01 دی 1404 ساعت 19:58
در این مطلب به معرفی ده مورد از بهترین جتهای جنگنده جهان میپردازیم که در سال 2025 بر آسمانها حکمرانی میکنند.
وقتی صحبت از برتری و رقابت در عرصه قدرت هوایی مدرن به میان میآید، یاید یک اصل مهم را همواره در نظر گرفت: هرچند نبوغ و توانایی خلبانی که سکان هواپیما را در دست دارد اهمیت حیاتی و تعیینکنندهای دارد، اما فراهم کردن پیشرفتهترین ابزارهای ممکن برای اوست که در نهایت، انجام مأموریتهای پیچیده و دشوار را تضمین میکند. قرن بیستویکم عصر دگرگونی کامل نبرد هوایی در حوزه نظامی است. این میدان جنگ اکنون نه فقط متکی بر مانورپذیری و سرعت، بلکه عمدتاً بر پایه برتری اطلاعاتی شکل گرفته است.
فناوریهایی چون پنهانکاری، رادارهای فعال آرایهفازی، تلفیق حسگرها و تسلیحات کامپیوتری و هوشمند با سرعتی باورنکردنی تکامل یافتهاند. در نتیجه آسمان دیگر میدان دوئلهای نزدیک گذشته نیست، بلکه به یک محیط فوقالعاده پیچیده تبدیل شده است. در پاسخ به این چشمانداز استراتژیک و دائماً در حال تغییر رقابت جهانی، تمامی بازیگران بزرگ نظامی جهان از جمله آمریکا، روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی با جدیت تمام در تلاش هستند تا به برترین و پیشرفتهترین تکنولوژیها دست یابند. در ادامه این مطلب بهترین جتهای جنگنده جهان در سال 2025 را مورد بررسی قرار میدهیم.
معرفی بهترین جتهای جنگنده جهان؛ اربابان مخوف آسمان
در فهرست پیش رو، به ارزیابی 10 مورد از بهترین جتهای جنگنده جهان در سال میلادی جاری میپردازیم. این رتبهبندی با معرفی نمونههایی از جنگندههای نسل قدیمیتر (معروف به نسل ۴.۵ یا ۴++) آغاز میشود که از طریق بهروزرسانیهای گسترده در اویونیک و توان حمل تسلیحات، خود را برای مقابله با چالشهای مدرن و حتی رویارویی با نسل پنجمها تجهیز کردهاند. سپس، این فهرست با معرفی جدیدترین و پیشرفتهترین پرندگان جنگی فعال حال حاضر که تعریفکننده مفهوم برتری هوایی در دهههای آتی هستند، خاتمه مییابد. دعوت میکنیم تا پایان مطلب همراه گجت نیوز باشید.
10- جنگنده J-16 Hidden Dragon
جنگنده J-16 که توسط شرکت شنیانگ توسعه یافته، اوج تکامل طراحی مشهور «فلاَنکر» (Flanker) در جمهوری خلق چین و یکی از بهترین جتهای جنگنده جهان به شمار میرود. این پرنده قدرتمند بر پایه سوخو Su-27 و نسخه جنگنده-بمبافکن روسی Su-30MKK متعلق به دوران شوروی بنا نهاده شد. J-16 یک جنگنده دوموتوره، دوسرنشینه و تهاجمی چندمنظوره است که در واقع نسخه توسعهیافته و کاملاً بومیشده از J-11 (نسخه چینی تولید تحت لیسانس Su-27) محسوب میشود. توسعه J-16 بخشی از برنامه گسترده و حیاتی چین برای نوسازی و تبدیل نیروی هوایی ارتش آزادیبخش خلق از یک نیروی عمدتاً دفاعی به یک نیروی تهاجمی و اعزامی در ابتدای قرن بیستویکم بود.
