دولت ترکیه بالاخره موفق شد با کسب رضایت دولت‌های اروپایی جنگنده یوروفایتر تایفون را خریداری کند. این در حالی است که آنها پیشتر از توسعه جنگنده بومی نسل پنج خود صحبت می‌کردند. چه اتفاقی رخ داده است؟

در چند وقت اخیر ترکیه به‌شدت در تلاش بوده با خرید یک جنگنده مدرن نیروی هوایی خود را تقویت کند. آنها به هر ریسمانی که می‌توانستند چنگ زدند. به‌نظر می‌رسد در نهایت باید یوروفایتر تایفون را جنگنده جدید ارتش ترکیه بدانیم.

جان گرفتن نیروی هوایی ترکیه با خرید جنگنده یوروفایتر تایفون

اخیرا وزیر دفاع بریتانیا و وزیر دفاع ترکیه تفاهم‌نامه‌ای را برای خرید جنگنده Eurofighter Typhoon امضا کرده‌اند. شرکت BAE Systems با تایید این خبر اعلام کرد که موانع پیشین برای فروش جنگنده مدرن به آنکارا برداشته شده‌اند.

ظاهرا امسال نمایشگاه بین‌‌المللی صنایع دفاعی در استانبول حسابی خبرساز خواهد بود. چندی پیش خبر توسعه اولین موشک بالستیک ترکیه را مشاهده کردیم و حالا نیز شاهد تقویت نیروی هوایی این کشور هستیم.

وزیر دفاع بریتانیا تاکید کرد که مجهز کردن ترکیه به یوروفایتر تایفون هم می‌تواند قدرت نیرو‌های ناتو را بهبود ببخشد و هم به تقویت زیرساخت‌های صنعتی دو کشور کمک کند. در آینده مذاکرات بیشتر برای آموزش نیروها، تامین قطعات یدکی، فراهم کردن تجهیزات لازم و زمان تحویل جنگنده‌های جدید ادامه خواهد یافت. در نهایت انتظار می‌رود تا پاییز قراردارد نهایی بین دو کشور امضا شود.

هنوز مشخص نیست ترکیه چه تعداد یوروفایتر تایفون را سفارش داده است. هرچند برخی گزارش‌ها در اخبار نظامی به سفارش ۴۰ فروند ترانش ۴ این جنگنده اشاره دارند. در ترانش ۴ بسیاری از سیستم‌های هواپیمای اروپایی ارتقا پیدا کرده و سبب شده به‌عنوان یک جنگنده نسل ++4 شناخته شود. همچنین ترکیه قصد دارد در همین قرارداد تعداد زیادی موشک هوا به هوا Meteor را نیز خریداری کند.

ترکیه توانسته مشارکت کشورهای اروپایی برای ایفای نقش در ساخت این جنگنده‌ها را نیز دریافت کند. توافقی که برای تقویت صنایع دفاعی ترکیه بسیار اهمیت دارد.

دلیل راضی شدن کشورهای اروپایی

فرآیند توسعه و ساخت یوروفایتر تایفون در چهار کشور آلمان، ایتالیا، اسپانیا و انگلستان انجام می‌شود. به همین‌ خاطر ترکیه باید موافقت هر چهار کشور را برای خرید این جنگنده به‌دست مي‌آورد. پیشتر آلمان بارها تلاش‌های ترکیه برای خرید این جنگنده را ناکام گذاشته بود. هرچند ظاهرا ترک‌ها موفق شده‌اند موافقت آلمانی‌ها را نیز جلب کنند.

برخی باور دارند که دلایل اقتصادی در این زمینه نقش داشته‌اند. قطر آخرین کشوری بود که سفارش خرید برای جنگنده یوروفایتر تایفون را ثبت کرد. سفارش قطر اکنون آماده شده است و دیگر دلیلی برای تولید بیشتر وجود ندارد. در نتیجه انتظار می‌رفت کارخانه‌های مربوط به ساخت این جنگنده پس از ۲۵ سال تعطیل شوند.

چنین احتمالی سبب شده بود فشار زیادی به رهبران سیاسی اروپا وارد شود. چراکه تمایلی برای بیکار شدن هزاران نفر و اعتراضات خیابانی نداشتند. از طرفی هم احتمال داشت دونالد ترامپ بالاخره با فروش اف 35 به ترکیه موافقت کند. در نتیجه اروپایی‌ها تصمیم گرفتند از آخرین فرصت برای فروش جنگنده خود حداکثر بهره را ببرند.

