در دنیای دیجیتال امروز، که همگی ما با انواع مختلف محتوا احاطه شدهایم، حتما بارها شنیدهاید که شغل کسی «تولید محتوا» باشد. اما اگر از ما بپرسند «تولید محتوا چیست» و دقیقا چه فعالیتهایی را شامل میشود، احتمالا نتوانیم پاسخ کامل و درستی به آن بدهیم. خیلی از افراد فکر میکنند تولیدکنندگان محتوا لزوما نویسنده، گرافیست یا عکاس هستند. این دیدگاه با اینکه اشتباه نیست، تعریف درست و کاملی هم از شغل تولید محتوا به ما ارائه نمیکند. در تعریفی خیلی ساده، «تولید محتوا» (Content Creation) را باید بهصورت فرایند هدفمندی در نظر گرفت که طی آن ایدهها و اطلاعات مشخصی را بهشکلی قابلدرک برای مخاطبان هدف در قالب متن، تصویر، ویدیو و صدا تولید و منتشر میکنیم. بنابراین پستهای وبلاگی، پست و استوری شبکههای اجتماعی، ویدیوهای یوتیوب و پادکست همه انواع مختلفی از محتوا به حساب میآیند. تولید محتوا کاربردهای زیادی در بازاریابی بهتر محصولات و خدمات، آموزش مخاطبان و کمک به کسب درآمد افراد دارد.
تولید محتوا در حقیقت روشی برای برقراری ارتباط با مخاطبان و جلب اعتماد آنها است؛ بههمین دلیل کسب و کارها از آن برای معرفی، تبلیغ و فروش بیشتر محصولات و خدمات خود استفاده میکنند. روش بازاریابی که به آن «بازاریابی محتوایی» (Content Marketing) گفته میشود. در این مطلب از مجله فرادرس توضیح میدهیم تولید محتوا چیست و چرا مهم است. در ادامه با انواع تولید محتوا و اصول و مراحل آن آشنا میشویم. در پایان شغل تولید محتوا، مهارتهای موردنیاز آن را و آینده شغل تولید محتوا را مرور میکنیم.
محتوا چیست؟
«تولید محتوا» به فرایند ساخت و انتشار اطلاعات قابلدرک بهشکل متن، تصویر، ویدیو یا صدا برای افراد گفته میشود. برای اینکه به درک درستتری از مفهوم تولید محتوا برسیم، ابتدا باید تعریف درستی از «محتوا» در ذهن داشته باشیم. اکثر ما با شنیدن کلمه «محتوا» یا «کانتنت» (Content) به یاد پستهای وبلاگی و استوریهای خوشآبورنگ اینستاگرام میافتیم. این ذهنیت با اینکه اشتباه نیست، کامل هم نیست. در تعریفی بسیار ساده «محتوا» را میتوان بهصورت زیر تعریف کرد:
«محتوا هرچیزی است که بتوان آن را خواند، دید یا شنید.»
تعریف بالا در عین ساده بودن، کمی گنگ و گیجکننده است. برای رسیدن به تعریفی دقیقتر، با جستجویی ساده در گوگل به بیشتر از ۲۵ میلیون پاسخ در صفحه نتایج رسیدیم:
اگر به نتایج تصویری سر بزنیم، به دایره گستردهای از کلمات و عبارات مرتبط با کلمه «Content» میرسیم:
بازاریابی، سئو، اینفوگرافی، مجله، شبکههای اجتماعی، وبسایت، ارائه و خلاقیت فقط چند مورد از کلماتی هستند که گوگل آنها را با «محتوا» مرتبط در نظر میگیرد. پس محتوا را میتوان بهصورت هر اطلاعاتی قابل خواندن، شنیدن و دیدن که در بستر دیجیتال یا غیردیجیتال منتشر شود، تعریف کرد.
دوباره به بخش نتایج عادی برمیگردیم. دیکشنری Merriam-Webster، در یکی از معانی Content، آن را به صورت زیر تعریف میکند:
«هر اطلاعات متنی، بصری یا شنیداری که وبسایتها فراهم میکنند.»
به تصویر زیر توجه کنید:
اگر خوب به تصویر بالا دقت کنید، معنی دیگری هم برای «Content» ذکر شده و آن «چیزی است که در درون چیز دیگری قرار دارد» (Something Contained).
این معنی با ذهنیتی که در زبان فارسی از مفهوم «محتوا» داریم، همخوانی بیشتری دارد. «آنچه درون چیز دیگری قرار دارد» و «درونمایه سخن» معانی هستند که در فارسی برای کلمه «محتوا» بیان شدهاند. «محتوی» هم بهمعنی آن چیزی است که حاوی چیز دیگری است. اگر کمی به ادبیات فارسی علاقهمند باشید، با این توضیحات حتما میپذیرید که محتوی «ظرف» است و محتوا آنچیزی است که در درون این ظرف قرار میگیرد.
از مجموع همه نکات بالا، محتوا را میتوانیم بهصورت شیوه بیان و انتقال ایدهها و اطلاعات قابلدرک برای مخاطب انسانی تعریف کنیم. این اطلاعات ممکن است شکلهای مختلفی به خود بگیرند. بهعنوان مثال، بهصورت متن باشند، در ظرف تصویر و ویدیو بنشینند یا از طریق صدا مفهومی را به مخاطب منتقل کنند. بنابراین وظیفه محتوا این است که ایدهای را به مخاطب انتقال دهد.
با توجه به این تعریف، اگر از ما بپرسند تولید محتوا چیست خیلی راحت میتوانیم بگوییم:
«تولید محتوا یعنی ساخت اطلاعات قابل فهم در فرمتهای مختلف برای مخاطبان»
این محتوای تولیدی ممکن است از طریق بسترهای مختلف دیجیتال (مثل وبسایتها، شبکههای اجتماعی و …) یا بسترهای غیردیجیتال (کتاب، مجله و …) در دسترس مخاطبان قرار بگیرد. هرچند اگر روی معنای محتوا در دنیای دیجیتال و اینترنت تمرکز کنیم، «تولید محتوا» به بسترهای دیجیتال مثل وبسایت و شبکههای اجتماعی محدود میشود. بدون محتوا وبسایت، وبلاگ و شبکههای اجتماعی هیچ چیزی برای ارائه به مخاطبان خود ندارند. همه این بسترها در حقیقت ظرفهای خالی هستند که با قرار دادن انواع محتوا، آنها را پر میکنیم. اینکه چه محتوایی برای انتقال چه اطلاعات و موضوعاتی تولید شود، سوالی است که در بخشهای بعدی این مطلب به آن پاسخ میدهیم. در بخش بعدی پاسخ کاملتری به سوال تولید محتوا چیست میدهیم و فرایند تولید محتوا را از دیدگاه بازاریابی بررسی میکنیم.
تولید محتوا چیست و چه کاربردی دارد؟
حالا که بهخوبی میدانیم «محتوا» چه مفهومی دارد، درک معنی «تولید محتوا» برای ما آسانتر است؛ هرچند این عبارت بیشتر به مرحله ساختن محتوا (نوشتن متن، ساخت عکس و ویدیو و …) اشاره دارد، تولید محتوا را باید فرایندی شامل سه مرحله بدانیم:
- پیدا کردن ایده و موضوع
- ساخت محتوای کاربردی و قابلدرک در قالبی مشخص (متن، تصویر، ویدیو یا صدا) بر اساس این ایدهها
- انتشار محتوا در بستر موردنظر
انتخاب ایده، قالب محتوا و کانال انتشار آنهم بر اساس «ویژگیها و علاقهمندیهای مخاطبان» و «اهداف تولیدکننده محتوا» فرد یا کسب و کار مشخص میشود. دلیل این موضوع هم کامل واضح است. این محتوا باید بتواند برای مخاطب ارزش ایجاد کند و در عین حال به تولیدکننده محتوا کمک کند تا به هدفی که از تولید محتوا داشته، برسد. بنابراین تولید محتوا در اینجا بهصورت هدفمند و برای تأثیرگذاری روی مخاطب هدف انجام میشود. یعنی مخاطبی وجود دارد که برای او محتوا تولید میکنیم.
