29 تیر 1404 ساعت 13:49
در اینجا با ۵ محصول شگفت‌انگیز رولز‑رویس که شاید ندانید توسط این شرکت تولید می‌شوند آشنا می‌شویم. این محصولات هیچ ارتباطی با خودرو ندارند.
نام رولز-رویس معمولاً در ذهن بسیاری از افراد با مجموعه‌ای از صفات خاص تداعی می‌شود. «اشرافی» یکی از آن‌هاست. «مجلل» نیز به ذهن می‌رسد. و اگر جزو معدود افراد بسیار خوش‌شانس نباشید، احتمالاً «دست‌نیافتنی» هم در همان لیست قرار دارد. خودروهایی مانند رولز-رویس اسپکتر و کولینان سری 2 نمونه‌هایی کامل از سطح بی‌نظیر ظرافت و وقاری هستند که این برند به نمایش می‌گذارد. پرداخت مبلغی در حدود 500 هزار دلار برای یکی از آن‌ها، کم‌ترین انتظاری است که می‌توان داشت.
۵ محصول شگفت‌انگیز رولز‑رویس که احتمالا نمی‌دانید
تولیدات رولز-رویس تنها به خودروهای تحسین‌برانگیز محدود نمی‌شود. هرچند همه آن‌ها به اندازه خودروهایش لوکس یا ظریف نیستند، اما اغلب حتی دشوارتر از خودروها به دست می‌آیند، چرا که بسیاری از آن‌ها برای ارتش‌ها و شرکت‌های عظیم ساخته می‌شوند. در واقع، دو نهاد با نام رولز-رویس وجود دارد: شرکت رولز-رویس موتور کارز که از سال 2003 تحت مالکیت ب‌ام‌و است و شرکت دیگر رولز-رویس هولدینگز که تاریخ تأسیس آن به سال 1906 بازمی‌گردد و زمانی شامل بخش خودرو هم می‌شد، اما اکنون به‌طور کامل از شرکت تحت تملک ب‌ام‌و جداست. تمرکز ما بر دومی است.
رولز-رویس هولدینگز تجهیزات سنگین و بسیار گران‌قیمتی را برای بازارهای دفاعی و هوافضای غیرنظامی تولید می‌کند و در زمینه‌های تولید نیرو و ذخیره‌سازی انرژی نیز نقش قابل‌توجهی دارد. این حوزه‌ها به‌کلی با تولید خودرو تفاوت دارند، و ممکن است از مشاهده برخی از تجهیزات فاقد زرق‌وبرق که نام رولز-رویس را یدک می‌کشند، شگفت‌زده شوید. در ادامه با ۵ محصول شگفت‌انگیز رولز‑رویس آشنا می‌شویم.
سیستم‌های پیشران زیردریایی
در حالی که پرداخت 500 هزار دلار برای یک رولز-رویس اسپکتر مبلغی چشمگیر است، این رقم در مقایسه با وسایلی که محصولات رولز-رویس هولدینگز به حرکت درمی‌آورند ناچیز به نظر می‌رسد. اگرچه ارقام دقیق اعلام نشده، دولت بریتانیا بودجه‌ای بالغ بر 42 میلیارد دلار را برای ساخت تنها چهار فروند از زیردریایی‌های جدید خود با نام Dreadnought اختصاص داده است.
از سال 1966 با زیردریایی‌های کلاس Valiant نیروی دریایی سلطنتی، رولز-رویس همواره تأمین‌کننده پیشران هسته‌ای زیردریایی‌های بریتانیا بوده است؛ از جمله زیردریایی‌های کلاس Vanguard که با وجود معرفی در سال 1994، همچنان از پیشرفته‌ترین زیردریایی‌های هسته‌ای جهان در قالب برنامه بازدارندگی هسته‌ای ترایدنت محسوب می‌شوند. زیردریایی‌های Dreadnought که قرار است در اوایل دهه 2030 به خدمت درآیند، ادامه‌دهنده این مسیر هستند. هر چهار فروند از آن‌ها به راکتور آب تحت فشار نسل سوم رولز-رویس (PWR 3) مجهز خواهند شد که جانشین راکتور PWR 2 مورد استفاده در زیردریایی‌های Vanguard است. اهمیت نقش رولز-رویس در این برنامه آن‌چنان بالاست که شرکت در سال 2025 قراردادی به ارزش تقریبی 9 میلیارد پوند با وزارت دفاع بریتانیا به امضا رساند.
