اپلای فرآیند ارسال درخواست برای پذیرش در دانشگاه، شغل یا ویزا در کشورهای خارجی است. مهم‌ترین و رایج‌ترین نوع اپلای، اپلای تحصیلی است که برای شروع آن متقاضیان باید «فرم درخواست» (Application Form) را تکمیل کرده و به همراه مدارکی مانند مدرک زبان، انگیز‌ه‌نامه و ترجمه مدارک تحصیلی و ریزنمرات برای دانشگاه مقصد ارسال کنند. در این مطلب از مجله فرادرس به طور کامل توضیح می‌دهیم اپلای چیست، اپلای تحصیلی چه پیش‌نیاز‌ها و مراحلی دارد و مدارک و شرایط لازم برای انجام آن کدام‌اند. در هر مرحله، جزییات اپلای تحصیلی، نکات مهم در انتخاب رشته، دانشگاه و کشور مقصد را یاد می‌گیریم و مدارک لازم برای اپلای تحصیلی را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم. در پایان نیز به چند سوال متداول بسیار مهم در مورد اپلای پاسخ می‌دهیم.

اپلای چیست؟

اگر قصد داشته باشید در دانشگاه‌های خارجی تحصیل کنید یا یک موقعیت شغلی در خارج از کشور به دست بیاورید، باید «اپلای» (Apply) کنید. این اصطلاح مهاجرتی در زبان انگلیسی به معنای «درخواست دادن» است. فرآیند اپلای شامل تحقیق در مورد کشور مقصد، یافتن فرصت تحصیلی یا شغلی، آماده کردن و ترجمه مدارک، تکمیل فرم درخواست و ارسال آن قبل از ددلاین (مهلت تعیین شده) است.

چون اپلای تحصیلی مهم‌ترین نوع اپلای است، در جدول زیر مراحل و مدارک لازم برای اپلای تحصیلی را آورده‌ایم تا پروسه آن را بهتر درک کنید:

1. تحقیق و انتخاب مقصد: شامل بررسی دانشگاه‌ها، رشته‌ها، شرایط پذیرش و بورسیه‌ها.
2. آماده‌سازی مدارک: آماده کردن مدارکی مانند رزومه، انگیزه‌نامه، توصیه‌نامه، مدرک زبان، ترجمه مدارک تحصیلی و کارنامه‌ها و نمرات آزمون‌های استاندارد (GRE و GMAT).
3. ارسال درخواست: تکمیل فرم درخواست در پرتال دانشگاه و «پرداخت هزینه ثبت‌نام» (Application Fee).
4. بررسی مدارک و مصاحبه: شرکت در مصاحبه آنلاین بعضی از دانشگاه‌ها و مکاتبه ایمیلی با اساتید.
5. دریافت پذیرش تحصیلی: صدور نامه پذیرش توسط دانشگاه
6. اقدام برای ویزا: مراجعه به سفارت و درخواست ویزای تحصیلی.
7. آماده شدن برای سفر: خرید بلیط هواپیما، اجاره محل زندگی یا خوابگاه و مهاجرت به کشور خارجی.

با اینکه اصول کلی اپلای یکسان است، بسته به دانشگاه یا کارفرما در کشور مقصد، جزییات اپلای ممکن است با جدول بالا کمی متفاوت باشند. با این حال، در ادامه در مورد اصول کلی اپلای توضیح می‌دهیم تا با روند کلی آن آشنا شوید. پیش از شروع پیشنهاد می‌کنیم برای درک بهتر اینکه اپلای چیست و چه بخشی از مهاجرت تحصیلی را تشکیل می‌دهد، فیلم آموزش راهنمای جامع اپلای تحصیلی و مهاجرت از فرادرس را مشاهده کنید. لینک این فیلم برای دسترسی بهتر شما در زیر قرار گرفته است.

برای اپلای تحصیلی از کجا شروع کنیم؟

اولین قدم برای اپلای تحصیلی انتخاب رشته و دانشگاه است. شما باید تصمیم بگیرید که به کدام رشته تحصیلی علاقه دارید و سپس به دنبال دانشگاه‌هایی بگردید که این رشته را ارائه می‌دهند. با در نظر گرفتن این نکته، مراحل اپلای تحصیلی را در چارت زیر آورده‌ایم و در ادامه در مورد هرکدام توضیح می‌دهیم.

مرحله اول: انتخاب رشته و دانشگاه

رشته، دانشگاه و کشوری که برای اپلای انتخاب می‌کنید باید با اهداف تحصیلی، شرایط مالی و سبک زندگی شما همخوانی داشته باشد.

انتخاب رشته

برای انتخاب رشته مناسب در اپلای تحصیلی حتما موارد زیر را مدنظر قرار دهید:

• علایق و اهداف بلندمدت شخصی: به چه حوزه‌هایی واقعا علاقه‌مند هستید و آیا این حوزه‌ها آنقدر برای شما جذاب هستند که حاضر باشید چند سال از عمر خود را صرف تحصیل آن‌ها کنید؟
• ارزیابی مهارت‌ها و توانایی‌ها: مهارت‌ها و توانمندی‌های خود را در نظر بگیرید. اگر سابقه کار یا پروژه‌های تحقیقاتی مرتبطی دارید، احتمالا در آن حوزه‌ها توانمند‌تر باشید.
• تحقیق درباره فرصت‌های شغلی و بازارکار: بازارکار رشته مورد نظر و سطح درآمدی آن را در جهان بررسی و اطمینان حاصل کنید که آینده شغلی مناسبی برای آن وجود داشته باشد.
• مشورت با مشاوران تحصیلی و افراد باتجربه: اگر در نزدیکان یا دوستان کسانی را می‌شناسید که در آن رشته یا رشته‌های مرتبط با آن تحصیل کرده‌اند، حتما از آن‌ها بخواهید برای تصمیم‌گیری بهتر به شما کمک کنند.

شانس پذیرش در صورت فارغ‌التحصیلی از بعضی از دانشگاه‌های ایران بالاتر است. برای آشنایی با بهترین دانشگاه‌های ایران برای مهاجرت، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش رایگان بهترین دانشگاه‌های مبدا ایران برای اپلای و مهاجرت در فرادرس را مشاهده کنید.

