انواع جمله در عربی به دو دسته «جمله اسمیه» و «جمله فعلیه» تقسیم می‌شود. جمله اسمیه با اسم یا ضمیر شروع می‌شود اما جمله فعلیه با فعل آغاز می‌شود. به‌طور مثال، جمله «هُوَ ضاحَکٌ» نوعی جمله اسمیه است اما جمله «یَضْحَکُ عَلیٌ» در دسته جمله‌های فعلیه قرار می‌گیرد. در ادامه این مطلب از مجله فرادرس، انواع جمله در عربی را بررسی می‌کنیم و ساختار هرکدام از آن‌ها را با مثال توضیح می‌دهیم. در مرحله بعد، روش تشخیص جمله‌های اسمیه و فعلیه را آموزش می‌دهیم و تمرین‌هایی را برای مرور این مبحث ارائه می‌کنیم.

انواع جمله در عربی

در جدول زیر، انواع جمله در عربی، همین‌طور اجزای تشکیل‌دهنده آن‌ها را با مثال نشان داده‌ایم.

در مورد انواع جمله‌های عربی، نکته‌های زیر را به خاطر داشته باشید.

• جمله اسمیه با «اسم» یا «ضمیر» شروع می‌شود اما جمله فعلیه با «فعل» شروع می‌شود.
• در جمله اسمیه، علاوه‌بر مبتدا و خبر، از جار و مجرور، مفعول‌فیه و… هم استفاده می‌شود.
• در جمله فعلیه، علاوه‌بر فعل، فاعل و مفعول، می‌توان از جار و مجرور، مفعول‌فیه و… هم استفاده کرد.

در فیلم آموزش زبان قرآن ۱ پایه دهم فرادرس، انواع جمله‌های عربی همراه با مثال آموزش داده شده‌اند. برای دسترسی به این فیلم آموزشی، روی لینک زیر کلیک کنید.

در این بخش، به‌طور کلی یاد گرفتید که چند نوع جمله در زبان عربی وجود دارد و هرکدام از این جمله‌ها چه اجزایی دارند. در بخش‌های بعدی، هریک از انواع جمله‌ها را به‌طور جداگانه و با مثال می‌آموزید.

ساختار جمله اسمیه

«جمله‌های اسمیه»، جمله‌هایی هستند که با انواع اسم و ضمیر آغاز می‌شوند. این نوع از جمله‌ها، دارای دو بخش «مبتدا» و «خبر» هستند. ساختار کلی جمله‌های اسمیه را همراه با مثال، در کادر زیر نشان داده‌ایم.

با دقت به نکته‌های زیر، جمله‌های اسمیه و ساختار آن‌ها را بهتر یاد می‌گیرید.

• «مبتدا» کلمه‌ای است که خبر و نکته‌ای در مورد آن بیان می‌شود.
• «خبر» همان نکته و خبری است که در مورد «مبتدا» بیان می‌شود.
• معمولاً مبتدا قبل از خبر قرار می‌گیرد اما گاهی ممکن است بعد از خبر بیاید.
• اگر مبتدا نکره باشد و خبر نیز جار و مجرور باشد، معمولاً خبر قبل از مبتدا قرار می‌گیرد. (مانند: في الشارِعِ رَجُلٌ)
• مبتدا و خبر هر دو به‌صورت مرفوع می‌آیند.
• مبتدا معمولاً اسم معرفه است اما خبر، نکره است.

هم مبتدا و هم خبر، خود به چند دسته تقسیم می‌شوند. در بخش‌های بعدی، انواع مبتدا و خبر را بررسی می‌کنیم و نوع اعراب آن‌ها را نشان می‌دهیم. البته برای آشنایی بیشتر با این مباحث پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش زبان قرآن ۱ رشته ادبیات و علوم انسانی فرادرس را تهیه و مشاهده کنید.

انواع مبتدا در جمله اسمیه

در جدول زیر، انواع مبتدا را با مثال مشاهده می‌کنید.

برای آشنایی بیشتر با انواع مبتدا، به نکته‌های زیر دقت کنید.

