دانشآموزان تجربی و ریاضی برای اینکه بتوانند عربی دوازدهم را بهخوبی یاد بگیرند و امتحانات آن را با موفقیت پشت سر بگذارند، باید لغات این کتاب را بهطور کامل بیاموزند. در این مطلب از مجله فرادرس، هم مهمترین لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی را آموزش میدهیم و هم روشهای مختلف یادگیری آنها را بررسی میکنیم. با مثالهایی متنوع و تمرینهایی که برای این لغات ارائه میکنیم، آنها را بهآسانی یاد میگیرید و میتوانید سطح یادگیری خود را نیز ارزیابی کنید.

بهعنوان نکته آخر، توجه داشته باشید که بسیاری از لغات عربی دوازدهم در واقع تکرار همان لغاتی است که در کتاب عربی مقاطع قبلی آمدهاند. از آوردن این لغات در مطلب حاضر صرف نظر کردهایم اما توصیه میکنیم حتماً واژگان عربی پایههای قبلی را خوب بخوانید و سپس خواندن این مطلب را شروع کنید.
لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی
عربی دوازدهم تجربی و ریاضی ۴ درس دارد. هرکدام از درسها شامل برخی از مهمترین لغات عربی دوازدهم هستند. این لغات را بهتفکیک در بخشهای بعدی آموزش میدهیم. همچنین نکتههایی را برای یادگیری بهتر آنها بیان میکنیم. تعداد زیادی از لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی با لغات عربی دوازدهم رشته انسانی مشترک هستند. بنابراین، دانشآموزان رشته انسانی نیز میتوانند لغات مهمی را با خواندن این مطلب یاد بگیرند.
اگر میخواهید همزمان با یادگیری لغات عربی دوازدهم، قواعد این کتاب را هم با مثال و تمرین یاد بگیرید، تهیه و مشاهده فیلم آموزش زبان قرآن ۳ رشتههای تجربی و ریاضی فرادرس را پیشنهاد میکنیم. برای دسترسی راحتتر به این ویدئوی آموزشی، لینک آن را در ادامه آوردهایم.
لغات درس اول عربی دوازدهم تجربی
لغات درس اول از عربی دوازدهم تجربی و ریاضی را در جدول زیر نشان دادهایم.
لغات درس اول | معنی |
اَلصَّنَم (جمع: اَلْأَصْنام) | بت |
اَلتَّجَنُّب | دوری کردن. |
اَلْحَنیف | یکتاپرست |
اَلسُّدیٰ | پوچ و بیهوده |
اَلسّیرَة | سرگذشت، روش و کردار |
اَلشَّعائِر | مراسم |
اَلصِّراع (متضاد: اَلسِّلْم) | کشمکش |
اَلنِّزاع | کشمکش و درگیری |
اَلْفَأْس (جمع: اَلْفُؤوس) | تبر |
اَلْقُرْبان (اَلْقَرابین) | قربانی |
اَلْکَتِف / اَلْکِتْف (جمع: اَلْأَکْتاف) | شانه، کتف |
اَلنَّقْش (جمع: اَلنُّقوش) | نگاره و کندهکاری |
أَحْضَرَ | حاضر کرد، آورد. |
عَلَّقَ | آویخت. |
سَبَّ | دشنام داد. |
حَرَّقَ | سوزاند. |
حَمَّلَ | تحمیل کرد. |
اَلشَّعْب (جمع: اَلشُّعوب) | ملّت |
حَضارَة | فرهنگ |
أَقِمْ وَجْهَکَ. | روی بیاور. |
بَدَؤوا یَتَهامَسونَ. | شروع کردند به پچپچ کردن. |
بِطاقَةَ الطّائِرَة. | بلیت هواپیما |
غالي / غالیَة | گران |
غایَة | هدف |
لا تُدْرَکُ. | به دست نمیآید. |
عَقَلَ | خردورزی کرد. |
اَلتِّمْثال (جمع: اَلتَّماثیل) | مجسمه |