انتخاب دانشگاه و بررسی شرایط کشور مقصد

در مرحله بعدی، باید دانشگاه‌هایی را که رشته انتخابی شما را ارائه می‌دهند، پیدا کنید. وب‌سایت‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بهترین منبع برای پیدا کردن دانشگاه یا موسسه‌های آموزشی ارائه دهنده هر رشته هستند. البته علاوه بر رتبه و اعتبار علمی دانشگاه باید موارد دیگری را نیز در نظر بگیرید که در فهرست زیر به آن‌ها اشاره کرده‌‌ایم:

• رتبه دانشگاه: به کمک وب‌سایت‌هایی مانند Times Higher Education «+»، U.S News Global University Rankings «+» و QS Top Universities «+» دانشگاه‌هایی را پیدا کنید که در سطح جهانی یا در رشته مورد نظر شما رتبه خوبی دارند.
• امکانات دانشگاه: بسته به رشته انتخابی شما، دانشگاه‌ها باید کلاس‌های مجهز، آزمایشگاه‌ها، کتابخانه و امکانات رفاهی مثل خوابگاه و سالن ورزشی داشته باشند.
• بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های تحصیلی: بسیاری از دانشگاه‌ها به‌خصوص در مقاطع ارشد و دکترا بورسیه‌هایی برای دانشجویان بین‌المللی ارائه می‌‌دهند. بنابراین شرایط دریافت این کمک‌هزینه‌ها را بررسی کنید.
• موقعیت جغرافیایی: حتما کشور و شهر مقصد دانشگاه را از نظر زبان، هزینه‌های زندگی، فرهنگ، قوانین مهاجرتی، امکان کار در کنار تحصیل و فرصت‌های شغلی پس از تحصیلات بررسی کنید.
• هزینه‌های زندگی و تحصیل: تحصیل در کشور‌های خارجی هزینه‌بر است. بنابراین باید رایگان بودن یا نبودن تحصیلات، هزینه‌های خوابگاه یا اجاره خانه، مخارج روزانه و درآمد‌های مشاغل پاره‌وقت را در کشور مقصد حتما بررسی کنید.

جدول هزینه‌های زندگی در چند کشور محبوب

در جدول زیر به هزینه‌های زندگی حدودی در چند کشور محبوب مقصد مهاجرت تحصیلی اشاره کرده‌ایم:

وب‌سایت رسمی دانشگاه‌ها، پرتال‌های بورسیه، شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های مهاجرتی منابع خوبی برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز در مورد دانشگاه و کشور مقصد هستند. در ادامه، می‌توانید با اولویت‌بندی رشته‌ها و دانشگاه‌ها تصمیم‌گیری آسان‌تری در این خصوص داشته باشید. برای تحصیلات تکمیلی نیز متقاضیان لازم است «جایگاه‌ها» (Positions) مناسب خود را از طریق مکاتبه با اساتید راهنمای این دانشگاها پیدا کنند.

برای مثال، اغلب دانشجویان کشور‌های آلمان، ایتالیا یا فرانسه را برای ادامه تحصیل انتخاب می‌کنند چون هزینه تحصیل در آن‌ها رایگان یا کم است و بورسیه‌های استانی ارائه می‌کنند. قبل از تصمیم‌گیری نهایی باید تمام این موارد را در مورد کشور مقصد بررسی کنید.

مرحله دوم: بررسی الزامات پذیرش و آماده کردن مدارک لازم برای اپلای

پس از انتخاب رشته و دانشگاه باید به وب‌سایت رسمی دانشگاه مراجعه کنید و «شرایط و الزامات پذیرش» را که اغلب در بخشی به نام «Admission Requirements» نوشته شده برای رشته مورد نظر خود بررسی کنید. هر دانشگاه بسته به مقطع و ویژگی‌های رشته، ممکن است مدارک و شرایط خاصی را از دانشجویان بین‌المللی درخواست کند. در این مرحله باید به مهلت تعیین شده برای اپلای (Deadline) توجه و آماده‌سازی مدارک را بر اساس آن زمان‌بندی کنید.

صرف‌نظر از این موضوع، اصلی‌ترین مدارک مورد نیاز برای اپلای تحصیلی را می‌توان شامل موارد زیر دانست:

• مدرک تحصیلی و ریزنمرات مقاطع قبلی
• مدرک زبان و نمره مورد نیاز
• رزومه آکادمیک
• بیانیه هدف (SOP)
• نمرات آزمون‌های ورودی دانشگاه
• انگیزه‌نامه
• توصیه‌نامه

در ادامه در مورد هرکدام توضیح می‌دهیم تا بهتر درک کنید نقش آن‌ها در اپلای چیست. پیش از شروع پیشنهاد می‌کنیم حتما فیلم آموزش و راهنمای جامع اپلای تحصیلی و مهاجرت از فرادرس را مشاهده کنید.

مدرک تحصیلی و ریزنمرات مقاطع قبلی

به‌عنوان یک متقاضی اخذ پذیرش در دانشگاه‌های خارجی، باید «ترجمه رسمی» (Certified Translation) مدارک تحصیلی مقاطع قبلی خود را به زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد به دانشگاه ارائه کنید. این مستندات تحصیلی اغلب شامل مدرک دیپلم، کارنامه‌های دوره متوسطه، دانشنامه اتمام تحصیلات در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد و ریزنمرات رسمی و مهر شده دانشگاه است.

توجه داشته باشید که ترجمه رسمی مدارک تحصیلی در ایران با «مهر تایید وزارت امورخارجه و دادگستری» (Official Translation Certified by the Judiciary and the Ministry of Justice) انجام می‌شود تا از اعتبار بالایی در دانشگاه‌های بین‌المللی برخوردار باشد. توجه داشته باشید که اغلب دانشگاه‌های خارجی یک «حداقل معدل پذیرش» (Grand Point Average | GPA) دارند که نشان می‌دهد شما واجد شرایط پذیرش در آن دانشگاه هستید یا خیر. قبل از ارسال مدارک لازم است تمام این جزییات را بررسی کنید.

