تابع SYD در اکسل (Sum of Years Digits) یکی از توابع مالی برای محاسبه استهلاک دارایی به روش مجموع سنوات در یک دوره مشخص است. مجموع سنوات یکی از روش‌های رایج محاسبه «استهلاک سریع» در اکسل محسوب می‌شود. در این حالت فرض بر این است که هزینه استهلاک دارایی در سال‌های اول بالاتر است و در طول عمر دارایی به مرور کمتر می‌شود. تحلیل‌گران مالی، حسابداران و مدیران از تابع SYD برای بررسی و تحلیل کاهش ارزش دارایی در طول عمر مفید آن استفاده می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با نحوه محاسبه استهلاک با تابع SYD در این مطلب از مجله فرادرس نحوه فرمول‌نویسی و کاربرد آن را همراه یک مثال ساده یاد می‌گیریم.

فرمول تابع SYD در اکسل

محاسبه استهلاک با روش مجموع سنوات، زمانی کاربرد دارد که ارزش یک دارایی در سال اول فعالیت، بیشترین کاهش را داشته باشد و بعد از آن در طول عمر مفید دارایی، این ارزش با شیبی ملایم کاهش یابد. این روش بر خلاف روش خط مستقیم، که هزینه استهلاک را به شکل مساوی در طول عمر مفید دارایی پخش می‌کند، سهم استهلاک در هر سال متفاوت است. در فرمول اصلی محاسبه، ابتدا ارقام سال‌های عمر مفید دارایی با یکدیگر جمع می‌شوند، سپس سهم استهلاک هر سال از دارایی بر این اساس به‌دست می‌آید. تحلیل گران مالی از این روش بیشتر در محاسبه استهلاک ماشین آلات صنعتی استفاده می‌کنند.

در فرمول محاسبه استهلاک به روش مجموع سنوات با تابع SYD در اکسل چهار آرگومان اصلی هزینه اولیه دارایی، ارزش اسقاط، عمر مفید دارایی و دوره مورد نظر برای تعیین استهلاک وجود دارد. با توجه به این موارد، فرمول کلی تابع به شرح زیر است.

=SYD(cost, salvage, life, per)

در این فرمول هر یک از آرگومان‌ها به شکل زیر تعریف می‌شوند.

• cost (اجباری): هزینه اولیه خرید دارایی.
• salvage (اجباری): ارزش دارایی در پایان دوره استهلاک که به آن ارزش اسقاط هم می‌گویند.
• life (اجباری): عمر مفید دارایی یا تعداد دوره‌هایی که دارایی در طی آن مستهلک می‌شود.
• per (اجباری): دوره‌ای که می‌خواهیم استهلاک دارایی را در آن محاسبه کنیم.

فرمول تابع SYD در اکسل بسیار ساده است و احتمال خطای محاسباتی بسیار کمی در آن وجود دارد. اما از آنجا که این تابع فقط یکی از توابع مالی محاسبه استهلاک است، یادگیری تفاوت‌ها و ترفندهای فرمول‌نویسی با سایر توابع تحلیل‌های مالی و حسابداری را ساده‌تر می‌کند. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم نکات تکمیلی فرمول‌نویسی و توابع کاربردی دیگر را با تمرکز بر درس ششم فیلم آموزش کاربرد اکسل در حسابداری و مدیریت در فرادرس مشاهده کنید.

نکات مهم در فرمول‌نویسی تابع SYD در اکسل

با وجود ساختار ساده تابع SYD، نحوه ورود اطلاعات در فرمول بسیار اهمیت دارد. برای محاسبه درست با این تابع لازم است به نکات زیر توجه کنیم.

1. واحد زمانی آرگومان‌های life و per همیشه یکسان هستند. به این شکل که هر دو عدد این آرگومان را در فرمول فقط بر حسب یکی از واحدهای روز، ماه یا سال در فرمول می‌نویسیم.
2. هر چهار آرگومان‌ فرمول فرمت عددی دارند. بنابراین اگر به اشتباه، مقدار متنی یا سلول خالی را در آن‌ها قرار دهیم، با پیام خطای #VALUE! روبرو می‌شویم.
3. اگر مقدار آرگومان salvage کمتر از صفر یا مقدار آرگومان life و per کمتر یا مساوی صفر باشند، فرمول پیام خطای #NUM! را برمی‌گرداند. همچنین اگر مقدار per بزرگ‌تر از life باشد نیز با این پیام خطا روبرو می‌شویم.

با این حال برای یادگیری نکات تکمیلی فرمول‌نویسی توابع محاسباتی استهلاک پیشنهاد می‌کنیم درس سوم فیلم آموزش استفاده از توابع و فرمول‌نویسی اکسل در فرادرس را مشاهده کنید. همچنین، برای مرور سایر توابع مالی در اکسل، مطلب زیر از مجله فرادرس را مطالعه کنید:

یادگیری حرفه‌ای توابع مالی در اکسل همراه با فرادرس

یادگیری فرمول‌نویسی با سایر توابع مالی اکسل برای محاسبه مواردی مانند تحلیل ارزش سرمایه‌گذاری، اقساط وام یا بودجه‌بندی به ساده کردن بسیاری از کارهای حسابداری و مالی کمک می‌کند. در این مسیر مجموعه فیلم‌های آموزشی فرادرس راهنمای کاملی برای علاقه‌مندان در این خصوص خواهد بود.