اَلْقُرْآن | خواندن |
اَلْبَعْث | رستاخیز |
تُراب | خاک |
اَلْبُنْیانُ الْمَرْصوصُ | ساختمان استوار |
ما یَلي. | آنچه میآید. |
اَلدّار | خانه |
قیلَ | گفته شد. |
أَغْنیٰ | بینیازکنندهتر |
اَلْعَصَب | پِی |
أَسْوَأُ | بدتر |
سِویٰ | بهجز، به غیر از |
اَلطّین | گِل |
اَلْعَظْم (جمع: اَلْعِظام) | استخوان |
کونوا | باشید. |
خُذوا | بگیرید. |
اَلْمَفْسَدَة | مایه تباهی |
اَلْأُنشودَة (جمع: اَلْأَناشید) | سرود |
اَلْاِنْشِراح | شادمانی |
اَلْمُجیب | برآورنده |
اَلسَّلام | صلح، آشتی |
اَلْحَظّ (جمع: اَلْحَظوظ) | بخت |
اَلْبَسَمَة (جمع: اَلْبَسَمات) | لبخند |
أَنِرْ | روشن کن. |
أَعِنّي | مرا یاری کن. |
اِحْمِني | از من نگهداری کن. |
خِداع | فریب |
مَکْسور | شکسته |
تَأَکَّدَ | مطمئن شد. |
تَبِعَ | تعقیب کرد. |
اَلْجِذْع | تنه |
خَفيّ | پنهانی |
اَلنَّسَب | اصل و نسب |
نُقّادُ الکَلامِ | سخنسنج |
أَداءِ الْواجِباتِ. | انجام تکالیف |
قاعَةِ الْمَطارِ. | سالن فرودگاه |
اَلْمُفْتَرِس | درّنده، وحشی |
جَناح | بال |
فَرْخ (فِراخ) | جوجه |
إِنْقاذ | نجات |
اَلْحَرْبِ الْمَفْروضَة | جنگ تحمیلی |
با دقت به نکتههای زیر، لغات جدول بالا را بهتر یاد میآموزید:
- فعلهای مجهول عربی با استفاده از فعل کمکی «شدن» ترجمه میشوند. (مانند «قیلَ» به معنی «گفته شد»)
- اسمهای تفضیل عربی بهصورت «صفت + تر/ترین» ترجمه میشوند. (مانند «أَغْنیٰ» به معنی «بینیازکنندهتر»)
در اولین درس از عربی دوازدهم تجربی و ریاضی، علاوهبر لغات جدول بالا، قواعد «حروف مشبهة بالفعل» نیز آموزش داده شده است. این مبحث نهتنها در دستور زبان عربی، بلکه در ترجمه جملههای عربی هم اهمیت زیادی دارد. با مراجعه به فیلم آموزش زبان قرآن ۳ رشتههای تجربی و ریاضی فرادرس قواعد حروف مشبهة بالفعل را بهخوبی یاد میگیرید.

لغات درس دوم عربی دوازدهم ریاضی
برای اینکه لغات عربی دوازدهم ریاضی و تجربی را بهخوبی یاد بگیرید، به جدول زیر دقت کنید.
لغات درس دوم | معنی |
اَلْمَشْهَد | صحنه |
اَلتِّلْفاز | تلویزیون |
اَلْخَیْمَة (جمع: اَلْخیام) | چادر |
اَلرِّجْل (جمع: اَلْأَرْجُل) | پا |
اَلسَّعْي | تلاش، دویدن |
اَلْقِمَّة (جمع: اَلْقِمَم) | قلّه |
آلَمَ | به درد آورد. |
رِجْلي تُؤْلِمُني. | پایم درد میکند. |
اِشْتاقَ | مشتاق شد. |
بُنَيَّ | پسرکم |
بُنَیَّتي | دخترکم |
أُمّاهْ | ای مادر |
تَعَبَّدَ | عبادت کرد. |
تَمَنّیٰ | آرزو داشت. |
زارَ / یَزورُ | دیدار کرد. / دیدار میکند. |
زُرْتُ | دیدار کردم. |
مَرَّ / یَمُرُّ | گذر کرد. / گذر میکند. |
رَمْيُ الْجَمَراتِ. | پرتاب کردن ریگها در مراسم حج. |
لَجَأَ إِلیٰ … . | به … پناه برد. |
جَوْلَة عِلْمیَّة. | گردش علمی |
یُؤْتونَ | میدهند. |
لا تَهِنوا. | سست نشوید. |
اَلْفَم | دهان |
اَلْفَریسَة (جمع: اَلْفَرائِس) | شکار |