شرکت شنیانگ این جنگنده را با هدف غلبه بر محدودیتهای مدلهای وارداتی روسی و با تمرکز کامل بر سامانههای بومی پیشرفته طراحی کرد. برخلاف نسخههای اولیه چینی Flanker که وابستگی زیادی به فناوریهای روسی داشتند، J-16 یک جهش تکنولوژیکی محسوب میشود. حیاتیترین ارتقای این جنگنده، نصب رادار پیشرفته فعال آرایهفازی الکترونیکی (AESA) است که کاملاً در داخل چین طراحی و ساخته شده و قدرت جستوجو و رهگیری چندین هدف را بهطور همزمان دارد.
علاوه بر این، برای کاهش وزن و افزایش چابکی نسبت به همتایان سنگینتر روسی، از مواد کامپوزیت بهطور گسترده در ساختار بدنه استفاده شده است. طبق شایعات برخی اسکادرانهای عملیاتی J-16 از رنگهای جاذب رادار روی بدنه خود استفاده میکنند تا سطح مقطع راداری هواپیما را کاهش داده و آن را به یک جنگنده نسل ۴.۵ با قابلیتهای پنهانکاری محدود تبدیل کنند.
J-16 بهعنوان یک جنگنده سنگین چندمنظوره عمل میکند و مکمل مدل سبکتر و تکموتوره J-10C است. این رویکرد، استراتژی «سنگین–سبک» آمریکا که در گذشته با F-15 و F-16 اجرا میشد را بازتاب میدهد. این اژدهای چینی قادر است با سرعتی فراتر از ۲ ماخ پرواز کند و طیف عظیمی از تسلیحات را حمل کند که شامل موشکهای برد بلند هوابههوا نظیر PL-15، انواع موشکهای کروز دورایستا برای حملات دقیق زمینی، بمبهای هدایت دقیق، موشکهای ضد کشتی و غلافهای پیشرفته جنگ الکترونیک است.
9- جنگنده Rafale
جنگنده رافال (Rafale)، که توسط شرکت داسو اوییشن طراحی و تولید شده است، نه تنها یکی از بهترین جتهای جنگنده جهان بلکه یک هواپیمای «چندماموریته واقعی» نامیده میشود. این اصطلاح فراتر از وظایف چندگانه است و به این معناست که رافال میتواند تمامی مأموریتهای محولشده از برتری کامل هوایی و وظایف دقیق حمله زمینی گرفته تا عملیات پیچیده ضدکشتی، جمعآوری اطلاعات و شناسایی و حتی نقش حیاتی بازدارندگی هستهای را با بالاترین کیفیت، بدون نیاز به نسخههای تخصصی متعدد انجام دهد.
برخلاف بسیاری از رقبای تکموتوره سبکتر نظیر F-16، رافال از دو موتور توربوفن قدرتمند Snecma M88 بهره میبرد. وجود این دو موتور، علاوه بر فراهم آوردن مانورپذیری فوقالعاده در ارتفاعات بالا و سرعتهای پایین، سبب افزایش چشمگیر اطمینانپذیری و ایمنی پرواز میشود که این مزیت بهویژه برای نسخه ناونشین Rafale M که از ناوهای هواپیمابر عملیات میکند، حیاتی است. همچنین قدرت پیشرانه بالا به هواپیما امکان میدهد تا به سرعتهای بسیار بالا نزدیک به ۲ ماخ، دست یابد و حتی در برخی پیکربندیها پرواز فراصوت بدون پسسوز را حفظ کند.
رافال قادر است محموله تسلیحاتی بزرگتری را حمل کند و در عین حال بُرد عملیاتی طولانیتری را با استفاده از مخازن سوخت خارجی حفظ کند. این قابلیت حمل بالا، که از ۱۴ جایگاه تسلیحاتی پشتیبانی میکند، به رافال اجازه میدهد تا ضربات هوابهزمین بسیار سنگینتری را وارد سازد و مأموریتهای استراتژیک بازدارندگی هستهای خود را با حمل موشک ASMP-A به بهترین شکل ممکن انجام دهد.