رولز-رویس همچنین عضوی از اتحاد Dreadnought است؛ اتحادی متشکل از سه سازمان اصلی مسئول زیردریایی‌های جدید نیروی دریایی سلطنتی: رولز-رویس برای پیشران، شرکت BAE Systems برای ساخت بدنه زیردریایی‌ها، و آژانس تحویل زیردریایی‌ها (زیرمجموعه وزارت دفاع) که وظیفه تدارک و کنارگذاری ناوگان زیرسطحی را برعهده دارد.
موتورهای دریایی و نظامی سطحی
موتورهای رولز-رویس تنها در اعماق دریا حضور ندارند؛ بلکه در شناورهای سطحی با کاربری نظامی، تجاری یا تفریحی نیز به‌کار گرفته می‌شوند. شرکت رولز-رویس و زیرمجموعه آن با نام mtu Solutions گزینه‌هایی متنوع را در این حوزه ارائه می‌دهند.
شرکت mtu Solutions که از سال 2011 زیر چتر رولز-رویس قرار دارد، سامانه‌ای هیبریدی برای قایق‌های تفریحی با نام mtu Hybrid PropulsionPack تولید می‌کند. این سامانه‌ها ترکیبی از موتورهای دیزل سری 2000 یا 4000 mtu با سامانه‌های محرکه الکتریکی دوقلو هستند. به‌عنوان نمونه، پیکربندی هیبریدی سری 2000 توان خروجی تا سقف 4818 کیلووات را فراهم می‌آورد و طبق شبیه‌سازی‌ها مصرف سوخت را در طول سفر چهاره‌روزه تا 10 درصد کاهش می‌دهد. علاوه بر این، موتورهای سری 2000 و 4000 برای استفاده با سوخت‌های جایگزین مانند BtL، HVO و PtL نیز تأیید خواهند شد تا پایداری زیست‌محیطی سامانه‌های پیشران دریایی افزایش یابد.
گزینه‌های کمتر دوست‌دار محیط‌زیست شامل توربین‌های گازی MT30 رولز-رویس می‌شود که پیشران اصلی بسیاری از ناوشکن‌های مدرن به‌شمار می‌روند؛ مانند ناوهای کلاس River کانادا و ناوچه‌های کلاس Ulsan کره جنوبی. موتورهای سری 8000 mtu نیز پیشران ناوچه‌های کلاس Miecznik نیروی دریایی لهستان هستند. شناورهای کانادایی و کره‌ای همچنین از ژنراتورهای دیزل سری 4000 رولز-رویس بهره می‌برند.
موتورهای هواپیما
از دریا به آسمان می‌رویم و یا یک محصول شگفت‌انگیز دیگر رولز‑رویس آشنا می‌شویم، یعنی تولید موتور هواپیما. موتور V12 Eagle VIII شرکت در دهه 1910 هواپیماهایی همچون Sopwith Atlantic و Blackburn Blackbird را در جنگ جهانی اول به پرواز درآورد. این سابقه تا امروز ادامه داشته و هواپیماهای جنگی مانند Panavia Tornado همچنان از موتورهای ساخت این برند بهره می‌گیرند.
با این حال، تولید موتور تنها به مصارف نظامی محدود نیست. رولز-رویس در حوزه هوانوردی تجاری نیز حضوری پررنگ دارد و خانواده‌ای بزرگ از موتورهای جت Trent را برای هواپیماهای مسافربری می‌سازد. در سال 2014، این شرکت دومین تولیدکننده بزرگ موتور جت تجاری شناخته شد و تا سال 2020 در میان چهار شرکت برتر تولیدکننده موتور هواپیما قرار داشت.
در میان مدل‌های فعلی، موتور Trent 7000 برای ایرباس A330neo در سال 2019 معرفی شد و موتور Trent XWB نیز به‌طور ویژه برای ایرباس A350 طراحی شده است. هرچند موتور Trent 1000 در اواخر دهه 2010 با مشکلاتی مواجه بود و عملکرد Trent 7000 در برخی موارد مورد انتقاد قرار گرفت، اما رولز-رویس همچنان موفق به عقد قراردادهایی برای فروش 142 دستگاه موتور شامل 40 موتور Trent 7000 با شرکت‌های هواپیمایی چون ریاض ایر عربستان، استارلوکس تایوان و ویت‌جت ویتنام شده است.