• اسم ظاهر کلمه معربی است که می‌تواند به‌صورت مفرد، مثنی و جمع به کار برود.
• ضمیر کلمه‌ای مبنی است که جانشین اسم می‌شود و از تکرار آن جلوگیری می‌کند.
• فقط ضمایر منفصل مرفوعی می‌توانند در جایگاه مبتدای جمله قرار بگیرند که عبارتند از: هُوَ، هُما، هُمْ، هِي، هُما، هُنَّ، أَنتَ، أَنْتُما، أَنتُم، أَنتِ، أَنتُما أَنتُنَّ، أَنا، نَحنُ.

اعراب انواع مبتدا

در جدول زیر، اعراب انواع مبتدا را در حالت‌های مختلف مشخص کرده‌ایم.

نکته: انواع ضمایر از نوع کلمه‌های مبنی‌اند. به همین علت، اعراب آن‌ها محلّی است و در ظاهر نشان داده نمی‌شود.

انواع خبر در جمله اسمیه

در جدول زیر، انواع خبرهای جمله‌‌های اسمیه را با مثال آورده‌ا‌یم.

انواع خبرهای جمله اسمیه را با دقت به نکته‌های زیر بهتر یاد می‌گیرید.

• «مفرد» بودن خبر به این معناست که آن خبر از نوع اسم ظاهر است، نه اینکه مثنی یا جمع نیست. در واقع، خبرهای مفرد را می‌توان به سه صورت «مفرد»، «مثنی» و «جمع» به کار برد.
• خبر «جمله» می‌تواند به‌صورت فعل ماضی، مضارع یا مستَقبَل باشد.
• خبر شبه‌جمله می‌تواند به‌صورت «حرف جرّ + اسم یا ضمیر» باشد.
• خبر شبه‌جمله همچنین می‌تواند ظرف زمان یا مکان باشد.
• اگر خبر مفرد و مشتق باشد، از نظر شمار و جنسیت با مبتدا مطابقت دارد. (مانند: المُعَلِّمونَ عالِمونَ)
• اگر خبر مفرد و جامد باشد، از نظر شمار و تعداد با مبتدا مطابقت ندارد. (مانند: المُعَلِّمونَ سِراجٌ)
• اگر خبر از نوع جمله اسمیه باشد، باید ضمیری در آن جمله باشد که از نظر شمار و جنسیت با مبتدا مطابقت داشته باشد. (مانند: بَیتي غُرْفَتُهُ کَبیرَةٌ)
• اگر خبر از نوع جمله فعلیه باشد، باید ضمیری داشته باشد که از نظر شمار و جنسیت با مبتدای جمله مطابقت داشته باشد. (مانند جمله «الطالِبُ یَدْخُلُ» که ضمیر مستتر «هْوَ» در «یَدْخُلُ» با مبتدا مطابقت دارد.)

با مشاهده فیلم آموزش زبان قرآن ۱ پایه دهم فرادرس نه‌تنها ساختار جمله‌های اسمیه را به‌خوبی یاد می‌گیرید، بلکه انواع خبر را نیز با مثال می‌آموزید.

اعراب انواع خبر

در جدول زیر، اعراب انواع خبر را در حالت‌های مختلف نشان داده‌ایم.

ساختار جمله فعلیه

به جمله‌ای که با «فعل» شروع می‌شود، «جمله فعلیه» می‌گویند. ساختار اصلی این جمله‌ها را با مثال در کادر زیر نشان داده‌ایم.

نکته‌های تکمیلی مربوط به جمله‌های فعلیه را در ادامه آورده‌ایم.