علاوه بر این، ظرفیت بالای تسلیحاتی به خلبان اجازه میدهد تا با ترکیب مؤثر موشکهای پیشرفته هوابههوا (مانند Meteor برای برد بلند) و موشکهای هوابهزمین (مانند SCALP-EG)، در میانه مأموریت، نقش خود را بهسرعت از یک جنگنده برتری هوایی به یک بمبافکن تاکتیکی تغییر دهد.
8- جنگنده F-16 Fighting Falcon
جنگنده F-16 فایتینگ فالکون که با نام مستعار وایپر نیز شهرت دارد، یک نماد تاریخی و عملیاتی در هوانوردی نظامی است. ریشههای طراحی این جنگنده به دهه ۱۹۷۰ و پروژه «مافیای جنگنده» نیروی هوایی ایالات متحده بازمیگردد. در آن زمان هدف اصلی، خلق یک جنگنده سبکوزن با قابلیت مانور فوقالعاده برای تسلط در نبردهای نزدیک هوایی (داگ فایت) بود. با گذشت نزدیک به نیم قرن از اولین پرواز آن در سال ۱۹۷۴، F-16 فراتر از نقش اولیه خود تکامل یافته و به یکی از توانمندترین و بهترین جتهای جنگنده جهان در قرن بیستویکم تبدیل شده است.
اگرچه در مقایسه با هواپیماهای رادارگریز و شبکهمحور نسل پنجم (مانند F-22 یا F-35) ممکن است ظاهری قدیمی داشته باشد، اما این جنگنده هرگز برای ایفای نقش تسلط هوایی صرف طراحی نشده بود؛ بلکه در نقش «چاقوی سوئیسی» نیروی هوایی، با قابلیت انجام بینقص مأموریتهای متنوع، بهشکلی استثنایی عمل میکند. F-16 به دلیل مانورپذیری خیرهکننده خود مورد علاقهٔ خلبانان است، در حالی که فرماندهان نظامی آن را به دلیل انعطافپذیری عملیاتی بالا و هزینه بسیار پایینتر هر ساعت پرواز در مقایسه با جنگندههای سنگینتر، ترجیح میدهند.
تولد F-16 در قالب یک برنامه مشترک چندملیتی برای اعضای ناتو بود، که به تولید مدلهای متعدد و ارتقای مداوم آن در طول سالیان منجر شد و توانایی آن در میدانهای جنگ سراسر جهان بارها به اثبات رسیده است. این جنگنده همچنان یک ستون اصلی در نیروی هوایی بسیاری از کشورها باقی مانده است؛ بهطوری که امروز بیش از ۲,۰۰۰ فروند از آن فعال است و سفارشهای جدید برای بهروزترین بلاکهای آن در خط تولید شرکت لاکهید مارتین قرار دارند.
تاکنون بیش از ۴,۶۰۰ فروند F-16 ساخته شده و این هواپیما در نیروی هوایی ۲۵ کشور جهان خدمت میکند. گرچه F-16 ممکن است بهترین جنگنده جهان در مفهوم مطلق نباشد، اما همچنان بهعنوان یکی از مقرونبهصرفهترین و مؤثرترین گزینهها برای ایجاد و حفظ یک توان هوایی قابلاعتماد، بدون تحمیل هزینهها و ریسکهای سنگین یک جنگنده لوکس نسل پنجمی، به تولید خود ادامه میدهد. لاکهید مارتین که خط تولید فایتینگ فالکون را از جنرال داینامیکس را به ارث برده نیز فعلاً هیچ برنامهای برای توقف تولید این جنگنده افسانهای ندارد.
7- جنگنده Su-35 Flanker-E
جنگنده سوخو-۳۵، که در ناتو با نام فلنکر-ای (Flanker-E) شناخته میشود، بهعنوان پیشرفتهترین مدل از سری فلنکر، جایگاه ویژهای در نیروی هوایی روسیه و در ردهبندی بهترین جتهای جنگنده جهان دارد. این هواپیما اغلب در رده جنگندههای نسل ۴++ طبقهبندی میشود، به این معنی که با بهرهگیری از برخی فناوریهای مورد استفاده در نسل پنجم، شکاف بین نسلهای چهارم و پنجم را پر کرده است و به همین دلیل لقب «سوپرفلنکر» را یدک میکشد. ویژگیهای برجسته این جنگنده شامل بهرهمندی از ساختار آیرودینامیکی بهینه، سیستم کنترل پرواز دیجیتالی پیشرفته و رادار آرایه فازی Irbis-E است.
