به بهانه پخش «قهوه پدری» از فیلم‌نت

تناقض و تضادی که در سریال «قهوه پدری» شکل می‌گیرد برگ برنده‌ای است تا مخاطب را از ابتدا جذب اثر کند.

به گزارش فیلم‌نت نیوز، وقتی قرار است درباره آثار مهران مدیری حرفی بزنیم و اثری از او را بررسی کنیم ذهنمان را همچون آثارش باید به دو بخش یا در مدیوم سینما و یا در قد و قواره اثری تلویزیون تقسیم کنیم. دوگانگی تفکر در انتخاب فیلمنامه و نوع کارگردانی، مهران مدیری را برای مخاطب خاص کرده است اما این خاص بودن و شهرت او مدیون برنامه‌های تلویزیونی و سریال‌هایش است و در آثار سینمایی نتوانسته است اقبال عمومی را جلب کند.

پدر طنز ایران در قهوه پدری

دلیل اینکه مهران مدیری در فیلم‌های سینمایی‌اش موفق نیست شاید به خاطر تفکیکی است که او در شیوه پرداخت موضوعات در فیلم‌های سینمایی نسبت به سریال‌ها و رئالتی‌شوها قائل است و در مسیری که مخاطب منتظر اوست حرکت نمی‌کند.

مهران مدیری هنرمندی قابل احترام است که مسیرهای سختی را درنوردیده تا به نقطه‌ای از برنامه‌سازی تلویزیونی رسیده و همواره مخاطب را برای تولید اثر بعدی خود تشنه نگه می‌دارد.

مخاطب آثار او در مدیوم تلویزیون که شبکه خانگی هم شامل آن می‌شود نسبتی بین اثر و کارگردان – بازیگری که به او علاقه‌مند است احساس می‌کند ولی در آثار سینمایی‌اش گویی با شخصیت متفاوتی روبه‌رو است که با وجود آن که سوژهای جذابی را انتخاب می‌کند اما در پرداخت سینمایی آن الکن بوده و هر چه تلاش می‌کند، اثری شکست خورده را روانه پرده نقره‌ای می‌کند تا طعم شکست گیشه را بارها و بارها تجربه کند.

مهران مدیری در تولیدات خود چه سریال و چه رئالتی‌شوها همواره به دنبال بیان مفاهیمی در حوزه اجتماعی و سیاسی است و برای طرح و بیان آنها نیز به سبک خاصی دست پیدا کرده که همواره او را جزو هنرمندان کاربلد، صاحب امضاء و محبوب و دوست داشتنی قرار داده است.

قهوه پدری در پلتفرم فیلم‌نت

آخرین ساخته او که مجموعه‌ای با نام «قهوه پدری» است در حال حاضر از پلتفرم فیلم‌نت در حال پخش است؛ سریالی که داستانی جذاب را پی گرفته و از قضا با بازیگران محبوب و کاربلد با سبک و سیاق و امضای مهران مدیری ساخته شده است. داستان این مجموعه برخلاف آثار قبلی او که شخصیت داستان وارد کارهایی می‌شود که به نان و نوایی می‌رسد قرار است کاراکتری باشد که هر چه تلاش می کند به قهقرا برود و این بار مهران مدیری معظل اجتماعی را از زاویه‌ای دیگر در قاب دوربین به نمایش می‌گذارد.

تناقض و تضادی که در آثار او شکل می‌گیرد برگ برنده‌ای است تا مخاطب را از ابتدا جذب اثر کند. تبدیل کتابفروشی به قهوه‌خانه‌ای که قرار است تبدیل به محلی برای عرضه قلیان باشد و اشتیاق کاراکتری که می‌خواهد این تغییر را ایجاد و از قفسه‌های کتابفروشی برای این منظور استفاده کند به خوبی تقابل ثروت در برابر علم را در شرایطی که مدیران فرهنگی کوچکترین توجهی به مقوله فرهنگ و فرهنگسازی ندارند در این سریال نشان می‌دهد که قابل تامل است.

