در هر زبانی، از جمله زبان عربی، عبارات و اصطلاحات پرکاربردی وجود دارند که در موقعیت‌های مختلف و با اهداف گوناگون به کار می‌روند. در این مطلب از مجله فرادرس، ۱۵۱ مورد از اصطلاحات عربی پرکاربرد را با مثال و تمرین آموزش می‌دهیم و معنای فارسی هرکدام را نیز بیان می‌کنیم. بعد از مطالعه این مطلب می‌توانید با حل کردن نمونه‌سؤال‌های بخش پایانی، سطح یادگیری خود را بسنجید.
اصطلاحات عربی پرکاربرد
در ادامه، ۱۵۱ مورد از کاربردی‌ترین اصطلاحات عربی را در موقعیت‌های زیر آموزش می‌دهیم:
- هنگام سلام و احوالپرسی کردن
- معرفی کردن خود به دیگران
- خداحافظی کردن
- تشکر و قدردانی کردن
- عذرخواهی کردن
- درخواست کردن
- سفارش غذا و نوشیدنی
- در بازار و هنگام خرید کردن
- در سفر
- تبریک و تسلیت گفتن
- زندگی روزمره
در بخش‌های بعدی، اصطلاحات و عبارات رایج عربی برای هرکدام از این موقعیت‌ها را در قالب جدول ارائه می‌کنیم. در بخش پایانی نیز تعدادی از رایج‌ترین ضرب‌المثل‌های عربی را با معنای آن‌ها آموزش می‌دهیم. برای اینکه سایر اصطلاحات عربی یا جمله‌های رایج این زبان را نیز یاد بگیرید، می‌توانید به فیلم آموزش جملات و اصطلاحات پرکاربرد عربی فرادرس مراجعه کنید. با کلیک روی لینک زیر به این فیلم آموزشی دسترسی خواهید داشت.
اصطلاحات عربی سلام و احوالپرسی
برای آغاز مکالمه با دیگران، در قدم اول باید به مخاطب خود سلام کنیم. عرب‌زبانان هنگام سلام و احوالپرسی کردن از عبارت‌ها و اصطلاحات خاصی استفاده می‌کنند. برخی از رایج‌ترین آن‌ها را در جدول زیر آورده‌ایم.
| اصطلاحات سلام و احوالپرسی به عربی | معنی |
| مَرْحَبَا / مَرْحَبَا بِک | سلام |
| مَرحَبا بِكُم جَميعاً | سلام به همگی |
| طابَ یَوْمُک | روزت به‌خیر |
| صَباحَ الْخَيْر | صبح به‌خیر |
| صَباحَ النّور | صبحت نورانی! (در پاسخ به «صَباحَ الْخَيْر» گفته می‌شود.) |
| مَساءَ الْخَيْر | عصر به‌خیر یا شب به‌خیر |
| مَساءَ الوَرْد | عصرت یا شبت پُر از گل! (در پاسخ به «مَساءَ الْخَيْر» گفته می‌شود.) |
| أَهْلاً و سَهْلاً. | خوش آمدید. |
| أَهْلاً بِک. | سلام به شما. (خوش آمدید.) |
| کَیفَ حالُک؟ | حالت چطور است؟ |
| أَنا بِخَیْر. | خوبم. |
| بِخَیْرٍ شُکْراً. | خوبم، خدا را شکر. |
| کَیفَ حالُ العائِلَة؟ | حال خانواده چطور است؟ |
اصطلاحات عربی معرفی خود
در هنگام معرفی خود به عربی از اصطلاحات خاصی استفاده می‌شود که متداول‌ترین آن‌ها را در جدول زیر ارائه کرده‌ایم.
| اصطلاحات معرفی خود به عربی | معنی |
| مَا اسْمُک؟ | اسمت چیست؟ |
| أَنا اِسْمي … |
من اسمم … است. |
| ما جِنسیَّتُک؟ | ملیتت چیست؟ |
| مِنْ أَینَ أَنت؟ | اهل کجایی؟ |
| أَنا مِن … | من اهلِ … هستم. |
| أَنا أَعيش في … . | من در … زندگی می‌کنم. |
| أَنا أَسْکُنُ في … . | من در … سکونت دارم. |
| کَمْ عُمْرُک؟ | چند سالت است؟ |
| عُمري … عاماً. | سنم … سال است. (هر عددی را می‌توان در جای خالی گذاشت.) |
| عُمري … سِنَة. | |
| ما مِهْنَتُک؟ | شغلت چیست؟ |
| ما هِيَ وَظيفَتُک؟ | |
| أَنا مُهَندِسٌ. | من مهندس هستم. |
| أَنا مُوَظَّفٌ. | من کارمند هستم. |
| تَشَرَّفْتُ بِمَعْرِفَتِک. | از آشنایی با شما خوش‌وقتم. |
| أَنا سَعیدٌ بِمَعْرِفَتِک. | |
| فُرْصَة سَعیدَة. | |
| سُرِرْتُ بِلِقائِک. | از دیدار شما خوشحال شدم. |
اصطلاحات عربی خداحافظی
بهترین روش برای پایان دادن به مکالمه این است که با مخاطب خود خداحافظی کنیم. در جدول زیر، اصطلاحات عربی رایج برای خداحافظی کردن را نشان داده‌ایم.