بَلَعَ | بلعید. |
اَلْهاوي (جمع: اَلْهَواة) | علاقهمند |
أَطْلَقَ | رها کرد. |
اَلْمُتَتالي | پیدرپی |
سَمَکَةُ السَّهْمِ | ماهی تیرانداز |
أَذْنَبَ | گناه کرد. |
اِنْتَصَرَ | پیروز شد. |
أَدَّیْتَ | ادا کردی. |
بِالتَّأْکیدِ | البته |
ذِکْرَیات | خاطرات |
اَلْمُتَفَرَّج | تماشاچی |
اَلْجَرّارَة | تراکتور |
اَلْمُعَطَّل | خراب شده |
اَلْموقِف | ایستگاه |
مَوْقِفُ تَصْلیحِ السَّیّاراتِ | تعمیرگاه خودرو |
مُزارِع | کشاورز |
صَبّار | بسیار صبور و شکیبا |
جَرَّ | کشید. |
زَهَقَ | نابود شد. |
اَلْحارِس | نگهبان |
أَعْجَب | عجیبتر، عجیبترین |
أَغْرَب | عجیب و غریبتر، عجیب و غریبترین |
مُعْجَب | شیفته |
برای یادگیری بهتر لغات بالا به نکتههای زیر توجه کنید:
- اسمهای مصغر عربی بهصورت «اسم + ـَ ک» ترجمه میشوند. (مانند «بُنَی» به معنی «پسرک»)
- کلمههایی که بر وزن «مَفْعِل» ساخته شده باشند، معمولاً نام مکان هستند. (مانند «مَوْقِف» به معنی «ایستگاه»)

لغات درس سوم عربی دوازدهم تجربی
در جدول زیر، مهمترین لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی را آوردهایم.
لغات درس سوم | معنی |
اَلثّانَویَّة | دبیرستان |
اَلْأَمْتَع | لذتبخشتر |
اَلْجَدیر | شایسته |
اَلصَّحَفيّ | روزنامهنگار |
اَلظَّرْف (جمع: اَلظُّروف) | شرایط |
اَلْقاسي | دشوار، سخت |
اَلْکاتِب (جمع: اَلْکُتّاب) | نویسنده |
اَلْمُفَکِّر | اندیشمند، متفکِّر |
اَلْواثِق | مطمئن |
هُناکَ | آنجا، وجود دارد. |
قَیْد | بند |
أَضافَ | اضافه کرد، افزود. |
أَغْنیٰ | بینیاز کرد. |
أَغناهُ عَنْهُ. | او را از آن بینیاز کرد. |
اَلتَّحْدید | محدود کردن. |
تَصَفَّحَ | سریع مطالعه کرد، ورق زد. |
نَشَأَ | پرورش یافت. |
یُقالُ | گفته میشود. |
فاضَ | لبریز شد. |
ضاقَ | تنگ شد. |
سَهِرَ | بیدار ماند. |
اِتَّسَعَ | فراخ شد. |
رَخُصَ | ارزان شد. |
غَلا | گران شد. |
اَلْوِعاء | ظرف |
اَلْخَشْیَة | پروا |
غَضَّ عَیْنَهُ. | چشم بر هم نهاد. |
اَلْمَصادِر | منابع |
اَلْمُرْعِب | ترسناک |
آلاف | هزاران |
صالَة | سالن |
باکیَة | گریان |
لَعِب | بازیچه |
لَهْو | سرگرمی |
یُخَفِّضُ | پایین میآورد. |
هَوْن | وقار، آرامش |
یُسَمّیٰ | نامیده میشود. |
یَکْبُرُ | بزرگ میشود. |
واحَداً واحَداً | یکییکی |
یَصْطَدِمُ | برخورد میکند. |
اَلذَّمّ | بدگویی |
توصیه میکنیم برای یادگیری این لغات، به نکتههای تکمیلی زیر هم توجه داشته باشید:
- «هُناک» هم نوعی ظرف است که بهصورت «آنجا» ترجمه میشود و هم معنای «وجود داشتن» را در خود دارد.
- فعلهای باب «إِفعال» بهصورت فعلهای متعدی ترجمه میشوند. (مانند «أَغْنیٰ» به معنای «بینیاز کرد»)
لغات درس چهارم عربی دوازدهم ریاضی
پرکاربردترین لغات عربی دوازدهم ریاضی و تجربی را با توجه به جدول زیر بهطور کامل یاد میگیرید.