مولدهای برق
با توجه به تخصص رولز-رویس در ساخت ژنراتورهای دیزل دریایی، جای تعجب ندارد که این شرکت در حوزه تولید و ذخیره برق ایستا نیز فعال باشد. بار دیگر، بسیاری از این محصولات از سوی زیرمجموعه mtu ارائه می‌شوند.
mtu مجموعه‌ای از ژنراتورهای گازسوز و دیزلی را در فرکانس‌های 50 و 60 هرتز عرضه می‌کند، که دامنه توان آن‌ها از 27 کیلووات در پایین‌ترین حالت تا 3250 کیلووات در بالاترین حالت می‌رسد. ژنراتورهای دیزل دامنه کامل این طیف را پوشش می‌دهند، در حالی که مدل‌های گاز طبیعی یا بیوگاز در حدود 2500 کیلووات قرار دارند. ژنراتورهای بیوگاز برای محیط‌های روستایی مانند دامداری و کشاورزی طراحی شده‌اند، و در مقابل، نیروگاه‌های دیزلی در مراکزی چون دیتاسنترها، خانه‌های سالمندان و حتی فرودگاه‌هایی نظیر فرودگاه بین‌المللی تالسا به‌عنوان منابع برق پشتیبان به‌کار می‌روند.
مشتریانی که قصد دارند از شبکه برق ملی جدا شوند، می‌توانند به راه‌حل‌های رولز-رویس برای احداث میکروشبکه‌ها متکی باشند. این شبکه‌های محلی با بهره‌گیری از منابع انرژی تجدیدپذیر و سیستم‌های ذخیره انرژی باتری رولز-رویس، حتی در صورت بروز اختلال در شبکه سراسری برق، تأمین برق پیوسته یک مجموعه یا جامعه را تضمین می‌کنند. علاوه بر این، رولز-رویس سامانه‌های UPS بدون باتری در مقیاس صنعتی را نیز تولید می‌کند.
رآکتور مبکروهسته‌ای فضایی
رولز-رویس به حضور در خشکی، دریا و آسمان بسنده نکرده و حالا به فضا نیز نظر دارد. این شرکت در سال 2023 از یک رآکتور مبکروهسته‌ای برای استفاده فضایی رونمایی کرد که هنوز به مرحله عملیاتی نرسیده است. هرچند هنوز به‌صورت رسمی محصولی عرضه نشده، اما اهمیت پروژه قابل چشم‌پوشی نیست.
این رآکتور کوچک که ابعادی در حدود 3 متر دارد، قادر به تولید توانی میان 1 تا 10 مگاوات خواهد بود. این رآکتور با سوخت اورانیوم طراحی شده و چگالی توان بالایی دارد، به‌گونه‌ای که می‌تواند تأمین نیرو و حرارت را برای انواع تجهیزات فراهم کند، در حالی که همچنان قابل‌حمل باقی می‌ماند. هدف اصلی پروژه، استفاده در مدار زمین و مأموریت‌های فضایی است (شرکت قصد دارد پیش از سال 2030 نخستین آزمایش مداری این رآکتور را اجرا کند) اما اندازه کوچک آن می‌تواند آن را به منبعی پاک برای مکان‌های دورافتاده و بدون دسترسی به شبکه سراسری تبدیل کند. همچنین، ارتش‌ها ممکن است از آن برای تأمین انرژی پایگاه‌های عملیاتی در مناطق جنگی بهره ببرند.
پتانسیل پروژه آن‌قدر قابل‌توجه بود که آژانس فضایی بریتانیا در سال 2024 سرمایه‌ای در حدود 6 میلیون دلار در آن تزریق کرد تا به توسعه سیستم و تحقق هدف نهایی (ارسال یک نمونه نمایشی به فضا) کمک کند. تا مارس 2025، شرکت به‌طور فعال به دنبال شرکایی برای انتقال این رآکتور به سطح ماه بود. اینکه آیا رولز-رویس می‌تواند اهداف بلندپروازانه فضایی خود را محقق کند یا نه، هنوز مشخص نیست، اما این پروژه بدون شک یکی از جاه‌طلبانه‌ترین اقدامات در مسیر تحول شیوه تولید انرژی به شمار می‌رود.
نظر شما درباره ۵ محصول شگفت‌انگیز رولز‑رویس چیست؟ آیا فکر می‌کردید این شرکت چنین محصولاتی بسازد؟
source