| اصطلاحات خداحافظی به عربی | معنی |
| مَعَ السَّلامَة. | به سلامت. |
| في أَمانِ الله. | در پناه خدا. |
| إِلَی اللِّقاء. | به امید دیدار. |
| وَداعاً. | خدا نگهدار. |
| اللهُ مَعَک. | خدا نگهدارت. |
| تُصْبِحُ عَلَى الْخَيْر. | شب به‌خیر. (از این اصطلاح برای خداحافظی در ساعات شبانه استفاده می‌شود.) |
| بِالْإذْن. | با اجازه. |
| أَراکَ لاحِقاً. | به‌زودی می‌بینمت. |
اصطلاحات عربی برای تشکر
در برخی مواقع لازم است از مخاطب عرب‌زبان خود تشکر کنیم. در جدول زیر، اصطلاحات رایج برای تشکر و قدردانی را به زبان عربی بیان کرده‌ایم. اصطلاحات عربی رایج برای پاسخ دادن به تشکر دیگران را نیز آورده‌ایم.
| اصطلاحات تشکر و پاسخ به آن به عربی | معنی |
| شُکْراً | ممنون |
| شُکْراً جَزیلاً | بسیار ممنون |
| شُكْرًا لَک. | از تو ممنونم. |
| جَزاکَ اللهُ خَيراً. | خداوند به تو پاداش خیر بدهد. |
| بارَکَ اللهُ فيک. | خداوند به تو برکت بدهد. |
| اَلْحَمْدُ لِلّه. | خدا را شکر. |
| يُعْطيکَ العافيَة. | به تو سلامتی عطا شود. |
| لکَ خَالِصُ الشُّكْرِ. | تشکر خالصانه من برای تو است. |
| أَشْكُرُک مِنْ أَعْمَاقِ قَلْبِي. | از صمیم قلب، از تو تشکر می‌کنم. |
| هَذَا لُطْفٌ مِنْک. | این لطفی از جانب شماست. |
| أَنَا مُمْتَنٌّ لَکَ لِلْغَايَةِ. | من از شما بسیار متشکرم. |
| شُکرَاً لِوَقْتِک. | ممنون که وقت گذاشتید. |
| عَفْواً | خواهش می‌کنم. |
| الشُّكْرُ لِلّهِ. | تشکر فقط برای خدا است. |
| شُکرَاً جزيلاً عَلَى مُساعِدَتِک. | از کمک شما بسیار ممنونم. |
| علَى الرَّحْبِ و السِّعَةِ. | باعث افتخار است. |
| هَذَا وَاجِبِي. | وظیفه‌ام است. |
| عَلَى رَأْسي. | بر سرم. (معادل «به روی چشم» در فارسی.) |
اصطلاحات عربی برای عذرخواهی
در این جدول، اصطلاحات رایج برای عذرخواهی کردن به عربی را نشان داده‌ایم. همچنین اصطلاحاتی را که در پاسخ به عذرخواهی دیگران به کار می‌روند، بیان کرده‌ایم.
| اصطلاحات عذرخواهی و پاسخ به آن به عربی | معنی |
| آسِفٌ / آسِفَةٌ | متأسفم. |
| أَنا مُتِأَسِّفٌ / أَنا مُتِأَسِّفَةٌ. | متأسفم. |
| أَنا أَعْتَذِرُ لَک. | از تو معذرت می‌خواهم. |
| سامِحْني! | مرا ببخشید. |
| لَيْسَ قَصْدي. | عمدی نبود. قصدی نداشتم. |
| عَفواً | ببخشید. |
| أَنا نادِمٌ جِدّاً. | بسیار پشیمانم. |
| لَيْسَ بِيَدي. | دست خودم نبود. |
| أَطْلُبُ مَغْفِرَتَک. | از شما طلب بخشش دارم. |
| لا بَأس! | اشکالی ندارد. |
| ما في مُشْكِلَة. | اشکالی ندارد. مشکلی نیست. |
| سامَحَکَ الله. | خدا ببخشد. |
اصطلاحات عربی برای درخواست کردن
در جدول زیر نشان داده‌ایم که هرگاه بخواهید درخواستی را به زبان عربی مطرح کنید، از چه اصطلاحاتی باید استفاده کنید.
| اصطلاحات درخواست کردن به عربی | ترجمه |
| مِنْ فَضلِک. | لطفاً |
| لَوْ سَمَحْتَ. | |
| أَرْجو / رَجاءً | |
| هَلْ یُمْکِنُک مُساعِدَتي؟ | آیا می‌توانید به من کمک کنید؟ |
| هَلْ تَسْتَطیعُ أَنْ تُساعِدَني؟ | |
| عَفواً، هَلْ بِإِمْکانِکَ مُساعِدَتي؟ | آیا امکان کمک به من را دارید؟ |
| أُریدُ مُساعِدَتِک في اَمرٍ ضَروري. | می‌خواهم در کاری مهم به من کمک کنید. |
| أَحْتاجُ إِلَِى مُساعِدَة. | به کمک نیاز دارم. |
اصطلاحات عربی برای سفارش غذا یا نوشیدنی
با یادگیری اصطلاحات جدول زیر، به‌راحتی می‌توانید غذا یا نوشیدنی موردنظر خود را به زبان عربی سفارش دهید و سخنان پیش‌خدمت‌ها را هم به‌خوبی درک کنید.