مدرک زبان

بخش مهمی از فرآیند اپلای تحصیلی ارائه یک مدرک زبان معتبر به دانشگاه مقصد است که نشان می‌دهد شما به‌عنوان یک دانشجوی خارجی مهارت‌های زبانی صحبت کردن، شنیدن، خواندن و نوشتن مورد نیاز برای برقراری ارتباط موثر در آن کشور را دارید. دانشگاه‌های مختلف بسته به زبان و رشته انتخابی شما، ممکن است مدارک زبانی مختلفی را به‌عنوان پیش‌نیاز درخواست کنند.

اگر برنامه تحصیلی شما به زبان انگلیسی ارائه می‌شود، باید حداقل نمره مورد نیاز را در آزمون‌های بین‌المللی مانند «آیلتس» (IELTS)، «تافل» (TOEFL)، «دولینگو» (Duolingo English Test) یا « آزمون PTE» کسب و گواهی آن را به دانشگاه نشان دهید. بسته به مقطع، معمولا نمرات جدول زیر مورد نیاز است:

حداقل نمره مدرک زبان بسته به سطح دانشگاه متفاوت است و بعضی از دانشگاه‌ها نیز پذیرش مشروط ارائه می‌کنند. به این صورت که می‌توانید پس از اقامت در کشور مقصد در آزمون زبان شرکت و نمره لازم را کسب کنید. توجه داشته باشید که آزمون‌های زبان معمولا اعتبار دو ساله دارند و بسته به سطح زبان خود باید از یک تا دو سال قبل از ددلاین اپلای برای دریافت آن‌ها اقدام کنید.

برای آشنایی با این آزمون‌ها پیشنهاد می‌کنیم به صفحه مجموعه فیلم آموزش آمادگی آزمون های زبان از مقدماتی تا پیشرفته در فرادرس مراجعه کنید.

رزومه تحصیلی در اپلای تحصیلی چیست؟

رزومه تحصیلی یا آکادمیک مدرک بسیار مهمی دیگری است که برای اپلای تحصیلی در دانشگاه‌های خارجی، درخواست فاند (بورسیه) یا پذیرش در موقعیت‌های تحقیقاتی و علمی به آن نیاز دارید. رزومه تحصیلی بر خلاف رزومه شغلی، چکیده‌ای یک یا دو صفحه‌ای از سوابق تحصیلی، پژوهشی، مقاله‌ها و مهارت‌ها و دستاورد‌های علمی است که دانشگاه مقصد بر اساس آن در مورد پذیرش شما تصمیم‌گیری می‌کند.

رزومه تحصیلی قالب و ساختار مشخصی دارد که ممکن است برای دانشگاه‌های مختلف متفاوت باشد. سادگی و خوانا بودن، ارائه صادقانه اطلاعات، پرهیز از نوشتن اطلاعات اضافی و نوشتن چند رزومه تحصیلی متناسب با فرمت مورد نظر هر دانشگاه، ازجمله نکات مهم در نوشتن این سند است. نکته مهم دیگر اینکه برای رشته‌های هنری، طراحی و معماری، علاوه بر رزومه، ارسال نمونه‌کار یا پورتفولیو نیز ضروری است.

در مطلب زیر از مجله فرادرس به‌طور کامل در مورد رزومه و بخش‌های مختلف آن توضیح داده‌ایم. برای آشنایی با نحوه نوشتن رزومه تحصیلی نیز پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش نوشتن رزومه برای مهاجرت تحصیلی از فرادرس را مشاهده کنید.

بیانیه هدف یا SOP در اپلای چیست؟

«بیانیه هدف» (Statement of Purpose | SOP) متن بسیار کوتاهی است که در آن فرصت دارید انگیزه‌ها، پیش‌زمینه تحصیلی و اهداف تحصیلی و حرفه‌ای خود را به کمیته پذیرش دانشگاه مقصد ارائه دهد. در این متن که اغلب به‌صورت یک مقاله کوتاه ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ کلمه‌‌ای نوشته می‌شود، به دانشگاه مقصد توضیح می‌دهید که چرا این برنامه تحصیلی را در این رشته و دانشگاه انتخاب کرده‌اید و این انتخاب چگونه با انگیزه، اهداف آکادمیک و ویژگی‌های شخصیتی شما همخوانی دارد. متن SOP باید خالی از هرگونه اشکال نگارشی باشد و لحن حرفه‌ای داشته باشد.

برای آشنایی کامل با نحوه نوشتن این بیانیه، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش نوشتن انگیزه نامه SOP همراه با نکات مهم و کاربردی در فرادرس را مشاهده کنید.

نمرات آزمون‌های ورودی دانشگاه

بعضی از دانشگاه‌های بین‌المللی ارائه نمرات آزمون‌های استاندارد را برای پذیرش دانشجویان الزامی می‌دانند. رایج‌ترین انواع این آزمون‌ها، «آزمون‌های استعداد تحصیلی» (Aptitude Tests) هستند که در فهرست زیر به نام مهم‌ترین آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

• آزمون SAT (برای پذیرش در مقطع کارشناسی)
• آزمون GRE (برای پذیرش در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا)
• آزمون GMAT (برای پذیرش در رشته‌های مدیریت و کسب‌وکار، مانند MBA)

نمره مورد نیاز برای هر آزمون بسته به دانشگاه و رشته متفاوت است و معمولا دانشگاه‌های برتر به نمرات بالاتری نیاز دارند. بعضی از دانشگاه‌ها نیز آزمون‌های داخلی یا مصاحبه‌های داخلی برای پذیرش دانشجویان خارجی برگزار کنند. برای آشنایی کامل با این آزمون‌ها پیشنهاد می‌کنیم آموزش‌های زیر را از فرادرس مشاهده کنید:

انگیزه‌نامه در اپلای چیست؟

«انگیزه‌نامه» (Motivation Letter) یکی دیگر از اسناد مورد نیاز برای اپلای تحصیلی است که در آن باید دلیل انگیزه و اشتیاق خود را برای تحصیل در آن دانشگاه بیان کنید. انگیزه‌نامه برخلاف بیانیه هدف بیشتر بر جنبه احساسی و داستان شخصی شما برای تحصیل در خارج از کشور تمرکز دارد و لحن آن نسبت به SOP رسمیت کمتری دارد.