قلب تپنده Su-35 را دو دستگاه موتور توربوفن پسسوزدار Saturn AL-41F1S تشکیل میدهد که مجهز به نازلهای کنترل رانش برداری هستند. این قابلیت به Su-35 اجازه میدهد تا مانورپذیری فوقالعادهای به دست آورد و حرکاتی فراتر از یک جنگندهٔ عادی را اجرا کند که در نبردهای نزدیک بسیار حیاتی است. این مجموعه قدرتمند، جنگنده را قادر میسازد تا در ارتفاع به سرعت خیرهکننده ۲.۲۵ ماخ دست یابد. با این حال، علیرغم استفاده از مواد کامپوزیتی در ساختار بدنه، سوخو-۳۵ فاقد ویژگیهای پنهانکاری قابلتوجهی است که آن را به یک جنگنده نسل پنجمی کامل تبدیل کند.
این جنگنده چندمنظوره سنگین، توانایی حمل میزان عظیمی از تسلیحات را دارد؛ بهطوریکه دارای ۱۲ جایگاه خارجی حمل مهمات است و میتواند تا ۸۰۰۰ کیلوگرم محموله را جابجا کند. این زرادخانه شامل طیف گستردهای از موشکهای هوا به هوا برای مأموریتهای برتری هوایی (مانند R-77 و R-27)، و همچنین انواع موشکهای هوا به سطح و بمبهای هدایتشونده برای حملات دقیق زمینی است. یک توپ داخلی ۳۰ میلیمتری GSh-30-1 نیز برای پشتیبانی از نبردهای نزدیک در نظر گرفته شده است.
سوخو ۳۵ بهعنوان یکی از بهترین جنگندههای ساختهشده توسط روسیه، از زمان آغاز تهاجم به اوکراین بهطور گستردهای در عملیاتها مورد استفاده قرار گرفته است. این مأموریتها شامل گشتهای هوایی برای برتری هوایی در عمق جبهه و اجرای حملات دقیق به اهداف زمینی میشوند. لازم به ذکر است که هرچند این جنگنده از نظر فناوری پیشرفته است، اما آسیبناپذیر نیست و گزارشهایی از ساقط شدن آن توسط پدافند هوایی اوکراین و همچنین حوادث ناگوار شلیک اشتباهی نیروهای خودی منتشر شده است. این جنگنده در تعداد محدودی نیز بهعنوان یک محصول صادراتی سطح بالا به کشورهایی نظیر چین فروخته شده است.
6- جنگنده Eurofighter Typhoon
جنگنده یوروفایتر تایفون حاصل همکاری بریتانیا، آلمان، ایتالیا و اسپانیا و یکی از برترین و چابکترین جنگندههای عملیاتی در جهان است که در رده عملکردی و نسل ۴++ قرار میگیرد. تایفون در ابتدا با هدف اصلی تبدیل شدن به یک رهگیر مطلق برای حفاظت از حریم هوایی ناتو طراحی شد، اما با ارتقاهای مداوم، بهطور موفقیتآمیزی به یک جنگنده چندمنظوره فوقالعاده کارآمد تبدیل شده است که تواناییهای مأموریتی استثنایی در تمامی زمینهها از حمله زمینی تا گشت هوایی ارائه میدهد.
شاخصترین ویژگی فنی تایفون، نسبت قدرت به وزن تقریباً بیرقیب آن است که بهطور مستقیم به چابکی و مانورپذیری استثنایی آن منجر میشود و آن را به یکی از بهترین جنگندههای جهان در نبردهای نزدیک تبدیل کرده است. این هواپیما یکی از معدود جنگندههای غیرآمریکایی است که توانایی سوپرکروز دارد؛ قابلیتی که به جنگنده امکان میدهد تا سرعت مافوق صوت را بدون نیاز به استفاده از پسسوز حفظ کند که این امر باعث صرفهجویی چشمگیر در سوخت و افزایش بُرد و زمان عملیات میشود.