| اصطلاحات عربی سفارش غذا یا نوشیدنی به عربی | معنی |
| لَدَى حَجْزٌ، مِنْ فَضْلِک. | یک رزرو دارم، لطفاً. |
| أُرِيدُ طَاوَلَةً لِ‍ـ… أَشْخَاصٍ، مِنْ فَضْلِک. | یک میز برای … نفر می‌خواهم، لطفاً. (در جای خالی هر عددی را می‌توان قرار داد.) |
| أُرِيدُ طاوَلَةً جَميلَةً بِالْقُرْبِ مِنَ النّافِذَةِ. | میز زیبایی کنار پنجره می‌خواهم. |
| هَلْ يُمْكِنُنِي رُؤْيَةُ قَائِمَةِ الطَّعَامِ مِنْ فَضْلِک؟ | آیا می‌توانم منوی غذاها را ببینم، لطفاً؟ |
| أَنا جاهِزٌ لِلطَلَب. | برای سفارش آماده‌ام. |
| هَلْ لَدَيْكُمْ أَطْبَاقْ خَاصَّةٌ اَلْيَوْم؟ | آیا امروز غذاهای ویژه‌ای دارید؟ |
| لا أَسْتَطيعُ تَناوَلَ اللُّحُومِ. أَنَا نَبَاتِيّ. | من نمی‌توانم گوشت بخورم. گیاه‌خوار هستم. |
| هل يُمْكِنُنِي الحُصولُ عَلَى طَبَقٍ نَباتي؟ | آیا می‌توانم غذای گیاهی سفارش بدهم؟ |
| أَوِدُّ طَلَب … | می‌خواهم که … سفارش بدهم. |
| أَوِدُّ أن أَطْلَبَ … | |
| أُریدُ بَعضَ … | مقداری … می‌خواهم. |
| ماذا تَنْصِحُني؟ | چه چیزی را توصیه می‌کنید؟ |
| عُذْرًا، هَلْ يُمْكِنُنِي اَلْحُصُولُ عَلَى اَلْمَزِيدِ مِنْ اَلْخُبْزِ؟ | ببخشید، آیا ممکن است نان بیشتر بگیریم؟ |
| اَلطَّعَامُ لَذِيذٌ. | غذا خوشمزه است. |
| هَلْ يُمْكِنُنِي أَنْ آخُذَ اَلْبَاقِي مَعِي مِنْ فَضْلِک؟ | آیا می‌توانم باقی‌مانده غذایم را ببرم، لطفاً؟ |
| هَلْ يُمْكِنُنِي اَلْحُصُولُ عَلَى اَلْفَاتُورَةِ مِنْ فَضْلِک؟ | آیا می‌توانم فاکتور هزینه غذاها را بگیرم، لطفاً؟ |
| كَمْ يَجِبُ أَن أَدْفَعَ؟ | چقدر باید بپردازم؟ |
| شُكْرًا، كَانَتْ اَلْخِدْمَةُ رَائِعَةً. | ممنونم، خدمات عالی بود. |
| شكراً عَلَى الطَّعامِ و الخِدمَةُ المُمتازَة. | ممنون به‌خاطر غذا و خدمات عالی. |
| هَلْ تَقْبَلُونَ بِطَاقَاتِ اَلِائْتِمَانِ؟ | آیا کارت اعتباری قبول می‌کنید؟ |
اصطلاحات عربی خرید کردن
در جدول زیر، اصطلاحات رایجی را که در مکالمات فروشندگان و مشتریان عرب‌زبان رد‌و‌بدل می‌شود، بیان کرده‌ایم. با یادگیری این اصطلاحات به‌آسانی می‌توانید در مورد خرید و فروش کالاها با عرب‌زبانان سخن بگویید.
| اصطلاحات عربی خرید کردن به عربی | معنی |
| كَمْ سِعْرُ هَذا؟ | قیمتش چقدر است؟ |
| كَمْ ثَمَن هذا؟ | |
| بِکَمْ …؟ | |
| هَلْ يُمْكِنُني تَجْرِبَةُ هَذَا؟ | آیا می‌توانم این را پرو کنم؟ |
| هَلْ لَدَيْكُمْ هَذَا بِمَقَاسٍ مُخْتَلِفٍ؟ | آیا این لباس را در سایزهای مختلف دارید؟ |
| ما مَقاسُک؟ | سایزتان چند است؟ |
| هَلْ لَدَيْكُمْ هَذَا بِلَوْنٍ مُخْتَلِفٍ؟ | آیا این لباس را در رنگ‌های مختلف دارید؟ |
| هَلْ هُنَاکَ تَخْفِيْضٌ عَلَى هَذَا المُنْتَج؟ | آیا ممکن است برای این کالا تخفیف بدهید؟ |
| هَلْ يُمْكِنُنِي اَلدَّفْعُ بِطَاقَةِ الِائْتِمَانِ؟ | آیا می‌توانم با کارت اعتباری پرداخت کنم؟ |
| هَلْ لَدَيْكُمْ غُرْفَةُ تَغْيِيرِ اَلْمَلَابِسِ؟ | آیا اتاق پرو دارید؟ |
| أَوِدُّ أَنْ أُجَرِّبَهُ قَبْلَ الشِّراء. | می‌خواهم قبل از خرید پرو کنم. |
| مَا هِيَ سَاعَاتُ اَلْعَمَلِ فِي اَلْمَتْجَرِ؟ | ساعات کاری فروشگاه چه زمانی است؟ |
| هَلْ تَحْتاجُ إِلَى مُساعَدَةٍ في اِختيارِ المَقاسِ؟ | آيا برای انتخاب سایز به کمک نیاز دارید؟ |
| رَزَقَکَ اللهُ رِزْقاً مَبارَکَة. | خداوند به روزی شما برکت بدهد. |
اصطلاحات عربی در سفر
در این جدول، اصطلاحات رایجی را قرار دادیم که یادگیری آن‌ها حتماً برای مسافران کشورهای عربی مفید خواهد بود. در این جدول، اصطلاحات مربوط به رزرو هتل، پرسیدن آدرس و… ارائه شده‌اند.