لغات درس چهارم | معنی |
اَلْبَطْحاء | دشتِ مکّه |
اَلتَّقيّ | پرهیزگار |
اَلنَّقيّ | پاک و خالص |
اَلْحِلّ | بیرون احرام |
اَلضّائِر | زیانرساننده |
اَلْعُرْب | عرب |
اَلْعَلَم | پرچم، بزرگترِ قوم. |
اَلْکِبار (متضاد: الصِّغار) | بزرگان |
اَلْوَطْأَة | گام، جای پا. |
إِذْ جاءَ. | ناگهان آمد. |
أَنْکَرَ | ناشناخته شمرد. |
اِسْتَلَمَ الْحَجَرَ. | سنگ را مسح کرد. |
جَهَرَ بِـ … . | آشکار کرد. |
بَیْنَما | در حالی که |
رَحَلَ | کوچ کرد. |
رَغِبَ فیهِ. | به آن علاقمند شد. |
طافَ / یَطوفُ | طواف کرد. / طواف میکند. |
مَدَحَ | ستایش کرد، ستود. |
نَصَبَ | نصب کرد، برپا کرد. |
الرَّمْل | شن |
رَعیٰ | چرید. |
اَلْکِساء | جامه |
اَلْحُلْم (اَلْأَحْلام) | رویا |
أَنْبَتَ | رویاند. |
اَللَّئیم | فرومایه |
تَمَرَّدَ | نافرمانی کرد. |
مُدِّ | دراز کن. |
اَلشَّدیدَة (جمع: اَلشَّدائِد) | سختی، دشواری |
لَزِمَهُ. | به آن آویخت و رهایش نکرد. |
اَلْمَنام | خواب |
لَزِمَ الْمَنامَ. | خوابید. |
مَوادُّ التَّجْمیلِ | مواد آرایشی |
اَلسّور | دیوار |
اَلدّارِجَة | عامیانه |
اَلطَّیَران | پرواز، پرواز کردن. |
اَلْعاصِمَة (جمع: اَلْعَواصِم) | پایتخت |
اَلرَّمْز (جمع: اَلرُّموز) | سمبل، نماد |
دُبُّ الْباندا. | خرس پاندا |
اَلْحَبْل (جمع: اَلْأَحْبال) | ریسمان |
اَلْأَحْبالُ الصَّوتیَّةُ. | تارهای صوتی |
اَلْجافّ | خشک |
اَلْجَفاف | خشکی |
اَلْغِلاف | پوشش |
رائِع | جالب |
اِنْسِحاب | رویگردانی |
اَلسَّهْل | دشت |
اَلصَّفا | سنگ |
اَلتَّأْدیب | ادبآموزی |
أَحَقّ | شایستهتر |
تَقاعُد | بازنشستگی |
حادِث | تصادف |
عُشْب | علف |
یُصادُ | صید میشود. |
بَکْماء | کَر، ناشنوا |
الزّیت | روغن |
اَللَّبون | پستاندار |
اَلْفَأْر | موش |
آخرین درس عربی دوازدهم تجربی و ریاضی به قواعد مفعول مطلق و انواع آن اختصاص پیدا کرده است. اگر میخواهید در کنار لغات این درس، قواعد مفعول مطلق را هم یاد بگیرید، پیشنهاد میکنیم به فیلم آموزش قواعد زبان عربی نحو ۴ فرادرس مراجعه کنید.

مسیر یادگیری قواعد عربی دوازدهم با فرادرس
در کتاب عربی تمامی پایهها و رشتهها، بهویژه عربی دوازدهم تجربی و ریاضی، لغات عربی و قواعد این زبان بهطور همزمان آموزش داده شدهاند. به همین علت، دانشآموزانی که در حال آماده شدن برای امتحانات مدرسه هستند باید لغات و قواعد عربی را در کنار هم یاد بگیرند. اگر از این دسته مخاطبان هستید، با خواندن مطلب پیش رو، لغات عربی دوازدهم را بهطور کامل یاد میگیرد اما برای یادگیری قواعد این مقطع توصیه میکنیم به فیلمهای آموزشی زیر در فرادرس مراجعه کنید.