• «فعل» در جمله‌های فعلیه می‌تواند از نوع فعل‌های ماضی، مضارع، مستقبل و… باشد.
• گاهی ممکن است «فاعل» از جمله حذف شود و به‌صورت «مُستَتِر» بیاید.
• اگر فعل جمله، معلوم باشد، در آن جمله از فاعل استفاده می‌شود اما اگر فعل آن جمله مجهول باشد، در آن جمله، به‌جای فاعل از نائب فاعل استفاده می‌شود.
• اگر فعل جمله از نوع متعدی باشد، در آن جمله از مفعول استفاده می‌شود اما اگر لازم باشد، در آن جمله، مفعول به کار نمی‌رود.
• در جمله‌های فعلیه، علاوه‌إر فاعل و مفعول، از جار و مجرور، ظرف، مفعول مطلق، مفعول لِأجْله و… نیز استفاده می‌شود.
• در جمله‌های فعلیه معمولاً ابتدا فعل، سپس فاعل و بعد از آن نیز مفعول قرار می‌گیرد اما گاهی ممکن است برای حصر یا تأکید، مفعول قبل از فاعل یا قبل از فعل بیاید.
• اگر فاعل اسم ظاهر باشد اما مفعول ضمیر متصل منصوبی باشد، مفعول قبل از فاعل قرار می‌گیرد.
• فعل و فاعل (یا نايب فاعل) معمولاً از نظر جنسیت با هم مطابقت دارند.
• برای فاعل (یا نايب فاعل) جمع غیرعاقل، حتی اگر مذکر باشند، از فعل مفرد مؤنث استفاده می‌شود. (مانند: تُغَرِّدُ العَصافیرُ.)
• اگر فاعل (یا نايب فاعل) اسم ظاهر باشد و بعد از فعل آمده باشد، فعل و فاعل از نظر جنسیت با هم مطابقت دارند اما از نظر شما با هم مطابقت ندارند. (مانند: ذَهَبَ المُعَلِّمونَ)

در ادامه این مطلب، هرکدام از اجزای جمله‌های فعلیه را بررسی می‌کنیم و انواع آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

انواع فعل در جمله فعلیه

در جدول زیر، انواع فعل‌های عربی را نشان داده‌ایم و مشخص کرده‌ایم که هرکدام از آن‌ها به چه اجزایی نیاز دارند و با چه کلمه‌هایی به کار می‌روند. مثالی را نیز برای هریک از آن‌ها آورده‌ایم. چنانچه بخواهید این مبحث را به‌طور مفصل یاد بگیرید، مشاهده فیلم آموزش زبان قرآن ۱ رشته ادبیات و علوم انسانی فرادرس انتخاب بسیار خوبی خواهد بود.

نکته: برخی از افعال مانند «وَجَدَ»، «حَسِبَ»، «ظَنَّ»، «اَرَی» و…، دومفعولی هستند و با دو مفعول به کار می‌روند. «مانند: وَجَدَتُ عَمّي کَریماً.»

انواع فاعل یا نائب فاعل

فاعل کلمه‌ای است که بر انجام‌دهنده فعل یا پذیرنده حالت دلالت دارد. فاعل همراه با فعل‌های معلوم به کار می‌رود. در صورتی که فعل مجهول باشد، مفعول به‌جای فاعل قرار می‌گیرد که در این حالت، نائب فاعل نامیده می‌شود. کاربرد، انواع و اعراب فاعل و نائب فاعل کاملاً شبیه به یکدیگر است. در جدول زیر، انواع فاعل یا نائب فاعل را نشان داده‌ایم.

برای اینکه انواع فاعل و نائب فاعل را بهتر بیاموزید، به نکته‌های زیر دقت کنید.

• ضمیرهای بارز همان ضمایر متصل مرفوعی هستند که به انتهای فعل‌ها متصل می‌شوند.
• ضمایر بارز فعل‌های ماضی عبارتند از: ذَهَبَ، ذَهَبَا، ذَهَبُوا، ذَهَبَتْ، ذَهَبَتَا، ذَهَبْنَ، ذَهَبْتَ، ذَهَبْتُمَا، ذَهَبْتُمْ، ذَهَبْتِ، ذَهَبْتُمَا، ذَهَبْتُنَّ، ذَهَبْتُ، ذَهَبْنَا.
• ضمیرهای بارز فعل‌های مضارع و مستقبل عبارتند از: يَذْهَبُ، يَذْهَبَانِ، يَذْهَبُونَ، تَذْهَبُ، تَذْهَبَانِ، يَذْهَبْنَ، تَذْهَبُ، تَذْهَبَانِ، تَذْهَبُونَ، تَذْهَبِينَ، تَذْهَبَانِ، تَذْهَبْنَ، أَذْهَبُ، نَذْهَبُ.
• ضمیرهای مستتر به‌صورت لفظی نشان داده نمی‌شوند. این ضمیرها در فعل مخفی‌اند و فعل‌ از لحاظ شخص و شمار با آن‌ها مطابقت دارد.