در وب‌سایت بعضی از دانشگاه‌ها SOP و انگیزه‌نامه به‌عنوان یک مدرک درخواست می‌شود.

توصیه‌نامه

«توصیه‌نامه» (Recommendation Letter) به نامه رسمی در مورد مهارت‌ها، توانایی‌ها و ویژگی‌های علمی متمایز‌کننده گفته می‌شود که توسط استادان دانشگاه، استاد راهنمای پایان‌نامه یا افراد برجسته‌ای که در پروژه‌های تحقیقاتی و علمی با شما همکاری کرده‌اند، در مورد شما نوشته می‌شود.

توصیه‌نامه نشان می‌دهد که شما به‌عنوان داوطلب تحصیل در یک دانشگاه خارجی شایستگی لازم برای پذیرش را دارید. بسیاری از دانشگاه‌ها فرمت مشخصی برای متن توصیه‌نامه دارند و بعضی دیگر آن را به‌صورت مستقیم و از طریق سیستم‌های آنلاین از اساتید شما دریافت می‌کنند.

در مرحله بعدی یاد می‌گیرید نکات مهم در ارسال فرم پذیرش و هزینه‌های اپلای چیست.

مرحله سوم: تکمیل فرم پذیرش و ارسال مدارک برای دانشگاه

پس از آماده کردن مدارک، نوبت به آن می‌رسد که فرم پذیرش را تکمیل کنید و مدارک تحصیلی و اسناد مورد نیاز برای اپلای تحصیلی را برای دانشگاه مقصد بفرستید. در اولین مرحله، «فرم درخواست» (Application Form) دانشگاه مقصد را با دقت تمام پر کرده و از درست بودن مدارک اطمینان حاصل کنید.

بسته به دستور‌العمل‌های دانشگاه، ارسال فرم و مدارک لازم است از طریق روش‌های زیر انجام شود:

• به‌صورت اسکن شده و از طریق پرتال و وب‌سایت رسمی دانشگاه مقصد
• ارسال اسکن مدارک به پلتفرم‌های مرکزی اپلای تحصیلی در یک کشور (مانند UCAS برای بریتانیا)
• ارسال فیزیکی مدارک و ترجمه‌ها برای دانشگاه از طریق پست

همچنین، توجه داشته باشید که اغلب دانشگاه‌ها هزینه‌‌ای بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار یا یورو برای بررسی مدارک شما دریافت می‌کنند. این مبلغ در وب‌سایت دانشگاه یا پرتال ثبت‌نام با نام «هزینه پذیرش» (Application Fee) مشخص می‌شود. نکته مهم در ارسال مدارک، بررسی چندباره درست بودن اطلاعات و فرستادن مدارک قبل از بسته شدن ددلاین پذیرش دانشگاه است.

توجه داشته باشید که پرداخت هزینه پذیرش به‌معنی پذیرش نهایی شما در دانشگاه مقصد نیست و اغلب دانشگاه‌ها در صورت «رد شدن» (Reject) درخواست پذیرش شما، مبلغ پرداختی را استرداد نمی‌‌کنند.

مفهوم ددلاین در اپلای چیست؟

در یک تعریف ساده، ددلاین آخرین مهلت ارسال درخواست پذیرش برای دانشگاه‌های خارجی است. دانشگاه‌های مختلف از انواع مختلفی از زمان‌بندی‌ها برای بررسی درخواست‌های پذیرش استفاده می‌کنند که در جدول زیر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

برای اپلای دو ترم اصلی وجود دارد که عبارت‌ا‌ند از:

• ترم پاییز (Fall): این ترم از سپتامبر/آگوست (مهر) شروع می‌شود. بنابراین ددلاین این ترم معمولا بین آبان تا دی سال قبل است که به طور کلی شانس پذیرش در آن بالاتر است.
• ترم بهار (Spring/Winter): این ترم از از ژانویه (دی و بهمن) آغاز می‌شود که ددلاین آن معمولا بین تیر تا شهریور سال قبل است.

برای مثال، اگر قصد داشته باشید در پاییز ۲۰۲۶ (مهر ۱۴۰۵) تحصیل خود را در یک دانشگاه خارجی آغاز کنید، باید از مهر ۱۴۰۴ (اکتبر ۲۰۲۵) مدارک خود را آماده کرده و تا دی و بهمن ۱۴۰۴ (ژانویه/فوریه ۲۰۲۶) درخواست خود را برای دانشگاه بفرستید.

تا این بخش یاد گرفتیم سه مرحله اصلی اپلای چیست و هرکدام چه نکاتی دارند. در ادامه در مورد سه مرحله مهم دیگر یعنی پیگیری نتیجه، شرکت در مصاحبه سفارت و آماده شدن برای سفر توضیح می‌دهیم.

مرحله چهارم: پیگیری نتیجه اپلای و صبر در مدت زمان پاسخگویی دانشگاه

پاسخ دانشگاه‌ها بسته به نوع اپلای، رتبه دانشگاه و سیاست‌های هر موسسه آموزشی متفاوت است ولی به طور معمول بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد. در ددلاین‌های «ثبت‌نام زودهنگام» (Early Decision)، نتایج اپلای معمولا در اواسط دسامبر مشخص می‌شود ولی در «ددلاین‌های معمول» (Regular Decision) نتایج پذیرش اغلب در اواخر ماه مارس تا ابتدای آوریل اعلام می‌شود.

پس از بررسی درخواست اپلای از طرف دانشگاه، یکی از نتایج زیر از طریق ایمیل اعلام می‌شود:

• «پذیرش» (Acceptance): اگر پذیرش شما به‌صورت قطعی انجام بگیرد، جایگاه شما در دانشگاه مقصد تضمین شده است و باید برای ویزا اقدام کنید. «پذیرش مشروط» (Conditional Offer) نیز به حالتی گفته می‌شود که اختصاص جایگاه شما در دانشگاه در صورت برآورده کرده شرایط خاصی مانند کسب نمره مشخص در آزمون‌های زبان و استاندارد، ارائه مدارک تکمیلی یا گذراندن دروس پیش‌نیاز است.
• «قرار گرفتن در لیست انتظار» (Waitlist): در این حالت معمولا پرونده تحصیلی شما قوی است ولی ظرفیت پذیرش دانشگاه تکمیل شده است. در این شرایط باید منتظر بمانید تا در صورت ایجاد ظرفیت جدید، پذیرش دریافت کنید.
• «رد درخواست» (Rejection): در صورت رد شدن اپلیکیشن می‌توانید برای برخی از دانشگاه‌ها درخواست تجدید‌نظر ارسال کنید یا دوره‌های دیگر و گزینه‌های جایگزین را برای اپلای تحصیلی در نظر بگیرید.