در فهرست بالا، عنوان ویدئوی آموزشی رشته انسانی را نیز مشاهده میکنید. ازآنجاییکه قواعد عربی دوازدهم انسانی تا حد زیادی با قواعد عربی دوازدهم ریاضی و تجربی همپوشانی دارد، مشاهده این فیلم آموزشی برای دانشآموزان رشتههای تجربی و ریاضی هم مفید خواهد بود. در نهایت، اگر میخواهید با قواعد عربی سیار مقاطع آشنا شوید و صرف و نحو عربی را بهصورت تخصصی یاد بگیرید، مجموعه فیلمهای آموزشی زیر را فراموش نکنید.

مثال لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی
خواندن لغات عربی دوازدهم و یادگیری معنای آنها بهتنهایی کافی نیست. لازم است نحوه کاربرد این لغات را در جملهها نیز یاد بگیرید. با توجه به همین نکته، در این بخش مثالهایی از کاربرد لغات عربی دوازدهم را ارائه میکنیم. برای یادگیری قواعد عربی دوازدهم نیز میتوانید از فیلم آموزش زبان قرآن ۳ رشته ادبیات و علوم انسانی فرادرس کمک بگیرید. این فیلم در واقع برای دانشجویان رشته انسانی تهیه شده است اما مشاهده آن برای دانشآموزان رشتههای تجربی و ریاضی هم بسیار سودمند خواهد بود. برای دسترسی به این ویدئوی آموزشی روی لینک زیر کلیک کنید.
مثال اول
لغت «النّقوشَ» در مثال زیر به معنای «نگارهها و کندهکاریها» است و یکی از واژگان عربی دوازدهم تجربی به شمار میآید.
توجَدُ النّقوشَ الْقَدیمَةَ في الْکَهْفِ.
کندهکاریهای قدیمی در غار وجود دارد.
مثال دوم
در مثال زیر از لغت «کَتِفَ» به معنی «شانه و کتف» استفاده شده است. این کلمه از لغات مهم عربی دوازدهم تجربی است.
هَلْ تَشْعُرینَ بِأَلَمٍ في کَتِفَکِ؟
آیا در شانهات احساس درد داری؟
مثال سوم لغات عربی دوازدهم تجربی
با دقت به مثال زیر، کاربرد لغت «کَسَّرَ» به معنای «شکست» را بهخوبی یاد میگیرید.
کَسَّرَ الطِّفلُ التِّمْثالَ.
کودک مجسمه را شکست.
مثال چهارم
در مثال زیر نشان دادهایم که چگونه لغت «التِّلْفازَ» به معنی «تلویزیون» را در جمله به کار ببرید.
کانَ أَعْضاءُ أُسْرَتي یُشاهِدونَ التِّلْفازَ في غُرْفَةِ الْجُلوسِ.
اعضای خانوادهام در اتاق نشیمن، تلویزیون میدیدند.
مثال پنجم
جمله زیر مثال خوبی است که نحوه استفاده از لغت «زارَ» به معنی «دیدار کرد» را نشان میدهد.
زارَ الطّالِبُ أَساتِذَةَ الْجامَعَةِ.
دانشجو با استادان دانشگاه دیدار کرد.
مثال ششم لغات عربی دوازدهم ریاضی
در کادر زیر، مثالی از کاربرد «یا أُمّاهْ» به معنی «ای مادرم» و «تَتَمَنّي» به معنی «آرزو داری، آرزو میکنی» را نشان دادهایم.
یا أُمّاهْ، ماذا تَتَمَنّی في حَیاتِکِ؟
ای مادرم، چه آرزویی در زندگیات داری؟

مثال هفتم
در کادر زیر نشان دادهایم که نحوه جملهسازی با لغت «الثّانَویَّةِ» به معنای «دبیرستان» چگونه است.
أَبي مُعَلِّمٌ. هُوَ یُدَرِسُ في المَدْرَسَةِ الثّانَویَّةِ.
پدرم معلم است. او در دبیرستان تدریس میکند.
مثال هشتم
لغت «واسِعٌ» به معنای «مطمئن»، یکی از واژگان مهم عربی دوازدهم محسوب میشود. کاربرد آن را با مثال زیر بهخوبی یاد میگیرید.
