26 مرداد 1404 ساعت 14:01
یک آزمایش ژنتیکی جدید میتواند خطر چاقی در کودکان را از سنین پایین پیشبینی کند. این دستاورد علمی چگونه به والدین برای ایجاد عادات سالم کمک میکند؟
یک آزمایش جدید به والدین کمک میکند تا کودکانی که با بیشترین خطر ژنتیکی برای شاخص توده بدنی (BMI) بالا در آینده روبهرو هستند را شناسایی کنند. این دستاورد علمی میتواند به خانوادهها برای ایجاد عادات سالم در مراحل اولیه زندگی فرصت دهد.
این آزمایش که توسط تیم بزرگی از محققان بینالمللی توسعه یافته، یک امتیاز چند ژنی یا PGS نام دارد. این امتیازها برای دستهبندی تغییرات ژنتیکی و پیش بینی یک ویژگی خاص که در این مورد شاخص توده بدنی است استفاده میشوند. این ابزار جدید میتواند به شکل قابل توجهی به تشخیص زود هنگام و پیشگیری از مشکلات مرتبط با وزن کمک کند.
این امتیاز ژنتیکی چگونه کار میکند؟
رولوف اسمیت، اپیدمیولوژیست ژنتیک از دانشگاه کپنهاگ دانمارک میگوید قدرت این امتیاز در توانایی آن برای پیش بینی احتمال چاقی یک کودک در بزرگسالی قبل از پنج سالگی است.
این پیش بینی مدتها قبل از آنکه سایر عوامل خطر در دوران کودکی بر وزن تاثیر بگذارند، انجام میشود. به گفته او مداخله در این مقطع میتواند تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.
البته باید توجه داشت که این آزمایش کاملا سر راست نیست. ژنتیک تنها بخش نسبتا کوچکی از خطر BMI بالا را تشکیل میدهد. از سوی دیگر تحقیقات رو به رشدی نشان میدهند که بهتر است از BMI بهعنوان تنها معیار سنجش چاقی و سلامت عمومی فاصله بگیریم. با این حال محققان ادعا میکنند که آزمایش PGS جدید تا دو برابر دقیقتر از نمونههای مشابه خود است.
پیش بینی خطر چاقی در کودکان چقدر دقیق است؟
این ابزار بر اساس یک پایگاه داده از اطلاعات ژنتیکی بیش از ۵.۱ میلیون نفر ساخته شده است. محققان پس از تکمیل آزمایش آن را روی چندین پایگاه داده سلامت مجزا که صدها هزار نفر را پوشش میدادند امتحان کردند. در این مجموعه دادهها هم اطلاعات ژنتیکی و هم BMI افراد در طول زمان ثبت شده بود.
نتایج نشان داد که امتیازهای PGS بالاتر با افزایش وزن بیشتر در بزرگسالی مرتبط است. دقت این امتیاز در پیش بینی تغییرات BMI به سن و نژاد بستگی داشت. برای مثال امتیاز PGS در سن ۵ سالگی ۳۵ درصد از تغییرات BMI در سن ۱۸ سالگی را توضیح میداد.
این رقم برای اروپاییهای میانسال ۱۷.۶ درصد بود. این درصد در گروههای دیگر مانند اوگانداییهای روستایی بسیار پایینتر و تنها ۲.۲ درصد بود که احتمالا به دلیل تنوع ژنتیکی بیشتر در جمعیتهای آفریقایی است.
نکته جالب دیگر این بود افرادی که استعداد ژنتیکی قویتری برای BMI بالا داشتند، در سال اول برنامههای کاهش وزن وزن بیشتری از دست دادند. البته همین افراد احتمال بیشتری برای بازگشت وزن در آینده داشتند.
محققان میگویند این یافتهها نشان میدهد که استعداد ژنتیکی غیر قابل تغییر نیست و افراد در معرض خطر ممکن است به تغییرات سبک زندگی پاسخ بهتری بدهند.
source