در مورد اول و دوم بهتر است حتما به دانشگاه اعلام کنید که نتیجه را بررسی و پذیرش خود را تایید کرده‌‌اید. نکات نامه‌نگاری و مکاتبه با دانشگاه‌های خارجی را می‌توانید با مشاهده فیلم آموزش زبان انگلیسی برای اپلای و مکاتبه عملی از فرادرس بهتر یاد بگیرید.

دعوت به مصاحبه

نکته مهم دیگر در مورد دعوت به مصاحبه است. در اپلای برای مقاطع تحصیلات تکمیلی (اپلای ارشد و دکتری) متقاضی اپلای به مصاحبه دعوت می‌شود. این مصاحبه‌ها ممکن است در یک یا چند مرحله و با اساتید و کمیته پذیرش دانشگاه انجام شوند. سوالات اغلب در مورد اهداف تحصیلی، دانش شما در مورد رشته تخصصی‌تان و دلیل انتخاب دانشگاه و رشته مورد نظر پرسیده می‌شوند و باید بتوانید تسلط و علاقه‌مندی خود را به رشته‌تان نشان دهید.

ازجمله جایگاه‌هایی که معمولا دعوت به مصاحبه دارند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جایگاه PhD یا (PhD Position)
• «جایگاه دستیار آموزشی» (Research Assistantship | RA)
• «جایگاه دستیار آموزشی» (Teaching Assistantship | TA)

این موقعیت‌های تحصیلی و تحقیقاتی اغلب به مصاحبه نیاز دارند به‌خصوص اگر با فاند، کمک‌هزینه تحصیلی و حقوق همراه باشند و به‌طور کلی نیاز زیادی به مکاتبه با اساتید راهنمای دانشگاه مقصد و انتشار مقاله در ژورنال‌های معتبر دارند. برای آشنایی هرچه بیشتر با روند مصاحبه، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش مصاحبه برای اپلای و پذیرش دانشگاه و نکات مهم مهاجرت تحصیلی از فرادرس را مشاهده کنید.

مرحله پنجم: درخواست ویزای دانشجویی از سفارت و شرکت در مصاحبه

پس از دریافت نامه پذیرش از دانشگاه، باید برای مصاحبه ویزا به سفارت کشور مقصد بروید. بعضی از دانشگاه‌ها مدارک تحصیلی شما را به‌همراه نامه پذیرش به‌صورت مستقیم برای سفارت ارسال می‌کنند ولی در اغلب موارد لازم است برای شرکت در مصاحبه خودتان جداگانه اقدام کنید. به‌طور کلی، بین ۳ تا ۶ ماه قبل از شروع ترم تحصیلی، باید وقت سفارت را رزرو کنید.

مدارک مورد نیاز مصاحبه سفارت در اپلای چیست؟

هر سفارت ممکن است بسته به نوع ویزا و قوانین کشور مقصد به مدارک خاصی نیاز داشته باشد، ولی مهم‌ترین مدارکی که اغلب در مصاحبه سفارت باید همراه داشته باشید شامل موارد زیر هستند:

• فرم تکمیل شده درخواست ویزا
• گذرنامه معتبر با حداقل ۶ ماه تاریخ اعتبار
• رسید پرداخت هزینه ویزا
• عکس بیومتریک در ابعاد (۴٫۵ در ۳٫۵)
• پرینت حساب بانکی برای معمولا ۳ تا ۶ ماه اخیر
• گواهی تمکن مالی صادر شده توسط بانک
• مدارک تحصیلی و ترجمه آن‌ها
• مدارک هویتی و ترجمه آن‌ها (شناسنامه و کارت ملی)
• نامه پذیرش و فاند دانشگاه مقصد
• گواهی عدم سوءپیشینه مربوط به یک ماه اخیر و ترجمه رسمی
• مدارک و آدرس محل سکونت (قرارداد خوابگاه یا اجاره‌نامه خانه)

درخواست این وقت یا از طریق وب‌سایت رسمی سفارت یا شرکت‌های واسط مانند ویزامتریک یا VFS Global صورت می‌گیرد. در این جلسه مصاحبه افسر کنسولی که در اصطلاح مهاجرتی به او «افسر کنسولی» (Officer) گفته می‌شود، مدارک شما را بررسی می‌کند و وضعیت مالی و انگیزه‌ها و اهداف شما را برای مهاجرت بررسی می‌کند. برای آشنایی هرچه بیشتر با روند این مصاحبه، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش رایگان مصاحبه سفارت برای اپلای با سوالات و مدارک مورد نیاز در فرادرس را مشاهده کنید.

نکات بسیار مهم در مورد مصاحبه سفارت

در فهرست زیر به چند نکته مهم در مورد مصاحبه سفارت اشاره کرده‌ایم:

• حفظ خونسردی و اعتمادبه‌نفس
• پوشیدن لباس رسمی یا نیمه‌رسمی
• تسلط بر زبان انگلیسی یا زبان پذیرش تحصیلی
• اطمینان از بی‌اشکال بودن و کامل بودن تمام مدارک
• همچنین حتما از قبل از بدون اشکال بودن تمام مدارک
• اثبات داشتن شرایط مالی لازم برای زندگی در کشور مقصد
• اثبات داشتن محل سکونت مشخص
• اثبات قصد بازگشت شما به کشور مادری پس از اتمام ویزا

مرحله ششم: آماده شدن برای سفر و مهاجرت تحصیلی

صدور ویزای دانشجویی اغلب پس از چند هفته تا چند ماه صورت می‌گیرد. این مدت زمان به کشور مقصد، حجم درخواست‌ها و موارد اینچنینی بستگی دارد. اغلب از طریق وب‌سایت رسمی سفارت یا شرکت‌های واسطه می‌توانند فرآیند صدور ویزا را برای خود مشاهده کنید.

