یکی از سامانه‌های پدافندی ایران که برتری‌ زیادی نسبت به سامانه S-300 دارد، سامانه موشکی باور 373 است. مشخصات این سامانه را در ادامه بخوانید.

امروزه اولویت هر کشوری باید تقویت سامانه‌های پدافندی باشد چرا که کشورهای متخاصم از انواع و اقسام موشک‌های کروز و بالستیک برای انهدام اهداف خود استفاده می‌کنند و اگر سیستم‌های موشکی برای پاسخ متقابل وجود نداشته باشد، شکست حتمی خواهد بود.

کشورمان ایران به عنوان قلب تپنده خاورمیانه در کانون توجهات غرب و متحدانش قرار دارد و روزی نیست که توسط اسرائیل، آمریکا و سایر کشورهای اروپایی تهدید به حمله مستقیم نشود. به همین خاطر است که سپاه در همکاری‌های مشترک با وزارت دفاع و ارتش، سیستم‌های پدافندی قدرتمند می‌سازد.

سامانه موشکی باور 373 ایران

یکی از مهم ترین سامانه‌های پدافندی ایران که امروز شاهد حضور آن در میادین نبرد هستیم، باور 373 است. این سامانه که دوربردترین سامانه موشکی ساخت جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، دستاوردی بزرگ و خاری در چشمان دشمن است. حداکثر برد این سامانه 300 کیلومتر بوده و می‌تواند به راحتی با اهداف مختلف درگیر شود.

از ویژگی‌های مهم سامانه باور 373 می‌توان به قابلیت ضد رادارگریزی اشاره کرد که به آن اجازه می‌دهد اهداف پنهان‌کار با سطح مقطع راداری بسیار کم را شناسایی کند. نخستین بار سال 95 بود که رونمایی از آن به عمل آمد و از 98 به خدمت پدافند هوایی ارتش درآمد.

همچنین وزارت دفاع در راستای تقویت باور 373 به رونمایی از موشک جدید صیاد 4B پرداخت. سامانه پدافندی دوربرد نیروی هوایی با این به‌روزرسانی برد 300 کیلومتری پیدا کرد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید باور 373 از همتای روسی خود، یعنی S-300 پیشرفته‌تر است و حتی تست‌ها و بررسی‌ها نشان داده برتری محسوسی در مقایسه با پاتریوت PAC-3 دارد.

بیشتر بخوانید:

معرفی سامانه پدافند هوایی سوم خرداد ایران

باور 373 چگونه متولد شد؟

ایران پس از حمله‌ای که آمریکا به عراق انجام داد، به تحلیل اقدامات ایالات متحده پرداخت و توانست با نیازسنجی درست و اصولی، خریدهای گسترده‌ای در زمینه سامانه‌های پدافند هوایی انجام دهد. از جمله خریدهای کشورمان در راستای ارتقای نیروی دفاعی می‌توان به چند نوع سامانه راداری و شناسایی، سامانه جنگ الکترونیک و سامانه‌های پدافند کوتاه برد T0R-M1 و BUK-M2 اشاره کرد. همچنین در میان خریدهای ایران سامانه برد بلند S-300 PMU1 به چشم می‌خورد.

تا پیش از سال 2016 میلادی، اغلب خریدهای جمهوری اسلامی تحویل داده شد ولی روسیه به بهانه تحریم‌های غرب از تحویل سایر خریدها خودداری می‌کرد. تأخیر روسیه در تحویل سامانه‌های پدافندی، متخصصان را وادار به اصلاح سیستم‌های موشکی و پدافند هوایی کرد.

اولین اقدام اصلاحی سامانه‌های پدافندی با ارتقا و به‌روزرسانی S-200 آغاز شد. ایران با بومی سازی این سامانه توانست موشک‌های طائر را تولید کند. پیرو بومی‌سازی و به‌روزرسانی موشک‌های پدافندی، موشک‌های خانواده صیاد نظیر صیاد 1، 2 و 3 و طیف وسیعی از سامانه‌ها مثل سوم خرداد، طبس و تلاش عملیاتی شدند.

یکی از نقاط ضعف ما در حوزه رادارها بود که خوشبختانه با خرید رادار گاما، اصلاح و به‌روزرسانی‌ها آغاز شد تا در نهایت موفق شدیم رادارهای آرای فازی را بومی سازی کنیم. در تازه ترین رزمایش نیروهای مسلح، باور 373 موفق شد هدفی با برد بیش از 450 کیلومتر را شناسایی کرده و در برد 405 کیلومتری به کمک رادار جدید هدف قرار دهد.

یگان‌های سامانه باور 373

ساختار کلی یگان پدافندی باور 373 شامل یک سامانه پرتاب عمودی، دو رادار اکتساب و درگیری، موشک صیاد-4 و یک مرکز فرماندهی و کنترل می‌شود. این سامانه غیرقابل نفوذ و ضد هک بوده و پرتابگرهای مربعی آن مشابه پرتابگرهایی است که ناوهای جنگی نیروی دریایی استفاده می‌کنند.

هر گردان سامانه باور 373 یک واحد فرماندهی، کنترل و ارتباط دارد که قلب تپنده این سیستم موشکی و مسئول مدیریت محسوب می‌شود. لانچرهای این سامانه چهار موشک صیاد 4 دارند که اهدافی تا برد 300 کیلومتر را رهگیری و منهدم خواهند کرد. علاوه بر این به جای این موشک از هم خانواده‌های صیاد بهره گرفت.