اگر همین دیدگاه را به بازاریابی و تبلیغات وارد کنیم، به مفهومی بهنام «بازاریابی محتوایی» (Content Marketing) میرسیم. در این استراتژی بازاریابی، کسب و کارها برای مخاطبان هدف محصولات و خدمات خود محتوای جذاب و درگیرکننده تولید میکنند تا اعتمادشان را جلب و به خرید ترغیبشان کنند. بنابراین وقتی کسی میگوید «تولیدکننده محتوا» است، بیشتر منظورش این است که محتوا را برای اهداف بازاریابی تولید میکند. در ادامه کمی در مورد این اهداف و کاربردهای تولید محتوا بحث میکنیم:
اهداف و کاربردهای تولید محتوا
بهطور کلی اهداف تولید محتوا را میتوان بهصورت فهرست زیر دستهبندی کرد:
- آموزش و اطلاعرسانی به مخاطب (To Educate)
- سرگرم کردن مخاطب (To Entertain)
- الهامبخشی به مخاطب (To Inspire)
- معرفی و تبلیغ کسب و کار (یا محصول و خدمت آن) (To Promote)
هرکدام از این اهداف را میتوان به اهداف جزئیتری مثل بهبود آگاهی از برند، کمک به سئوی وبسایت، افزایش تعامل با مخاطبان و … تعمیم داد. این موضوع نشان میدهد که از نوشتن یک توییت طنز یا ساخت یک استوری تعاملی یا مقالهای که در وبلاگ منتشر میشود، همه انواعی از تولید محتوا هستند که هدف مشخصی را دنبال میکنند. شناختن این اهداف تولید محتوا، کاربردهای آن را بهتر و واضحتر برای ما مشخص میکند. با کمک تولید محتوا میتوانید برند و محصولات و خدمات خود را به مشتریان معرفی و رابطه معناداری با آنها ایجاد کنید. تولید محتوا همچنین با تقویت این رابطه، مخاطبان علاقهمند را به مشتریان دستبهنقد محصولات و خدمات شما تبدیل کرده و در نهایت آنها را به خرید دوباره از شما ترغیب میکند.
حتی اگر هم صاحب کسب و کار نباشید، تولید محتوا روش بسیار خوبی برای کسب درآمد است. برای مثال، میتوانید دانش و تخصص خود را در قالب محتوا به دیگران آموزش دهید.
تا اینجا میدانیم تولید محتوا چیست و چه اهدافی را دنبال میکند. در ادامه یاد میگیریم فرایند تولید محتوا چه مراحلی دارد.
انواع تولید محتوا کدامند؟
محتوا میتواند در قالبها و اشکال مختلفی مثل متن، تصویر، ویدیو و صدا تولید شود که هرکدام از این قالبها خود انواع مختلفی دارند. برای مثال، محتوای متنی را میتوان بهشکل بلاگپست، کتاب الکترونیکی یا حتی کپشن اینستاگرام نوشت. اینکه چه قالبی برای محتوا انتخاب کنیم، کاملا به محل انتشار محتوا، موضوع و هدف محتوا و ویژگیهای مخاطب هدف بستگی دارد. برای مثال از محتوای متنی نوع بلاگپست بیشتر برای آموزش مطالب استفاده میشود یا اینفوگرافیکها محتوای بسیار خوبی برای توضیح مفاهیم پیچیده هستند.
شناخت این قالبها کمک میکنید مناسبترین روش و قالب تولید محتوا را انتخاب کنید. بههمین دلیل در جدول زیر به مهمترین انواع تولید محتوا اشاره کردهایم:
انواع تولید محتوا | بهترین مثال های تولید محتوا | ویژگی اصلی |
محتوای متنی | بلاگپست، کتاب الکترونیک، کپشن و توییت، مقالهها، مطالعه موردی، متن صفحات فرود سایت، صفحات محصول، مطالعه موردی | قابلیت دسترسی بالا، آموزش مفاهیم |
محتوای تصویری | اینفوگرافیک، میم و گیف، نمودار، اسکرینشات، تصاویر ساده | ماندگاری بالا، توضیح آسان مفاهیم پیچیده |
محتوای ویدیویی | ویدیو آموزشی، ویدیوی زنده، ویدیوی کوتاه و ریلز، وبینار، ویدیو معرفی و دموی محصول، ویدیوی مصاحبه، موشن گرافیک | توضیح ساده مفاهیم پیچیده، تأثیرگذاری بیشتر روی مخاطب |
محتوای صوتی | پادکست، کتاب صوتی، وبلاگ صوتی | امکان استفاده حین انجام کارهای دیگر، برقراری ارتباط عاطفی با مخاطب |
هریک از انواع محتوای بالا را میتوان از طریق کانالهای مختلفی در معرض دید کاربر قرار داد که در حال حاضر وبسایتها و شبکههای اجتماعی بیشترین کاربرد برای انتشار محتوا دارند. بههمین دلیل در ادامه در مورد آنها بیشتر توضیح میدهیم.
تولید محتوا برای سایت
محتوای وبسایت تقریبا به هر چیزی گفته میشود که در وبسایت قرار میگیرد تا اطلاعاتی را به کاربر منتقل کند. آخرین وبسایتی را که بازدید کردید، به یاد بیاورید. حتما قبول دارید که محتوای غالب آن بهصورت متنهای کوتاه و بلند بوده است. محتوای متنی محبوبترین و متداولترین نوع محتوا برای وبسایت است و در صفحات مختلف آن ازجمله صفحه اصلی، صفحات محصول، صفحات ارتباطی مهم مثل دو «صفحه تماس با ما» (Contact Us Page) و «صفحه درباره ما» (About Us Page) و پستهای وبلاگی به آن نیاز دارید.
البته تولید محتوا برای سایت فقط محدود به نوشتن متن نیست و باید از محتوای تصویری و اینفوگرافیک، ویدیویی و حتی در مواردی محتوای صوتی هم در کنار متن استفاده کنید تا توجه بازدیدکنندگان را بهخوبی جلب کنید. پس برای تولید محتوای سایت باید با انواع مختلف محتوا و روشهای تولید آنها آشنا باشید.
اگر محیط وبسایت را یک مهمانی تصور کنیم، محتوا میزبان این مهمانی است و وظیفه دارد به مهمانها (بازدیدکنندگان وبسایت) خوشآمد بگوید، آنها را سرگرم کند و هرکاری که میتواند انجام دهد تا مهمانها مهمانی را زود ترک نکنند. به یاد داشته باشید که هرچه بازدیدکنندگان بیشتر در وبسایت بمانند، احتمال خرید آنها از شما بیشتر است.
نکات تولید محتوا در سایت
محتوای وبسایت صرفنظر از نوع آن، لازم است چند ویژگی مهم داشته باشد:
- استفاده از کلمات کلیدی مرتبط با موضوع
- بهبود متن بر اساس اصول سئو
- استفاده از کلمات ساده و غیرتخصصی
- استفاده از ساختار مناسب برای متن
- داشتن فراخوان به اقدام مشخص
- بهروزرسانی محتوای قدیمی
با تولید محتوای اصولی برای وبسایت، ترافیک ورودی آن را افزایش میدهید، کاربران بیشتری از حضور شما آگاه میشوند و احتمال بیشتری وجود دارد که این کاربران به مخاطب راغب (لید) و بعد هم خریداران واقعی محصولات و خدمات شما تبدیل شوند.
تولید محتوا در اینستاگرام و فضای مجازی
دومین کانال متداول انتشار محتوا برای کاربران، شبکههای اجتماعی و در صدر آنها اینستاگرام است. برای تولید محتوا در این فضا هم باید با انواع مختلف محتوا و روش تولید هرکدام آشنا باشید چون به ترکیبی از متن و محتوای تصویری، ویدیویی و حتی صوتی نیاز دارید. تفاوت تولید محتوا در وبسایت و شبکههای اجتماعی این است که اهمیت تولید محتوای بصری در اینستاگرام و لینکدین بیشتر از وبسایت است و برای دیده شدن در این فضا، باید بهطور ویژه به آن توجه کنید.
اگر سری به صفحات رسمی برندهای مختلف در اینستاگرام بزنید، معمولا ترکیبی از محتوای ویدیویی، تصویری و متنی را در کنار هم میبینید. تصویر زیر یکی از پستهای صفحه اینستاگرام «فرادرس» را نشان میدهد که د رآن از محتوای متنی (در کپشن) و محتوای ویدیویی (در پست) استفاده شده است:
در فهرست زیر به چند نمونه محتوای متداول موردنیاز برای فعالیت در شبکههای اجتماعی اشاره کردهایم:
- محتوای متنی برای کپشن
- محتوای تصویری مثل اینفوگرافیک، تصویر، میم و گیف
- محتوای ویدیویی ازجمله موارد زیر:
- ویدیوهای کوتاه مانند ریلز
- ویدیوهای طولانیتر
- ویدیوهای پخش زنده و وبینار
- محتوای تعاملی مثل مسابقه، نظرسنجی و «محتوای تولیدی توسط کاربر» (User-Generated Content | UGC)
ماهیت شبکههای اجتماعی بر پایه تعامل و درگیر کردن کاربران است؛ اما میتوان از آن بهشیوهای بسیار موثر برای آموزش مخاطبان هم استفاده کرد. برای مثال اشتراکگذاری نکات و ترفندهای مرتبط با کسب و کار و محصولات و خدمات آن و داستانهای آموزنده مشتریان چند نمونه خوب از تولید محتوای آموزشی در شبکههای اجتماعی است.