| اصطلاحات عربی در سفر به عربی | معنی |
| رِحلَة سَعیدَة. | سفر به‌خیر. |
| هَلْ تَتَكَلَّمُ الإِنجِليزيَّة؟ | آیا انگلیسی صحبت می‌کنید؟ |
| هَلْ تَتَحَدَّثُ الإِنجِليزيَّة؟ | |
| أُريدُ غُرفةً. | اتاقی می‌خواهم. |
| ما مَوْعِدُ تَسلِيمِ الغُرفةِ؟ | کی باید اتاق را تحویل بدهم؟ |
| هلْ يُمْكِنُني حَجْزُ لَيلةٍ إِضافيَّة؟ | آیا می‌توانم یک شب بیشتر اتاق را رزرو کنم؟ |
| ما هُوَ رَقْمُ هاتِفِ الفُندُقِ؟ | شماره تلفن هتل چند است؟ |
| هلْ يُوجَدُ في الفُندُقِ مَطْعَم؟ | آیا در هتل، رستورانی پیدا می‌شود؟ |
| هل يُمْكِنُني اِسْتخدامُ بِطاقةِ الِائْتِمَانِ هُنا؟ | آیا اینجا می‌توانم با کارت اعتباری پرداخت کنم؟ |
| آسِفٌ، لا أَفْهَم. | متأسفم، متوجه نمی‌شوم. |
| بِرَجاءِ الإِعادَة. | لطفاً تکرار کنید. |
| مَرَّةً أُخْرَىٰ، مِنْ فَضْلِک. | لطفا یک بار دیگر. |
| كَيْفَ أَذْهَبُ إِلَى …؟ | چطور به … بروم؟ |
اصطلاحات و عبارات رایج عربی در سفر، تنوع بالایی دارند و طیف مختلفی از موضوعات را دربر می‌گیرند. برای آشنایی بیشتر با این نوع از اصطلاحات توصیه می‌کنیم به فیلم آموزش مکالمه زبان عربی در سفر فرادرس مراجعه کنید. در این فیلم آموزشی، مسافران کشورهای عربی می‌آموزند که در موقعیت‌های مختلف از چه جمله‌هایی استفاده کنند و چطور منظور خود را به طرف مقابل منتقل کنند.
اصطلاحات عربی برای تبریک و تسلیت
گاهی ممکن است در موقعیت‌هایی قرار بگیریم که لازم باشد اتفاق خوبی را به مخاطب خود تبریک بگوییم یا در مورد اتفاق بدی، به او تسلیت بگوییم. اصطلاحات رایج تبریک و تسلیت به عربی را در ادامه نشان داده‌ایم و معنای فارسی آن‌ها را نیز بیان کرده‌ایم.
اصطلاحات عربی تبریک گفتن
در جدول زیر، اصطلاحات پرکاربرد برای تبریک گفتن به عربی بیان شده‌اند.
| اصطلاحات تبریک گفتن به عربی | معنی |
| مَبْروک. | مبارک باشد. |
| أَلْف مَبْروک. | هزار مرتبه مبارک باشد. |
| مَبْروک عَلَى النَّجاح. | موفقیتت مبارک باشد. |
| مَبْروک عَلَى المَوْلُودِ الجَديدِ. | تولد فرزندت مبارک باشد. |
| مَبْروک عَلَى الزَّواج. | ازدواجت مبارک باشد. |
| أَلْف مَبْروک عَلَى البَيتِ الجَديد. | خانه جدیدت هزار مرتبه مبارک باشد. |
| عَيدُ ميلادٍ سعيد. | تولدت مبارک. |
| تَهانينا | تبریک |
| تَهانينا عَلَى التَّرَقيَّة. | تبریک به خاطر پیشرفتت. |
اصطلاحات عربی تسلیت گفتن
در این جدول، اصطلاحات عربی پرکاربرد برای گفتن تسلیت را مشاهده می‌کنید.
| اصطلاحات تسلیت گفتن به عربی | معنی |
| إِنّا لِلّٰه و إِنّا إِلَيهِ راجِعُون. | ما از خداییم و به سوی او بازمی‌گردیم. (یکی از آیات قرآن است که برای تسلیت گفتن به کار می‌رود.) |
| البَقيَّةُ في حياتِک. | خاک او، باقی عمر شما باشد. |
| اللهُ يَرحَمُهُ / اللهُ يَرحَمُها. | خداوند او را رحمت کند. |
| عَظَمَ اللهُ أَجْرَكُم. | خداوند پاداش شما را (به‌سبب از دست دادن عزیزتان) بیشتر کند. |
اصطلاحات روزمره به عربی
در جدول زیر، برخی از اصطلاحات روزمره پرکاربرد را به زبان عربی بیان کرده‌ایم. این اصطلاح‌ها را در هر موقعیتی می‌توان به کار برد.
| اصطلاحات روزمره به عربی | معنی |
| ماذا تَفْعَل؟ | چه کار می‌کنی؟ |
| إِنْ شاءَ الله. | اگر خدا بخواهد. |
| هَل عِنْدَک …؟ | آیا … داری؟ |
| هَل لَدَیک …؟ | |
| كَمِ الوَقْت؟ | ساعت چند است؟ |
| كَمِ السّاعَة؟ |
چطور به کمک آموزش های فرادرس مکالمه عربی را یاد بگیریم؟
همه اصطلاحات عربی بخش‌های قبل هنگامی کاربرد دارند که بخواهیم با مخاطب عرب‌زبان خود وارد مکالمه شویم. به عبارت دیگر، همه این اصطلاحات برای مکالمه و سخن گفتن با عرب‌زبانان به کار می‌روند. درصورتیکه می‌خواهید مهارت خود را در زمینه مکالمه به عربی تقویت کنید و علاوه‌بر اصطلاحات این مطلب، ده‌ها اصطلاح و جمله کاربردی دیگر را نیز یاد بگیرید، پیشنهاد می‌کنیم فیلم‌های آموزشی فهرست زیر در فرادرس را مشاهده کنید. در برخی از این فیلم‌های آموزشی، لغات، عبارات و جمله‌های عربی نیز تدریس شده‌اند.
