آیا می‌دانستید تمام افتخارات فضایی آمریکا متعلق به ناسا نیست؟ در این مطلب با ۵ مأموریت فضایی غیر ناسا آشنا می‌شوید که تاریخ را تغییر دادند.

وقتی صحبت از اکتشافات فضایی ایالات متحده می‌شود نام ناسا همیشه در صدر اخبار قرار دارد. اما واقعیت این است که بخش مهمی از تاریخ فضایی این کشور توسط مأموریت‌های فضایی غیر ناسا رقم خورده است. از پروژه‌های سری نیروی هوایی گرفته تا شرکت‌های خصوصی بلندپرواز همگی سهمی در این ماجراجویی داشته‌اند. در این مطلب قصد داریم به معرفی مهم‌ترین رویدادهای فضایی بپردازیم که بدون دخالت مستقیم ناسا انجام شدند.

ظهور قدرتمند پروژه‌های فضایی مستقل

اگرچه ناسا متولی اصلی برنامه‌های غیرنظامی فضایی است اما انحصار آسمان‌ها هرگز به‌طور کامل در دست این سازمان نبوده است. در دهه‌های اخیر و با پیشرفت تکنولوژی نهادهای نظامی و شرکت‌های خصوصی توانسته‌اند مرزهای پروژه‌های فضایی مستقل را جابه‌جا کنند. این تغییرات باعث شده تا فضا دیگر تنها یک آزمایشگاه علمی دولتی نباشد بلکه به میدانی برای رقابت‌های تجاری و استراتژیک تبدیل شود.

بسیاری از رکوردهای سرعت و ارتفاع و حتی فناوری‌های بازگشت‌پذیر که امروز عادی به نظر می‌رسند ریشه در همین پروژه‌های جداگانه دارند. درک تاریخچه کامل فضایی آمریکا بدون شناخت دقیق این مأموریت‌ها ممکن نیست زیرا آن‌ها پایه‌گذار بسیاری از استانداردهای امروزی هستند.

هواپیمای فضایی مرموز X-37B

نیروی فضایی آمریکا با فضاپیمای سری X-37B مرزهای تکنولوژی را جابه‌جا کرده است. این فضاپیمای بدون سرنشین که توسط بوئینگ ساخته شده برای مدت‌های طولانی در مدار می‌ماند. جدیدترین مأموریت آن با نام OTV-7 در دسامبر ۲۰۲۳ آغاز شد و پس از ۴۳۴ روز در مارس ۲۰۲۵ به زمین بازگشت. این فضاپیما مانورهای پیشرفته ترمز هوایی و تست مواد در برابر تشعشع را با موفقیت انجام داد.

سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS)

شاید ندانید که فناوری انقلابی GPS کاملا متعلق به وزارت دفاع آمریکا بوده و ناسا نقشی در آن ندارد. این شبکه که از سال ۱۹۷۸ فعال است هم‌اکنون تحت نظر نیروی فضایی آمریکا اداره می‌شود. ماهواره‌های نسل سوم (GPS III) این سامانه دقیق‌ترین اطلاعات مکانی و زمانی را برای مصارف نظامی و غیرنظامی در سراسر جهان فراهم می‌کنند.

منظومه ماهواره‌ای Dove

در بخش تجاری شرکت پلنت لبز (Planet Labs) با منظومه ماهواره‌ای Dove شاهکار کرده است. این ماهواره‌های کوچک که به اندازه جعبه کفش هستند هر روز از تمام نقاط خشکی زمین عکس‌برداری می‌کنند. استقلال کامل این شرکت در طراحی و عملیات نشان‌دهنده بلوغ مأموریت‌های فضایی غیر ناسا در بخش خصوصی است و تصویری زنده از تغییرات زمین ارائه می‌دهد.

موشک نیوشپرد (New Shepard)

شرکت بلو اوریجین با موشک نیوشپرد توریسم فضایی را متحول کرد. تا اکتبر ۲۰۲۵ این فضاپیما طی ۳۶ پرتاب موفق توانسته ۸۶ نفر را به لبه فضا (خط کارمان) ببرد و برگرداند. هدف اصلی این پروژه دسترسی آسان، ارزان و ایمن انسان‌ها به فضا بدون نیاز به سازمان‌های دولتی و بودجه‌های فدرال است.

مأموریت Arkyd-6

این ماهواره کوچک که توسط شرکت Planetary Resources در سال ۲۰۱۸ پرتاب شد تلاشی جسورانه برای آزمایش فناوری‌های معدن‌کاوی در سیارک‌ها بود. مأموریت Arkyd-6 اگرچه کوتاه بود اما ثابت کرد که یک ماهواره کوچک با بودجه خصوصی می‌تواند سیستم‌های پیچیده ردیابی منابع آب و مواد معدنی را در فضا آزمایش کند و راه را برای بهره‌برداری تجاری از منابع فرازمینی باز کرد.