به گزارش ایسنا، دکتر سید مهدی ابطحی در نشست خبری که به مناسبت هفته پژوهش در ساختمان مرکزی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان برگزار شد، گزارشی از جزئیات برنامههای هفته پژوهش ارائه داد و گفت: یکی از اقدامات مهم، اجرای طرح سفیران نوآوری بود که با استقبال خوب دانشآموزان مواجه شد. بسیاری از شرکتکنندگان بعد از بازدیدها، تمایل خود را نه تنها به ادامه تحصیل بلکه به راهاندازی کسبوکارهای فناورانه و نوآورانه نشان دادند.
وی با تأکید بر نقش آموزشو پرورش در گسترش علوم و فناوری افزود: ردههای مختلفی برای فعالیتهای پژوهشی دانشآموزی تعریف شده است؛ از دوره ابتدایی (پایههای چهارم تا ششم)، دوره اول متوسطه (پایه هفتم تا نهم) تا دوره دوم متوسطه (پایه دهم). این برنامهها، بستر معرفی و پرورش استعدادها از سنین پایین را فراهم میکنند.
وی با اشاره به برنامههای هفته پژوهش و فناوری گفت: برنامههای امسال از ۲۲ تا ۲۶ آذرماه برگزار میشود. روز ۲۳ آذرماه به نام مدرسهبنیان پژوهشی نامگذاری شده است. روز ۲۴ آذر دانشگاه صنعتی میزبان برنامههای مشترک دانشگاهی خواهد بود، ۲۵ آذر به تجلیل از پژوهشگران و همکاریهای بخش خصوصی اختصاص دارد و ۲۶ آذر نیز جشنواره پژوهشگران جوان برگزار میشود که توسط یک بنیاد خصوصی حمایت میشود.
سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم خاطر نشان کرد: ورود بخش خصوصی به عرصه ترویج پژوهش و فناوری جوانان نشانهای از پویایی جامعه علمی کشور است. همچنین در نمایشگاه هفته پژوهش امسال نیز تلاش شده است تا چیدمان غرفهها بر پایه نوآوری باشد.
وی درباره فرایند انتخاب پژوهشگران برتر استانها گفت: در سال جاری دبیرخانه انتخاب پژوهشگران برتر توسط استانها تشکیل شد و ۳۳۹ پرونده از سراسر کشور به وزارت علوم ارسال شد؛ شامل ۲۴۵ پژوهشگر برتر و ۹۴ پژوهشگر جوان. بیشترین پروندهها از حوزه علوم انسانی، کشاورزی، دامپزشکی، هنر و پزشکی ارسال شده است.
ابطحی اضافه کرد: از میان پروندههای بررسیشده، ۳۹ پژوهشگر بهعنوان منتخب کشوری معرفی شدند که در میان آنان ۱۷ نفر خانم و ۱۸ نفر آقا در بخش پژوهشگران جوان حضور دارند. ترکیب جنسیتی در این حوزه رو به رشد است، گرچه هنوز فاصلههایی با وضعیت ایده آل وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: در حوزههای مختلف، نیژ ۱۱ پژوهشگر در بخش فنی و مهندسی، ۱۰ نفر در علوم پایه، ۸ نفر در علوم انسانی، و ۱۱ نفر در حوزههای دامپزشکی و کشاورزی منتخب شدهاند. در مجموع ۵۳ پژوهشگر در سطح کشور در هفته پژوهش مورد تقدیر قرار میگیرند که از این میان، پنج نفر بانوان پژوهشگر هستند.
ابطحی گفت: امسال با مشارکت گسترده دانشگاهها و بخش خصوصی، گستره جغرافیایی برنامههای پژوهشی بسیار مطلوب بوده و تلاش میکنیم این روند در سالهای آینده با قوت و سازمانیافتگی بیشتر ادامه یابد.