برای یادگیری مکالمه به عربی، علاوه‌بر لغات، اصطلاحات و جمله‌های کاربردی باید قواعد زبان عربی را نیز بیاموزید. به همین منظور می‌توانید از مجموعه فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس کمک بگیرید.
مثال اصطلاحات عربی رایج با نمونه مکالمه
با خواندن بخش‌های قبلی یاد گرفتید که عرب‌زبانان در موقعیت‌های مختلف از چه اصطلاحاتی استفاده می‌کنند. در این بخش، با کاربرد این اصطلاحات در جمله‌ها و مکالمه‌های کوتاه آشنا می‌شوید. چنانچه بخواهید در کنار اصطلاحات رایج عربی، کلمات و عبارات پرکاربرد این زبان را نیز یاد بگیرید، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد عربی فرادرس را به‌دقت مشاهده کنید. برای دسترسی به این فیلم آموزشی، کافی است روی لینک زیر کلیک کنید.
مثال اول
در مثال زیر، نحوه‌ی سلام و احوالپرسی کردن به عربی را نشان داده‌ایم. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، اصطلاحات رایج سلام و احوالپرسی را در کادر زیر به‌صورت پررنگ مشخص کرده‌ایم.
ـ صَباحَ الْخَيْر یا أَحْمَد. (صبح به‌خیر احمد.)
ـ صَباحَ النّور یا خالِد. (صبحت نورانی ای خالد.)
ـ کَیفَ حالُک؟ (حالت چطور است؟)
ـ بِخَیْر شُکْراً. وَ أَنتَ؟ (خوبم خدا را شکر. و تو؟)
ـ أَنا بِخَیْر أَیْضاً. (من هم خوبم.)
مثال دوم
«شُکْراً جَزیلاً» یکی از اصطلاحات رایج برای تشکر کردن و «في أَمانِ اللهِ» نیز یکی از رایج‌ترین اصطلاحات عربی برای خداحافظی کردن است. کاربرد آن‌ها را در مکالمه کوتاه زیر نشان داده‌ایم.
ـ السَّلامُ عَلَیْکُمْ. (سلام بر شما.)
ـ وَ عَلَیْکُمُ السَّلام. (و سلام بر شما.)
ـ أَیْنَ یَقِعُ المَطْعَمُ؟ (رستوران کجا قرار دارد؟)
ـ المَطْعَمُ یَقِعُ في نِهایَةِ الشّارِعِ. (رستوران در انتهای خیابان قرار دارد.)
ـ شًکْراً جَزیلاً. (بسیار متشکرم.)
ـ في أَمانِ اللهِ. (در پناه خدا.)
مکالمه بالا تنها یکی از نمونه‌های مکالمه‌های روزمره عربی است. در مطلب «آموزش مکالمات روزمره عربی» از مجله فرادرس، چندین مکالمه کاربردی برای زندگی روزمره بیان شده‌اند. در هرکدام از آن‌ها به برخی از مهم‌ترین اصطلاحات پرکاربرد نیز اشاره شده است.
مثال سوم اصطلاحات عربی رایج
در زبان عربی، یکی از روش‌های رایج برای تشکر کردن، استفاده از کلمه «شُکراً» است. با این کلمه می‌توان جمله‌های متنوعی برای تشکر کردن ساخت. معمولاً در پاسخ به آن نیز از کلمه «عَفْواً» استفاده می‌شود. همچنین برای بیان درخواست به‌صورت محترمانه می‌توان از اصطلاح «مِنْ فَضْلِک» استفاده کرد. با دقت به مثال زیر، کاربرد این اصطلاح‌ها را به‌خوبی یاد می‌گیرید.
ـ أُریدُ مُعْجَماً مِنْ فَضْلِک. (لغت‌نامه‌ای می‌خواهم لطفاً.)
ـ هذا هًوَ المُعْجَم. (بفرمایید، این لغت‌نامه.)
ـ شُكْراً لَک. (از شما ممنونم.)
ـ عَفْواً. (خواهش می‌کنم.)
مثال چهارم
با توجه به مکالمه کوتاه زیر، اصطلاحات رایج عذرخواهی کردن به عربی و پاسخ آن‌ها را به‌خوبی یاد می‌گیرید. این اصطلاحات را به‌صورت پررنگ مشخص کرده‌ایم.
ـ أَنا مُتِأَسِّفٌ لِإيذائِک. أَنا نادِمٌ جِدّاً. (به خاطر اذیت کردن تو متأسفم. من بسیار پشیمانم.)
ـ لا بَأسَ. (اشکالی ندارد.)
مثال پنجم
در مثال زیر، نشان داده‌ایم که چطور در مورد مشخصات دیگران از آن‌ها سؤال بپرسید و چطور در پاسخ به این سؤال‌ها، خودتان را معرفی کنید. تقریباً تمامی بخش‌های این مکالمه از اصطلاحات رایج زبان عربی هستند.