اینکه شخصیت فرهیخته‌ای هم در برابر این بی‌ تفاوتی فرهنگی ناچار می‌شود تن به کاری دهد که در نهایت برایش جز ضرر عایدی‌ای ندارد حکایت از شرایط نابسامان فرهنگی و استیصال و شکست شخصیت فرهنگی در برابر ثروت دارد و البته نکته‌ای که برخلاف سریال‌های جدید و رایج شبکه خانگی که کمتر به آن پرداخته و یا اصلا توجهی به آن نمی‌شود موضوع اجتماع خانواده و انسجام اعضای یک خانواده است که در «قهوه پدری» خیلی گل درشت به آن پرداخته شده و به نظر نگارنده در راستای دغدغه‌های این روزهای جامعه ایرانی شکل گرفته و این نیز اثر اخیر مهران مدیری را خاص‌تر و جذاب‌تر کرده است.

از آنجایی که مخاطب طرفدار آثار مدیری دوست دارد این مسائل اجتماعی را با همان امضای همیشگی‌اش نظاره‌گر باشد مهران مدیری نیز با تیزهوشی‌ای که از او سراغ داریم سعی دارد با ایجاد کمدی موقعیت با حضور بازیگرانی چون سام درخشانی، ژاله صامتی و جواد رضویان جذابیت بالقوه‌ داستانش را که بر فساد مالی در جامعه و انسجام خانواده تاکید دارد به بالفعل تبدیل کند که تا این لحظه موفق عمل کرده است؛ اگرچه ضعف‌هایی در اجرا و در بعضی سکانس‌ها از جمله باز کردن شیشه نوشیدنی با میزی که پشت آن نشسته و منجر به شکستن بخشی از میز می‌شود مواجه می‌شویم. صحنه‌ای که به اجرای ضعیف عوامل صحنه برمی‌گردد اما بازی سام درخشانی با آن عینک ته استکانی و ری‌اکشن‌های تکراری ولی همچنان جذاب ژاله صامتی فضا را پر می‌کند. جا دارد گریزی هم به بازی مهران مدیری بزنیم. با وجود این که کارکتری که ایفا می‌کند در حاشیه داستان مطرح است اما بازی او در سکانسی که رو به روی دو بازیگر نام برده قرار می‌گیرد چنگی به دل نمی‌زند و گویی در مقابل آنان کم می‌آورد و البته این موضوع را بیشتر به حساب تمرکزش روی کارگردانی می‌گذاریم. اگر چه در کارنامه‌اش این تجربه را بارها تکرار کرده و در هر دو مقوله کارگردانی و بازیگری هم زمان موفق بوده است.

«قهوه پدری» بعد از «گل یا پوچ» اگر چه در دو فضای متفاوت رئالتی‌شو و اثری نمایشی تولید شده‌اند اما از تشخصی بهره می‌برند که احترام به مخاطب در هر دو اثر کاملا لحاظ شده و قطعا یکی از دلایل محبوبیت مهران مدیری در تولید چنین آثاری توجه به همین موضوع است.

همچنین روندی که مدیری در استفاده از بازیگران متفاوت و غیر از تیم همیشگی‌اش پی گرفته و از دو سریال قبلی‌اش استفاده از بازیگران مطرح دیگری را مورد توجه قرار داده است کارهای او را از یکنواختی در آورده است اما در زمینه طراحی داستان و فیلمنامه جای خالی پیمان قاسمخانی را در «قهوه پدری» نمی‌توان انکار کرد. البته که امیر برادران تلاش خود را کرده است اما آن چه از ظاهر امر بر می‌آید مهران مدیری همواره در کنار پیمان قاسمخانی موفق‌تر عمل کرده است و بدون اغراق با آثار متفاوتی که در کنار او در کارنامه‌اش به ثبت رسانده لقب «پدر طنز ایران» شایسته او است.

امیر افشارفتوحی منتقد سینما

سریال قهوه پدری را در فیلم نت تماشا کنید.