وی به ۵ شاخص مهم انتخاب پژوهشگران برتر کشوری در سال جاری اشاره کرد و گفت: نقش آفرینی کوثر در تولید غلم، نقش موثری در ارتباط با صنعت و جامعه، حضور موثر در مجامع بین المللی، خلق آثار فاخر و ثبت اختراع ، اکتشاف و ابتکار از جمله این شاخص ها است.
وی همچنین تاکید کرد: در بخش ارتباط با صنعت نیز ۱۰ نفر مورد تقدیر قرار میگیرند که این تعداد در حوزه های نظیر علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی، کشاورزی و غیره برگزیده شدند.
وی افزود: بیست و ششمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی فناوری و فن بازار محل دائمی نمایشگاههای بین المللی تهران ۲۲ تا ۲۵ آذر، مراسم زنگ پژوهش دانش آموزی (۲۳ آذر)، جشنواره تجلیل از دانش آموزان پژوهنده اردوگاه شهید باهنر تهران ۲۲ آذر از ۸ صبح تا ۱۲ ظهر، نشست مشترک مدیران ارتباط با جامعه و صنعت دانشگاه ها، پژوهشگاه ها و مراکز آموزش عالی با مدیران و معاونین پژوهشی وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی (سالن خلیج فارس در محل نمایشگاه، سالن همایش ایران ۲۴ آذرماه ۸ صبح تا ۱۷ عصر)، بیست و ششمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران برگزیده کشور (دانشگاه شهید بهشتی مرکز همایش های بین المللی ابوریحان، ۲۵ آذر ۹ صبح تا ۱۲ ظهر) برگزار خواهد شد.
جشنواره تجلیل از اندیشمندان و دانشمندان جوان (دانشگاه تهران تالار علامه امینی ۲۶ آذرماه، زمان ۱۴ تا ۲۰ عصر) و بیست و ششمین دوره برگزاری هفته پژوهش و فناوری استانی همزمان در ۲۱ استان کشور ۱۰ تا ۲۰ آذرماه خواهد بود.
ابطحی تاکید کرد: برقراری ارتباط مستمر بین مراکز علمی و فناوری از یک طرف و مراکز اجرایی تولیدی و صنعتی و موسسات تامین مالی از سوی دیگر از اهداف این نمایشگاه است. امید است بستری برای همکاری های متقابل و دستیابی به منافع طرفین که منافع ملی را به دنبال خواهد داشت، میسر گردد.
سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم گفت: در این نمایشگاه مراسم رونمایی از طرح های منتخب برگزاری کارگاههای آموزشی و انتخاب غرفه های برتر را خواهیم داشت.
وی ادامه داد: معیارهای انتخاب طرح های رونمایی مواردی چون دارای قابلیت تجاری سازی، میزان طراحی و ساخت محصول در داخل، ثبت فناوری در سامانه سافا، سطح آمادگی فناوری (TRL)، قابلیت صادرات، جلوگیری از واردات محصول مشابه خارجی، دانش بنیان بودن و اخذ مجوزهای مورد نیاز و حوزه های فناوری های خاص است.
سرپرست معاونت پژوهشی وزارت عغپم درباره عناوین مهمترین رویدادهای نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار گفت: عنوان رویداد شامل تعداد فناوری های ثبت شده در سامانه ایران تک هاب، تعداد فناوری های ارزیابی TRL شده، تعداد دستاوردهای پژوهشی و فناوری منتخب رونمایی شده، تعداد کارگاه های آموزشی برگزار شده و غرفه های برتر است.
تعداد دانش آموزان پژوهنده منتخب کشوری
وی ادامه داد: تعداد دانش آموزان پژوهنده منتخب کشور به تفکیک دوره تحصیلی اول تا سوم ابتدایی ۲۱ نفر، چهارم تا ششم ابتدایی ۳۷ نفر، هفتم تا نهم ۵۷ نفر، دهم تا دوازدهم ۶۵ نفر و فنی حرفه ای ۲۰ نفر است.
سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم تاکید کرد: معیار سوم نمایش دستاوردها و ایجاد بازار ایده با عناوین نمایشگاه های دستاوردهای پژوهشی و فناوری بومی، جشنواره های منطقهای مبتنی بر پتانسیل های استانی و معرفی محصولات فناورانه و نوآوری های استانی است.
ابطحی گفت: حل مسئله و تعامل علمی معیار چهارم است که در آن سیمنارها و همایش های تخصصی برای رفع چالش های استانی، نشست های ارتباط با صنعت دانشگاه ها و دستگاه های اجرایی و برگزاری اتاق های فکر و هم اندیشی برگزار خواهد شد.
وی در پاسخ به علت نابرابری جنسیتی در انتخاب پژوهشگران خانم و آقا نیز تاکید کرد: بنده در حوزه فناوری آینده را در دست خانمها می بینم چرا که میتوانند شرایط زندگی خود را با کار وفق دهند. همچنان که در حوزه پارک ها تقریبا ۳۰ درصد فعالیت شرکت های دانش بنیان خانم هستند اما خانم ها برای کار علمی تمام وقت در دانشگاه ها دچار مشکل و وقفه های علمی می شوند. به این جهت تعداد پژوهشگران خانم که برگزیده شدند کمتر از آقایان هستند.
ابطحی همچنین از تامین مالی برای دسترسی پژوهشگران به پایگاه های علمی بین المللی خبر داد و گفت: بخشی از سه همت پولی که از صندوق توسعه ملی برای تجهیزات مورد نیاز دانشگاه ها و مراکز علمی دریافت شد، صرف دسترسی به پایگاه های المللی شده است و در این زمینه مشکلی وجود ندارد.
رئیس ستاد هفته پژوهش کشور بر ضرورت استفاده از پتانسیل فارغ التحصیلان دکتری در عرصه پژوهش تاکید کرد و گفت: ما آمار بالایی از فارغالتحصیلان دکتری داریم که این شرایط خوبی است؛ اما نمیتوانیم این افراد را در دانشگاه ها جذب کنیم. بنابراین به نظر میآید این افراد پتانسیل خوبی هستند که وارد پژوهش شده و در دوره پسا دکتری و بر اساس پروژه فعالیت کنند.
وی تأکید کرد: ما فارغالتحصیلان دکتری داریم که شرایط خوبی است اما نمیتوانیم جذب کنیم به نظرم میآید این پتانسیل خوبی هستند که وارد پژوهش شوند در دوره پسا دکتری مشغول فعالیت شوند. بهترین روش این است که ظرفیت بالای پسا دکتری بر اساس پروژه وارد پژوهش شوند و در ساختارهای اجرایی به صورت پژوهشگر وارد شوند.
سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم با اشاره به وضعیت فعالیت های پژوهشی دانشگاهها با کاهش سنوات تحصیلی ارشد و دکتری، اظهار کرد: این طرح یکی از طرح هایی است که در مرکز سیاستگذاری مورد بررسی قرار میگیرد و هنوز در مرحله پژوهشی قرار دارد؛ بنابراین شاید بهتر بود قبل نتیجه نهایی اعلام عمومی نمی شد. بنابراین کاهش طول تحصیل دکتری و ارشد در مرحله مطالعاتی قرار دارد.
ابطحی درباره رفع فیلترینگ برای پژوهشگران و دانشجویان، گفت: هم اکنون هیچ کدام از پژوهشگران و دانشجویان به خط سفید دسترسی ندارند، به نظرم مناسبتر است که دسترسی به گروههای آسیبپذیر به راحتی امکانپذیر باشد، اما صرفاً شناخت آسیبپذیری کافی نیست. اگر قرار باشد بخشی از جامعه به این امکان دسترسی داشته باشد جامعه نخبگان علمی در اولویت اول قرار بگیرند.
انتهای پیام