کتاب عربی دوازدهم برای دانشآموزان رشته ادبیات و علوم انسانی اهمیت بسیاری دارد. این کتاب شامل ۵ درس است و تعدادی از مهمترین لغات عربی را آموزش میدهد. در این مطلب از مجله فرادرس، پرکاربردترین لغات عربی دوازدهم انسانی را با مثال و بهصورت درسبهدرس آموزش میدهیم. در عین حال، تمرینهایی را برای مرور این لغات، به دو صورت چهارگزینهای و کوتاهپاسخ ارائه میکنیم. توجه داشته باشید که برخی از لغات این کتاب با کتاب عربی دوازدهم رشتههای تجربی و ریاضی مشترک است. بنابراین، مطالعه این مطلب برای دانشآموزان این رشتهها نیز خالی از فایده نخواهد بود. البته به این نکته هم توجه داشته باشید که برای یادگیری بهتر لغات عربی دوازدهم انسانی، باید تمامی لغات عربی مقاطع قبلی را بهخوبی یاد گرفته باشید.

لغات عربی دوازدهم انسانی
کتاب عربی دوازدهم انسانی کتاب نسبتاً کمحجمی است که تعدادی از مهمترین لغات عربی را در خود جای داده است. تمامی این لغات را از متن درسها، تمرینها و سایر بخشهای کتاب گردآوری کردهایم و آنها در قالب جدول در اختیارتان قرار میدهیم. در ادامه، لغات عربی دوازدهم انسانی را بهصورت درسبهدرس مشاهده خواهید کرد.
گفتنی است در این کتاب، در کنار لغات متنوع، برخی از مهمترین قواعد زبان عربی، مانند «حروف مشبهة بالفعل»، «منادا» و… نیز آموزش داده شدهاند. اگر میخواهید امتحانات عربی مدرسه را با موفقیت پشت سر بگذارید، باید لغات و قواعد عربی را بهطور همزمان یاد بگیرد. به این منظور پیشنهاد میکنیم پس از یادگیری لغات و نکتههای این مطلب، به فیلم آموزش عربی زبان قرآن ۳ رشته ادبیات و علوم انسانی فرادرس هم مراجعه کنید. لینک دسترسی به این فیلم آموزشی را در ادامه آوردهایم.
لغات درس اول عربی دوازدهم انسانی
مهمترین لغات درس اول از عربی دوازدهم را در جدول زیر نشان دادهایم.
لغات درس اول | معنی |
اَلْعَظْم (جمع: اَلْعِظام) | استخوان |
اَللَّحْمِ (جمع: اَللُّحوم) | گوشت |
اَلدّاء (متضاد: اَلْمَرَض – مترادف: اَلشِّفاء، اَلصِّحَّة) | بیماری |
اَلْعَصَب (جمع: اَلْأَعْصاب) | پِی، عصب |
اَلْحَدید | آهن |
اَلنُّحاس | مس |
اَلْبَدَل (جمع: اَلْأَبْدال) | جانشین |
اَلْجِرْم (جمع: اَلْأَجْرام) | پیکر |
سِویٰ | جُز |
اَلطّین، اَلطّینَة | گِل، سرشت |
زَعَمَ | گمان کرد. |
أَبْصَرَ | نگاه کرد. |
اِنْطَویٰ | به هم پیچیده شد. |
اَلْقُرْآن | خواندن |
عَقَلَ | خردورزی کرد. |
اَلْبَعْث | رستاخیز |
اَلْبُنْیانُ الْمَرصوصُ | ساختمان استوار |
اَلْعَصّارَة | آبمیوهگیری |
اَلرَّیْب | شک |
ما یَلي. | آنچه میآید. |
سارَعَ | شتافت. |
حَمَّلَ | تحمیل کرد. |
المُفْسَدَة | مایه تباهی |
اَماتَ | میرانْد. |
لا تُمیتوا. | نمیرانید. |
خُذوا | بگیرید. |
کونوا | باشید. |
أَکْفاء | هممرتبه، همتا |
نَسَب | اصل و نسب |
بِطاقَطةِ الطّائِرَةِ | بلیت هواپیما |
قَصیر | کوتاه |
عازِم | مصمم |
اِبْحَث عَنْ … . | در مورد … جست و جو کن. |
أَسْوَأ | بدتر |
مُوَصِّل | رسانا |
کَهْرَباء | برق |
خَیْط | رشته، نخ |
تَزْعَمُ | گمان میکنی. |
أَسریٰ بِـ … . | حرکت داد. |
جائِع | گرسنه |
برای اینکه لغات جدول بالا را بهتر یاد بگیرید، به نکتههای زیر دقت کنید:
- اسمهایی که بر وزن «أفْعال»، «فُعول» و… ساخته شده باشند، به احتمال زیاد جمع مکسر هستند و بهصورت اسم جمع ترجمه میشوند. (مانند: «اَلْأَعْصاب» به معنی «عصبها» و «اَللُّحوم» به معنی «گوشتها».)