به‌طور کلی نتیجه ویزا به سه صورت اعلام می‌شود:

• تایید ویزا: در این حالت ویزای مدت‌دار (۶ ماهه یا ۱ ساله) در پاسپورت شما چسبانده می‌شود و می‌توانید آن را به صورت حضوری یا پستی از سفارت یا مرکز صادرکننده ویزا تحویل بگیرید.
• رد ویزا: در این حالت ویزا به دلایلی برای شما صادر نشده است. در صورت ریجکت ویزا امکان اعتراض یا اصلاح مشکلات و اقدام مجدد وجود دارد.
• بررسی اداری پرونده: در‌ صورتی که پرونده مهاجرتی شما به بررسی بیشتری نیاز داشته باشد، ممکن است سفارت از شما مدارک اضافی درخواست کند. در این حالت صدور ویزا بسیار بیشتر طول می‌کشد.

پس از دریافت ویزا، باید از صحت اطلاعات موجود در آن مطمئن شوید و برای سفر جذاب خود برنامه‌ریزی کنید. خرید بلیت پرواز، خرید بیمه مسافرتی، ارز رایج کشور مقصد و اطلاع‌رسانی به دانشگاه در مورد تاریخ ورود ازجمله اقدامات مهم در این مرحله هستند.

چگونه با فرادرس اپلای را یاد بگیریم؟

حالا که می‌دانید اپلای چیست و اپلای تحصیلی چه مراحلی دارد، حتما قبول دارید که تقویت مهارت‌های زبانی و برنامه‌ریزی دقیق زمانی دو پایه اصلی اپلای هستند که برای مهاجرت کاری یا تحصیلی باید آن‌ها را جدی بگیرید. صبر و استمرار در پیدا کردن موقعیت‌های مناسب تحصیلی و کاری مناسب، دقت در آماده‌سازی مدارک، صبر و پشتکار برای فرآیند ارسال درخواست و پیگیری نتیجه از طریق مکاتبه با مقصد مهاجرت و انجام مراحل اداری دریافت ویزا و تنظیم شرایط سفر گام‌های مهم دیگری هستند که در پروسه اپلای باید به درستی طی شوند.

بسیاری از افراد برای انجام این مراحل از وکیل یا موسسه مهاجرتی کمک می‌گیرند که با دریافت هزینه تمام مراحل را انجام می‌دهند. اما در اغلب موارد با دریافت آموزش درست از مراحل اپلای و آشنایی با اصطلاحات آن می‌توانید مراحل آن را خودتان به‌تنهایی و با صرف هزینه کمتر انجام دهید.

به این منظور می‌توانید از آموزش‌های فرادرس در حوزه یادگیری زبان‌های خارجی و اپلای کمک بگیرید. در فهرست زیر به چند عنوان آموزشی مهم اشاره کرده‌ایم:

برای دسترسی به تمام آموزش‌های کاربردی فرادرس برای اپلای پیشنهاد می‌کنیم به صفحات زیر مراجعه کنید:

در گام بعدی یاد می‌گیریم نکات مهم در اپلای چیست و چطور می‌توان شانس پذیرش را بالا برد.

نکات طلایی اپلای تحصیلی

حالا که می‌دانیم اپلای چیست و مراحل و مدارک لازم برای اپلای تحصیلی کدام‌اند، در ادامه چند نکته مهم و کلیدی را در مورد اپلای تحصیلی که در صورت رعایت کردن آن‌ها شانس پذیرش بیشتری خواهید داشت، بیان کرده‌ایم. برای آشنایی با تمام نکات اپلای، پیشنهاد می‌کنیم به صفحه مجموعه فیلم آموزش فوت‌وفن‌های اپلای به‌صورت عملی و گام‌به‌گام از فرادرس که لینک آن را در زیر قرار داده‌ایم، مراجعه کنید.

در فهرست زیر به‌صورت خلاصه به این نکات اشاره کرده‌ایم:

• زودتر شروع کردن
• ارسال درخواست پذیرش به چند دانشگاه
• نوشتن بیانیه هدف و انگیزه‌نامه دقیق و جذاب
• اشاره به تخصص و تجربه کاری در فرآیند اپلای تحصیلی
• ارسال دقیق تمام مدارک مورد نیاز
• برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی هزینه‌ها
• توجه زیاد به جزییات

در ادامه در مورد هرکدام توضیح می‌دهیم تا بهتر درک کنید راز‌های اپلای چیست و چگونه می‌توان شانس موفقیت در پروسه اپلای را بالا برد.

۱. زودتر شروع کردن

اگر برای شما سوال شده که اپلای تحصیلی چیست‌، حتما با این نکته نیز برخورد داشته‌اید که زودتر اپلای کردن، شانس پذیرش شما را بالاتر می‌برد. بنابراین حتما آخرین مهلت ارسال مدارک و فرم درخواست پذیرش را در وب‌سایت دانشگاه بررسی ‌کنید و سعی کنید بلافاصله پس از باز شدن پذیرش، مدارک خود را برای دانشگاه مقصد ارسال کنید.

توجه داشته باشید که یک دانشگاه بین‌المللی باید درخواست متقاضیان و دانشجویان متعددی را در جهان بررسی کند. بنابراین اگر مدارک خود را دیر ارسال کنید، ممکن است ظرفیت‌ها را از دست بدهید. همچنین، اگر بلافاصله پس از اتمام یک مقطع تحصیلی قصد اپلای تحصیلی داشته باشید، بسیاری از دانشگاه‌ها این شرایط را فراهم کرده‌اند که بدون نیاز به مدارک و نمرات قطعی فارغ‌التحصیلی پذیرش مشروط بگیرید.

۲. ارسال درخواست پذیرش به چند دانشگاه

برای افزایش شانس پذیرش بهتر است درخواست پذیرش خود را برای چند دانشگاه ارسال کنید. البته ارسال درخواست‌های متعدد نیز به صرف زمان و هزینه زیادی نیاز دارد چراکه باید چند نسخه از مدارک را فراهم کنید و هزینه درخواست پذیرش نیز غیرقابل‌استرداد است.