اعراب انواع فاعل یا نائب فاعل

در جدول زیر، اعراب انواع فاعل‌ها و نائب فاعل‌ها را نشان داده‌ایم.

نکته: اگر فاعل یا نائب فاعل از نوع اسم ظاهر مقصور باشد، یعنی انتهای آن «ـَ یٰ» قرار داشته باشد، اعراب آن «تقدیراً مرفوع» خواهد بود.

انواع مفعول در جمله فعلیه

مفعول یا مفعول‌به کلمه‌ای است که فعل بر آن واقع می‌شود. مفعول‌ها اثرپذیری از فعل جمله را نشان می‌دهند و معمولاً همراه با فعل‌های متعدی به کار می‌روند. در جدول زیر، انواع مفعول‌ها را با مثال مشخص کرده‌ایم.

در ادامه، نکته‌های تکمیلی را در مورد مفعول و انواع آن بیان کرده‌ایم.

• ضمیرهای منصوبی به‌تنهایی به کار می‌روند.
• ضمیرهای منفصل منصوبی عبارتند از: إیّاهُ، إیّاهُما، إیَّاهُم، إیّاها، إیّاهُما، إیّاهُنَّ، إیّاکَ، إیّاکُما، إیّاکُم، إیّاکِ، إیّاکُما، إیّاکُنَّ، إیّايَّ، إیّانا.
• ضمیرهای متصل منصوبی به انتهای فعل‌ها متصل می‌شوند.
• ضمیرهای متصل منصوبی عبارتند از: ه یا ـه، هُما، هُم، ها، هُما، هُنَّ، کَ، کُما، کُم، کِ، کُما، کُنَّ، ي، نا.

در فیلم آموزش قواعد عربی نحو ۳ فرادرس، مفعول‌‌به، انواع آن‌، همین‌طور کاربرد این نوع از کلمه‌ها به‌طور کامل و همراه با مثال آموزش داده شده‌ است.

اعراب انواع مفعول

با دقت به جدول زیر، اعراب و نحوه حرکت‌گذاری انواع مفعول‌ها را می‌آموزید.

برای اینکه نکته‌های جدول بالا را بهتر یاد بگیرید، به نکته‌های زیر دقت کنید.

• اگر مفعول اسم ظاهر، مفرد و معرفه باشد، روی حرف آخر آن، حرکت «ـَ» قرار می‌گیرد.
• اگر مفعول اسم ظاهر، مفرد و نکره باشد، روی حرف آخر آن، حرکت تنوین «ـً» می‌آید.
• اگر مفعول اسم ظاهر، اسم مقصور باشد، یعنی انتهای آن «ـَ یٰ» آمده باشد، اعراب آن «تقدیراً منصوب» خواهد بود. (مانند: رَأَیتُ الفَتَیٰ)
• تمامی ضمیرها مبنی هستند. بنابراین، اگر به‌عنوان مفعول بیایند، اعراب آن‌ها محلّی خواهد بود.

آشنایی با اجزای جمله ها به کمک فیلم های آموزشی فرادرس

با مطالعه این مطلب یاد گرفتید که جمله‌های عربی به چند نوع تقسیم می‌شوند و هرکدام نیز از چه اجزایی ساخته می‌شوند. برای اینکه بتوانید اجزای تشکیل‌دهنده جمله‌ها را به‌خوبی تشخیص بدهید، لازم است انواع کلمه‌های عربی، اعم از اسم‌ها، فعل‌ها و انواع حروف را بشناسید. مشاهده فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس موجب می‌شود تا ده‌ها نکته کاربردی را در مورد اجزای جمله‌ها بیاموزید و چندین ساختار دستوری را یاد بگیرید.

برای یادگیری قواعد زبان عربی به‌طور تخصصی و آشنایی با اصول ترجمه این زبان می‌توانید از مجموعه فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس کمک بگیرید.