- برخی از اسمها هم بهصورت مذکر و هم بهصورت مؤنث میآیند. صورت مؤنث آنها معمولاً دارای «ة» است. (مانند: «اَلطّین» که مذکر است و «اَلطّینَة» که صورت مؤنث آن به شمار میآید.)

لغات درس دوم عربی دوازدهم انسانی
در جدول زیر، لغات درس دوم از عربی دوازدهم انسانی آمده است.
لغات درس دوم | معنی |
اَلْأَعْمار | آباد کردن. |
اَلنَّحْو (جمع: اَلْأَنْحاء) | سمت، سو |
اَلنَّفَق (جمع: اَلْأَنْفاق) | تونل |
اَلْأَهْل | شایسته |
اَلتَّحْویل | دگرگونی |
اَلتَّطْویر | بهینهسازی |
اَلتِّقْنیَّة | تکنیک، فناوری |
اَلتَّلّ (جمع: اَلتِّلال) | تپه |
اَلشَّعیر | جو |
جُلْبُ شَعیرَةٍ | پوست جویی |
خَیْبَةُ الْأَمَلِ (متضاد: اَلرَّجاء) | ناامیدی |
اَلدَّؤوب | با پشتکار |
اَلسُّوَیْد | سوئد |
اَلسَّهْل (جمع: اَلسُّهول) | دشت |
اَلصّالِحَةُ لِلزِّراعَةِ | قابل کِشت |
اَلصَّبيّ (جمع: اَلصِّبْیان) | کودک، پسر |
اَلطُنّ (جمع: اَلأَطْنان) | تُن |
اَلْفیزیاء | فیزیک |
اَلْفَرَنسیَّة | زبان فرانسوی |
اَلْقَناة (جمع: اَلْقَنَوات) | کانال |
قَناةُ بَنَما | کانال پاناما |
اَلْمَجال (جمع: اَلْمَجالات) | زمینه |
اَلْمَنْجَم (اَلْمَناجِم) | معدن |
أَجْریٰ / یُجْري | اجرا کرد. / اجرا میکند. |
لِیُجْريَ | تا اجرا کند. |
أَضُعَفَ | ضعیف کرد. |
أَفادَ / یُفیدُ | سود رساند. / سود میرساند. |
أَقْبَلَ عَلَی … . | به … روی آورد. |
اِنْهَدَمَ | ویران شد. |
اِهْتَمَّ / یَهْتَمُّ | اهتمام ورزید. / اهتمام میورزد. |
تَمَّ / یَتِمُّ | انجام شد، کامل شد. / انجام میشود، کامل میشود. |
حَدَّدَ | مشخص کرد. |
سَهَّلَ (متضاد: صَعَّبَ) | آسان کرد. |
اَلشَّقّ | شکافتن |
صَحَّحَ | تصحیح کرد. |
کَسَبَ | به دست آورد. |
نَشَرَ | پخش کرد. |
جَوْلَة عِلْمیَّة | گردش علمی |
یُؤْتونَ | میدهند. |
لا تَهِنوا | سست نشوید. |
إِنْجاز | انجام |
سَلَبَ | چیزی را بهاجبار از کسی گرفتن. |
اَلْجَلْب | پوست چوب و گیاهان |
اَلْأَهْوَن (مترادف: اَلْأَحْقَر) | خوارتر، حقیرتر |
اَلْجَراد | ملخ |
قَضَمَ | با دندان کندن و جویدن. |
اَلنَّعیم | بهشت |
السُّبات | خواب سبک |
اِسْتَعان | طلب کمک |
زالَ | سپری و نابود شد. |
اَلضَّیِّق | تنگ |
اَلدّارِجَة | عامیانه |
اَلسّور | دیوار |
مَوادُّ التَّجْمیل | مواد آرایشی |
اَلطَّیَران | پرواز، پرواز کردن. |
اَلْعاصِمَة (جمع: اَلْعَواصِم) | پایتخت |
دُبُّ الْباندا | خرس پاندا |
اَلْحَبْل (جمع: اَلْأَحْبال) | ریسمان |
اَلْأَحْبالُ الصَّوتیَّةُ | تارهای صوتی |
اَلرَّمْز (جمع: اَلرُّموز) | نماد، سنبل |
أَذْنَبَ | گناه کرد. |
عَفا | عفو کرد. |
واصَلَ | ادامه داد. |
اَلْقُوّاتُ الْمُسَلَّحَة | نیروهای مسلح |
زَلَل | لغزش |
حِزام الْأَمان | کمربند ایمنی |
زیت | روغن |
لَبون | خفاش |
بَکْماء | لال |
لغات درس دوم را با دقت به نکتههای زیر یاد میگیرید:
- فعلهایی که بر وزن «أَفْعَلَ» ساخته شده باشند، معمولاً بهصورت فعلهای متعدی ترجمه میشوند. (مانند: «أَجْریٰ» به معنی «اجرا کرد».)