سرعت بالا و تواناییهای مانور بینظیر، تایفون را به یک تهدید جدی برای هر دشمنی تبدیل کرده است. تنها نقطه ضعف قابلتوجه این جنگنده همانند سوخو-۳۵، نبود فناوری پنهانکاری در طراحی آن است که هرچند تلاشهایی برای کاهش سطح مقطع راداری آن صورت گرفته، اما قابل مقایسه با جنگندههای نسل پنجم نیست. جدیدترین مدلهای این جنگنده مانند Tranche 5 به سامانههای راداری و اویونیک بسیار پیشرفتهای مجهز شدهاند که تواناییهای تغییر نقش جنگنده را به حداکثر میرساند.
این جنگنده بسیار موفق در بازار جهانی بوده است؛ تاکنون بیش از ۶۰۰ فروند از آن برای ۹ نیروی هوایی مختلف ساخته شده است که شامل کشورهای مؤسس و اتریش، عربستان سعودی و عمان میشود. تایفون نه تنها در عملیاتهای واقعی بلکه در رزمایشهای بینالمللی نیز تواناییهای خود را ثابت کرده و در تمرینات مختلف، رکوردهای قابلتوجهی ثبت کرده و حتی در برخی سناریوها، عملکرد بهتری نسبت به جنگندههای پنهانکار مانند F-35 لایتنینگ II در نبردهای نزدیک از خود نشان داده است.
5- جنگنده F-15EX Eagle II
جنگنده بوئینگ اف-۱۵ ایگل که پرواز اولیه آن به بیش از پنج دهه پیش بازمیگردد، همچنان در رده بهترین جتهای جنگنده جهان حرفی برای گفتن دارد و جدیدترین نسخه آن، یعنی F-15EX Eagle II ثابت میکند که یک طراحی کلاسیک میتواند با بهروزرسانیهای فنی، در عصر جنگندههای نسل پنجم نیز حیاتی باقی بماند.
مهمترین رکورد این جنگنده که آن را از رقبای مدرنتر متمایز میکند، حفظ جایگاهش بهعنوان سریعترین جنگنده عملیاتی جهان است. بر اساس گزارشهای منتشرشده از آزمایشهای بوئینگ، F-15EX با پیکربندی پروازی سبک توانسته است به سرعتی معادل تقریباً ماخ ۳ (سه برابر سرعت صوت) دست پیدا کند. F-15EX در راهبرد نبردهای هوایی مدرن، نقش یک جنگنده نسل پنجمی پنهانکار را ایفا نمیکند، بلکه به منظور پر کردن نقش «کامیون موشکی» یا یک گره فرماندهی و کنترل هوابرد طراحی شده است.
در راهبرد «سبک-سنگین» نیروی هوایی ایالات متحده، قرار است این جنگنده در کنار همتایان پنهانکار خود، یعنی F-22 رپتور و F-35 لایتنینگ II، فعالیت کند؛ با استفاده از ظرفیت حمل مهمات بسیار بالا، F-15EX میتواند تسلیحات لازم را حمل کرده و اطلاعات هدفگیری را از جنگندههای پنهانکار دریافت کند تا تهدیدها را از فاصله ایمن و بلند مورد اصابت قرار دهد. نسخه Eagle II بهعنوان مدرنترین عضو خانواده اف-۱۵، یک جهش فنی بزرگ به شمار میرود. این مدل دارای کنترلهای پرواز کاملاً دیجیتال است که نسبت به سیستمهای مکانیکی قدیمی، قابلیت اطمینان و دقت بالاتری را در مانورها فراهم میکند.