مثال انواع جمله در عربی

ساختار انواع جمله در عربی را با خواندن بخش‌های قبلی یاد گرفتید. در این بخش، به دقت به تمرین‌هایی که ارائه می‌شود، نحوه تشخیص این جمله‌ها را به‌طور عملی می‌آموزید.

مثال اول انواع جمله در عربی

مثال زیر از نوع جمله‌های اسمیه است.

اجزای اصلی این جمله را در ادامه نشان داده‌ایم:

• الکِتابُ: مبتدا و مرفوع به اعراب اصلی (ـُ)
• نافِعٌ: خبر و مرفوع به اعراب اصلی (ـٌ)

در این جمله، خبر از نوع مفرد و مشتق است و از نظر شمار و جنسیت با مبتدا مطابقت دارد.

مثال دوم

در کادر زیر، مثالی از جمله‌های فعلیه را نشان داده‌ایم.

در ادامه، اجزای اصلی این جمله را مشخص کرده‌ایم:

• إِسْتَقْبَلَ: فعل جمله به همراه فاعل آن که ضمیر مستتر «هُوَ» است.
• الضَّیْفَ: مفعول‌به جمله که به اعراب ظاهری و اصلی «ـَ» منصوب شده است.

مثال سوم انواع جمله در عربی

در کادر زیر، مثالی از جمله‌های اسمیه را مشاهده می‌کنید.

اجزای تشکیل‌دهنده این جمله را در ادامه مشخص کرده‌ایم:

• الکوبُ: مبتدا و مرفوع به اعراب اصلی و ظاهری (ـُ)
• عَلَی الطاوَلَةِ: خبر شبه‌جمله و مرفوع محلّاٌ

در این جمله، «عَلَی» حرف جرّ و «الطاوَلَة» هم مجرور به حرف جرّ است.

مثال چهارم

مثال زیر، نمونه‌ای از جمله‌های فعلیه است.

اجزاء و بخش‌های تشکیل‌دهنده این جمله را در ادامه مشخص کرده‌ایم:

• نَزَلَ: فعل لازم و معلوم
• طاهِرٌ: فاعل و مرفوع به اعراب ظاهری اصلی (ـٌ)
• في الفُندُقِ: جارّ و مجرور

مثال پنجم انواع جمله در عربی

مثال کادر نیز نوعی جمله اسمیه به شمار می‌آید.

در ادامه مشخص کرده‌ایم که این جمله از چه اجزایی تشکیل شده است:

• قَراءَتُ: مبتدا و مرفوع به اعراب ظاهری اصلی (ـُ)
• الکَتابِ: مضاف‌الیه و مجرور به اعراب ظاهری اصلی (ـِ)
• نَفعُهُ کَثیرٌ: خبر جمله و مرفوع محلّاً.

«نَفعُهُ کَثیرٌ» به‌تنهایی نوعی جمله اسمیه است که «نَفعُ» مبتدای آن و «کَثیرٌ» نیز خبر آن محسوب می‌شود.

مثال ششم

در کادر زیر، مثالی را از جمله‌های فعلیه ارائه کرده‌ایم.

در ادامه، بخش‌ها و اجزای مختلف این جمله را مشخص کرده‌ایم.

• إکْتَسَبَ: فعل متعدی و معلوم
• أَب: فاعل اسم ظاهر
• ي: مضاف‌الیه و مجرور محلّاً
• مالاً: مفعول‌به و منصوب به اعراب ظاهری و اصلی (ـً)

مثال هفتم انواع جمله در عربی

در کادر زیر، مثالی از جمله‌های اسمیه را مشاهده می‌کنید.

نوع اجزای این جمله را در ادامه نشان داده‌ایم.

• خَوْلَةٌ: مبتدا و مرفوع به اعراب ظاهری اصلی (ـٌ)
• تَشرُبُ: خبر جمله اسمیه و مرفوع محلّاً به همراه فاعل ضمیر مستتر (هي)
• الشاي: مفعول فعل «تَشرُبُ» و منصوب
• في الصَّباحِ: جار و مجرور

مثال هشتم

در این بخش، مثالی را از جمله‌های فعلیه با هم بررسی می‌کنیم. این مثال را در کادر زیر مشاهده می‌کنید.