ـ مَرْحَبَا. (سلام)
ـ مَرْحَبَا بِک. (سلام به شما.)
ـ مَا اسْمُک؟ (اسمت چیست؟)
ـ أَنا اِسمي زَید. (اسمم زید است.)
ـ مِنْ أَینَ أَنت؟ (اهل کجایی؟)
ـ أَنا لُبنانيّ وَلٰکِن أسْکُنُ في إیران. (من لبنانی‌ام اما در ایران سکونت دارم.)
مثال ششم اصطلاحات عربی رایج
در مکالمه زیر نشان داده‌ایم که هنگام ورود به رستوران، چطور به عربی خوش آمد بگویید و در پاسخ به آن از چه اصطلاحی استفاده کنید. همچنین نحوه‌ی درخواست منوی غذاها یا میز رستوران را نیز به‌صورت پررنگ مشخص کرده‌ایم.
_ أَهلاً و سَهلاً في مَطْعَمِنا. (به رستوران ما خوش آمدید.)
ـ مَرْحَبا، أُرِيدُ طَاوَلَةً لِ‍ثَلاثَة أَشْخَاصٍ، مِنْ فَضْلِک. (سلام، لطفاً میزی برای سه نفر می‌خواهم.)
ـ طَبْعاً، أَتَّبِعْني مِنْ فَضْلِک. (البته، لطفاً دنبال من بیایید.)
ـ هَلْ يُمْكِنُنِي رُؤْيَةُ قَائِمَةِ اَلطَّعَامِ مِنْ فَضْلِک؟ (آیا لطفاً می‌توانم منوی غذا را ببینم؟)
ـ نَعَم، سَأْعطيكُم بَعْضَ الوَقْتِ لِتَقْرَؤوا قائِمَةَ الطَّعام. الرَجاءَ إِعْلامي عِنْدَما تُصْبِحون جاهِزين لِلطَلَب. (بله، زمانی را برای خواندن منوی غذاها در اختیارتان می‌گذارم. لطفاً زمانی که برای سفارش آماده شدید، به من اطلاع بدهید.)
مثال هفتم
در کادر زیر، مکالمه‌ای را با موضوع خرید و فروش به زبان عربی قرار داده‌ایم. اصطلاحات پرکاربرد آن را نیز به‌صورت پررنگ نشان داده‌ایم.
ـ طابَ یَوْمُک. (روزت به‌خیر.)
ـ طابَ یَوْمُک. أَیَّ خِدْمَةٍ؟ (روزت به‌خیر، چه خدمتی از من ساخته است؟)
ـ أُریدُ قَمیصاً بِلَوْنِ الأخْضَرِ مِنْ فَضْلِک. (لباسی به زنگ سبز می‌خواهم لطفاً.)
ـ بِکُلِّ سُرور. ما مَقاسُک؟ (سایزت چند است؟)
ـ مُتِوَسِّط. (متوسط است.)
ـ في رَأْیي هذا القَمیصُ یُناسِبُک. (به نظرم این لباس برایت مناسب است.)
ـ أَوِدُّ أَنْ أُجَرِّبَهُ قَبْلَ الشِّراء. (می‌خواهم قبل از خرید، آن را پرو کنم.)
ـ هُنا غُرْفَةُ تَغْيِيرِ اَلْمَلَابِسِ. (اتاق پرو اینجاست.)
مثال هشتم
پرسیدن زمان و ساعت، یکی از کارهایی روزانه‌ای است که ممکن است بارها آن را انجام دهیم. در مکالمه کوتاه زیر، نحوه‌ی پرسیدن ساعت، اصطلاح آن و همچنین روش جواب دادن به این سؤال را به عربی بیان کرده‌ایم.
ـ كَمِ الوَقْت؟ (ساعت چند است؟)
ـ السّاعَةُ السّابِعَة و عِشرون دَقائِق. (ساعت هفت و بیست دقیقه است.)
مثال نهم اصطلاحات عربی رایج
در این مکالمه، روش تبریک گفتن به دیگران و اصطلاح خاص آن را نشان داده‌ایم. همچنین یکی از روش‌های تشکر کردن را نیز مشخص کرده‌ایم. در این مثال، از اصطلاح «ما الْأخْبار؟» نیز استفاده شده است که به معنی «چه خبر؟» است و معمولاً حین احوالپرسی به کار می‌رود.
ـ السَّلامُ عَلَیْکُم. (سلام بر شما.)
ـ وَ عَلَیْکُمُ السَّلام. (و سلام بر شما.)
ـ ما الْأَخْبار؟ (چه خبر؟)
ـ إِشتَرَیتُ بَیتاً جَدیداً. (خانه جدیدی خریدم.)
ـ أَلْف مَبْروک عَلَى البَيتِ الجَديد. (خانه جدیدت هزار مرتبه مبارک باشد.)
ـ شُکْراً جَزیلاً. (بسیار ممنونم.)
مثال دهم
رزرو هتل از آن دسته کارهای ضروری است که مسافران کشورهای عربی باید تا حدودی با آن آشنا باشند. در مکالمه کوتاه زیر، نحوه رزرو اتاق و سؤال کردن از پذیرش هتل را به زبان عربی نشان داده‌ایم و اصطلاحات پرکاربرد آن را نیز مشخص کرده‌ایم.
ـ مَرْحَبا. (سلام.)
ـ مَرْحَبا بِکُم. (سلام به شما.)