همچنین، این جنگنده به یک سامانه جنگ الکترونیک کاملاً جدید مجهز شده و مهمتر از همه، ظرفیت حمل مهمات بیسابقهای دارد. F-15EX در واقع بر اساس توسعههای پیشرفتهای بنا شده است که بوئینگ برای مشتریان صادراتی خود انجام داده بود که شامل نسخههایی نظیر F-15SA برای عربستان سعودی و F-15QA برای قطر است. علاوه بر نیروی هوایی ایالات متحده، کشورهای دیگری از جمله اسرائیل (با مدل F-15IA)، قطر، عربستان و اندونزی (با مدل F-15IDN) نیز یا در حال دریافت این جنگنده هستند یا خرید آن را در دست بررسی دارند.
4- جنگنده Su-57 Felon
سوخو-۵۷ (Su-57) نخستین و در حال حاضر تنها جنگنده پنهانکار عملیاتی روسیه بهشمار میرود. اما تولید این جنگنده نسل پنجمی با چالشهای فنی و ژئوپلیتیکی متعددی روبهرو بوده است. اگرچه این هواپیما برای رقابت با نمونههای غربی نظیر جنگنده F-22 رپتور طراحی شده، اما میزان تولید آن همچنان بسیار محدود است؛ وضعیتی که با اعمال تحریمهای گسترده غرب علیه صنعت هوانوردی و صنایع دفاعی روسیه تشدید شده و دسترسی مسکو به فناوریها و قطعات حیاتی را با مشکل مواجه کرده است.
همین چالشها در زمان توسعه نیز وجود داشت بهطوریکه کارشناسان نظامی و حتی شریک پیشین این پروژه یعنی هند، خروج خود از برنامه مشترک را به این دلیل اعلام کردند که سوخو 57 بر اساس تعاریف سختگیرانه نبردهای هوایی، یک جنگنده «نسل پنجمی کامل» محسوب نمیشود.
اصلیترین نقطه ضعف مورد اشاره، مربوط به سیستم پیشرانه آن است. این جنگنده هنوز بهطور کامل از موتورهای نسل جدید ایزدلیه ۳۰ که دارای مشخصات پنهانکاری و قابلیتهای پیشرفتهتر رانش برداری باشند، بهره نمیبرد و موتورهای کنونی آن نهتنها بهطور کامل برای پنهانکاری بهینهسازی نشدهاند، بلکه باعث کاهش قابلیت سوپرکروز واقعی آن میشوند. با این حال، علیرغم نقاط ضعف پنهانکاری نسبت به رقبای غربی، Su-57 همچنان در حوزههای سنتی عملکرد هوایی، بسیار توانمند است و به خاطر مانورپذیری فوقالعاده سرعت بالا و ظرفیت حمل محموله بزرگ شناخته میشود.
این جنگنده در جریان جنگ اوکراین حضوری محدود داشته، اما با افزایش خسارات و فشار بر نیروی هوایی روسیه، اسکادرانهای اندک Su-57 فعالتر شدهاند و نقش خود را از شلیک دورایستای موشکهای کروز به اجرای حملات دقیق هوا به زمین در نزدیکی خطوط نبرد تغییر دادهاند؛ هرچند این حضور خطرپذیر نیز منجر به گزارشهایی مبنی بر نابودی دستکم یک فروند از آنها در حمله پهپادی اوکراین شده است. در بعد صادراتی، نسخه عرضه شده به بازارهای خارجی با نام Su-57E معرفی شده و الجزایر اولین مشتری تأییدشده برای دریافت این جنگنده خواهد بود.
3- جنگنده J-20 Mighty Dragon
چنگدو جِی-۲۰ (Chengdu J-20) که در میان نیروهای هوایی چین با نام مستعار «اژدهای نیرومند» شناخته میشود، یک دستاورد نظامی مهم برای پکن است و آن را بهعنوان تنها جنگنده نسل پنجمی معرفی میکند که بهطور عملیاتی خارج از ایالات متحده توسعه و ساخته شده است. این جنگنده بخشی از برنامه دیرینه J-XX بود که هدف آن توسعه یک پلتفرم جنگنده مدرن و پنهانکار برای نیروی هوایی ارتش آزادیبخش خلق چین در اواخر دهه ۱۹۹۰ است.