در ادامه، اجزای این جمله و نوع آن‌ها را نشان داده‌ایم.

• تَرَکَ: فعل معلوم و متعدی
• الطائِرُ: فاعل و مرفوع به اعراب اصلی (ـُ)
• عُشَّ: مفعول‌به و منصوب
• ‍ـهُ: مضاف‌الیه و مجرور محلّاً

مثال نهم انواع جمله در عربی

در ادامه، مثالی را از جمله‌های اسمیه ارائه کرده‌ایم.

اجزای این جمله اسمیه عبارتند از:

• جَنبَ النَهرِ: خبر مقدم و مرفوع محلّاً
• شَجَرَةٌ: مبتدای مُؤَخَّر و مرفوع به اعراب ظاهری اصلی (ـٌ)

در بخش‌های قبل به این نکته اشاره کردیم که هرگاه مبتدا نکره باشد و خبر نیز از نوع شبه‌جمله باشد، خبر قبل از مبتدا قرار می‌گیرد. جمله بالا مثالی برای این نکته است. در مطلب زیر از مجله فرادرس، نحوه تقدیم خبر بر مبتدا به‌طور کامل آموزش داده شده است.

مثال دهم

مثال زیر از نوع جمله‌های اسمیه است.

اجزای این جمله و نوع آن‌ها را در ادامه بررسی می‌کنیم:

• المُعَلِّمُ: مبتدا و مرفوع به اعراب ظاهری اصلی (ـُ)
• یَمسَحُ: خبر جمله اسمیه و مرفوع محلّاً به همراه فاعل ضمیر مستتر «هُوَ»
• السَّبّورّةَ: مفعول‌به و منصوب به اعراب اصلی (ـَ)

برای دسترسی به مثال‌های بیشتر، همچنین آشنایی با فاعل، نائب فاعل و سایر اجزای جمله‌ها توصیه می‌کنیم فیلم آموزش مروری بر نحو ۱ فرادرس را مشاهده کنید.

روش تشخیص جمله های اسمیه و فعلیه

در بخش‌های قبلی توضیح دادیم که انواع جمله در عربی چیست و هرکدام از چه اجزایی تشکیل می‌شوند. در این بخش، روش تشخیص انواع جمله‌ها را بررسی می‌کنیم و نکته‌هایی را در این مورد آموزش می‌دهیم. چنانچه بخواهید جمله‌های اسمیه و فعلیه را به‌دقت و به کمک مثال‌های متنوع یاد بگیرید، می‌توانید به فیلم آموزش زبان قرآن ۱ پایه دهم فرادرس که لینک آن در ادامه آمده است، مراجعه کنید.

مهم‌ترین تفاوت جمله‌های اسمیه و فعلیه این است که جمله‌های اسمیه با اسم یا ضمیر شروع می‌شوند اما جمله‌های فعلیه با فعل آغاز می‌شوند. توجه به همین نکته موجب می‌شود که در اکثر مواقع بتوانیم به‌راحتی جمله‌های اسمیه و فعلیه را تشخیص بدهیم. در برخی مواقع، ممکن است جمله اسمیه با خبر شروع شود. یعنی خبر آن قبل از مبتدا قرار بگیرد یا در جمله فعلیه، مفعول قبل از فعل بیاید. در چنین حالت‌هایی، لازم است به اجزای اصلی جمله دقت کنیم. اگر جمله مورد نظر از مبتدا و خبر تشکیل شده بود، حتماً جمله اسمیه است اما اگر در آن فعل، فاعل یا مفعول آمده بود، آن جمله در دسته جمله‌های فعلیه قرار می‌گیرید.

کاربرد نکته‌های بالا را با دقت به مثال‌های زیر بهتر یاد می‌‌گیرید.

مثال اول

در کادر زیر دو جمله را مشاهده می‌کنید. جمله اول با اسم شروع شده است و بعد از آن نیز خبر مفرد آمده است. بنابراین، با اطمینان می‌توانیم بگوییم که جمله اسمیه است. جمله دوم با فعل شروع شده است و بعد از فعل نیز فاعل آن آمده است. با توجه به همین نکته نتیجه می‌‌گیریم که جمله فعلیه است.