نکات تولید محتوا در اینستاگرام و فضای مجازی
برای تولید محتوا در این شبکهها باید به چند نکته و ایده مهم توجه کنید:
- محتوای متنی کمتر، محتوای ویدیویی بیشتر
- انتشار منظم محتوا
- استفاده از تصاویر جدید و غیرتکراری
- استفاده از هشتگ مرتبط و مناسب در کپشن
- اشتراکگذاری «توصیهنامه» (Testimonial) و بازخورد مشتریان
- توجه به آخرین ترندهای روز و تولید محتوا بر اساس آنها
- همکاری با اینفلوئنسرهای مرتبط
- پاسخگویی بهموقع و تعامل با مخاطبان
- اشتراکگذاری محتوای خبری کسب و کار
تولید محتوای ویدیویی در یوتیوب
با افزایش محبوبیت محتوای ویدیویی، بسیاری از کسب و کارها و افراد از طریق تولید ویدیوهای کوتاه و طولانی در یوتیوب و شبکههای اجتماعی، کسب درآمد میکنند. به کمک محتوای ویدیویی میتوانید مفاهیم پیچیده را آسانتر برای مخاطبان توضیح داده و آن گروه از مخاطبان را که تمایلی به خواندن متن ندارند، هدف قرار دهید. برای تولید محتوای ویدیویی، به ایدهپردازی دقیق و خلاقانه، محتوای متنی (برای سناریو) و تجهیزات ساخت ویدیو احتیاج دارید. در تولید محتوای ویدیویی، رعایت نکات زیر مهم است:
- نوشتن سناریو قبل از ساخت ویدیو
- کیفیت بالای ویدیو و تصاویر
- استفاده از عنوان جذاب و توضیحات مناسب برای ویدیو
- اضافه کردن زیرنویس و متن مناسب به ویدیو برای ایجاد دسترسی همه افراد به آن
- نورپردازی و صداگذاری مناسب
- بهکارگیری تکنیکها و افکتهای ویدیویی مناسب
در سطوح غیرپیشرفته، میتوانید با ساخت ویدیوهای «بدون چهره» (Faceless) نظر مخاطبان را جلب کنید. البته با ورود سایتهای تبدیل متن به ویدیو AI، کار ساخت ویدیو خیلی آسانتر شده است. اما اگر بخواهید آن را حرفهای انجام دهید، ساخت ویدیو نسبت به تولید دیگر انواع محتوا گرانتر و زمانبرتر است.
اگر تا این بخش از مطلب را بهخوبی مطالعه کرده باشید، میدانید تولید محتوا چیست و اصلیترین انواع آن کدامند. در بخش بعدی مراحل فرایند تولید محتوا را بهطور دقیق بررسی میکنیم.
چگونه تولید محتوا کنیم؟
فرایند تولید محتوا به این صورت است که ابتدا ویژگیها و چالشهای مخاطب هدف را شناسایی کرده و بر اساس آنها ایده و موضوع محتوا را انتخاب میکنیم. با توجه نوع مخاطب و موضوع انتخابی، محتوا را تولید و ویرایش میکنیم و در کانال یا رسانه موردنظر منتشر میکنیم. در ادامه مسیر عملکرد محتوا را تحلیل و آن را بهبود میدهیم. این خلاصهای از کاری است که در تولید محتوا انجام میشود. بنابراین مسیر تولید هر محتوا صرفنظر از نوع و کانالی که قصد دارید محتوا را در آن منتشر کنید، ثابت و یکسان است.
در اینفوگرافیک زیر مراحل فرایند تولید محتوا را بیان کردهایم:
در بخشهای بعدی هریک از موارد بالا را بهطور کامل توضیح میدهیم. این نکته را بدانید که مسیر نوشتن یک بلاگپست با ساخت یک ویدیوی چند ثانیهای برای اینستاگرام تفاوتی ندارد و برای تولید هر دوی آنها باید چند مرحله بالا را طی کنید. البته که برای تولید بلاگپست باید متن بنویسید و برای ساخت ویدیو، به سناریو نیاز دارید ولی صرفنظر از این جزییات، مسیر تولید محتوا مراحل یکسانی دارد.
گام اول: تعیین هدف و شناخت مخاطب محتوا
فرایند تولید محتوا را مانند فرایند ساخت یک ساختمان در نظر بگیرید. همانطور که برای ساختن هر ساختمان باید هدف مشخصی تعریف کنید، هدف از تولید یک محتوا را هم باید قبل از تولید آن تعیین کنید چون همانطور که کاربرد و استفاده یک مغازه با یک ساختمان مسکونی متفاوت است، کاربرد یک محتوا و فیلم آموزشی هم با یک محتوای تبلیغی فرق دارد.
بنابراین اول از همه باید مشخص کنید هدف اصلی شما از تولید این محتوا چیست؟ آیا قرار است موضوعی را به مخاطب آموزش دهید؟ او را ترغیب کنید کار بهخصوصی انجام دهد؟ محصولات و خدمات کسب و کار را مستقیما به او معرفی کنید یا فقط او را سرگرم کنید تا مدت زمان بیشتری را با کسب و کار شما درگیر شود؟ شناخت این هدف به شما کمک میکند فرمت محتوا را بهتر تعیین کنید.
بعد از تعیین هدف، باید مشخص کنید این محتوا را قرار است برای چه کسی با چه ویژگیها و چه خصوصیاتی تولید کنید. در بخشهای قبلی به این نکته اشاره کردیم که تولید محتوا را برای مخاطب هدف انجام میدهیم. بنابراین منطقی است که لازم باشد این مخاطب را بهاندازه کافی بشناسید تا محتوا را بر اساس نیازها، چالشها و خصوصیات او تولید کنید. این مخاطب چه کسی است؟ بیشتر در کدام نوع وبسایتها و شبکههای اجتماعی حضور دارد؟ از چه نوع محتوایی استقبال میکند و در مورد چه موضوعاتی سوال میکند؟ این اطلاعات را میتوانید از محلهای زیر پیدا کنید:
- ابزارهای تحلیلی مثل گوگل آنالیتیکس و بخش Insights و Analytics پلتفرم شبکههای اجتماعی
- صحبت با فروشندگان محصولات و خدمات و تیم پشتیبانی و خدمات مشتری
- بخش نظرات وبسایتها و اکانت شبکههای اجتماعی رقیبان
گام دوم: انتخاب ایده و موضوع برای تولید محتوا
در مرحله اول علاوه بر تعیین هدف، شناختی هم از مخاطب هدف پیدا کردهاید. این شناخت کمک میکند چند ایده و موضوع برای تولید محتوا پیدا کنید. این ایدهها هنوز برای تولید محتوا مناسب نیستند و باید آنها را بر اساس ویژگیهای گروههای بزرگتری از مشتریان بررسی کنید. برای این کار و پیدا کردن ایدهها و موضوعات بیشتر از روشهای زیر کمک بگیرید.
تهیه فهرست از موضوعات رایج و متداول کسب و کار
از اطلاعات موجود در پرسونای مخاطب و گوشه و کنار وبسایتها و شبکههای اجتماعی رقیب، فهرستی از ایدهها و موضوعات تهیه کنید. به موارد این فهرست، ایدههایی را هم که به نظر خودتان دیگران به آنها نپرداختهاند؛ ولی برای مخاطب هدف مهم هستند، اضافه کنید.
کمک گرفتن از گوگل
ایدهها و موضوعات بخش قبلی را در گوگل وارد کنید تا بفهمید کاربران موضوعات موردنظر شما را چطور و با استفاده از چه کلمات و عباراتی جستجو میکنند. در سادهترین روش، کافیست عبارت موردنظر را در نوار جستجوی گوگل وارد کنید و با جابهجا کردن space بین کلمات آن، عبارات متنوعی را که توسط کاربران جستجو شده، ببینید. در مثال زیر، عبارت «تولید محتوا با هوش مصنوعی» را در نوار جستجوی گوگل وارد کردیم:
در بخش «جستجوهای مرتبط» (Related Searches) هم میتوانید عبارتهای مرتبط بیشتری پیدا کنید. تصویر زیر همین بخش برای عبارت قبلی نشان میدهد:
این کارها چند نمونه ساده از «تحقیق کلمات کلیدی» (Keyword Research) هستند که اگر قصد تولید محتوا برای وبسایت و وبلاگ را داشته باشید، باید آن را بهخوبی انجام دهید.
کمک گرفتن از هوش مصنوعی
ابزارهایی مثل چتجیپیتی و گوگل بارد هم در ایدهپردازی کمک زیادی به شما میکنند، خصوصا اگر قصد تولید محتوا در اینستاگرام یا دیگر شبکههای اجتماعی را داشته باشید:
تا پایان این مرحله، فهرستی از موضوعات اصلی و فرعی در اختیار دارید که قرار است بر اساس آنها محتوا تولید کنید.
گام سوم: جمعآوری اطلاعات و دستهبندی موضوعات
در مرحله بعدی، اطلاعات موردنیاز برای ساخت محتوا را جمعآوری کنید. برای اینکار از منابع معتبر و بهروز کمک بگیرید تا اطلاعاتی که در محتوا در اختیار مخاطب هدف قرار میدهید، در زمان حال برای او کاربرد داشته باشد. حالا که هم موضوعات را در اختیار دارید و هم منابع را پیدا کردهاید، بهتر است موضوعات را بهصورت خوشهای (Topic Cluster) دستهبندی کنید تا ایدههای با اولویت بالاتر مشخص شوند. انجام این کار در تولید محتوا برای وبلاگ کاربرد و اهمیت بیشتری دارد چون به کمک آن میتوانید صفحات اصلی و جامع را ایجاد کنید و در نهایت از صفحات جزئیتر و دارای محتوای کمتر به طرف آن لینک داخلی ایجاد کنید.