با توجه به تنوع فیلم‌های آموزشی فرادرس در حوزه مالی، هر فرد با توجه به کاربرد مد نظر خود می‌تواند مورد دلخواه خود را انتخاب کند. اما فیلم‌های منتخب زیر پیشنهاد اول برای شروع یادگیری است.

در گام دوم نیز دو مجموعه فیلم آموزش زیر موارد بیشتری برای یادگیری تکمیلی را در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌دهد.

مثال محاسبه استهلاک دارایی با تابع SYD در اکسل

فرض می‌کنیم هزینه خرید دستگاه برش کارخانه ۳۰۰ میلیون تومان است. اگر ارزش اسقاط این دستگاه بعد از ۱۰ سال برابر ۵۰ میلیون تومان باشد، می‌خواهیم استهلاک آن در پنج سال اول را محاسبه کنیم.

با نوشتن فرمول تابع SYD استهلاک سال اول به شکل جدول زیر خواهد بود.

برای به دست آوردن استهلاک در سال‌های دیگر نیز فقط با تغییر آرگومان per محاسبه را تا سال پنجم ادامه می‌دهیم. به این شکل که برای سال دوم، این مقدار برابر عدد ۲، سال سوم برابر عدد ۳ و به همین ترتیب برای سال‌های بعدی نیز اعداد مشابه را می‌نویسیم. نتیجه محاسبه به شکل تصویر زیر است.

کاربرد تابع SYD

تابع SYD برای مدیریت مالی و حسابداری در کسب و کارها و همچنین فعالیت‌های پژوهشی دانشجویان کاربرد دارد. استفاده از این تابع در کنار تابع SLN برای محاسبه استهلاک، انجام فعالیت‌های مالی را ساده می‌کند.

۱. حسابداری کسب و کار

مدیران مالی کسب و کارها از این تابع برای برنامه‌ریزی مالی و تنظیم استراتژی‌های مالیاتی خود استفاده می‌کنند. به این شکل، مدل استهلاک واقعی‌تری برای دارایی‌هایی که در سال‌های اولیه کارکرد، ارزش آن‌ها به دلیل استفاده زیاد یا قدیمی‌ شدن تکنولوژی، سریع‌تر از دست می‌رود، ایجاد می‌شود. بنابراین با داشتن یک پیش‌بینی منطقی، برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای جایگزینی دارایی، فروش یا اسقاط آن خواهیم داشت.

همچنین محاسبه استهلاک با این تابع، باعث کاهش درآمد مشمول مالیات در سال‌های ابتدایی می‌شود و به بهینه‌سازی جریان نقدی کمک می‌کند. به این شکل امکان تقویت جریان نقدی واقعی در سال‌های اول و جلوگیری از کمبود نقدینگی وجود دارد. بنابراین مدیران استراتژی‌های مالیاتی و دارایی‌های ثابت خود را به‌صورت هوشمندانه‌تری برنامه‌ریزی خواهند کرد.

۲. فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی

دانشجویان حسابداری و مدیریت نیز با استفاده از تابع SYD در اکسل می‌توانند مفاهیم مربوط به استهلاک را در پروژه‌های خود بهتر درک کنند. این تابع به‌خصوص در موارد زیر کاربرد دارد.

• تمرین مدل‌سازی مالی پروژه‌های صنعتی
• برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری و بودجه‌بندی کارخانه‌ها
• محاسبه استهلاک دارایی‌ها در نوشتن طرح‌های کسب و کار
• شبیه‌سازی تصمیم‌گیری‌های عملیاتی در پروژه‌های مربوط به تجهیزات کارخانه
• تحلیل اثرات کاهش درآمد مشمول مالیات و صرفه‌جویی مالیاتی

جمع‌بندی پایانی

تابع SYD در اکسل، بیشتر برای محاسبه استهلاک دارایی‌هایی که ارزش آن‌ها در سال‌های اول فعالیت به سرعت کاهش پیدا می‌کند، کاربرد دارد. با استفاده از این تابع کسب و کارها و مدیران مالی قادر هستند برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری برای جایگزینی یا اسقاط تجهیزات، ماشین‌آلات یا انواع دارایی‌های ثابت خود داشته باشند. در این مطلب از مجله فرادرس فرمول‌نویسی با تابع SYD و نکات مهم برای جلوگیری از پیام خطا را همراه مثال یاد گرفتیم. با این حال برای انتخاب بهترین تابع برای محاسبه استهلاک بهتر است با سایر توابع مالی مورد استفاده در این زمینه و ترفندهای فرمول‌نویسی آن‌ها در مجموعه فیلم آموزش توابع و فرمول اکسل در فرادرس نیز آشنا شویم.