30 مهر 1404 ساعت 12:25
تلسکوپ فضایی جیمز وب با رصد کهکشانهای اولیه، کشف کرده است که ساختار آنها در کیهان نخستین بسیار بینظمتر از تصورات پیشین ما بوده است. این یافتهها درک ما از تکامل کیهانی را دگرگون میکند.
تلسکوپ فضایی جیمز وب (James Webb Space Telescope) با تمرکز بر کهکشانهای جوان، به اسرار کیهان اولیه پی برده است. این مشاهدات جزئیات بیسابقهای از شکلگیری و حرکت گاز در آنها را آشکار کرده است.
آشوب کیهانی در مهد کهکشانها
مطالعهای جدید که در تاریخ ۲۱ اکتبر در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شد، نشان میدهد که کهکشانها در ابتدای تاریخ جهان – بین ۸۰۰ میلیون تا ۱.۵ میلیارد سال پس از بیگبنگ – حالتی متلاطم و بیثبات داشتهاند. تیم تحقیقاتی با استفاده از دوربین فروسرخ نزدیک (NIRCam) تلسکوپ جیمز وب، بیش از ۲۵۰ کهکشان را در آن دوران رصد کرد.
به گفته لولا دانهایو، نویسنده اصلی این تحقیق و دانشجوی دکترا در مؤسسه کاولی کیهانشناسی دانشگاه کمبریج، بخش عمدهای از جمعیت کهکشانها در آن زمان، مرحلهای پرآشوب از تاریخ تکاملی خود را پشت سر میگذاشتند. این کهکشانها برخلاف کهکشانهای پایدار و دیسکیشکل امروزی مانند کهکشان راه شیری، «سینماتیک آشفتهای» از خود نشان میدادند که به معنای عدم پایداری ساختار آنها است. او اضافه کرد که آشفتگی در مراحل اولیه تاریخ جهان بسیار بیشتر از تصورات قبلی دانشمندان بود، زیرا مطالعات پیشین بیشتر بر کهکشانهای بزرگتر و منظمتر تمرکز داشتند که رصد آنها آسانتر بود. دانهایو توضیح داد که این آشفتگی در دیسک کهکشانی ناشی از مقادیر بالای گاز است که سوخت ستارهزایی شدید و بیثباتیهای گرانشی را فراهم میکند.
فرایند تکامل کهکشان ها در جوانی
محققان همچنین نحوه تغییر این ساختارهای آشفته را به الگوهای منظمتر کهکشانهای بالغ رصد کردند و دیدگاهی بیسابقه از چگونگی رشد کهکشانها از جوانی تا بلوغ ارائه دادند. در اوایل، کهکشانهای نخستین مرحلهای متلاطم از تجمع را تجربه میکنند که در آن فورانهای شدید ستارهزایی و مقادیر زیاد گاز، حرکات منظم دیسک گازی را مختل میکنند. اما در مراحل بعدی، کهکشانها جرم خود را افزایش داده و پایدارتر میشوند. ساختارهایی مانند کهکشان راه شیری اخیراً و در چند میلیارد سال گذشته شکل گرفتهاند، زیرا گاز موجود توسط ستارگان مصرف و در کل کهکشان کاهش یافت. گاز شناور کمتر، به کهکشان های بالغ امکان میدهد تا با آرامش بیشتری نسبت به دوران جوانی رشد و تغییر کنند.
source