یخچالهای طبیعی قطب جنوب، بهویژه یخچال هکتوریا، با سرعتی بیسابقه در حال عقبنشینی هستند. این پدیده زنگ خطر جدی برای افزایش سطح آب دریاها و دیگر یخچالها به صدا درآورده است.
پژوهشگران اکنون سرعت عقبنشینی یخچال طبیعی هکتوریا را تا ۱۰ برابر سریعتر از رکوردهای پیشین ثبت شده گزارش کردهاند. این نرخ ذوب بیسابقه، پیامدهای نگرانکنندهای برای آینده محیط زیست جهانی به همراه دارد. به عقیده کارشناسان، چنین پدیدههایی میتواند به افزایش غیرقابل پیشبینی سطح آب دریاها و تغییرات اقلیمی در ابعاد گستردهتر منجر شود.
عقبنشینی بیسابقه یخچال هکتوریا در قطب جنوب
دانشمندان عقبنشینی ۲۵ کیلومتری یخچال هکتوریا در شبهجزیره قطب جنوب را طی تنها ۱۵ ماه ثبت کردهاند که سریعترین سرعت ذوب در تاریخ مدرن محسوب میشود. «نائومی اوچوات» از دانشگاه کلرادو بولدر و همکارانش این ذوب سریع را به پیکربندی آسیبپذیر هکتوریا نسبت میدهند. این یخچال با نازک شدن تدریجی از بستر مسطح یخی زیرین خود جدا شده و منجر به تولید بیرویهی کوههای یخ شده است.
مشکلات هکتوریا در اوایل سال ۲۰۲۲ و با جدا شدن تودهای از یخ دریا و فروپاشی زبانهی یخی شناور آن آغاز شد. این اتفاق باعث شد یخچال در معرض فشارهای جدید قرار گرفته و سرعت جریان و نازک شدنش افزایش یابد. در نهایت، بخش عمدهای از یخچال تقریباً بلافاصله از بستر جدا شده، ضعفهای ساختاری آن آشکار و منجر به تکهتکه شدن آن شد. این یخچال در ماههای نوامبر و دسامبر ۲۰۲۲، ۸ کیلومتر از طول خود را از دست داد.
پیامدهای نگرانکننده و اختلاف نظر دانشمندان
پژوهشگران هشدار میدهند که مکانیسم فروپاشی مشاهده شده میتواند سایر یخچالهای طبیعی قطب جنوب را نیز تهدید کند و پیامدهای جدی برای افزایش سطح آب دریاها در پی داشته باشد. «تد اسکامبوس»، یکی از اعضای تیم، این شکست سریع را بسیار نگرانکننده توصیف کرده و معتقد است این عقبنشینی تغییراتی اساسی در انتظارات ما از رفتار یخچالهای مهم دیگر قاره ایجاد میکند.

با این حال، این تحلیلها با اختلاف نظرهایی روبرو شده است. «فریزر کریستی» از ایرباس دیفنس و اسپیس، به دلیل نبود دادههای ماهوارهای با دقت بالا، میگوید اختلاف نظر قابل توجهی در جامعه یخشناسی درباره اینکه دقیقاً کجای یخچال هکتوریا به بستر متصل بوده، وجود دارد.
همچنین، «آنا هاگ» از دانشگاه لیدز انگلستان، بر اساس اندازهگیریهای تیمش، میگوید یخ بالای دشت یخی همیشه کاملاً شناور بوده و فرضیه فروپاشی ناشی از شناوری را رد میکند.
source