پرواز اولیه نمونه اولیه در سال ۲۰۱۱ انجام شد که نشاندهنده توانایی چشمگیر پکن در رسیدن به فناوریهای نسل پنجم بود. باور عمومی این است که توسعه جنگنده جی 20 از طریق دسترسی غیرقانونی به فناوریهای حساس غربی تسریع شده است و گزارشهای گستردهای مبنی بر استفاده از فناوریهای سرقتشده از برنامه F-22 رپتور آمریکا وجود دارد. اگرچه J-20 دارای مشخصات پنهانکاری است، اما بسیاری از تحلیلگران بر این عقیدهاند که سطح فناوریهای پنهانکاری بهکاررفته در آن و بهویژه پوششهای جاذب امواج رادار، هنوز در سطح همتایان آمریکایی خود قرار ندارند.
یکی از ویژگیهای بارز J-20 پیکربندی آیرودینامیکی متمایز «کانارد دلتا» است که با بالهای اصلی دلتا و بالکهای کانارد در جلوی بالها ترکیب میشود. این طراحی بهطور مؤثری مانورپذیری هواپیما و نیروی لیفت را در سرعتهای پایین و بالا افزایش میدهد و در عین حال، با ادغام ورودیهای هوای سوپرسونیک بدون جداکننده، به کاهش سطح مقطع راداری جنگنده کمک میکند و در مجموع آن را جزو بهترین جتهای جنگنده جهان قرار میدهد.
این هواپیما برای انجام گشتهای دوربرد و نفوذ عمیق به قلمرو دشمن و شکار اهداف با ارزش بالا طراحی شده است که این اهداف شامل تانکرهای سوخترسان نیروی هوایی آمریکا، هواپیماهای هشدار زودهنگام و کنترل هوابرد و سایر سامانههای فرماندهی و کنترل میشود که ستون فقرات عملیاتهای نیروی هوایی ایالات متحده را تشکیل میدهند. این ماهیت مأموریت، نیازمند هواپیمایی بسیار بزرگ با ظرفیت سوخت داخلی عظیم و توانایی حمل محموله رزمی سنگین است. J-20 هم از محفظه داخلی بزرگ برای حمل پنهان سلاح و هم از نقاط اتصال خارجی فراوان بهره میبرد.
2- جنگنده F-35 Lightning II
لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲ که بهعنوان جنگنده تهاجمی مشترک نیز شناخته میشود، نماد جنگ مدرن شبکهمحور و محور اصلی قدرت هوایی ائتلاف نظامی آمریکا و متحدانش در دهههای آینده است. این جنگنده شاید از نظر معیارهای عملکرد خام نظیر سرعت حداکثر یا نرخ صعود، برترین نباشد، اما بهواسطه قابلیتهای پیشرفته و یکپارچهسازی بینظیر سامانههای خود در میدان نبرد کنونی بهعنوان یکی از مرگبارترین و بهترین جتهای جنگنده جهان شناخته میشود.
F-35 فراتر از یک جنگنده پنهانکار معمولی عمل میکند و در حقیقت یک پلتفرم چندمنظوره شبکهمحور است که دارای مجموعهای بسیار عظیم و پیشرفته از حسگرها است. این جنگنده میتواند نقش «مرکز فرماندهی پرنده» را ایفا کند و دادههای حیاتی هدفگیری، تهدیدات و موقعیت دشمن را با جنگندههای قدیمیتر یا غیرپنهانکار به اشتراک بگذارد. این اشتراکگذاری داده نه تنها توان تهاجمی خود هواپیما را افزایش میدهد، بلکه بقاپذیری و کارایی کل نیروی هوایی در یک عملیات مشترک را بهطرز چشمگیری بالا میبرد.