مثال دوم

در کادر زیر نیز از یک جمله اسمیه و یک جمله فعلیه استفاده کرده‌ایم. جمله اول با حرف جرّ (عَلَی) شروع شده است اما چون بعد از آن، اسم آمده است، نتیجه می‌گیریم که این جمله از نوع اسمیه است. جمله دوم با ضمیر شروع شده ا اما این ضمیر از نوع منفصل منصوبی است و نمی‌تواند مبتدای جمله باشد. ««إِيّاك‌َ» در واقع، مفعول مقدّم «نَستَعِين‌ُ» است. بنابراین، به این نتیجه می‌رسیم که جمله دوم فعلیه است.

سؤالات متداول

با مطالعه بخش‌های قبلی به انواع جمله در عربی پی بردید و با ساختار آن‌ها آشنا شدید. با این حال، ممکن است هنوز هم سؤال یا ابهامی در مورد این مبحث در ذهن داشته باشید. در این بخش، به همین سؤال‌ها و ابهامات پاسخ می‌دهیم.

چه ضمیرهایی به‌عنوان مبتدای جمله به کار می‌روند؟

ضمایر منفصل مرفوعی می‌توانند به‌عنوان مبتدای جمله به کار بروند.

چه ضمیرهایی به‌عنوان فاعل جمله می‌آیند؟

ضمیرهای متصل و منفصل مرفوعی می‌توانند در جایگاه فاعل جمله قرار بگیرند.

چه ضمیرهایی به‌عنوان مفعول جمله به کار می‌روند؟

ضمایر منفصل و متصل منصوبی می‌توانند نقش مفعول جمله را به عهده داشته باشند.

در هر جمله از چند مفعول استفاده می‌شود؟

جمله‌ها از لحاظ تعداد مفعول به ۳ دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

• اگر فعل جمله لازم باشد، هیچ مفعولی در جمله به کار نمی‌رود.
• اگر فعل جمله متعدی باشد، یک مفعول در جمله حضور دارد.
• اگر فعل جمله متعدی و دومفعولی باشد، دو مفعول در جمله به کار می‌رود.

تمرین انواع جمله در عربی

برای اینکه بتوانید انواع جمله به عربی را به‌خوبی یاد بگیرید و آن‌ها را به‌راحتی از یکدیگر تشخیص بدهید، لازم است آن‌ها را بارهاو‌بارها تمرین کنید. در این بخش، تمرین‌هایی را به‌صورت کوتاه‌پاسخ و تشریحی ارائه کرده‌ایم که با پاسخگویی به آن‌ها می‌توانید آموخته‌های خود را مرور کنید.

تمرین انواع جمله بخش اول

نوع جمله‌های زیر و همچنین اجزای آن‌ها را مشخص کنید.

تمرین انواع جمله بخش دوم

در این بخش ۱۰ تمرین چهارگزینه‌ای را ارائه کرده‌ایم. برای جواب دادن به هر تمرین، لازم است یکی از گزینه‌ها را علامت بزنید. با کلیک روی گزینه «مشاهده جواب» که زیر هر سؤال قرار دارد، می‌توانید پاسخ درست هریک از سؤال‌ها را مشاهده کنید. برخی از سؤال‌ها دارای پاسخ تشریحی هستند که با کلیک روی گزینه «شرح پاسخ» به آن‌ها دسترسی خواهید داشت. بعد از جواب دادن به همه سؤال‌ها، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» را مشاهده می‌کنید. با کلیک روی آن، تعداد امتیازهایتان در این آزمون نشان داده می‌‌شود.

جدول خلاصه انواع جمله در عربی

در این مطلب از مجله فرادرس، انواع جمله در عربی را آموزش دادیم و ساختار آن‌ها را تحلیل کردیم. در مرحله بعد، اجزای این جمله‌ را یک‌به‌یک آموزش دادیم. چکیده‌ای از نکته‌های این مطلب را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.