بیشتر بخوانید:

از ناو هواپیمابر شهید باقری سپاه چه می‌دانیم + ویدیو

رادارهای سامانه باور 373

بلندترین رادار باور 373، معراج است که شباهت زیادی به رادار سامانه اس 300 روسیه دارد. البته قابلیت‌های رادار معراج در مقایسه با نمونه روسی بیشتر است که در ادامه نگاهی به هر دوی آن‌ها می‌اندازیم:

رادار 64N6E2 سامانه اس 300 یک رادار نظارت هوایی 3 بعدی باند S بوده که توانایی برد آن به 300 کیلومتر می‌رسد و قابلیت شناسایی 200 هدف دارد. علاوه بر این رادار رهگیری این سامانه قادر است به طور همزمان 12 هدف را رهگیری کرده و آن‌ها را به رادار درگیری انتقال دهد.

اما رادار معراج 4 یک رادار دوربرد سه بعدی فعال با آرایه اسکن الکترونیکی بوده که مجهز به 40 ردیف موج‌بر شده است. تمامی مراحل تحقیق، توسعه و تولید این رادار در شیراز انجام شده و می‌تواند تا 300 هدف را ردیابی کند. نهایت برد رادار 450 کیلومتر و حداکثر ارتفاع کشف 130 کیلومتر است و قادر به رهگیری موشک‌های بالستیک با برد 1200 کیلومتر خواهد بود.

صنایع الکترونیک شیراز همچنین موفق به تولید رادار درگیری باور 373 شده و آن را مجهز به رادار آرایه اسکن الکترونیکی فعال با احتمال رهگیری کم کرده است. برد رادار درگیری حداکثر 320 کیلومتر و ارتفاع تشخیص آن 65 کیلومتر برآورد شده است. می‌تواند به طور همزمان تا 300 هدف را رهگیری کرده و با 6 هدف درگیر شود و دو موشک را به سمت یک هدف روانه کند.

مازاد بر این سامانه باور 373 یک رادار چندمنظوره و آرایه فازی به نام حافظ دارد که به عنوان رادار جستجو و ردیابی برای اسکن در ارتفاع پایین استفاده می‌شود. این رادار نیز برد حداکثری 300 کیلومتر داشته و قادر است تا 100 هدف را شناسایی کند.

رادار علیم

رادار بعدی سیستم موشکی باور، علیم بوده که غیرفعال است. کاربرد رادارهای غیرفعال این است که برای مقاومت در برابر جنگ الکترونیک و افزایش برد کشف اهداف رادار وارد عمل می‌شوند. در واقع وظیفه چنین راداری، ردیابی غیرفعال امواج سه بعدی سیستم‌های هواپیما نظیر لینک 16، امواج دوست یا دشمن و امواج سیستم‌های ناوبری هواپیما است.

یکی از سامانه‌های کمکی باور 373 که تقویت کننده آن خواهد بود، سامانه جنگ الکترونیک صاعقه است. صاعقه در باندهای X و Ku اهداف خاصی نظیر رادار آواکس، طبقه‌بندی امواج رادار هوابرد و اختلال در رادارهای کنترل آتش و رادارهای ردیاب زمینی را شناسایی می‌کند.

بیشتر بخوانید:

اینها بدترین جنگنده‌های تاریخ هستند

خودروهای سامانه باور 373

در ابتدا خودرو ذوالجناح تجهیزات سامانه باور 373 را حمل می‌کرد ولی به مرور زمان، خودرو ظفر روی کار آمد و دیگری کنار گذاشته شد. کشنده سنگین ظفر 8824 یک خودرو 8 در 8 با چهار محور متحرک بوده و ظرفیت حمل بار 24 تنی دارد. شاسی این کامیون مشابه با کامیون MAZ-537 است.

تمامی رادارها و تجهیزات فرماندهی و کنترل سامانه موشکی فوق روی ظفر مستقر می‌شوند. در رزمایش‌های جدید شاهد بودیم که دو پرتابگر جدید به مجموع تجهیزات این کامیون اضافه شده است.

خودرو ذوالجناح یک کامیون 10 در 10 سنگین بود که از شاسی مشابهی با ظفر بهره می‌گرفت. اطلاعاتی از ظرفیت حمل بار آن در دست نیست و فقط می‌دانیم احتمالا بار بیشتری نسبت به ظفر حمل می‌کند. یکی از نقاط قوت ذوالجناح، کنترل پذیری آخرین محور آن است که در شرایط سخت مانور بهتری از خود نشان می‌دهد. از این خودرو برای پرتابگر صیاد 4 استفاده می‌شود و با امکاناتی که دارد، گران‌تر از ظفر خواهد بود.

مشخصات کلی سامانه پدافندی دوربرد باور 373

• برد: بیشتر از 300 کیلومتر
• تعداد موشک: 4 راکت
• نوع موشک: صیاد 4 و صیاد 4B
• رادار آرایه فازی فعال معراج 4 با برد 450 کیلومتر
• رادار آرایه اسکن الکترونیکی فعال
• رادار آرایه فازی چندمنظوره حافظ
• رادار غیرفعال علیم
• مجهز به کامیون ذوالجناح یا ظفر
• اهدافی نظیر هواپیماهای جنگی، هلیکوپتر، پهپاد، موشک کروز و بالستیک را منهدم می‌کند.

در گجت نیوز بخوانید: این پهپاد عجیب چینی حتی از روی آب هم تیک آف می‌کند اولین زیردریایی ترکیه به آب افتاد جدیدترین پهپاد انتحاری ایران با دو ویژگی مهم رونمایی شد با سامانه پدافندی ارتفاع پایین ۹ دی ایران آشنا شوید