تصویر زیر، دیدگاه بهتری از این روش دستهبندی موضوعی به شما میدهد:
گام چهارم: ایجاد محتوا
در این مرحله هم موضوعات اصلی را در اختیار دارید و هم اطلاعات موردنیاز برای ساخت محتوا را جمعآوری کردهاید. بنابراین باید بدون معطلی بهسراغ تولید محتوا بروید. تولید هر نوع محتوا با دیگری متفاوت است و واضح است که باید مسیر متفاوتی را برای هرکدام طی کنید. در زمان تولید محتوا، صرفنظر از نوع آن، چند نکته وجود دارد که حتما باید به آنها توجه کنید:
- محتوای تولیدی باید مستقیما کاربر و نیاز و چالش او را هدف قرار دهد.
- با آموزش دادن یا ارائه راهحل برای مخاطب ارزش خلق کنید.
- با استفاده از زبان و کلمات ساده پیام موردنظر را به مخاطب منتقل کنید.
- از استوری تلینگ و روایت، عناصر بصری و تعاملی استفاده کنید تا توجه مخاطب جلب شود.
- از منابع معتبر و مثالهای واقعی استفاده کنید.
- محتوایی متفاوت با محتوای موجود در سطح وب تولید کنید.
- سعی کنید از طریق محتوا، مخاطب را به انجام اقدام خاصی ترغیب کنید.
گام پنجم: ویرایش محتوا
در مرحله بعدی، لازم است محتوای تولیدشده را از جهات مختلف بررسی کنید. اول از همه باید مطمئن شوید که همه اطلاعات موجود در آن درست است و اطلاعات نادرست به مخاطب نمیدهید. در مرحله بعدی هم باید بررسی کنید که این اطلاعات را با کیفیت بالا و در ساختار درست به مخاطب ارائه میکنید.
در ویرایش محتوای متنی، توجه کنید که جملات تا جای امکان کوتاه باشند و غلط دستوری و املایی در آنها نباشد. این موضوع هم به درک درست مخاطب و هم خوانایی بیشتر متن کمک میکند. در ویرایش محتوای تصویری، مطمئن شوید کیفیت تصاویر خوب است و اطلاعات را بهدرستی به مخاطب منتقل میکنند. در ویرایش محتوای ویدیویی و صوتی هم کیفیت صدا و تصویر را کنترل کنید تا مطمئن شوید مخاطب اطلاعات را بدون مشکل و بهراحتی دریافت میکند.
گام ششم: انتشار محتوا
تا اینجا میدانید نکات مهم در فرایند تولید محتوا چیست و بالاخره نوبت به انتشار آن میرسد. واضح است که هر محتوایی را باید با توجه به فرمت آن در کانال موردنظر منتشر کنید. برای مثال، جای متنها و مقالههای طولانی در وبلاگ و وبسایت است و ویدیوهای کوتاه را میتوانید هم در اینستاگرام و هم در یوتیوب منتشر کنید. البته بسیاری از قالبهای محتوایی را میتوانید در چند محل مختلف منتشر کنید. برای مثال، پادکست و محتوای صوتی را میتوانید هم در محتوای وبلاگ و هم در اپلیکیشنهای پادگیر انتشار دهید. در هر صورت، اصول و قواعدی وجود دارند که قبل از انتشار هر محتوایی در هر کانالی باید مدنظر قرار دهید.
در مورد انتشار محتوا در وبلاگ به نکات زیر توجه کنید که بخش زیادی از آنها به اصول سئو مرتبط است:
- نگارش درست عنوان سئو و توضیحات متا با استفاده از کلمه کلیدی اصلی صفحه
- کوتاه بودن پاراگرافها و بلوکهای متنی
- استفاده از تصاویر درست، مرتبط و باکیفیت با حجم کم و نوشتن «متن جایگزین» (Alt Text) برای آنها
- استفاده درست و مناسب از لینکهای داخلی و خارجی
قبل از انتشار محتوا در یوتیوب هم به نکاتی مثل انتخاب عنوان جذاب برای ویدیو و نوشتن متن توضیحات مناسب برای آن (هردو با استفاده از کلمه کلیدی)، انتخاب تصویر Thumbnail مناسب برای ویدیو و زمان انتشار آن بهخوبی توجه کنید. اینستاگرام هم که ترکیبی از محتوای تصویری، متنی و ویدیویی میخواهد و قبل از انتشار محتوا در آن باید مواردی مثل کیفیت تصویر و ویدیو، هشتگگذاری مناسب، جذاب و بدون غلط بودن متن کپشن و زمان انتشار پست و استوری را بهدقت بررسی کنید.
گام هفتم: تحلیل عملکرد محتوا
مدتی پس از انتشار محتوا باید با استفاده از ابزارهای تحلیل عملکرد محتوا، وضعیت و میزان تعامل مخاطبان با آن را ارزیابی کنید. این کار کمک میکند نقاط ضعف و قوت محتوا را بشناسید و آنها تقویت کرده یا بهبود دهید. پس به یاد داشته باشید که فرایند تولید محتوا بعد از انتشار آن به پایان نمیرسد و باید وضعیت محتوای انتشاریافته را دائما زیر نظر بگیرید. برای این کار هم باید از ابزارهای سنجش عملکرد محتوا استفاده کنید که شاخصهای مختلف را برای شما اندازهگیری میکنند.
پرواضح است که انواع مختلف محتوا شاخصهای عملکردی مختلفی دارند. برای مثال، در مورد محتوای وبلاگ، «مدت زمان ماندن کاربر در صفحه» (Time on Page)، «نرخ پرش» (Bounce Rate)، «ترافیک ورودی طبیعی» (Organic Traffic)، درصد تبدیل بازدیدکننده به خریدار (نرخ تبدیل) و موارد اینچنینی مهم است که میتوان اطلاعات مربوط به آن را از طریق ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس و سرچ کنسول به دست آورد.
در مورد محتوای اینستاگرام، «نرخ تعامل» (Engagement Rate) با پست و استوری شامل تعداد لایکها، نظرات، ذخیره کردن و اشتراکگذاری مهم است و در مورد محتوای ویدیویی هم باید به مواردی مثل مدت زمان دیده شدن ویدیو، نرخ کلیک و میزان اشتراکگذاری آن در شبکههای اجتماعی خیلی مهم است. این اطلاعات را میتوانید از طریق بخش Insights و Analytics شبکههای اجتماعی پیدا کنید.
در مطلب زیر در مورد گزارشهای گوگل آنالیتیکس بهطور مفصل بحث کردهایم:
گام هشتم: ارتقای محتوا
مرحله آخر در فرایند تولید محتوا که البته در بسیاری از منابع آن را بخش جداگانهای از فرایند تولید محتوا در نظر میگیرند، مرحله «ارتقای محتوا» (Content Promotion) است. در این مرحله محتوایی را که تولید و منتشر شده از طریق کانالهای مختلف در معرض دید مخاطبان بیشتری قرار میدهید تا بیشتر دیده شده و با آن تعامل شود. در فهرست زیر به اصلیترین روشهای ارتقای محتوا اشاره کردهایم:
- اشتراکگذاری محتوا از طریق ایمیل: در این روش، محتوا را از طریق ایمیل و خبرنامههای ایمیلی برای فهرست ایمیل ارسال میکنید.
- اشتراکگذاری محتوا در شبکههای اجتماعی: در این روش، لینک یا خلاصهای جذاب از محتوا را در حساب کاربریتان در شبکههای اجتماعی برای مخاطبان این فضا اشتراکگذاری میکنید تا در صورت علاقهمندی به آن سر بزنند.
- استفاده از انواع مختلف تبلیغات: در این شیوه از تبلیغات کلیکی (در صفحه نتایج و وبسایتهای پربازدید) و تبلیغات اینفلوئنسری (در شبکههای اجتماعی) برای ارتقای محتوا در این فضاها استفاده میکنید.
- «همنشری محتوا» (Content Syndication): در این شیوه محتوایی را که تولید کردهاید، از طریق وبسایتهای دیگر مجددا بازنشر میکنید تا آن را در معرض دید گروه بزرگتری از بازدیدکنندگان قرار دهید.
تا این بخش بهخوبی میدانید مراحل فرایند تولید محتوا چیست و هر بخش چطور به شکلگیری و انتشار یک محتوای باکیفیت و مناسب کمک میکند. در ادامه، انواع مختلف محتوا و ایدههای مناسب برای تولید هرکدام را مرور میکنیم تا بهتر بتوانید نوع محتوای مناسب برای کسب و کارتان را انتخاب کنید.