ـ أُريدُ غُرفةً. هَلْ توجَدُ غُرفَةً خالیةً؟ (اتاقی می‌خواهم. آیا اتاقی خالی پیدا می‌شود؟)
ـ نَعَم، لَدَینا غْرفَةٌ خالیّةٌ بسَریرٍ واحِد. (بله یک اتاق تک‌تخته خالی داریم.)
ـ هلْ يُوجَدُ في الفُندُقِ مَطْعَم؟ (آیا در هتل، رستورانی هست؟)
نَعَم، هُوَ عَلَی یَسارِکَ. (بله، سمت چپ شماست.)
لغات پرکاربرد عربی به فارسی
در بخش‌های قبلی، اصطلاحات پرکاربرد عربی در موقعیت‌های مختلف را آموزش دادیم و معنا و کاربرد آن‌ها را نیز مشخص کردیم. برای اینکه این اصطلاحات را به‌خوبی یاد بگیرید، لازم است تا حدودی لغات پرکاربرد عربی را نیز بشناسید. در ادامه، برخی از کاربردی‌ترین کلمه‌های عربی را در قالب جدول ارائه می‌کنیم و معنای فارسی آن‌ها را نیز در اختیارتان قرار می‌دهیم.
| غذاها، وعده‌ها و نوشیدنی‌ها به عربی | ||
| صبحانه به عربی: فَطور | ناهار به عربی: غَداء | شام به عربی: عَشاء |
| مرغ به عربی: دَجاج | ماهی به عربی: سَمَک | برنج به عربی: أَرُز |
| سالاد به عربی: سَلَطَة | گوشت به عربی: لَحْم | کوکاکولا به عربی: کولا |
| چایی به عربی: شاي | قهوه به عربی: قَهْوَة | آب‌میوه به عربی: عَصیر |
| پوشیدنی‌ها به عربی | ||
| پیراهن به عربی: قَمیص | لباس به عربی: ثَوْب | شلوار به عربی: سِرْوال / بَنطَلون |
| لباس زنانه به عربی: فْسْتان | کفش به عربی: حِذاء | شلوار جین به عربی: جینز |
| اماکن مختلف به عربی | ||
| فرودگاه به عربی: مَطار | بیمارستان به عربی: مُسْتَشْفَیٰ | رستوران به عربی: مَطْعَم |
| بانک به عربی: مَصْرِف | بازار به عربی: سوق | هتل به عربی: فُنْدُق |
| میدان به عربی: ساحَة | داروخانه به عربی: صَیْدَلیَّة | نانوایی به عربی: مَخْبَز |
| شغل‌ها به عربی | ||
| پزشک به عربی: طَبیب | پرستار به عربی: مُمَرِّض | معلم به عربی: مُدَرِّس |
| کارمند به عربی: مُوَظَّف | مهندس به عربی: مُهَندِس | وکیل به عربی: مُحامي |
| آشپز به عربی: طَبّاخ | مأمور پلیس به عربی: شُرْطيّ | حسابدار به عربی: مُحاسِب |
نکته: همه شغل‌هایی که در جدول بالا نشان داده‌ایم، مذکر هستند و برای آقایان به کار می‌روند. درصورتیکه بخواهیم آن‌ها را برای خانم‌ها به کار ببریم، باید به انتهای این کلمه‌ها «ة» اضافه کنیم. مثلاً: مُحاسِب (آقای حسابدار) ← مُحاسِبَة (خانم حسابدار).
برای سخن گفتن به زبان عربی، یادگیری لغات رایج بسیار مهم است اما کافی نیست. به کمک فیلم آموزش مکالمه عربی فصیح سطح مقدماتی فرادرس نه‌تنها لغات فراوانی را یاد می‌گیرید، بلکه نحوه استفاده از آن‌ها را در انواع مکالمه‌های عربی می‌آموزید. لینک این فیلم آموزشی را در ادامه قرار داده‌ایم.
ضرب المثل های عربی
در هر زبانی، گاهی برای بیان نکته‌های مهم و پندآموز از مَثَل‌ها استفاده می‌شود. در جدول زیر، برخی از کاربردی‌ترین مثل‌های عربی را نشان داده‌ایم. همچنین معنای اصطلاحی آن‌ها را نیز مشخص کرده‌ایم.
| ضرب المثل به عربی | معنی |
| اَلْعَقلُ زينَة. | زیبایی و زینت فرد به عقل اوست. |
| اَلْحَرَكَة بَرَكَة. | از تو حرکت، از خدا برکت. |
| اَلتَّكْرار يُعَلَّمُ الْحَمَار. | قاطر هم می‌تواند با تکرار کردن چیزی، آن را یاد بگیرد. |
| عَلَى عَيْني وَ رَأْسِي. | به روی چشم و سرم. (با کمال میل.) |
| القِرْدُ في عَيْنِ أُمِّه غَزال. | میمون از نگاه مادرش، آهو است. |
| الجَنَّةُ بِدونِ ناسِ ما تَنداسُ. | بهشتِ بدون آدم، ارزش ندارد که به آن قدم بگذاری. |
| أَحْضَرَ النّاسُ جَواباً مَنْ لَمْ يَغْضِبْ. | بهترین جواب را کسی می‌دهد که عصبانی نباشد. |
| إِذا تَمَّ اَلْعَقلُ نَقَص الكَلامُ. | زمانی که عقل به کمال می‌رسد، کلام کوتاه می‌شود. |
| أَشَدُّ الفاقَة عَدَمُ العَقْلِ. | شدید‌ترین نوع فقر، نادانی است. |
تمرین اصطلاحات رایج عربی
در بخش‌های قبلی این مطلب از مجله فرادرس، با انواع اصطلاحات عربی رایج در موقعیت‌های مختلف آشنا شدید. در این بخش، با حل کردن تمرین‌هایی که ارائه می‌کنیم، می‌توانید سطح یادگیری خود را ارزیابی کنید. این بخش شامل ۲۰ سؤال چهارگزینه‌ای است. برای جواب دادن به هر سؤال، لازم است یکی از گزینه‌های آن را علامت بزنید.