- فعلهایی که بر وزن «اِنْفَعَلَ» ساخته شده باشند، اثرپذیری را نشان میدهند و با «شد» ترجمه میشوند. (مانند: «اِنْهَدَمَ» به معنی «ویران شد».)
در درس دوم از عربی دوازدهم انسانی، علاوهبر لغات جدول بالا، قواعد حروف مشبهة بالفعل و نحوه بهکارگیری آنها نیز آموزش داده شده است. این نوع از حروف عربی را میتوانید با مراجعه به فیلم آموزش عربی زبان قرآن ۳ رشته ادبیات و علوم انسانی فرادرس بهخوبی بیاموزید.

لغات درس سوم عربی دوازدهم انسانی
در جدول زیر، لغات درس سوم عربی دوازدهم انسانی را با معنی مشخص کردهایم.
لغات درس سوم | معنی |
حَتّیٰ أَراهُ. | تا او را ببینم. |
أَثْمَرَ | میوه داد. |
اَلْأِثْمار | میوه دادن. |
اَلْإِعْزاز | گرامی داشتن. |
بِإِعْزازٍ | با عزّت |
اَلْإِقامَة | ماندن |
اَلْأَمْرَد | پسر نوجوانی که سبیل دارد اما هنوز ریش درنیاورده است. |
اَلْجَوْز | گردو |
اَلرِّداء | لباس بلند و گشادی که روی لباسهای دیگر میپوشند. |
اَلرَّضاعَة | شیرخوارگی |
اَلشَّیخ (جمع: اَلشُّیوخ) | پیرمرد، پیشوا |
اَلْعَجوز (جمع: اَلْعَجائِز) | پیرمرد، پیرزن |
اَلْعَوْدَة (مترادف: اَلرُّجوع) | برگشتن |
غَرَسَ | کاشت. |
اَلْغَرْس | نهال، کاشتنِ نهال. |
اَلْفَسیلَة (جمع: اَلْفَسائِل) | نهال |
غَلیظُ الْقَلْبِ | سنگدل |
اَلْفَظّ | تندخو |
اَلْمُعَزَّز | گرامی |
اَلْیافِع | جوان کمسال |
أَبْقِ | نگهدار |
اِخْتارَ (اِنْتَخَبَ) / یَخْتارُ | برگزید./ برمیگزیند. |
أَعْتَقَ | آزاد کرد. |
أَکْرَمَ | گرامی داشت. |
أَمَلَ | امید داشت. |
اِنْزَعَجَ | آزرده شد. |
اِنْفَضَّ / یَنْفَضُّ | پراکند شد. / پراکنده میشود. |
حَضَنَ | در آغوش گرفت. |
خَیَّرَ | اختیار داد. |
دافَعَ | دفاع کرد. |
دَعا (مذکر) / دَعَتْ (مؤنث) | دعوت کرد. |
راحَ (ذَهَبَ) | رفت. |
لاعَبَ | با … بازی کرد. |
لانَ / یَلینُ | نرم شد. / نرم میشود. |
لِنْتَ | نرم شدی. |
ما أَسْرَعَ! | چه شتابان! |
مَرَّ / یَمُرُّ | گذر کرد. / گذر میکند. |
سَهِرَ | بیدار ماند. |
غَضَّ عَیْنَهُ | چشم بر هم نهاد. |
فاضَ | لبریز شد. |
اَلْخَشْیَة | پروا |
اَلْوِعاء | ظرف |
ضاقَ | تنگ شد. |
اِتَّسَعَ | فراخ شد. |
رَخُصَ | ارزان شد. |
غَلا | گران شد. |
اَلْمَصادِر | منابع |
اَلصُّلْب | سفت و سخت |
تَفَقَّهَ | دانا شد، دانش فراگرفت. |
فَقَّهَ | دانا کرد، دانش آموخت. |
قَعَدَ | نشست. |
قَبَّلَ | بوسید. |
عادَةً | معمولاً |
صالَة | سالن |
باکیَة | گریان |
لَهْو | سرگرمی |
أَعْوام (مفرد: عام) | سالها |
مَعْمَل | کارخانه، کارگاه |
برای یادگیری بهتر لغات این درس، به نکتههای تکمیلی زیر توجه داشته باشید:
- فعلهایی که بر وزن «فاعَل» ساخته شده باشند، معمولاً با استفاده از حرف اضافه «با» ترجمه میشوند. (مانند: «لاعَبَ» به معنی «با … بازی کرد».)
- انواع مصدرهای زبان عربی را بهصورت مصدر (ریشه + ـَ ن) و اسم مصدرهای فارسی ترجمه میکنیم. (مانند: «اَلْعَوْدَة» به معنی «برگشتن».)