به‌طور کلی، توصیه می‌شود که برای ۶ تا ۸ دانشگاه به صورت زیر اپلای کنید:

• دو تا سه دانشگاه با احتمال پذیرش کم و متوسط
• دو تا سه دانشگاه هدف با احتمال پذیرش بالا
• دو دانشگاه با احتمال پذیرش خیلی بالا

البته تعداد درخواست‌ها در کشور‌های مختلف ممکن است محدودیت داشته باشد. برای مثال، در سیستم UCAS بریتانیا، فقط امکان ارسال ۵ درخواست برای دانشگاه‌های مختلف وجود دارد.

۳. نوشتن بیانیه هدف و انگیزه‌نامه دقیق و جذاب

بیانیه هدف و انگیزه‌نامه دو فرصت طلایی برای شما هستند تا به دانشگاه مقصد اطلاع دهید چرا گزینه مناسبی برای تحصیل در دانشگاه آن‌ها هستید. همچنین، اگر نمرات شما خوب است، نوشتن یک انگیزه‌نامه خوب به شما فرصت می‌دهد تا برتری خود را نسبت به متقاضیان دیگر اثبات کنید. بنابراین حتما در انگیزه‌نامه خود به موارد زیر اشاره کنید:

• چرا تصمیم به تحصیل در خارج از کشور گرفته‌اید؟
• چرا برای اپلای تحصیلی کشور مقصد را انتخاب کرده‌‌اید؟
• چرا این رشته را برای ادامه تحصیل انتخاب کرده‌اید؟
• اهداف بلند‌مدت کاری شما چیست؟
• مهارت‌های زبانی شما در چه حدی است؟
• آیا تجربه کاری یا تحقیقاتی مرتبطی در این رشته دارید؟
• علاقه‌مندی‌ها و سرگرمی‌های شما چه هستند؟

۴. اشاره به تخصص و تجربه کاری در فرآیند اپلای تحصیلی

اگر در حوزه تخصصی رشته خود تجربه کاری مرتبطی کسب کرده‌اید، نوعی برتری نسبت به دیگر متقاضیان به دست می‌آورید. برای مثال ممکن است با وجود اینکه معدل شما از حداقل معدل پذیرش دانشگاه مقصد پایین‌تر است، به دلیل سابقه کاری مرتبط و تخصصی بتوانید اساتید را قانع به قبول پذیرش کنید.

اهمیت سابقه کاری در برنامه‌های تحصیلات تکمیلی بیشتر است و اشتغال به کار نیز اغلب توجیه خوبی برای گپ تحصیلی در سفارت است. بنابراین سعی کنید حتما مدتی را حتی شده به صورت کارآموزی، شغل پاره‌وقت یا کار داوطلبانه در رشته تخصصی‌تان اختصاص دهید.

۵. ارسال دقیق تمام مدارک مورد نیاز

تفاوتی ندارید برای مهاجرت تحصیلی اقدام کرده باشید یا بخواهید به صورت کاری اپلای کنید، حتما از کامل بودن، بدون مشکل بودن و ترجمه صحیح آن‌ها، خوانا بودن فایل‌های اسکن‌شده و اسکن تمام صفحات پشت‌وروی ترجمه‌ها که دارای مهر هستند، مطمئن شوید. دقت داشته باشید که هر نقصی در مدارک و ارسال آن‌ها پروسه اپلای و مهاجرت تحصیلی شما را به تاخیر می‌اندازد.

اطلاعات مربوط به مدارک در وب‌سایت رسمی دانشگاه و سفارت وجود دارد ولی اگر موردی برای شما واضح نبود می‌توانید با ایمیل زدن یا تماس گرفتن با دپارتمان و سفارت جزییات را مجددا بررسی کنید.

۶. اهمیت برنامه‌ریزی مالی و بودجه‌بندی هزینه‌ها در پروسه اپلای چیست؟

به‌عنوان یک دانشجوی خارجی باید بتوانید هزینه‌های زندگی در کشور مقصد را در طول تحصیل بپردازید. در بعضی از کشور‌ها مانند آلمان امکان و اجازه کار همزمان با تحصیل وجود دارد که می‌تواند به تامین هزینه‌های زندگی کمک کند.

بعضی از کشور‌ها نیز برای صدور ویزا به تمکن مالی، ارائه پول نقد در فرودگاه مقصد نیاز دارند و در اغلب موارد نیز باید پس از ورود یک حساب بانکی در کشور مقصد باز کنید. به‌طور کلی، اصلی‌ترین هزینه‌هایی که برای اپلای تحصیلی باید برای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید، شامل موارد زیر هستند:

• هزینه‌های ارسال درخواست پذیرش برای دانشگاه‌ها
• هزینه ترجمه رسمی مدارک
• هزینه‌های حمل‌و نقل شامل پرواز‌ها و رفت‌وآمد‌های روزانه
• هزینه‌های غذا، پوشاک و سایر نیاز‌مندی‌های زندگی روزمره
• هزینه‌های بیمه سلامت و درمان
• هزینه‌های کتاب‌ها و مواد درسی
• هزینه‌ها و اجار‌ه‌‌های مسکن یا خوابگاه

۷. توجه زیاد به جزییات

در فرآیند اپلای تحصیلی حتما فهرست کاملی از نام دانشگاه‌ها و مدارک مورد نیاز برای هرکدام داشته باشید و مراحل اپلای برای هر مرکز آموزشی را نیز به دقت بررسی کنید. اگر دقت لازم را در این فرآیند نداشته باشید، ممکن است به اشتباه و بدون توجه به اولویت‌های تعیین شده اپلای کنید و نتایج دلخواهتان را نگیرید.

۸. درخواست کمک و راهنمایی از دیگران

فرآیند اپلای پر از فراز و نشیب و در برخی مراحل بسیار گیج‌کننده است. بنابراین می‌توانید با بهره بردن از منابع مختلف راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید. مشاوران تحصیلی و مهاجرتی اغلب اطلاعات خوبی در مورد شرایط اپلای در کشور‌های مختلف دارند. افزون بر این، انجمن‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی نیز منابع بسیار خوبی برای کسب اطلاعات بیشتر از دانشجویان قبلی و افرادی که قبلا این مسیر را طی کرده‌اند، هستند.

