30 شهریور 1403 ساعت 17:00
فضای مجازی مملو از فیلم‌هایی است که در آن یک گربه از مکانی فوق‌العاده کوچک رد می‌شود. برای همین برای بسیاری از کاربران این سوال پیش آمده که چطور انعطاف بدن گربه ها اینقدر بالا است.
کافیست برای مدت کوتاهی یک گربه را در نظر بگیرید تا ببینید که می‌تواند از عجیب‌ترین مکان‌ها رد شود. آن هم در صورتی که ابعاد بدنشان چندان با روزنه کوچک موردنظر همخوانی ندارد. این مسئله آنقدر برای کاربران جلب توجه کرده است که حتی برخی می‌گویند گربه ها مایع هستند؛ اما دلیل واقعی انعطاف بدن گربه ها چیست؟
آناتومی متفاوت بدن گربه باعث انعطاف بسیار بالای آنها می‌شود
رد شدن گربه ها از کوچکترین مکان‌ها برای دانشمندان نیز جالب بوده است. به همین‌خاطر تصمیم گرفتند دلیل آن را بررسی کنند. در نهایت مشخص شد که انعطاف بدن گربه ها ارتباطی با مایع بودن ندارد، بلکه به کمربند شانه‌ای آنها مربوط می‌شود. در انسان کمربند شانه‌ای از استخوان‌های ترقوه و کتف تشکیل شده است. تکامل طوری پیش رفته است که این دو استخوان در بدن انسان به همدیگر متصل باشند. در نتیجه کمربند شانه‌ای می‌تواند به‌خوبی از ماهیچه‌های دست پشتیبانی کند.
گرچه سبک زندگی گربه با انسان متفاوت است. در نتیجه استخوان‌های کتف آنها به‌جای استخوان از طریق ماهیچه به بدن متصل شده است. این مسئله در رابطه با استخوان ترقوه گربه نیز صدق می‌کند. همچنین نسبت استخوان‌های کتف در گربه به کل بدن در مقایسه با نسبت استخوان‌های کتف در انسان به کل بدن بسیار کمتر است.
این تفاوت‌های آناتومی به گربه ها اجازه می‌دهد که حتی از کوچکترین منافذ نیز رد شوند. به‌باور دانشمندان تکامل گربه به دو دلیل اینگونه رقم خورده است. اول از همه اینکه آنها باید بتوانند طعمه‌های کوچک مثل موش را در مکان‌های مختلف دنبال کرده و شکار کنند. مورد دوم اینکه باید بتوانند از چنگ شکارچیان بزرگتر فرار کرده و در مکان‌های کوچک پنهان شوند.
توانایی رد شدن گربه ها از مکان‌های باریک و تنگ یک دلیل دیگر هم دارد. سبیل گربه به آنها برای انجام اینکار کمک می‌کند. موهای سبیل نسبت به موهای بدن گربه تا دو برابر ضخیم‌تر هستند و سه‌برابر بیشتر در پوست فرو رفته‌اند. در انتهای هر تار سبیل گربه نیز تعداد زیادی گیرنده عصبی وجود دارد.
بدین‌ترتیب می‌توان گفت که گربه‌ها به یک سیستم مسیریابی بسیار پیشرفته مجهز شده‌اند که می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را از محیط اطراف به آنها بدهد. با کمک همین اطلاعات گربه می‌تواند با نزدیک شدن به یک فضای کوچک احتمال رد شدن یا نشدن از آن را ارزیابی کند. آیا انعطاف بدن گربه ها باعث می‌شود که آنها در دسته مایعات قرار بگیرند؟ این سوالی بود که Marc-Antonie Fardin، استاد فیزیک دانشگاه دیدرو پاریس در سال ۲۰۱۴ بررسی کرد.
مارک آنتونی به‌خاطر همین پژوهش جایزه ایگ نوبل سال را دریافت کرد. این جایزه مخصوص پژوهش‌هایی است که در ابتدا سبب خنده افراد و سپس به‌فکر فرو رفتن آنها می‌شوند. هرچند در سال ۲۰۲۴ پژوهش دیگری نیز به این مسئله اختصاص یافت. اینبار دانشمندان گفتند که می‌توان گربه ها را تا حد زیادی مایع دانست!
بر اساس یافته‌های این پژوهش گربه ها با توجه به آگاهی کامل از ابعاد و انعطاف‌پذیری بدن خود تلاش می‌کنند از فضاهای باریک و تنگ بگذرند. در طول پژوهش دانشمندان دو موقعیت را برای گربه‌ها تدارک دیدند. در موقعیت اول گربه می‌بایست از یک فضای بسیار باریک و بلند بگذرد. در موقعیت دوم گربه باید از تعدادی لوله بسیار باریک و کوتاه می‌گذشت. این لوله ها کمی با هم فاصله داشتند.
در موقعیت اول گربه به لوله نزدیک شد و پس از کمی مکث از آن گذشت. در حالیکه حتی قطر لوله از سینه گربه کمتر بود. در موقعیت دوم گربه پس از تمام کردن هر لوله کمی صبر می‌کرد تا مجددا از لوله بعدی رد شود. نتایج پژوهش به‌خوبی نشان دادند که گربه ها پیش از گذشتن از مکان‌های تنگ و باریک ابتدا موقعیت بدن خود را با آن می‌سنجند و سپس اقدام می‌کنند.
اما جدا از بحث انعطاف بدن گربه ها، دلیل تلاش این جانوران برای رفتن به محیط‌های تنگ و باریک چیست؟ گربه های خانگی معمولا در هنگامی که احساس ترس یا اضطراب می‌کنند، تمایل دارند در مکان‌های کوچک مثل زیر تخت قایم شوند. اینکار باعث می‌شود که آنها احساس امنیت بیشتری داشته باشند.
همچنین گاهی پیش می‌آید که گربه ها برای داشتن حریم شخصی سراغ مکان‌های کوچک می‌روند. در واقع گربه خانگی می‌خواهد کمی از انسان‌ها و محیط اطراف فاصله بگیرد و تنها باشد. به‌باور دانشمندان اگر گربه شما در یک مکان کوچک قرار دارد، بهتر است کاری به او نداشته باشید. مگر اینکه احتمال بدهید گربه آسیب ببیند.
source