پس از جواب دادن به هر سؤال، با کلیک روی گزینه «مشاهده جواب»، پاسخ درست آن نشان داده می‌شود. بعد از جواب دادن به همه سؤال‌ها، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» نشان داده می‌شود. با کلیک روی آن می‌توانید تعداد امتیازهای خود را در این آزمون مشاهده کنید.
۱- کدامیک از اصطلاحات زیر برای «سلام و احوالپرسی» به کار می‌روند؟
مَساءَ الوَرْد
في أَمانِ اللهِ.
إِلَی اللِّقاءِ.
مَعَ السَّلامَة.
سایر گزینه‌ها برای خداحافظی به کار می‌روند.
۲- برای گفتن «صبح به‌خیر» در عربی، از کدام اصطلاح استفاده می‌شود؟
أَراکَ لاحِقاً.
صَباحَ الْخَيْر
أَهْلاً و سَهْلاً.
۳- همه گزینه‌ها از اصطلاحات رایج برای «خداحافظی» هستند، به‌جز…
تُصْبِحُ عَلَى الْخَيْر.
۴- در زبان عربی، برای گفتن «خواهش می‌کنم.» از کدام اصطلاح استفاده می‌کنیم؟
هَذَا وَاجِبِي.
اَلْحَمْدُ لِلّه.
۵- کدامیک از اصطلاحات زیر، برای «تشکر کردن» کاربرد دارد؟
أَنَا مُمْتَنٌّ لَکَ لِلْغَايَةِ.
هَلْ یُمْکِنُک مُساعِدَتي؟
أَحْتاجُ إِلَِى مُساعِدَة.
هَلْ بِإِمْکانِک مُساعِدَتي؟
۶- کدامیک از اصطلاحات زیر برای «تشکر کردن» به کار نمی‌رود؟
شُکرَاً لِوَقْتِک.
جَزاکَ اللهُ خَيراً.
يُعْطيکَ العافَية.
أَنا مُتِأَسِّفٌ.
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۷- برای «درخواست کردن» به عربی از کدام اصطلاح می‌توان استفاده کرد؟
هَذَا لُطْفٌ مِنْک.
علَى الرَّحْبِ و السِّعَةِ.
أُریدُ مُساعِدَتِک في اَمرٍ ضَروري.
لکَ خَالِصُ الشُّكْرِ.
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۸- همه گزینه‌ها به معنی «لطفاً» هستند، به‌جز…
شُکرَاً جَزیلاً
لَوْ سَمَحْتَ.
۹- برای گفتن «عمدی نبود» در عربی از کدام اصطلاح استفاده می‌کنیم؟
لَيْسَ قَصْدي.
أَطْلُبُ مَغْفِرَتکَ.
سامَحَکَ الله.
۱۰- در پاسخ به جمله «ما مِهْنَتُک؟» از کدام گزینه می‌توانیم استفاده کنیم؟
عُمْري ثَلاثَة و عِشْرون سِنَة.
أَنا مُوَظَّفٌ.
فُرْصَة سَعیدَة.
أَنا أَسْکُنُ في طَهْران.
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۱۱- همه گزینه‌های زیر برای «معرفی خود» به کار می‌روند، به‌جز…
تَشَرَّفْتُ بِمَعْرِفَتِک.
أَنا سَعیدٌ بِمَعْرِفَتِک.
سُرِرْتُ بِلِقائِک.
ما في مُشْكِلَة.
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۱۲- کدامیک از مَثَل‌های زیر در مورد «خشم و عصبانیت» است؟
إِذا تَمَّ اَلْعَقلُ نَقَص الكَلامُ.
الجَنَّةُ بِدونِ ناسِ ما تَنداسُ.
أَحْضَرَ النّاسُ جَواباً مَنْ لَمْ يَغْضِبْ.
أَشَدُّ الفاقَة عَدَمُ العَقْلِ.
۱۳- کدام گزینه را می‌توان برای سفارش غذا به کار برد؟
ما هِيَ وَظيفَتُک؟
هل يُمْكِنُنِي الحُصولُ عَلَى طَبَقٍ نَباتي؟
کَیفَ حالُ العائِلَة؟
هَلْ يُمْكِنُني تَجْرِبَةُ هَذَا؟
۱۴- برای پرسیدن قیمت کالاها، کدام گزینه به کار می‌رود؟
هَلْ تَتَحَدَّثُ الإِنجِليزيَّة؟
ما هُوَ رَقْمُ هاتِفِ الفُندُقِ؟
كَيْفَ أَذْهَبُ إِلَى …؟
كَمْ سِعْرُ هَذا؟
۱۵- کدام گزینه در هتل و برای رزرو اتاق به کار می‌رود؟
هلْ يُمْكِنُني حَجْزُ ليلةٍ إضافيّة؟
مَا هِيَ سَاعَاتُ اَلْعَمَلِ فِي اَلْمَتْجَرِ؟
كَمْ يَجِبُ أَن أَدْفَعَ؟
أَلْف مَبْروک.
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
source