تلاش‌های ترک‌ها برای نوسازی نیروی هوایی

ماجرای تلاش ترکیه برای خرید یک جنگنده جدید بسیار جالب است. آنها در ابتدا بخشی از پروژه جنگنده نسل پنجم آمریکا بودند و قرار بود یکی از مدل های جنگنده F-35 را دریافت کنند. جایگزینی جنگنده‌‌های F-16 با ۱۰۰ فروند اف 35 می‌توانست ترکیه را به یکی از قدرتمند‌ترین نیروهای هوایی منطقه مجهز کند. هرچند خرید سامانه دفاع هوایی S-400 از روسیه باعث شد ترکیه از برنامه اف 35 اخراج شود.

ترکیه نیز فورا به روسیه رو آورد تا جنگنده نسل پنجمی Su-57 را خریداری کند. هرچند به‌دلایل نامشخص این خرید به سرانجام نرسید. جالب است که پس از چند سال شاهد پیشنهاد فروش باورنکردنی Su-57 به هند هستیم.

ترکیه که درمانده شده بود، درخواست خرید تعداد بیشتری جنگنده F-16 را از آمریکا مطرح کرد. هرچند آمریکایی‌ها به دلایل مختلف این درخواست را رد کردند. آنها نگران رابطه رو به‌وخامت ترکیه با یونان بودند و از ارتباطات ترکیه با روسیه و آذربایجان نیز چندان رضایت نداشتند. همچنین آنها رفتار ترکیه در سوریه را تنش‌زا می‌دانستند.

در گجت‌نیوز بخوانید:

جنگنده پنهانکار J-35 چین، به نیروی دریایی این کشور پیوست

بزرگترین جنگنده ها و بمب افکن هایی که تاکنون ساخته شده‌اند

آیا پهپاد می‌تواند جایگزین جت جنگنده در جنگ مدرن شود؟

آمریکا که فکر می‌کرد به اندازه کافی ترکیه را تنبیه کرده است، سال گذشته با فروش ۴۰ فروند جنگنده F-16 Block 70 و ارتقا ۷۹ فروند از جنگنده‌های فعلی ترکیه به F-16V موافقت کرد. قراردادی که ارزش آن ۲۳ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. هرچند کاملا مشخص است که F-16 بلوک 70 نمی‌تواند به اندازه یوروفایتر تایفون برای ارتش ترکیه کارایی داشته باشد.

پس از بهبود روابط با آمریکا بود که احتمال پیوستن مجدد ترکیه به برنامه F-35 مطرح شد. آمریکایی‌ها تاکید کرده‌اند تنها در صورتی حاضر به فروش جنگنده اف 35 به ترکیه هستند که ترکیه سامانه S-400 را رها کند. همچنین ترک‌ها باید به‌منظور تقویت سامانه‌های دفاع هوایی خود درخواست خرید پاتریوت را ثبت نمایند.

رجب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه امیدوار است که تا پایان سال جاری میلادی مشکل خرید اف 35 حل شود. هرچند که بسیاری با تردید به این ماجرا نگاه می‌کنند.

خرید یوروفایتر تایفون و سرنوشت جنگنده کاآن ترکیه

رونمایی از جنگنده نسل پنجمی ترکیه باعث شد برخی ارزیابی‌های اشتباه را درباره قدرت صنعت دفاعی این کشور شاهد باشیم. توسعه جنگنده کاآن دستاوردی بزرگ برای وزارت دفاع ترکیه محسوب می‌شود؛ اما نمی‌توان آن را از نظر توانایی با غول‌هایی مثل F-35 یا F-22 مقایسه کرد. همچنین بسیاری باور دارند که ترکیه توانایی اقتصادی پیش بردن چنین پروژه عظیمی را ندارد.

برخی گزارش‌ها نیز به وجود مشکلاتی در زمینه موتور این جنگنده اشاره دارند. حتی اگر همه این مشکلات و موانع برطرف شوند، جنگنده بومی ترکیه تا اواسط دهه ۲۰۳۰ عملیاتی نخواهد شد. طبیعتا ترکیه نمی‌تواند حداقل ده سال را با جنگنده‌های نسبتا قدیمی F-16 در خاورمیانه سر کند. همچنین آنها نمی‌توانند چندان به اف 35 نیز دلخوش باشند.

با توجه به سفارش‌های موجود، لاکهید مارتین امکان آغاز تحویل این جنگنده به ترکیه را تا سال ۲۰۳۰ ندارد. به همین خاطر ترکیه به تنها جنگنده جذاب موجود یعنی یوروفایتر تایفون برای تقویت نیروی هوایی خود رو آورده است.