لغات درس چهارم عربی دوازدهم انسانی
برای اینکه لغات درس چهارم از عربی دوازدهم انسانی را بیاموزید، به جدول زیر دقت کنید.
لغات درس چهارم | معنی |
اَلْاِسْتِقْرار | آرامش و ثبات |
اَلسَّماد (جمع: اَلْأَسْمِدَة) | کود |
اَلْفَرْخ / اَلْفِراخ (جمع: اَلْأَفْراخ) | جوجه |
اَلْبیئَة | محیط زیست |
اَلتَّلَوُّث | آلودگی |
اَلتَّوازُن | تعادل |
اَلْحَقْل (جمع: اَلْحُقول) | کشتزار |
اَلْحَمْضیَّة | اسیدی |
اَلْخَبیر (جمع: اَلْخُبَراء) | کارشناس |
اَلْخَضْراوات | سبزیجات |
اَلْفَأْرَة (اَلْفِئْران) | موش |
اَلْکائِنات | موجودات |
اَلْمُزارِع (مترادف: اَلْفَلّاح) | کشاورز |
اَلْمُهَدِّد | تهدیدکننده |
مُؤْلِم | دردآور |
هُناک | آنجا، وجود دارد. |
أَروني | نشانم دهید. |
اِطَّلَعَ / یَطَّلِعُ | آگاهی یافت. / آگاهی مییابد. |
اَلإِکْثار | زیادهروی |
تَحَقَّقَ | تحقق یافت. |
تَعَدّیٰ / یَتَعَدّیٰ | دستدرازی کرد. / دستدرازی میکند. |
تَعَرَّضَ | در معرض … قرار گرفت. |
تَغَذّیٰ / یَتَغَذّیٰ | تغذیه کرد. / تغذیه میکند. |
راقَبَ | مراقبت کرد. |
رَبّیٰ / یُرَبّي | پرورش داد. |
اَلسَّماحُ لِـ … . | اجازه دادن به … . |
قَرَّرَ | تصمیم گرفت. |
یَعیشُ بَعْضُها عَلیٰ بَعْضٍ. | از یکدیگر تغذیه میکنند. |
اَلْفَتیٰ (اَلْفِتْیَة) | جوان |
اَلْمَأْدُبَة | وَلیمه |
اَلْعائِل | فقیر، نیازمند |
اَلْمَجْفُوّ | طرد شده |
اَلْمَدْعُوّ | دعوت شده |
اَلْمَأموم | تابع، تبعیتکننده |
اِقْتَدیٰ | تبعیت کرد. |
اِسْتَضاءَ | طلب نور و روشنایی کردن. |
اِکْتَفیٰ بِه. | برای او کافی است. |
اَلطَّمْر (جمع: اَلْأَطْمار) | لباس کهنه |
اَلطُّعْم | غذا |
اَلْقُرْص | قرص نان |
أَعینوني. | مرا یاری کن. |
اَلسَّداد | درستی |
اَلْمُتَشائِم | بدبین |
اَلْمُتَفائِل | خوشبین |
اَلسِّجْن | زندان |
لَجَأَ | پناه بُرد. |
اَلْحیلَة (جمع: اَلْحِیَل) | چارهاندیشی |
اَلْمُفْتَرِس | حیوان درنده، جانور شکارچی و درنده |
اَلْمَکْسور | شکسته |
تَبِعَ | تعقیب کرد. |
تَأَکِّدَ مِنْ … . | از … مطمئن شد. |
اَلْخِداع | نیرنگ |
مُبید | دافع حشرات |
نُفایات | آشغالها، زبالهها |
لاحَظَ | زیر نظر گرفت، مشاهده کرد. |
وَرَعَ | تقوا و پرهیزگاری |
اِنْسَحَبَ | عقبنشینی کرد. |
جافّ | خشک |
یَسْتُرُ | میپوشاند. |
در ادامه، نکتههایی را برای یادگیری بهتر لغات درس چهارم ارائه کردهایم:
- اسمهای نسبت عربی که انتهای آنها علامت «يّ» یا «يّة» قرار دارد، بهصورت صفت نسبی فارسی ترجمه میشوند. (مثل: «اَلْحَمْضیَّة» به معنی «اسیدی».)
- بسیاری از اسمهایی که بر وزن «فَعّال» ساخته میشوند، اسم شغل هستند. (مانند: «اَلْفَلّاح» به معنی «کشاورز».)
دانشآموزان مقطع دوازدهم رشته انسانی، در درس چهارم کتاب عربی خود، علاوهبر لغات مهم عربی، قواعد مفعول مطلق و روش تشخیص آن را نیز یاد میگیرند. البته این نوع از مفعولها در فیلم آموزش قواعد زبان عربی نحو ۴ فرادرس نیز بهطور کامل تدریس شده است.

