15 آبان 1404 ساعت 17:13
شیپراک، کوه مقدس قوم ناواهو در نیومکزیکو، با افسانههای باستانی و ظاهری مسحورکننده، قرنهاست که رازآلود باقی مانده است. این سازه عظیم زمینشناختی، نمادی از تاریخ و فرهنگ بومی آمریکا به شمار میرود.
این قله صخرهای مرموز در جنوب غربی شهر شیپراک، نیومکزیکو، بهعنوان یک قلمرو حفاظتشده از ملت ناواهو شناخته میشود و داستانهای بسیاری را در دل خود جای داده است. شیپراک به دلیل زیبایی و افسانههای بیشمارش، مورد توجه عکاسان و کاوشگران قرار دارد.
افسانههای کهن: شیپراک، پرنده بالدار ناواهو
در زبان ناواهو، شیپراک با نام تسِ بیتآیی (Tsé Bitʼaʼí) شناخته میشود که به معنای «صخره بالدار» است. افسانههای ناواهو حکایت میکنند که شیپراک در اصل قطعهای از زمین بود که به پرندهای عظیم تبدیل شد و نیاکان این قوم را بر پشت خود حمل کرد. این پرنده غولپیکر در غروب آفتاب در مکان امروزی شیپراک فرود آمد و به سنگ تبدیل شد. مردم ناواهو پس از انتقال به این مکان، بر فراز این تکسنگ زندگی میکردند و تنها برای زراعت و آوردن آب به پایین میآمدند.

یکی از داستانهای باستانی میگوید که روزی شیپراک دچار طوفان سهمگین رعد و برق شد که باعث رنج و ویرانی فراوان گردید و زنان و کودکان را در بالای قله به دام انداخت و آنها از گرسنگی مردند. از آن زمان به بعد، بزرگان ناواهو این کوه را برای مردم ممنوع کردهاند، زیرا معتقدند که بازدیدکنندگان ممکن است ارواح سرگردان کسانی را که در آنجا باقی ماندهاند، آشفته کنند. بر اساس سنتهای ناواهو، شیپراک در منطقه «چهار گوشه» قرار دارد و نقش مهمی در مذهب، اساطیر و فرهنگ ناواهو ایفا میکند. به همین دلیل، صعود انسانی به این کوه از سال ۱۹۷۰ به طور صریح ممنوع شده است.
راز شکلگیری و نامگذاری شیپراک
این تککوه مرموز حدود ۲۷ میلیون سال پیش، تقریباً ۱۰۰۰ متر زیر سطح زمین شکل گرفته است. شیپراک از برشی آتشفشانی شکسته و دایکهای سیاه رنگ سنگ آذرین به نام مینت تشکیل شده است. این قله در واقع بقایای فرسایشی گلوی یک آتشفشان است که برشی آتشفشانی آن در یک دیاترم شکل گرفته بود. طی میلیونها سال، آتشفشان اصلی دچار فرسایش شد و اثری عجیب و باشکوه در چشمانداز باقی گذاشت؛ یک سازه زمینشناختی منحصر به فرد با ارتفاعی حدود ۴۶۰ متر که زیبایی خیرهکنندهای به منطقه میبخشد.

نام «شیپراک» توسط مهاجران داده شد؛ زیرا این قله شباهت زیادی به کشتیهای بزرگ بادبانی (کلیپر) قرن نوزدهم داشت. آمریکاییها ابتدا در سال ۱۸۶۰ توسط کاپیتان جِی. اِف. مککامب، این قله را «سوزن» نامیدند.
source