چرا باید محتوا تولید کنیم؟
در بخش قبلی یاد گرفتیم تولید محتوا چیست و چه اهدافی را میتوان برای آن در نظر گرفت. تولید محتوا روشی برای برقراری ارتباط با مخاطبان است و میتوان از طریق آن افراد را به انجام کارها ترغیب کرد یا دیدگاه آنها را نسبت به موضوعی خاص تغییر داد. در فهرست زیر مهمترین دلایل اهمیت تولید محتوا را بیان کردهایم:
- جلب اعتماد مخاطبان هدف
- کمک به شناخته شدن برند
- کمک به سئوی وبسایت
- تولید مخاطب راغب (لید)
- شناخته شدن بهعنوان متخصص حوزه کاری
- کمک به کسب درآمد
در ادامه هرکدام از موارد بالا را دقیقتر بررسی میکنیم.
جلب اعتماد مخاطبان هدف
با تولید محتوا، بهمعنای واقعی کلمه با یک تیر دو نشان میزنید. هم تولید محتوا را که یکی از فعالیتهای مهم در بازاریابی دیجیتال انجام میدهید و هم برای مخاطبان ارزش خلق میکنید. برای مثال ممکن است با نوشتن یک بلاگپست موضوع جدیدی را به مخاطب آموزش دهید تا جواب سوال خود را راحتتر پیدا کند یا پستی طنز در اینستاگرام منتشر کنید تا برای چند ثانیه هم که شده، سرگرم شود.
همزمان با این کار، مشتریان کمکم محصولات و خدمات شما را میشناسند و در مواقع نیاز به شما مراجعه میکنند. تولید محتوایی که وقت مشتری را تلف نکند و ارزشی هرچند کوچک برای او خلق کند، باعث میشود بیشتر و بیشتر با شما آشنا شده و به شما اعتماد کند.
شناخته شدن برند و محصولات و خدمات آن
تولید محتوا را بهعنوان یکی از روشها و ابزارهای مهم در افزایش آگاهی از برند میشناسند. اما محتوا واقعا چطور به این موضوع کمک میکند؟ پاسخ این سوال در تولید مداوم محتوا و اثری که در گذر زمان روی ذهن مخاطب میگذارد، نهفته است. با تولید مداوم محتوا، گنجینهای از منابع، مطالب و تصاویر ارزشمند و مرتبط با برند را در ذهن مخاطبان ایجاد میکنید. در حقیقت محتوا به ابزاری تبدیل میشود که هر بار آن را در معرض دید کاربر قرار میدهید تا به یاد برند و کسب و کار شما بیافتد.
از این گذشته، تولید محتوا روشی برای معرفی محصولات و خدمات کسب و کار شما و قابلیتها و ویژگیهای آن است. برخلاف تبلیغات قدیمی و سنتی که روی تبلیغ صرف محصولات و خدمات تمرکز میکردند، تولید محتوا به شیوه جدید حتی در صورت تبلیغاتی بودن، روشهای خلاقانهتر و موثرتری برای معرفی محصولات و خدمات پیشروی کسب و کار شما میگذارد. برای هر کسب و کار هیچ موضوعی مهمتر از اینکه مشتریان آنها را بشناسند، وجود ندارد. هرچه این شناخت بیشتر شود، با احتمال بالاتری محصولات و خدمات شما را انتخاب میکنند.
کمک به سئوی سایت
با بهینه کردن وبسایت برای موتورهای جستجو، مشتریان در جستجوهای خود راحتتر شما را پیدا میکنند. تولید محتوا هم یکی از بخشهای اصلی سئو است و الگوریتمهای گوگل هم به کسب و کارهایی که بهطور دائم و منظم محتوای مرتبط و باکیفیت منتشر میکنند، با بهبود رتبه آنها در صفحه نتایج پاداش میدهد.
سئو و تولید محتوا در فرایندی بیپایان به هم کمک میکنند. با تولید محتوا بر اساس اصول سئو، در رتبههای بالاتری از صفحه نتایج ظاهر میشوید. بهدنبال این اتفاق، ترافیک بیشتری به وبسایت وارد میشود. اگر عناصر مختلف وبسایت را بهخوبی ایجاد کرده باشید، مخاطب در وبسایت میماند و احتمال اینکه اقدام موردنظر شما را انجام دهد، بیشتر است.
تولید مخاطب راغب (لید)
کاربرد تولید محتوا فقط به افزایش علاقهمندی مخاطبان و جذب اعتماد بیشتر آنها محدود نیست و به کمک آن میتوانید کاربران علاقهمند را به «مخاطب راغب» (لید) کسب و کارتان تبدیل کنید. در قدم اول با تولید محتوای مناسب، بیشتر دیده میشوید و افراد بیشتری به وبسایت یا شبکههای اجتماعی کسب و کار شما سر میزنند. از بین این بازدیدکنندگان افرادی هستند که به کسب و کار و محصولات و خدمات شما علاقه بیشتری نشان میدهند. تولید محتوا در واقع به نقطه اتصال و شروع ارتباط معنادار بین شما و این کاربران علاقهمند تبدیل میشود.
در وبسایتها برای جذب لید معمولا از انواع محتوای نیازمند به دسترسی مثل کتابهای الکترونیکی استفاده میکنند؛ به این صورت که کاربر باید برای دسترسی به این محتوا، اطلاعاتی مثل آدرس ایمیل و نام خود را در اختیار کسب و کار قرار دهد. در ادامه این مسیر میتوانید از این اطلاعات تماس برای عمیقتر کردن ارتباط خود با مخاطب استفاده کنید.
شناخته شدن به عنوان متخصص
کدام ویژگیها در کسب و کارتان شما را به بهترین انتخاب مشتریان تبدیل میکند؟ وجه تمایز و تفاوت شما با رقیبان چیست و مشتری چرا باید شما را انتخاب کند؟ به کمک تولید محتوا میتوانید این ویژگیها را پررنگ و برجسته کنید و به رخ مشتریان بکشید. با تولید مداوم و منظم محتوای باکیفیت هم به سوالات مشتریان پاسخ میدهید و هم بهعنوان متخصص حوزه کاری خودتان شناخته میشوید.
زمانی که مشتریان بهعنوان متخصص حوزه کاری به شما اعتماد میکنند، احتمال بیشتری دارد که از شما خرید کنند.
کمک به کسب درآمد
تولید محتوا روش بسیار خوبی برای کسب درآمد افراد و فروش بیشتر محصولات و خدمات کسب و کارها است. بسیاری از افراد با تولید محتوا در وبلاگ و وبسایت و پذیرش تبلیغات، از این محل کسب درآمد میکنند. کسب و کارها هم میتوانند با تولید محتوای آموزشی و معرفی محصولات و خدمات خود، فروش خود را افزایش دهند. برای مثال، «فرادرس» نمونه بسیار خوبی از فروش مستقیم محتوا (دورههای آموزشی) است و «مجله فرادرس» بهعنوان بال بازاریابی محتوایی این مجموعه، با تولید محتوای رایگان و آموزشی هم به معرفی و فروش دورههای آموزشی کمک میکند و هم بهطور غیرمستقیم از تبلیغات درون وبلاگ کسب درآمد میکند.
تا این بخش بهخوبی میدانید فواید و اهمیت تولید محتوا چیست و محتوا دقیقا چطور به برقراری ارتباط با مشتری و حفظ این رابطه کمک میکند. در ادامه باید با انواع مختلف محتوا آشنا شوید.
معرفی مهم ترین انواع محتوا
در بخشهای قبلی خیلی مختصر توضیح دادیم مهمترین انواع تولید محتوا چیست. در این بخش قصد داریم انواع مختلف محتوا را با جزییات بیشتری به همراه نمونه های تولید محتوا بررسی کنیم تا بهتر بتوانید نوع محتوای مناسب برای کسب و کار را انتخاب کنید. در فهرست زیر مفیدترین انواع محتوا را آوردهایم:
- پست وبلاگ
- کتاب الکترونیک
- «مطالعه موردی» (Case Study)
- پست و استوری شبکههای اجتماعی
- اینفوگرافیک
- ویدیو
- میم و گیف
- دوره آموزشی
- ابزارهای رایگان
- پادکست
- محتوای تولیدی توسط کاربر
- خبرنامه
در ادامه در مورد هرکدام از موارد بالا بحث میکنیم.
بلاگ پست
هر مطلبی که در مجله فرادرس مطالعه میکنید، نوعی بلاگپست است. پستهای وبلاگی هنوز هم یکی از موثرترین روشها برای برقراری ارتباط با مخاطب هدف هستند. به کمک این نوع محتوا میتوانید اطلاعات ارزشمندی در اختیار مخاطبان قرار دهید، به بهبود آگاهی از برند و رتبهبندی وبسایت در صفحه نتایج کمک کنید.
انتشار پستهای وبلاگی همچنین روش بسیار خوبی برای جلب اعتماد و وفاداری مشتریان است. مقالههای کوتاه و بلند، راهنماهای چرا و چگونه (HOW-TO) و بهزبان ساده و فهرستهای موردی ازجمله بهترین انواع پستهای وبلاگی هستند. رعایت قوانین و اصول سئو در تولید محتوای پستهای وبلاگی حرف اول را میزند؛ البته باید مراقب باشید که از کلمه کلیدی هدف بیش از اندازه در متن پستها استفاده نکنید.