لغات درس پنجم عربی دوازدهم انسانی
لغات درس آخر عربی دوازدهم انسانی در جدول زیر گردآوری شدهاند.
لغات درس سوم | معنی |
اَلاِنْشِراح | فراخی، شادمانی |
اَلْبَسْمَة (اَلْبَسَمات) | لبخند |
اَلْحَظّ | بخت |
اَلْمُجیب | پاسخدهنده |
اِحْمِني. | از من نگهداری کن. |
أَعِنّي | مرا یاری کن. |
أَنِرْ | روشن کن. |
اَلذُّرّیَّة | فرزندان، دودمان |
دُعاءِ (دُعاء + ي) | دعایم، دعای من |
غَرَّ | فریب داد. |
اَلْمیزان | ترازو |
أَحْبِبْ | دوست بدار. |
اِسْتَقْبَحَ | چیزی را زشت دانست. |
یُقالُ | گفته میشود. |
اَلْأَمَل (جمع: اَلْآمال) | آرزو |
إِعانَة | یاری |
مَلیئَة | پُر، مملو |
در عین مرور کردن لغات جدول بالا، به نکتههای زیر هم دقت داشته باشید:
- ساختارهای «فعل + ن + ي» معمولاً بهصورت «مرا…» و «از من…» ترجمه میشوند. (مانند: «اِحْمِني» به معنی «از من نگهداری کن».)
- کلمههایی که بر وزن «فُعیل» ساخته میشوند، معمولاً اسم فاعل از فعلهای معتل هستند. باید آنها را بهصورت صفت فاعلی فارسی ترجمه کنیم. (مانند: «اَلْمُجیب» به معنی «پاسخدهنده».)
قواعد عربی دوازدهم انسانی را چگونه با فرادرس بیاموزیم؟
لغات عربی یازدهم انسانی را در بخشهای قبلی یاد گرفتید و معنای آنها را آموختید. بااینحال، برای اینکه کتاب عربی دوازدهم انسانی را بهخوبی یاد بگیرید، باید قواعد این کتاب را نیز بیاموزید. برخی از مهمترین مباحث دستوری زبان عربی، مانند «منادا»، «استثناء» و… در این کتاب آموزش داده شدهاند. چنانچه بخواهید در کنار لغات عربی دوازدهم انسانی، قواعد آن را هم با مثال و تمرین یاد بگیرید، به فیلمهای آموزشی زیر در فرادرس مراجعه کنید:
اگر میخواهید قواعد عربی مقاطع قبلی را مرور کنید یا دهها نکته کاربردی را در مورد صرف و نحو عربی یاد بگیرید، توصیه میکنیم مجموعه فیلمهای آموزشی زیر در فرادرس را مشاهده کنید. با تهیه و مشاهده این مجموعههای آموزشی، روش ترجمه زبان عربی، همینطور لغات و عبارات پرکاربرد این زبان را نیز میآموزید.

مثال لغات عربی دوازدهم انسانی
تا اینجا لغات عربی دوازدهم انسانی را با معنای آنها یاد گرفتید. اکنون وقت آن رسیده که با دقت به مثالهای متنوع این بخش، نحوه کاربرد این لغات را هم یاد بگیرید. درصورتیکه بخواهید قواعد این کتاب را هم با مثال بیاموزید، میتوانید به فیلم آموزش عربی زبان قرآن ۳ رشتههای تجربی و ریاضی فرادرس مراجعه کنید. این ویدئوی آموزشی برای دانشآموزان رشتههای تجربی و ریاضی تهیه شده است اما مشاهده آن برای دانشآموزان رشته انسانی نیز سودمند خواهد بود. با کلیک روی لینک زیر به این فیلم آموزشی دسترسی خواهید داشت.
مثال اول
در مثال زیر، کاربرد لغت «اللّحومِ»، از واژگان عربی دوازدهم انسانی را نشان دادهایم.
یُریدُ الزَبونُ کیلوَینِ مِنَ اللّحومِ الطازَجَةِ.
مشتری دو کیلو از گوشتهای تازه میخواهد.
مثال دوم
با دقت به مثال، کاربرد لغت «رَیْبَ»، از واژگان عربی دوازدهم انسانی را بهخوبی یاد میگیرید.
لا رَیْبَ في کَلامِ الأُسْتاذِ.
شکی در سخن استاد نیست.
مثال سوم لغات عربی دوازدهم انسانی
جمله زیر، مثال خوبی است که کاربرد لغت «اَلنُّحاسِ» را نشان میدهد.
تُصْنَعُ هذه الخَواتِمُ مِنَ اَلنُّحاسِ.
این انگشترها از مس ساخته میشوند.
مثال چهارم
برای اینکه نحوه استفاده از لغات «الفَتیٰ» و «السُّوید» را یاد بگیرید، به مثال زیر دقت کنید.
الفَتیٰ کانَ یَعیشونَ في السُّویدَ قَبْلَ عَشْر سَنَواتِ.