وظیفه اصلی F-35 ورود اولیه به آسمان بهشدت محافظتشده دشمن است. این جنگنده از پنهانکاری پیشرفتهای برای نفوذ استفاده کرده، اطلاعات جامعی را جمعآوری میکند، پدافندهای هوایی دشمن را با استفاده از قابلیتهای جنگ الکترونیک قدرتمند خود غیرفعال میسازد و برای سایر هواپیماهای ائتلاف، برتری و امنیت هوایی را فراهم میآورد. قلب تپنده قابلیتهای F-35 مجموعه حسگرهای آن است که شامل سامانه هدفگیری الکترواپتیکی، سامانه دید ۳۶۰ درجه مادون قرمز و رادار پیشرفته آرایه فازی فعال الکترونیکی میشود.
این هواپیما بهطور خودکار تمام دادههای دریافتی از این حسگرهای متعدد را ترکیب، تلفیق و پردازش کرده و آنها را به خلبان ارائه میدهد. برنامه JSF یک برنامهٔ صرفاً نظامی نبود؛ بلکه یک برنامه چندملیتی عظیم بود که با هدف ایجاد چیزی فراتر از یک جنگنده پنهانکار جدید آغاز شد. هدف اصلی، تقویت لجستیک، استانداردسازی و همکاری عملیاتی میان نیروهای مسلح ایالات متحده و متحدان کلیدیاش بود تا هزینهها را در طول عمر عملیاتی جنگنده کاهش داده و قابلیت همکاری میان ناتو و سایر شرکای امنیتی را تضمین کند. کشورهای اصلی این برنامه شامل ایالات متحده، بریتانیا، ژاپن، استرالیا و ایتالیا هستند و بیش از ۲۰ کشور دیگر نیز آن را خریداری کرده یا سفارش دادهاند.
1- جنگنده F-22 Raptor
لاکهید مارتین اف-۲۲ رپتور با قاطعیت در رتبه اول توانمندترین و بهترین جتهای جنگنده جهان قرار میگیرد. این هواپیما که توسط تیم افسانهای اسکانک ورکس (Skunk Works) لاکهید مارتین توسعه داده شد، با عنوان نخستین جنگنده واقعی نسل پنجم و پنهانکار تاریخ، عصر جدیدی از طراحی و نبردهای هوایی را آغاز کرد. رپتور بهواسطه ویژگیهای سهگانه پنهانکاری، مانورپذیری و سرعت، یک پلتفرم منحصربهفرد است.
این جنگنده نهتنها بهعنوان یکی از پنهانکارترین هواپیماهای رزمی تولیدشده در جهان شناخته میشود، بلکه بهدلیل قدرت پیشرانه فوقالعاده خود یکی از سریعترین و مانورپذیرترین جنگندههای ساختهشده تا به امروز نیز محسوب میگردد. توانایی منحصر به فرد آن در سوپرکروز به رپتور این امکان را میدهد که برای مدت طولانی بدون نیاز به پسسوز، در سرعتهای مافوق صوت پرواز کند.
این در حالی است که با استفاده از نازلهای دارای رانش برداری، قابلیت فوقمانورپذیری بینظیری پیدا میکند حتی با وجود اینکه بدنه آن از لحاظ آیرودینامیک شاید بهینهتر از مدلهای قدیمیتر نظیر F-15 نباشد. F-22 در نبردهای فراتر از برد دید (BVR) نیز فوقالعاده مرگبار است و برخی از بهترین موشکهای دوربرد دنیا را حمل میکند.
این جنگنده از نظر عملیاتی میتواند تمامی نقشهای استراتژیک و شبکهمحور F-35، مانند جمعآوری اطلاعات و مدیریت نبرد را بهخوبی ایفا کند. با این حال، برتری قاطع رپتور در سناریوهای داگفایت یا نبرد تنبهتن هوایی است که در آن تقریباً هر جنگندهٔدیگری در جهان را به چالش میکشد و شکست میدهد. در نهایت، ترکیب بیهمتای پنهانکاری، سرعت، مانورپذیری، آگاهی موقعیتی برتر و تسلط مطلق در نبرد هوا به هوا تضمین میکند که F-22 رپتور همچنان بهعنوان معیار و بهترین جنگنده عملیاتی نیروی هوایی آمریکا و جهان شناخته شود.
source