هَلْ أَنتَ واسِعٌ أَنَّ ذٰلِکَ السّیّاحَ مِصْريّ؟
آیا مطمئن هستی که آن گردشگر مصری است؟
همانطور که ملاحظه میکنید، در مثال بالا از حرف مشبهة بالفعل «أَنَّ» استفاده شده است. این حرف علاوهبر اینکه بر معنای جمله اثر میگذارد، اعراب کلمه بعد از خود را نیز تغییر میدهد. در مطلب «حروف مشبهة بالفعل در عربی چیست؟» از مجله فرادرس، قواعد حروف مشبهة بالفعل، انواع و کاربرد آنها را با مثال و تمرین آموزش دادهایم.
مثال نهم لغات عربی دوازدهم تجربی
در مثال زیر از لغت «نَشَأْتَ» استفاده شده است. این کلمه یکی لغات مهم عربی دوازدهم تجربی است.
في أَيِّ بَلَدٍ نَشَأْتَ؟
در کدام کشور بزرگ شدی (پرورش یافتی)؟
مثال دهم
در ادامه، مثالی از کاربرد لغت «الکِبارَ» به معنای «بزرگان» را آوردهایم.
أَکْرِمِ الکِبارَ دائِماً.
همواره بزرگان را گرامی بدار.

مثال یازدهم
جمله کادر زیر، مثالی است که کاربرد لغت «سِویٰ» به معنی «بهجز» را نشان میدهد.
یَدْرُسُ کُلُّ الطّالِبینَ سِویٰ أَحْمَد.
همه دانشآموزان بهجز احمد درس میخوانند.
مثال دوازدهم لغات عربی دوازدهم ریاضی
در این کادر زیر، مثالی از کاربرد لغت «الْمَوقِفِ» به معنی «ایستگاه» را نشان دادهایم.
قامَ المُسافِرُ في الْمَوقِفِ.
مسافر در ایستگاه ایستاد.
مثال سیزدهم
«سَهِرَ» و «اَلْحارِسُ» از لغات عربی دوازدهم تجربی هستند. با دقت به جمله زیر، نحوه استفاده از این لغات را بهخوبی میآموزید.
سَهِرَ اَلْحارِسُ کُلَّ اللَّیْلِ.
نگهبان کل شب را بیدار ماند.
مثال چهاردهم
در کتاب عربی دوازدهم تجربی و ریاضی از لغات متنوعی استفاده شده است که «رَخُصَ» و «غَلا» دو مورد از آنها به شمار میآیند. مثال زیر، شیوه جملهسازی با این لغات را نشان میدهد.
رَخُصَتِ الْفَِواکِهُ وَلٰکِن غَلَت اللُّحومُ.
میوهها ارزان شدند اما گوشتها گران شدند.
مثال پانزدهم لغات عربی دوازدهم تجربی
در مثال زیر نشان دادهایم که چطور لغت «اَلسّور» را در جملههای خود به کار ببرید.
هَلْ رَأَیْتَ سورَ الصّین؟
آیا دیوار چین را دیدی؟
روش های یادگیری لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی
احتمالاً بسیاری از دانشآموزان برای یادگیری لغات عربی ترجیح میدهند فهرست این لغات را روبهروی خود قرار بدهند و بهترتیب معنای آنها را حفظ کنند. این روش اگرچه رایج است، بهترین روش نیست! برای یادگیری لغات عربی دوازدهم میتوان از روشهای بهتری هم استفاده کرد که فهرستی از آنها را در ادامه آوردهایم:
- آموختن همزمان لغات متضاد
- یادگیری لغات دارای موضوع مشترک
- آموختن همزمان کلمههای همریشه
- یادگیری معنای لغات و ساختارها
در بخشهای بعدی، هرکدام از این روشها را با مثالهایی از کتاب عربی دوازدهم آموزش میدهیم.
آموختن همزمان لغات متضاد
اگر کلمههای متضاد را با هم بخوانید، آنها زودتر و بهتر یاد میگیرید. در عین حال، آنها را بهتر نیز به یاد میآورید. برای اینکه بهآسانی بتوانید لغات متضاد عربی دوازدهم را بیاموزید، مهمترین آنها را در جدول زیر آوردهایم.
لغات متضاد عربی دوازدهم | |
اَلصِّراع (کشمکش)
≠ اَلسِّلْم (آشتی و آرامش) |
ضاقَ (تنگ شد.)