این جوان ده سال قبل در سوئد زندگی میکرد.
مثال پنجم
با توجه به مثالی که در کادر زیر آوردهایم، کاربرد لغت عربی «الْفیزیاءِ» را بهخوبی یاد میگیرید.
هَلْ أَبوکَ تُدَرِّسُ الْفیزیاءِ في الْمَدْرَسَةِ؟
آیا پدرت در مدرسه، فیزیک درس میدهد؟

مثال ششم لغات عربی دوازدهم انسانی
برای اینکه کاربرد لغت «دَؤوب» را یاد بگیرید، کافی است به مثال زیر دقت کنید.
أَلْفِرِد نوبِل، مُخْتَرِعُ الدّینامیتِ، کانَ دَؤوباً جِدّاً.
آلفرد نوبل، مخترع دینامیت، بسیار باپشتکار بود.
مثال هفتم
در مثال زیر نشان دادهایم که لغت «أُکْرِمُ» را چگونه میتوان در جمله به کار برد.
أُکْرِمُ أَقارِبي دائِماً.
همواره خویشاوندانم را گرامی میدارم.
مثال هشتم
لغت «الفَسیلَةَ» از لغات مهم عربی یازدهم انسانی به شمار میآید. کاربرد آن را در کادر زیر با مثال نشان دادهایم.
مَنْ قَدْ غَرَسَ الفَسیلَةَ في البُسْتانِ؟
چه کسی این نهال را در باغ کاشته است؟
مثال نهم لغات عربی دوازدهم انسانی
در مثال زیر، نحوه بهکارگیری لغت «تُثْمِرُ» را مشخص کردهایم.
اَلْأَشْجارُ تُثْمِرُ في فَصْلِ الرَّبیعِ.
درختان در بهار میوه میدهند.
مثال دهم
با دقت به مثال زیر، نحوه استفاده از لغت عربی «اَلْأَفْراخُ» را بهخوبی یاد میگیرید.
اَلْأَفْراخُ تَطیرُ فَوقَ المَزارِعِ.
گنجشکها بالای مزارع پرواز میکنند.

مثال یازدهم
در جمله زیر از لغت «تُرَبّي» استفاده شده است. این لغت از واژگان عربی دوازدهم انسانی به شمار میآید.
جَدَّتي تُرَبّي أَنواعَ الطُّیورِ في بَیْتِها.
مادربزرگم در خانهاش، انواع پرندهها را پرورش میدهد.
مثال دوازدهم لغات عربی دوازدهم انسانی
در مثال زیر، کاربرد لغات «اَلْفِئْرانِ»، «تَتَغَذّیٰ» و «خَضْراواتِ» را نشان دادهایم. این کلمه از مهمترین واژگان عربی دوازدهم انسانی محسوب میشود.
اَلْفِئْرانِ تَتَغَذّیٰ عَلَی خَضْراواتِ المَزْرَعَةِ.
موشها از گیاهان مزرعه تغذیه میکنند.
در این مثال، «اَلْفِئْرانِ» و «خَضْراواتِ» هر دو اسم جمع هستند. انواع جمع در عربی و روش جمع بستن اسمها قواعد خاص خود را دارند که آنها را در مطلب «انواع جمع در عربی» از مجله فرادرس آموزش دادهایم.
مثال سیزدهم
«أَعِني» یکی از لغات پرکاربرد زبان عربی است که کاربرد آن را در مثال زیر نشان دادهایم.
أَعِني في دُروسِ المَدْرَسَةِ.
در درسهای مدرسه، مرا یاری کن.
مثال چهاردهم
کاربرد لغت «أَنِرْ»، یکی از واژگان مهم عربی دوازدهم انسانی، در مثال زیر نشان داده شده است.
أَنِرْ قَلبَکَ بِنّور العِلْمِ.
قلبت را با نور علم روشن کن.
مثال پانزدهم لغات عربی دوازدهم انسانی
در این مثال، چگونگی استفاده از لغت عربی «بَسَمَةُ» را نشان دادهایم.
بَسَمَةُ الطِّفْلِ جَمیلَةٌ.
لبخند کودک زیباست.

لغات عربی دوازدهم انسانی را چطور بخوانیم؟
در عربی دوازدهم انسانی، تعداد زیادی از لغات مهم و پرکاربرد عربی آموزش داده شدهاند. قطعاً یادگیری این لغات به یکباره امکانپذیر نیست. از طرف دیگر، اگر بخواهید آنها را همینطور بهترتیب و بدون توجه به ارتباطشان با یکدیگر حفظ کنید، احتمالاً به نتیجه مورد نظر نمیرسید. به همین علت، پیشنهاد میکنیم این لغات را با توجه به ارتباط معنایی آنها یاد بگیرد. در واقع، توصیه میکنیم برای یادگیری لغات عربی دوازدهم انسانی از روشهای زیر استفاده کنید:
- یاد گرفتن لغات مترادف بهطور همزمان
- یاد گرفتن لغات متضاد بهطور همزمان
- پیدا کردن لغات دارای موضوع مشترک
- دقت کردن به ساختار کلمهها و عبارتها
اگر بخشهای بعدی را با دقت بخوانید، هرکدام از روشهای بالا را بهطور کامل یاد میگیرید.