برای یادگیری نکات و اصطلاحات مربوط به فرآیند اپلای پیشنهاد می‌کنیم از مجموعه فیلم آموزش فوت و فن‌های اپلای به‌صورت عملی و گام به گام از فرادرس را مشاهده کنید.

۹. انجام فعالیت‌های علمی و معدل بالا

معدل و سطح دانش شما در رشته تخصصی‌تان تاثیر زیادی در شانس پذیرش شما دارد. بنابراین اگر هنوز دانش‌آموز یا دانشجو هستید و تصمیم به اپلای گرفته‌اید، تلاش کنید نمرات بالایی برای دروس تخصصی خود کسب کنید. اگر فارغ‌التحصیل هستید نیز می‌توانید با شرکت در دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی مرتبط، دانش خود را گسترش داده و تعهد علمی خود را برجسته کنید.

پاسخ به چند سوال مهم در مورد اپلای

در این مطلب از مجله فرادرس یاد گرفتیم اپلای چیست و پروسه اپلای تحصیلی دقیقا شامل چه مراحلی است. در ادامه به چند سوال پرتکرار در مورد اپلای پاسخ می‌‌دهیم.

محبوب‌ترین کشور‌های خارجی برای اپلای کردن کدام‌اند؟

انتخاب کشور مقصد مهاجرت تحصیلی، ارتباط زیادی با شرایط مالی و اهداف تحصیلی شما دارد. با این حال و بر اساس رتبه‌بندی دانشگاه‌ها، فرصت‌های شغلی، فرهنگ و سبک زندگی و فرصت‌های رشد شخصی، می‌توان محبوب‌ترین مقاصد مهاجرت تحصیلی را شامل موارد زیر دانست:

• آمریکا
• انگلیس
• سوئیس
• آلمان
• هلند
• استرالیا
• کانادا
• چین
• فرانسه
• ژاپن

در چه مقعطی اپلای کنیم؟

پس از سوال اپلای چیست، احتمالا پرسش بعدی در مورد مقطع اپلای است. انتخاب بین اپلای تحصیلی در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکترا به شرایط فردی، مالی و تحصیلی شما بستگی دارد. دوره‌های کارشناسی در خارج از کشور اغلب ۳ تا ۴ سال طول می‌کشند و از ابتدا می‌‌توانید تجربقه تحصیل در یک کشور خارجی را به دست بیاورید. با این حال، دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا مدت زمان کوتاه‌تری دارند و با فرصت‌های مالی بهتری هم همراه هستند. بنابراین باید با سنجیدن شرایط خود در این مورد تصمیم‌گیری کنید.

کدام دانشگاه برای اپلای بهتر است؟

دانشگاه‌های مختلف بسته به رشته تحصیلی، مقطع مورد نظر و کشور مقصد شرایط و امکانات مختلفی را برای تحصیل ارائه می‌‌‌کنند. با استفاده از وب‌سایت‌هایی مانند QS Top Universities «+» می‌توانید به اسامی دانشگاه‌های معتبر دسترسی داشته باشید.

فرق اپلای و بورسیه چیست؟

همان‌طور که در توضیح اپلای چیست گفته شد، اپلای به کل مسیری گفته می‌شود که یک دانشجو طی می‌کند تا در یک دانشگاه خارجی یا برنامه تحصیلی پذیرفته شود. منظور از بورسیه (فاند) کمک‌هزینه‌های تحصیلی است که به دانشجویان خارجی اعطا می‌شود تا هزینه‌های تحصیل و اقامت خود را در کشور مقصد پوشش دهند. بورسیه‌ها بیشتر در مقاطع تحصیلات تکمیلی مانند دکترا و بر اساس شایستگی‌های علمی متقاضیان به آن‌ها ارائه می‌شود. بنابراین اپلای ممکن است با دریافت بورسیه یا بدون آن همراه شود.

منظور از گپ تحصیلی در اپلای چیست و چطور آن را برای دانشگاه و سفارت توجیه کنیم؟

«گپ تحصیلی» (Study Gap) به مدت زمانی گفته می‌شود که بین اتمام تحصیلات شما در کشور مبدا و شروع تحصیلات در کشور مقصد ایجاد شده است. این فاصله زمانی ممکن است به دلایل مختلفی مانند کار، مشکلات شخصی، سفر و … ایجاد شده باشد و چون نشان می‌دهد که شما در این مدت از فعالیت و محیط آکادمیک دور بوده‌اید، برای دانشگاه مقصد و سفارت حائز اهمیت است.

به‌طور کلی، گپ تحصیلی بین دو تا سه سال قابل‌پذیرش است و مکشل چندانی در روند پذیرش و ویزای شما ایجاد نمی‌کند. ولی برای توجیه وقفه‌های تحصیلی بالاتر می‌توان از ارائه مدارک شغلی، گذراندن دوره‌های آموزشی، شرکت در کلاس‌های زبان و … استفاده کرد.

شرایط اپلای برای کارشناسی ارشد چیست؟

برای اپلای کارشناسی ارشد معمولا نیاز به مدارک تحصیلی مقطع یا مقاطع قبلی (کاردانی یا کارشناسی)، ریزنمرات رسمی مقاطع، انگیزه‌نامه، توصیه‌نامه و مدرک زبان آیلتس و تافل دارید. همچنین بعضی از دانشگاه‌ها ممکن است پذیرش دانشجویان را به شرط شرکت در آزمون‌های خاص و ارائه مقاله‌های علمی معتبر نهایی کنند. اگر بخواهید برای این مقطع بورسیه یا فاند دریافت کنید نیز اهمیت سابقه تحقیقاتی و معدل بالا بیشتر خواهد بود.

حال که می‌دانید اپلای چیست و چه مراحل و نکاتی دارد می‌توانید اپلای تحصیلی را در نهایت دقت و اطمینان انجام دهید و با گرفتن پذیرش، آینده تحصیلی و شغلی خود را در دانشگاه‌های بین‌المللی و کشور‌های خارجی بسازید.