≠ اِتَّسَعَ (فراخ شد.) |
رَخُصَ (ارزان شد.)
≠ غَلا (گران شد.) |
اَلْکِبار (بزرگان)
≠ الصِّغار (کوچکها) |

یادگیری لغات دارای موضوع مشترک
برخی از لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی از نظر موضوعی با یکدیگر ارتباط دارند. به عبارت دیگر، همگی مربوط به یک موضوع مشترک هستند. اگر این دسته از لغات را بهطور همزمان بخوانید، آنها آسانتر یاد میگیرید و آسانتر نیز به یاد میآورید. مثالهایی از این نوع لغات را در جدول زیر مشخص کردهایم.
موضوع | لغات دارای موضوع مشترک |
اعضا و بخشهای بدن | اَلْجِذْع (تنه)
اَلرِّجْل (پا) اَلْفَم (دهان) |
حیوانات | سَمَکَةُ السَّهْمِ (ماهی تیرانداز)
فَرْخ (جوجه) دُبُّ الْباندا (خرس پاندا) اَلْفَأْر (موش) |
شغلها | اَلْحارِس (نگهبان)
مُزارِع (کشاورز) اَلصَّحَفيّ (روزنامهنگاه) اَلْکاتِب (نویسنده) |
مکانها | اَلْموقِف (تعمیرگاه)
مَوْقِفُ تَصْلیحِ السَّیّاراتِ ( تعمیرگاه خودرو) صالَة (سالن) قاعَةِ الْمَطارِ (سالن فرودگاه) |

آموختن همزمان کلمه های همریشه
برخی از لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی، همریشه و همخانواده هستند. یعنی حروف اصلی آنها مشترک است اما وزن و حروف زائد آنها متفاوت است. این نوع از لغات نهتنها از نظر ظاهر به یکدیگر شبیه هستند، بلکه از نظر معنایی نیز با هم ارتباط دارند. اگر این لغات را با هم بخوانید، به خاطر سپردن و به یاد آوردن آنها بسیار راحتتر خواهد بود. برخی از لغات همریشه عربی دوازدهم را در جدول زیر آوردهایم.
حروف مشترک | لغات همریشه عربی دوازدهم |
فرس | اَلْمُفْتَرِس (درّنده و وحشی)
اَلْفَریسَة (شکار) |
عجب | أَعْجَب (عجیبتر، عجیبترین)
مُعْجَب (شیفته) |
طیر | اَلطَّیَران (پرواز، پرواز کردن)
الْمَطارِ (فرودگاه) الطّائِرَة (هواپیما) |
جفف | اَلْجافّ (خشک)
اَلْجَفاف (خشکی) |
یادگیری معنای لغات و ساختارها
برخی از ترکیبها و ساختارهای زبان عربی همیشه با روش یکسانی ترجمه میشود. اگر این دسته از ساختارها و روش ترجمه آنها را یاد بگیرید، بهراحتی میتوانید معنای آنها را تشخیص بدهید، حتی بدون اینکه قبلاً آنها را خوانده باشید. مثالهایی از ساختارهای عربی دوازدهم و روش ترجمه آنها را در ادامه مشاهده میکنید:
- فعل «بَدَأَ» نوعی فعل مقاربه است که آغاز عمل را نشان میدهد. این نوع فعل مقاربه هرگاه قبل از فعل دیگری قرار بگیرد، به معنای شروع کردن آن فعل است. (مانند «بَدَؤوا یَتَهامَسونَ» به معنای «شروع کردند به پچپچ کردن»)
- جملههایی که با ساختار «فعل + نون وقایة + ي» ساخته شده باشند، بهصورت فعل گذرا به مفعول یا متمم ترجمه میشوند. (مانند «أَعِنّي» به معنای «مرا یاری کن.»)