یاد گرفتن لغات مترادف بهطور همزمان
تعداد زیادی از کلمات عربی دوازدهم انسانی، معنای مشابهی دارند. به عبارت دیگر، مترادف یکدیگر هستند. اگر این لغات را در کنار هم یاد بگیرید، زمان کمتری را صرف یادگیری آنها میکنید. همچنین آنها را در مواقع لزوم، راحتتر به یاد میآورید. برخی از لغات مترادف عربی دوازدهم انسانی را در جدول زیر مشخص کردهایم.
لغات مترادف عربی دوازدهم انسانی | |
اَلدّاء
= اَلْمَرَض |
اَلْأَهْوَن
= اَلْأَحْقَر |
اَلْعَوْدَة
= اَلرُّجوع |
اَلْغَرْس
= اَلْفَسیلَة |
اِخْتارَ
= خَیَّرَ |
اَلْمُزارِع
= اَلْفَلّاح |
یاد گرفتن لغات متضاد بهطور همزمان
علاوهبر لغات مترادف، در کتاب عربی دوازدهم انسانی از لغات متضاد نیز استفاده شده است. اگر این لغات را در کنار هم بخوانید و آنها را بهطور همزمان یاد بگیرید، هم زمان کمتری را صرف یادگیری آنها میکنید و هم آنها را بهطور مؤثرتری یاد میگیرید. همچین آنها را آسانتر نیز به یاد میآورید.
لغات متضاد عربی دوازدهم انسانی | |
اَلدّاء (بیماری)
≠ اَلشِّفاء (شفا و سلامتی) |
اَلدّاء (بیماری)
≠ اَلصِّحَّة (سلامتی) |
ضاقَ (تنگ شد.)
≠ اِتَّسَعَ (فراخ شد.) |
رَخُصَ (ارزان شد.)
≠ غَلا (گران شد.) |
خَیْبَةُ الْأَمَلِ (ناامیدی)
≠ اَلرَّجاء (امید) |
اَلْمُتَشائِم (بدبین)
≠ اَلْمُتَفائِل (خوشبین) |

پیدا کردن لغات دارای موضوع مشترک
بعضی از لغات عربی دوازدهم انسانی، نه همخانواده، نه متضاد و نه مترادف هستند اما بین آنها نوعی رابطه معنایی وجود دارند. به عبارت دیگر، همگی به موضوع مشترکی ارتباط دارند. برخی از این لغات و موضوع مشترک آنها را در جدول زیر مشخص کردهایم. اگر این لغات را در کنار هم بخوانید، آنها را سریعتر و بهتر یاد میگیرید.
موضوع | لغات دارای موضوع مشترک |
فلزات | اَلْحَدید (آهن)
اَلنُّحاس (مس) |
خوردنیها | اَلشَّعیر (جو)
اَلْجَوْز (گردو) اَلْقُرْص (قرص نان) |
پدیدههای جغرافیایی | اَلتَّلّ (تپه)
اَلسَّهْل (دشت) |
درسها | اَلْفیزیاء (فیزیک)
اَلْفَرَنسیَّة (زبان فرانسوی) |
حیونات و حشرات | اَلْجَراد (ملخ)
دُبُّ الْباندا (خرس پاندا) اَلْفَرْخ / اَلْفِراخ (جوجه) اَلْفَأْرَة (موش) |

دقت کردن به ساختار کلمهها و عبارتها
برای ترجمه کردن برخی از ساختارهای زبان عربی از روشهای ثابتی استفاده میشود. برخی از این ساختارها را در ادامه نشان دادهایم و روش ترجمه آنها را نیز مشخص کردهایم. برای هرکدام مثالی را نیز آوردهایم. مثالها همگی از کتاب عربی دوازدهم انسانی انتخاب شدهاند.
- «لِـ + فعل مضارع منصوب» بهصورت «تا + فعل مضارع التزامی» ترجمه میشود. مانند: «لِیُجْريَ» به معنی «تا اجرا کند».
- فعلهای باب تَفعیل معمولاً بهصورت متعدی ترجمه میشوند. مانند: «حَمَّلَ» به معنی «تحمیل کرد».
- «حَتّیٰ + فعل مضارع منصوب» بهصورت «تا + فعل مضارع التزامی ترجمه میشود. مانند: «حَتّیٰ أَراهُ» به معنی «تا او را ببینم».
