرند. برای مثال، در این سایت فیلتری به نام علوم اجتماعی و مدیریت داریم که البته دسترسی به نتایج آن نیز ممکن نیست.

اما می‌توانیم از گزارش دو سایت دیگر استفاده کنیم. برای مثال، با جستجوی رتبه‌بندی بهترین دانشگاه های ایران در شاخه‌های مختلف «روانشناسی» در سایت THE، به نتیجه زیر می‌رسیم:

1. دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله با رتبه ۶۰‍۱ تا ۸۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علوم پزشکی ایران با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه علوم پزشکی کردستان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه پنجم

در مقابل سایت USNews نیز که آمار موضوعی کاملا تفکیک شده‌ای به ما می‌دهد، در زمینه روانشناسی تنها دانشگاه‌ علوم پزشکی تهران را به عنوان بهترین دانشگاه ایران معرفی می‌کند. اگر به فیلترهای این سایت دقت کنید متوجه خواهید شد که بیشتر موضوعات آن در زمینه تکنولوژی و علوم فنی و مهندسی است. در زمینه «مدیریت» در سایت THE بهترین‌ها به شکل زیر مرتب می‌شوند:

1. دانشگاه صنعتی شریف با رتبه ۳۰۱ تا ۳۵۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه صنعتی امیرکبیر با رتبه ۳۵۱ تا ۴۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه ۳۵۱ تا ۴۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه گلستان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه پنجم

همچنین در شاخه «علوم سیاسی و مطالعات بین‌الملل» نیز می‌توانیم بهترین دانشگاه‌ های ایران را طبق آمار سایت THE به شکل زیر معرفی کنیم:

1. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه گلستان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تبریز با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه ۸۰۱ تا ۱۰۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با رتبه ۸۰۱ تا ۱۰۰۰ در جایگاه پنجم

در نهایت جدول زیر بهترین دانشگاه‌های حوزه علوم انسانی در ایران را نمایش می‌دهد:

بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌ های هنری

همان‌طور که می‌دانید حوزه هنر نیز بسیار گسترده است و شاید بهتر باشد برای رسیدن به بهترین دانشگاه‌ها در این زمینه کاملا به‌صورت موضوعی به جستجو بپردازید. برای مثال، با مراجعه به سایت THE با فیلتر کردن موضوع «هنرهای اجرایی و طراحی» به نتیجه زیر خواهیم رسید:

1. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه تبریز با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه کاشان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه ۸۰۱ تا ۱۰۰۰ در جایگاه پنجم

فیلم معرفی دانشگاه هنر ایران + افراد تاثیرگذار فارغ التحصیل رشته هنر + گواهینامه در فرادرس

کلیک کنید

این در حالی است که سایت USNews و QS در این حوزه اطلاعات دقیقی به‌دست نمی‌دهند. اگر «مهندسی معماری» را زیرشاخه رشته‌های هنری در نظر بگیریم، بهترین دانشگاه‌های این رشته به شکل زیر در سایت THE معرفی شده‌اند:

1. دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تبریز با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه کاشان با رتبه ۶۰۱ تا ۸۰۰ در جایگاه پنجم

در مجموع می‌توانیم بهترین دانشگاه‌های هنری ایران را به شرح زیر در نظر بگیریم. همان‌طور که ملاحظه می‌کنید، در این جدول به تفکیک به برخی از رشته‌ها اشاره شده است. در همین راستا، اگر علاقه‌مند هستید با جزئیات دانشگاه‌هایی مانند دانشگاه هنر تهران بیشتر آشنا شوید، می‌توانید مطلب «رشته های دانشگاه هنر تهران – معرفی ۳۰ رشته برای علاقه مندان» از مجله فرادرس را مطالعه کنید.

بهترین دانشگاه های ایران در رشته‌ های پزشکی

در انتهای این مطلب از مجله فرادرس و برای مشخص کردن بهترین دانشگاه های ایران در حوزه «بالینی و بهداشت»، نتایج حاصل از جستجو در سایت THE را گزارش می‌کنیم:

1. دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه ۳۰۱ تا ۴۰۰ در جایگاه اول
2. دانشگاه علوم پزشکی کاشان با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علوم پزشکی قزوین با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه چهارم
5. دانشگاه علوم پزشکی تبریز با رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ در جایگاه پنجم
6. دانشگاه علوم پزشکی اراک با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه ششم
7. دانشگاه علوم پزشکی بابل با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه هفتم
8. دانشگاه علوم پزشکی ایران با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه هشتم
9. دانشگاه علوم پزشکی کردستان با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه نهم
10. دانشگاه علوم پزشکی مشهد با رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ در جایگاه دهم

از طرفی سایت USNews در حوزه «ایمنی‌شناسی» بهترین دانشگاه های ایران را به شکل زیر معرفی می‌کند:

1. دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه موضوعی ۳۵٫۴ در جایگاه اول
2. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه موضوعی ۲۹٫۲ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علوم پزشکی ایران با رتبه موضوعی ۲۴٫۳ در جایگاه سوم

فیلم مجموعه آموزش علوم پزشکی – از دروس دانشگاهی تا کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

همین سایت در زمینه «بیوتکنولوژی» گزارش زیر را ارائه می‌کند:

1. دانشگاه تهران با رتبه موضوعی ۴۱٫۲ در جایگاه اول
2. دانشگاه علوم پزشکی تبریز با رتبه موضوعی ۳۸٫۶ در جایگاه دوم
3. دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه موضوعی ۳۷٫۸ در جایگاه سوم

به‌علاوه با مراجعه به سایت QS خواهید دید که در حوزه «علوم پزشکی» بهترین دانشگاه‌ های ایران در سال ۲۰۲۴ به شکل زیر معرفی شده‌اند:

1. دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه جهانی ۳۵۸ در جایگاه اول
2. دانشگاه علوم پزشکی مشهد با رتبه جهانی ۴۵۱ تا ۵۰۰ در جایگاه دوم
3. دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۴۵۱ تا ۵۰۰ در جایگاه سوم
4. دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رتبه جهانی ۵۰۱ تا ۵۵۰ در جایگاه چهارم