کتاب الکترونیک
«ایبوک» (E-book) یا کتاب الکترونیک، کتاب دیجیتالی است که بهصورت محتوای نیازمند به دسترسی در وبسایتها به مخاطبان هدف ارائه میشود. بهاین صورت که کاربران برای خواندن یا دانلود ایبوک لازم است اطلاعاتی مثل شماره تماس یا آدرس ایمیل خود را در وبسایت وارد کنند. کتابهای الکترونیکی در مقایسه با بلاگپستها طولانیترند و موضوع موردبحث را عمیقتر و با جزییات بیشتری بررسی میکنند.
نوشتن کتابهای الکترونیکی به زمان بیشتری نیاز دارد ولی چون میتوانید از آنها برای دریافت اطلاعات مخاطبان علاقهمند و تبدیل آنها به مخاطب راغب (لید) استفاده کنید، توصیه میشود حتما در تولید محتوا گوشه چشمی به آنها داشته باشید.
مطالعه موردی یا کیس استادی
«مطالعه موردی» (Case Study) نوع دیگری از محتوا است که در آن با درصد و عدد و رقم به مخاطبان نشان میدهید محصولات و خدمات کسب و کار چطور توانستهاند به مشتریان دیگر کمک کنند. کیس استادی در واقع سند و مدرکی برای اثبات کیفیت محصولات و خدمات شما است. انتشار کیس استادی اعتماد مخاطبان را جلب میکند و گزینه بسیار خوبی برای تبدیل مشتریان بالقوه به خریداران دست به نقد است.
ویدیو
همزمان با محبوبیت پلتفرم یوتیوب و بهدنبال آن پشتیبانی شبکههای اجتماعی از محتوای ویدیویی، محبوبیت این نوع محتوا بین مخاطبان بیشتر شده است و با تولید آن میتوانید گروههای بیشتری از مشتریان را هدف قرار دهید. البته محتوای متنی هنوز محبوب است اما ویدیوها سرگرمکنندهتر هستند و به کمک آنها میتوان موضوعات پیچیده را بهتر توضیح داد، بههمین دلیل درصد بالایی از مخاطبان از آن استقبال میکنند. بهترین ایدهها برای ساخت ویدیو عبارتاند از:
- ویدیوهای توضیحی
- ویدیوی نسخه نمایشی یا دموی محصول
- آموزش کار و نحوه استفاده از محصولات و خدمات
- ویدیوهای پشت صحنه
- انیمیشنها
تولید محتوای ویدیویی هم زمانبرتر از تولید دیگر انواع محتوا است و اگر بخواهید آن را اصولی پیش ببرید و در پلتفرمهایی مانند یوتیوب منتشر کنید، هزینه زیادی برای کسب و کار دارد. در عوض محتوای ویدیویی را میتوانید تقریبا همهجا از وبسایت و وبلاگ گرفته تا پلتفرم شبکههای اجتماعی و بسترهای انتشار ویدیو مثل یوتیوب و حتی کمیپنهای ایمیلی منتشر کنید.
تا این بخش توضیح دادیم چند روش اصلی تولید محتوا چیست و هرکدام چه کاربردی دارند. در ادامه چند مورد دیگر را معرفی میکنیم.
پادکست
پادکست نوعی فایل صوتی است که میتوان آن را در اپلیکیشنهای پادگیر و حتی محتوای وبلاگ منتشر کرد. با ساخت پادکست میتوانید آن گروه از مشتریان پرمشغله هدف قرار دهید که علاقه دارند در حین انجام کارهای دیگر، از محتوا استفاده کنند. نکته جالب در مورد این نوع محتوا آن است که با کمک آن میتوانید احساسات مخاطب را بهخوبی درگیر کرده و بهطور همزمان تخصص خود را در حوزه کاری به او نشان دهید.
از ایدههای فهرست زیر میتوانید برای ساخت پادکست استفاده کنید:
- مصاحبه با افراد متخصص
- داستانهای موفقیت مشتری
- جلسات پرسش و پاسخ
- ترندهای روز حوزه کاری
- پنلهای بحث و گفتگو
- بررسیها
ساخت پادکست هم مانند ساخت ویدیو به تجهیزات و نیروی متخصص نیاز دارد. همچنین محتوای پادکست و ویدیو را میتوانید در شبکههای اجتماعی و پستهای وبلاگ و وبسایت دوباره هدفگذاری کرده و بهشکلی متفاوت در معرض دید کاربران قرار دهید.
اینفوگرافیک
مهمترین نوع محتوای تصویری برای توضیح موضوعات و مفاهیم پیچیده، اینفوگرافیک است. اینفوگرافیکها بهترین نوع محتوای تصویری برای آموزش مراحل و روند انجام کارها، ارائه آمار و ارقام و توضیح بهتر مفاهیم پیچیده به مخاطبان است. اینفوگرافیک را میتوانید بهصورت جداگانه، در کنار محتوای متنی در بلاگپست یا در شبکههای اجتماعی در معرض دید مخاطبان قرار دهید. بهترین ایدهها برای ساخت اینفوگرافیک عبارتاند از:
- فرایندهای توضیحی و چند مرحلهای
- ترندها و موضوعات داغ روز حوزه کاری
- سوالات متداول
- نمودارها و اشکال هندسی
- نقشهها و دادههای مرتبط با موقعیت مکانی
در ابتدای همین مطلب از یک اینفوگرافیک ساده برای توضیح بهتر فرایند تولید محتوا استفاده کردیم.
میم و گیف
یکی از محبوبترین انواع محتوا که بیشتر در شبکههای اجتماعی کاربرد دارند، «میم» (Meme) است. میمها متنها، تصاویر یا ویدیوهایی هستند که اغلب از عنصر طنز برای انتقال موضوعات و ایدههای فرهنگی و اجتماعی استفاده میکنند. میم بهعنوان یکی از اثربخشترین انواع محتوا شناخته میشود چون فهم و اشتراکگذاری آن راحت است و کاربران خیلی خوب با آن سرگرم میشوند.
اگر قصد تولید محتوا در شبکههای اجتماعی را داشته باشید، میمها محبوبترین نوع محتوایی هستند که باید حتما از آنها استفاده کنید. نکته مهم در استفاده کردن از این نوع محتوا، آن است که باید حتما ملاحظات فرهنگی و اخلاقی را در نظر بگیرید. بارها اتفاق افتاده که استفاده نادرست از میم دیدگاه مخاطبان را نسبت به یک برند یا محصولات و خدمات آن خدشهدار کرده است.
پست و استوری شبکه های اجتماعی
کسی نیست که نداند اهمیت پست و استوری شبکههای اجتماعی در تولید محتوا چیست. فعالیت در شبکههای اجتماعی بهطور عمده با تولید محتوا انجام میشود. مزیت محتوای موجود در شبکههای اجتماعی این است که بهدلیل ماهیت تعاملی این شبکهها، امکان ارتباط مستقیم و تعامل با مشتریان را در اختیار شما قرار میدهد. شبکههای اجتماعی علاوه بر اینکه بستر بسیار خوبی برای تولید محتوا هستند، برای ارتقای محتوا هم کاربردهای فراوانی دارند. بهعنوان مثال علاوه بر اینکه میتوانید محتوای جدید خود را از طریق پست و استوری در این شبکهها منتشر کنید، این امکان وجود دارد که محتوای بلاگپست یا ویدیوهای داخل وبسایت را در شبکههای اجتماعی دوباره بازنشر کنید تا مخاطبان بیشتری آنها را ببینند.
در فهرست زیر به بهترین ایدهها برای پست شبکههای اجتماعی اشاره کردهایم:
- پشت صحنه کسب و کار
- معرفی قابلیتها و ویژگیهای محصول در قالب اینفوگرافیک و تصاویر جذاب
- محتوای تولیدی توسط کاربر
- نقلقولهای الهامبخش
- ویدیوهای پخش زنده
- مسابقهها و نظرسنجی
در اینکه حتما لازم است تولید محتوا در شبکههای اجتماعی را جدی بگیرید، شکی نیست. نکته مهم و شاید چالش اصلی پیدا کردن نوع محتوا و رسانه درست برای مخاطبان هدف هر کسب و کار است. برای پیدا کردن شبکههای اجتماعی و محتوای مناسب هم راهی بهجز آزمون و خطا ندارید. التبه از طریق تحقیق و بررسی محتوای صفحات کسب و کارهای رقیب میتوانید حدسهایی در مورد سلیقه مخاطب بزنید. در ادامه کار را بهصورت آزمایشی شروع کنید و با تحلیل بخش analytics، میزان تعامل مخاطبان را با هرکدام از پستها و استوریهایی که منتشر کردهاید، ارزیابی کنید.
خبرنامه در تولید محتوا چیست؟
«خبرنامه» (Newsletter) شامل ایمیلهای منظمی میشود که کسب و کارها آنها را برای اعضای فهرست ایمیل خود ارسال میکنند. موضوع ایمیلهای خبرنامه اغلب اطلاعرسانی در مورد جدیدترین مطالب، بهروزرسانیها، اخبار و دیگر انواع محتوای ارزشمندی است که با کسب و کار مرتبط هستند. با اضافه کردن دکمههای فراخوان به اقدام جذاب در متن خبرنامه، میتوانید اثرگذاری آنها را روی مخاطبان بیشتر کنید.