- بسیاری از اسمهای مفعول عربی با استفاده از کلمه «شده» ترجمه میشوند. (مانند «اَلْمُعَطَّل» به معنی «خراب شده»)

تمرین لغات عربی دوازدهم تجربی و ریاضی
برای اینکه لغات عربی دوازدهم را بهخوبی یاد بگیرید باید آنها را بارها مرور کنید. یکی از روشهای ساده برای مرور کردن آنها، جواب دادن به تمرینهایی است که در بخش پایانی این مطلب از مجله فرادرس ارائه میکنیم. این سؤالات به دو صورت کوتاهپاسخ و چهارگزینهای طراحی شدهاند. روش جواب دادن به آنها را در ادامه توضیح میدهیم. دانشآموزانی که میخواهند با نمونهسؤالات کنکوری عربی دوازدهم آشنا شوند، حتماً به فیلم آموزش زبان قرآن ۳ به همراه حل سؤالات کنکور فرادرس مراجعه کنند. در ادامه، لینک دسترسی به آن را مشاهده میکنید.
تمرین لغات عربی دوازدهم بخش اول
معنای هریک از لغات عربی زیر را مشخص کنید.
۱- «اَلْحَنیف» در عربی چه میشود؟
۲- «اَلشَّعائِر» در عربی چه میشود؟
۳- «اَلطّین» در عربی چه میشود؟
۴- «اَلْفَأْس» در عربی چه میشود؟
۵- «اَلْفَریسَة» در عربی چه میشود؟
۶- «اَلْمُتَفَرَّج» در عربی چه میشود؟
۷- «اَلْقِمَّة» در عربی چه میشود؟
۸- «اَلرِّجْل» در عربی چه میشود؟
۹- «اَلْقاسي» در عربی چه میشود؟
۱۰- «اَلْوِعاء» در عربی چه میشود؟
۱۱- «اَلْواثِق» در عربی چه میشود؟
۱۲- «اَلْمُرْعِب» در عربی چه میشود؟
۱۳- «اَلضّائِر» در عربی چه میشود؟
زیانرساننده
۱۴- «اَلْوَطْأَة» در عربی چه میشود؟
۱۵- «اَلدّارِجَة» در عربی چه میشود؟
تمرین لغات عربی دوازدهم بخش دوم
این بخش ۱۵ تمرین دارد. برای جواب دادن به هریک از تمرینها باید یکی از گزینههای آنها را علامت بزنید. بعد از جواب دادن به هر سؤال میتوانید با کلیک روی گزینه «مشاهده پاسخ صحیح»، جواب درست آن را مشاهده کنید. برخی از سؤالها پاسخ تشریحی نیز دارند که با کلیک روی گزینه «پاسخ تشریحی» امکان مشاهده آنها را خواهید داشت. بعد از اینکه به همه سؤالها جواب دادید، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» نمایش داده میشود که با کلیک روی آن میتوانید تعداد امتیازهای خود را در این آزمون بینید.
۱- لغت «اَلْمَفْسَدَة» به چه معناست؟
۲- معنای عبارت «نُقّادُ الکَلامِ» در کدام گزینه آمده است؟
۳- متضاد لغت «غَلا» چیست؟
«غَلا» به معنی «گران شد» و «رَخُصَ» به معنی «ارزان شد» است.
۴- کدام گزینه نام یکی از اعضای بدن است؟
«اَلرِّجْل» به معنی «پا» و نام یکی از اعضای بدن است.
۵- کدام گزینه به موضوع «شغلها» ارتباط دارد؟
«اَلصَّحَفيّ» به معنی «روزنامهنگار» است و نوعی شغل به شمار میآید.
۶- کدام گزینه نوعی مکان است؟
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۷- برای ترجمه اسمهای مفعول عربی از کدام روش استفاده میکنیم؟
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۸- «أَعِنّي» چگونه ترجمه میشود؟
به من یاری رساند.
از من کمک خواست.
۹- معادل عربی لغت «پایتخت» چیست؟
۱۰- همه گزینهها به موضوع «حیوانات» ارتباط دارند، بهجز…
دُبُّ الْباندا
سَمَکَةُ السَّهْمِ
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۱۱- برای ترجمه لغت «اَلْحُلْم» از کدام گزینه استفاده میکنیم؟
۱۲- کدامیک از فعلهای زیر بهصورت «آشکار کرد» ترجمه میشود؟
جَهَرَ بِـ …
۱۳- کدام گزینه معادل فارسی برای لغت عربی «اَلْمُتَتالي» است؟
۱۴- همه گزینهها اسم جمع هستند، بهجز…
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۱۵- معنای کدام گزینه نادرست است؟
اَلْفَریسَة: درّنده
اَلْوِعاء: ظرف
اَللَّئیم: فرومایه
source