بسیاری از این ساختارها و روش ترجمه آنها را میتوانید با مشاهده فیلم آموزش عربی زبان قرآن ۲ رشته ادبیات و علوم انسانی فرادرس یاد بگیرید.
تمرین لغات عربی دوازدهم انسانی
لغات عربی دوازدهم انسانی را در بخشهای قبلی، درسبهدرس و البته با استفاده از مثالهای متنوع آموزش دادیم. اکنون که به بخش پایانی این مطلب از مجله فرادرس رسیدهاید، میتوانید با حل کردن نمونهسؤالات آن، میزان یادگیری خود را بسنجید. این بخش خود شامل دو زیربخش است و ۳۰ تمرین کوتاهپاسخ و چهارگزینهای را شامل میشود. روش پاسخ دادن به تمرینهای هر بخش را در ادامه توضیح میدهیم.
اگر میخواهید با تستهای کنکوری عربی دوازدهم هم آشنا شوید، توصیه میکنیم فیلم آموزش عربی زبان قرآن ۳ به همراه حل سؤالات کنکور فرادرس را بادقت مشاهده کنید. با کلیک روی لینک زیر میتوانید این فیلم آموزشی را تهیه کرده و مشاهده کنید.
تمرین لغات عربی دوازدهم انسانی بخش اول
معنی هریک از لغات زیر را مشخص کنید.
۱- «اَلنُّحاس» به عربی چه میشود؟
۲- «اَلطّینَة» به عربی چه میشود؟
۳- «اَلتَّطْویر» به عربی چه میشود؟
۴- «اَلدَّؤوب» به عربی چه میشود؟
۵- «اَلْمُعَزَّز» به عربی چه میشود؟
۶- «اَلْخَشْیَة» به عربی چه میشود؟
۷- «اَلْحَمْضیَّة» به عربی چه میشود؟
۸- «اَلْمُهَدِّد» به عربی چه میشود؟
۹- «اَلْحَظّ» به عربی چه میشود؟
۱۰- «اَلْبَسْمَة» به عربی چه میشود؟
۱۱- «اَلْفَسیلَة» به عربی چه میشود؟
۱۲- «اَلْجَوْز» به عربی چه میشود؟
۱۳- «اَلْجَراد» به عربی چه میشود؟
۱۴- «اَلْبَعْث» به عربی چه میشود؟
۱۵- «اَلْجِرْم» به عربی چه میشود؟
تمرین لغات عربی دوازدهم انسانی بخش دوم
در این بخش، ۱۵ تمرین چهارگزینهای در اختیارتان قرار میگیرد. برای جواب دادن به هر سؤال، باید یکی از گزینههای آن را علامت بزنید. بعد از اینکه به هر سؤال جواب دادید، میتوانید با کلیک روی گزینه «مشاهده پاسخ صحیح»، جواب درست آن را مشاهده کنید. بعد از جواب دادن به همه سؤالها، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» را مشاهده خواهید کرد. با کلیک روی آن، تعداد امتیازهایتان در این آزمون نشان داده میشود.
۱- معنی فعل عربی «اِنْطَویٰ» چیست؟
به هم پیچیده شد.
۲- لغت عربی «اَلْعَصّارَة» چگونه ترجمه میشود؟
۳- ترکیب «أَقْبَلَ عَلَی …» در عربی چگونه ترجمه میشود؟
کاملاً انجام شد.
به … روی آورد.
۴- مترادف لغت «اَلْأَهْوَن» در کدام گزینه آمده است؟
«اَلْأَهْوَن» و «اَلْأَحْقَر» هر دو به معنی «خوارتر و حقیرتر» هستند.
۵- متضاد لغت «رَخُصَ» در کدام گزینه آمده است؟
«رَخُصَ» به معنی «ارزان شد» و «غَلا» به معنی «گران شد» است.
۶- کدام گزینه به موضوع «حیونات» ارتباط دارد؟
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۷- کدام گزینه نام نوعی «خوراکی» است؟
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۸- برای ترجمه «لِـ + فعل مضارع منصوب» در عربی، از کدام ساختار استفاده میکنیم؟
برای + فعل مضارع التزامی
هرگز + آینده منفی
هنوز + ماضی منفی
تا + فعل مضارع التزامی
۹- ترکیب «اَلْأَحْبالُ الصَّوتیَّةُ» در عربی چگونه ترجمه میشود؟
۱۰- معادل عربی «طلب کمک» چیست؟
اَلْاِسْتِقْرار
۱۱- کدام فعل بهصورت «روشن کن» ترجمه میشود؟
۱۲- معنای کلمه «اَلسِّجْن» چیست؟
۱۳- برای ترجمه کلمه «اَلْحَدید» از چه لغتی استفاده میکنیم؟
۱۴- کدام گزینه نوعی «حشره» به شمار میرود؟
دُبُّ الْباندا
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۱۵- همه گزینهها اسم جمع هستند، بهجز…
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
source