با ارسال خبرنامه میتوانید با مخاطبان علاقهمند (چون در خبرنامه ثبتنام کردهاند) بهطور مستقیم در ارتباط باشید. خبرنامهها یک کاربرد دیگر هم دارند و آن این است که کمک میکنند برند شما در ذهن مخاطبان علاقهمند بمانند. این افراد چون علاقهمندی خود را به برند و محصولات و خدمات شما نشان دادهاند، پتانسیل بالایی دارند که به خریدار واقعی برند تبدیل شوند.
ابزارهای رایگان
چکلیستها، قالبهای آماده، ماشین حساب، داراییهای دیجیتال و هر نوع محتوای دیگری که برای مخاطبان هدف ساخته میشود، در این دسته قرار میگیرد. این نوع محتوا هم ترافیک ارزشمندی به طرف وبسایت هدایت میکند و هم اعتماد و وفاداری بازدیدکنندگان را جلب میکند. برای مثال در بسیاری از مطالب مربوط به طراحی گرافیک مجله فرادرس، فایل لایه باز طراحی اضافه میشود تا مخاطبان بتوانند از آن استفاده کنند. مانند آنچه در تصویر زیر میبینید:
کاربرد اصلی این ابزارها در تولید «مخاطب راغب» (لید) است؛ یعنی میتوانید در ازای ارائه آنها به مخاطب، اطلاعات آنها را دریافت کنید. دقیقا مانند کاری که کتابهای الکترونیکی انجام میدهند.
در روشی دیگر میتوانید این ابزارها را در شبکههای اجتماعی اشتراکگذاری کنید یا آنها در کنار محتوای بلاگپست یا بهتنهایی در صفحات وبسایت به کار ببرید. ابزارها همچنین کاربرد زیادی در گرفتن بکلینک از وبسایتهای معتبر دیگر دارند. نکته مهم ساخت ابزارهای محتوایی این است که خیلی سریع بتوانید ارزش موردنیاز مخاطب را در اختیار او قرار دهید.
دوره آموزشی
محتوا را میتوان در قالب دوره آموزشی تولید و در اختیار کاربران قرار داد. خوبی این دورهها آن است که میتوانید تمام نکات مربوط به موضوع را بهصورت عمقی به مخاطبان خود آموزش دهید. دورههای آموزشی حس اعتماد، اعتبار و وفاداری مشتریان را تقویت میکنند چون شما را بهعنوان یک برند متخصص به مشتریان معرفی میکند.
از دورههای آموزشی میتوانید هم برای تولید «مخاطب راغب» (لید) و هم تولید درآمد استفاده کنید. مخاطبان راضی از دورهها، آنها را به دیگران معرفی میکنند و حتی ممکن است در شبکههای اجتماعی برای شما بکلینک بسازند.
محتوای UGC
این نوع محتوا برخلاف موارد قبلی توسط شما تولید نمیشود بلکه کاربران علاقهمند و مشتریان وفادار کسب و کار آن را تولید و در شبکههای اجتماعی منتشر میکنند. محتوای UGC در جلب نظر مشتریان تأثیر زیادی دارند و کمک میکنند افراد بیشتری برند شما را بشناسند و به آن اعتماد کنند. علت این موضوع هم واضح است. مردم به نظرات یکدیگر بیشتر از توصیهها و تبلیغات شما اعتماد میکنند.
بهعنوان تولیدکننده محتوا کنترلی روی تولید محتوای UGC ندارید و در واقع این کیفیت محصولات و خدمات شما است که به مشتریان انگیزه میدهد چنین محتوایی تولید کنند اما با ترغیب مشتریان و راهنمایی آنها، میتوانید احتمال تولید این محتوا را بالاتر ببرید. از مهمترین انواع محتوای UGC هم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- «توصیهنامه» (Testimonial)
- نقد و بررسی
- ثبت نظر
- پست و استوری در شبکههای اجتماعی
- ویدیوهای جعبهگشایی (آنباکسینگ)
ساخت هشتگ اختصاصی و درخواست از مشتری برای تولید محتوا و اشتراکگذاری آن از متداولترین راههای تولید محتوای UGC است.
شغل تولید محتوا چیست؟
«کارشناس تولید محتوا» (Content Creator) از آن دسته عبارتهای پرتکراری است که این روزها در وبسایتهای کاریابی و آگهیهای شغلی زیاد با آن برخورد میکنید. دلیل این موضوع هم کاملا واضح است؛ کسب و کارهای مختلف با پیشرفت تکنولوژی و استقبال کاربران از محتوای دیجیتال، به افرادی نیاز دارند که بتوانند با تولید انواع مختلف محتوا از متنی گرفته تا تصویری، ویدیویی و صوتی محصولات و خدمات آنها را تبلیغ کنند.
این موضوع باعث شده بازار کار تولید محتوا حسابی پررونق باشد. اما اگر از کارشناسان تولید محتوا در مورد شرح وظایف آنها سوال کنید، ممکن است پاسخهای متفاوتی بگیرید.
علت این است که کارشناسان تولید محتوا در حوزههای خاصی متخصص میشوند و بههمین دلیل هم وظایف متفاوتی برای آنها در نظر گرفته میشود.
برای مثال، از یک کارشناس تولید محتوای متنی انتظار میرود مهارتهای نویسندگی خوبی داشته باشد، با اصول سئوی محتوا بهخوبی آشنا باشد و دانش پایه و متوسطی هم از کار با ابزارهای ساخت تصویر و بهینهسازی آنها برای بهبود کیفیت محتوا داشته باشد. در مقابل، کسی که تولید محتوای ویدیویی یک مجموعه را برعهده میگیرد باید با نرمافزارهای ساخت و ویرایش ویدیو آشنا باشد و سازوکار پلتفرم یوتیوب را بشناسد. همین موضوع برای تولیدکننده محتوای اینستاگرام هم صادق است.
مهارت های موردنیاز کارشناس تولید محتوا چیست؟
در فهرست زیر خیلی خلاصه به مهارتهای موردنیاز کارشناس تولید محتوا، صرفنظر از نوع محتوا، اشاره کردهایم:
- آشنایی با اصول و مفاهیم بازاریابی
- مهارت تحقیق کردن، جستجوی درست و اصولی و جمعآوری اطلاعات
- آشنایی با اصول سئوی وبسایت
- تسلط بر سازوکار و شیوه تولید محتوا برای کانال موردنظر
- مهارتهای تحلیلی و توانایی کار با ابزارهای تحلیل عملکرد محتوا
در ادامه خیلی خلاصه در مورد هرکدام توضیح میدهیم.
آشنایی با اصول و مفاهیم بازاریابی
تولید محتوا یکی از شاخههای مهم در دیجیتال مارکتینگ است و قرار است با محتوایی که تولید میکنید، محصولات و خدمات یک کسب و کار را معرفی و تبلیغ کرده و ارتباط معناداری با مخاطبان آن برند بسازید. آشنایی با اصول بازاریابی و مفاهیم مهمی مثل قیف فروش، استراتژی محتوا، روشهای تبلیغات و کانالهای بازاریابی کمک میکند دید بهتری نسبت به روند تولید محتوا و اهداف آن پیدا کنید.
مهارت تحقیق و جستجوی حرفهای
بهعنوان کارشناس تولید محتوا باید با روشهای تحقیق کردن و جمعآوری حرفهای اطلاعات آشنا باشید چون در بسیاری از موارد لازم است حجم زیادی از اطلاعات را در مدت زمان کوتاه پیدا کرده، اعتبارسنجی کنید و با کمک گرفتن از آنها محتوا تولید کنید. مهارت تحقیق کردن به شما کمک میکند بهتر مخاطبان هدف و نیازهای آنها را بشناسید و محتوای مناسب برای آنها را تولید کنید.
آشنایی با اصول سئو
لازمه تولید محتوا برای وبسایت آشنایی با اصول و تکنیکهای سئو است چون با انجام آنها محتوای پرفایدهای بر اساس الگوریتمهای گوگل تولید میکنید. این محتوا رتبه صفحات وبسایت را در صفحه نتایج بهبود داده و ترافیک ورودی آن را افزایش میدهد. البته لازم نیست به متخصص سئو تبدیل شوید ولی در حدی که بدانید چطور کلمات کلیدی مهم را پیدا و بر اساس آن محتوای سئوشده تولید کنید، ضروری است.
تسلط بر تولید محتوا در کانال موردنظر
تولید هر نوع محتوایی را که برعهده بگیرید باید با شیوه کار و ویژگیهای کانال انتشار آن بهطور کامل آشنا باشید. برای مثال، اگر تولید محتوای اینستاگرام را برعهده میگیرید باید انواع روشهای تولید محتوا در این پلتفرم را بشناسید، با الگوریتم نمایش محتوای اینستاگرام آشنا باشید و ذائقه مخاطب این فضا را بشناسید. در تولید محتوای سایت هم آشنایی با وردپرس، افزونههای سئو و روشهای تولید محتوا در سایت مهم است.
این موضوع البته به کانال انتشار محتوا محدود نیست و باید با شیوه تولید محتوای دیجیتال هم آشنا باشید. برای مثال مهارتهای نویسندگی و ساخت عکس و تصویر با فتوشاپ در سطح پایه برای فعالیت بهعنوان نویسنده محتوای وب ضروری است. کارشناس تولید محتوای اینستاگرام هم به مهارتهای نویسندگی نیاز دارد اما در سطح حرفهایتری با اصول ساخت عکس و ویدیو در شبکههای اجتماعی آشنا باشد.
توانایی تحلیل و ارزیابی عملکرد محتوا
در بخش فرایند تولید محتوا گفتیم که این فرایند پس از انتشار محتوا به پایان نمیرسد و در ادامه باید بتوانید با ابزارهای تحلیلی عملکرد محتوا را رصد کنید. بنابراین یک کارشناس تولید محتوا باید توانایی شناخت نقاط قوت و ضعف محتوا، رصد و تحلیل محتوای رقیب و کار با ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس را داشته باشد.
با تقویت این مهارتها و یادگیری مداوم میتوانید در این حوزه فعالیت و محتوایی تولید کنید که هم برای کاربران مفید باشد و هم به تحقق اهداف بازاریابی کسب و کار کمک کند. حالا که میدانید نکات اصلی در مورد شغل تولید محتوا چیست، بد نیست کمی هم درباره ارتباط آن با هوش مصنوعی بخوانید.
آینده تولید محتوا و هوش مصنوعی
پیشرفتهای زیاد هوش مصنوعی و چتباتهای مبتنی بر آن مثل چتجیپیتی و گوگل بارد دنیای تولید محتوا و فعالیتهای مربوط به آن را هم متحول کرده است. این پیشرفتها باعث شده افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند یا قرار است تولید محتوا را بهعنوان شغل خود انتخاب کنند، در مورد آینده این شغل نگران باشند. این نگرانی تا حد زیادی طبیعی است چون با دادن یک پرامپت ساده، این ابزارها میتوانند برای شما عکس و ویدیو بسازند و متنهای طولانی بنویسند. آیا آینده تولید محتوا با وجود هوش مصنوعی در خطر است؟
با وجود همه این پیشرفتها، واقعیت این است که محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی هنوز نمیتواند اثربخشی لازم را روی مخاطب داشته باشد چون عاری از احساس است و نمیتوان از درست بودن اطلاعات آن مطمئن شد. اما میتوان از آن برای سرعت بخشیدن به فرایند تولید محتوا استفاده کرد. این موضوع باعث شده کسب و کارها از AI برای موارد زیر در تولید محتوا استفاده کنند:
- ایدهپردازی و انتخاب موضوع برای تولید محتوا
- ایجاد طرح و رئوس کلی برای محتوا
- تحقیق کلمات کلیدی
- نوشتن پیشنویس اولیه متن، ساخت عکس و ویدیو
- بهینهسازی محتوا بر اساس اصول سئو
- ارائه پیشنهاداتی برای بهبود کیفیت محتوا
از این موضوع نتیجه میگیریم میتوان از هوش مصنوعی برای همه مراحل فرایند تولید محتوا استفاده کرد اما فعلا نمیتوان آن را جایگزینی برای انسان در نظر گرفت چون محتوای تولیدشده توسط آنها به کنترل دقیق احتیاج دارد. آشنایی روش کار با این ابزارها کمک میکند مراحل تولید محتوا را بهتر و دقیقتر پیش برده و مانند یک دستیار مجازی از آنها کمک بگیرید.
معرفی کاپریلا به عنوان اولین سیستم تبلیغات هدفمند کلیدواژه ای ایران
استفاده از تبلیغات هدفمند در تبلیغات آنلاین را میتوان روشی بسیار مؤثر برای افزایش احتمال دیده شدن و تعامل با محتوا دانست. به کمک این نوع از تبلیغات میتوان کمپینهای تبلیغاتی را بر اساس ویژگیهای مشترک مخاطبان هدف سازماندهی کرد و کمپینهای تبلیغاتی را کاملاُ مرتبط با ویژگیهای شخصی، رفتار و علاقهمندیهای مخاطب ایجاد کرد. این امر در نهایت سبب افزایش نرخ تبدیل و فروش خواهد شد.
میتوان «کاپریلا» را به عنوان یکی از پلتفرمهای برتر برای تبلیغات آنلاین هدفمند معرفی کرد. کاپریلا با بهرهگیری از هوش مصنوعی، بهترین و مرتبطترین تبلیغات هدفمند کلیدواژهای را با توجه به کمپینهای فعال کسب و کار به کاربران نمایش میدهد. این پلتفرم با شبکهای گسترده از ناشران برای انتشار تبلیغات کلیکی و اجارهای همکاری میکند. با توجه به اینکه شبکه کاپریلا بیشتر متمرکز بر وبسایتهای بزرگ دانشجویی، آموزشی و عمومی کشور بوده و قشر جوان و دانشجوی کشور، بهرهگیری مناسبی از اینترنت دارند، با استفاده از تبلیغات هدفمند کلیدواژهای میتوان تمرکز را روی این قشر معطوف کرد و در صورت انتشار تبلیغات هدفمند در شبکه نسبتاً بزرگ ناشران همکار کاپریلا، امکان هدفگذاری شبکه متمرکزی از دانشجویان و کاربران جوان علاقهمند به اینترنت برای کسب و کارها فراهم میشود.
علاوه بر این، سیستم آماری کاپریلا با بهرهگیری از سیستم آمارگیری مبتنی بر گوگل آنالیتیکس، در تشخیص کلیکهای صحیح و غیرتکراری دقت بسیار زیادی دارد.
خدمات کاپریلا در دو بخش «ناشر» و «تبلیغدهنده» به کاربران ارائه میشود. نمونهای از این تبلیغات را در تصویر زیر مشاهده میکنید که مجموعه بنرهای تبلیغاتی با اندازه و حجم کم را شامل میشود. این بنرها، به طور کامل با موضوع نوشته شده در وبلاگ – در اینجا «مقاله و منبع در مورد دیجیتال مارکتینگ» ـ مرتبط است.
بخش دوم این پلتفرم در قالب «تبلیغدهنده» امکان معرفی کسبوکار به دیگران را برای شما فراهم میکند. از مزایای دیگر این روش تبلیغات میتوان به نرخ تبدیل بالای آن اشاره کرد، چراکه این تبلیغات فقط به مخاطبان هدف نمایش داده میشوند و در نتیجه، افراد بیشتری به استفاده از محصولات و خدمات کسبوکار شما ترغیب میشوند.
معرفی نشریلا به عنوان پلتفرم عالی جهت رپورتاژ آگهی، انتشار بررسی محصول و معرفی خدمات
استفاده از رپورتاژ آگهی یکی از روشهای تبلیغات آنلاین برای گرفتن بکلینک و بهبود رتبه سایت در موتورهای جستجو به شمار میرود. رپورتاژ آگهی اگر به شکلی صحیح و متناسب با لحن هر رسانه نوشته شود تأثیرگذار است و رعایت تمام اصول و معیارهای انتشار رپورتاژ آگهی مناسب به صرف هزینه و زمان زیادی نیاز دارد. به همین دلیل، بهتر است برای انتشار رپورتاژ آگهی از پلتفرمی مانند پلتفرم «نشریلا» استفاده کنید که محتوای مناسب رپورتاژ آگهی را با هزینهای مقرونبهصرفه تولید و منتشر میکند. نشریلا با استفاده از مطالب تخصصی، برای انتشار بررسی محصولات یا معرفی خدمات نیز به شما کمک میکند.
سوالات متداول
در بخشهای قبلی توضیح دادیم تولید محتوا چیست و مهمترین انواع آن کدام است. در ادامه به چند سوال پرتکرار در مورد این موضوع پاسخ میدهیم.
مهم ترین مراحل فرایند تولید محتوا چیست؟
تولید محتوا برای اثرگذاری روی مخاطبان هدف انجام میشود بنابراین مهمترین انتخاب موضوع و شناخت کامل مخاطب هدف از مهمترین مراحلی هستند که قبل از شروع به ساخت محتوا باید در نظر بگیرید.
نکات مهم در تولید محتوا ویدیویی برای یوتیوب چیست؟
نوشتن سناریو قبل از ساخت ویدیو، توجه به کیفیت ویدیو، نورپردازی و صداگذاری مناسب آن و استفاده از عنوان جذاب و نوشتن توضیحات دقیق از مهمترین نکاتی است که در تولید محتوای ویدیویی باید مدنظر قرار دهید.
بهترین نوع محتوا برای تولید مخاطب راغب (Lead) چیست؟
ایبوکها یا کتابهای الکترونیکی بهترین نوع محتوا برای جذب مخاطب راغب هستند. در این نوع محتوا موضوع انتخابی را بهدقت و باجزییات توضیح میدهید و چون کاربران باید برای دسترسی به این محتوا اطلاعات تماس خود مثل آدرس ایمیل و … خود را وارد کنند، بهترین گزینه برای ساخت فهرستهای ایمیلی و ادامه تعامل با مخاطبان هستند.
source