Cod و Coi در زبان فرانسه دو نوع متمم اسمی هستند که به ترتیب به مفعول مستقیم و غیرمستقیم اشاره دارند. COD یا Complément d’Objet Direct مفعولی است که بدون واسطه فعل را تکمیل میکند، درحالیکه COI یا Complément d’Objet Indirect با واسطهی یک حرف اضافه به فعل متصل میشود. درک تفاوت این دو نقش اساسی در ساختار جمله در زبان فرانسه و استفاده صحیح از ضمایر مفعولی در زبان فرانسه دارد.

برای یادگیری Cod و Coi در زبان فرانسه، ابتدا باید ساختار جمله را تحلیل کنیم و مفعولها را در آن تشخیص دهیم. سپس با تمرینهای متنوع، مانند جایگزینی مفعولها با ضمایر و تغییر ساختار جمله، میتوان این مفاهیم را درک و در مکالمه به کار برد. استفاده از مثالهای واقعی، تمرینهای هدفمند و جملات روزمره در فرآیند یادگیری، به فهم بهتر این مکملهای اسمی کمک میکند. در این مطلب از «مجله فرادرس»، با رویکردی گامبهگام، این مفاهیم را توضیح میدهیم و روشهای موثر برای یادگیری و آموزش آنها را ارائه خواهیم کرد.
COD و COI در زبان فرانسه
Cod و Coi در زبان فرانسه دو نوع متمم اسمی هستند که به ترتیب نقش مفعول مستقیم و غیرمستقیم را در جمله ایفا میکنند. COD یا Complément d’Objet Direct مفعولی است که بدون واسطه به فعل متصل میشود، درحالیکه COI یا Complément d’Objet Indirect به کمک یک حرف اضافه (مانند à یا de) با فعل ارتباط میگیرد. شناخت این دو مفهوم برای ساخت جملات صحیح، استفاده درست از ضمایر مفعولی و درک بهتر ساختار زبان فرانسه ضروری است.
نکات مهم درباره Cod و Coi در زبان فرانسه را در ادامه فهرست کردهایم.
- COD بدون واسطه به فعل متصل میشود، مانند: Je vois le chat. به معنی من گربه را میبینم.
- COI نیاز به حرف اضافه دارد، مانند Je parle à mon ami. به معنی من با دوستم صحبت میکنم.
- ضمایر مفعولی برای COD و COI متفاوت هستند. (مانند le / la / les برای COD و lui / leur برای COI).
- در جملات مجهول در زبان فرانسه، فقط COD باقی میماند و COI حذف میشود.
- جایگاه COD و COI معمولاً قبل از فعل صرفشده در فرانسه است، مگر در جملات امری مثبت.
در فیلم «آموزش گرامر زبان فرانسه بخش یکم فرادرس» به مباحث اولیه گرامر زبان فرانسه پرداختهایم. شما بعد از دیدن این فیلم آموزشی راحتتر میتوانید از Cod و Coi در زبان فرانسه استفاده کنید. در ادامه لینک این فیلم آموزشی را مشاهده میکنید.
COD و COI در زبان فرانسه را چگونه با فرادرس یاد بگیریم؟

یادگیری COD (مفعول مستقیم) و COI (مفعول غیرمستقیم) در زبان فرانسه یکی از مهمترین مباحث گرامری است که به شما کمک میکند جملات روانتر و دقیقتری بسازید. در فرادرس، شما میتوانید این مفاهیم را از پایه تا پیشرفته، به روشهای ساده و کاربردی یاد بگیرید.
یادگیری انواع ضمایر به یادگیری COD و COI کمک زیادی میکند به همین دلیل پیشنهاد میکنیم فیلم آموزشی زیر را در فرادرس مشاهده کنید. لینک این فیلم آموزشی در ادامه آمده است.
COD و COI
پیش از بررسی ضمایر مفعولی شخصی، لازم است ابتدا با مفاهیم COD (مفعول مستقیم) و COI (مفعول غیرمستقیم) آشنا شویم. درک این دو مفهوم به شما کمک میکند تا نحوه عملکرد ضمایر مفعولی را بهتر متوجه شوید.
هرچه گرامر را عمیقتر یاد گرفته باشید، استفاده از Cod و Coi در زبان فرانسه راحتتر است. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم فیلم «آموزش زبان فرانسه سطح A2 بخش دوم فرادرس» را که لینک آن در ادامه آمده است تماشا کنید.
COD چیست؟
در دستور زبان فرانسه، COD یا Complément d’Objet Direct به مفعولی گفته میشود که مستقیماً بعد از فعل میآید و بدون واسطه و حرف اضافه، عمل فعل را دریافت میکند. این مفعول میتواند یک شخص، حیوان یا شیء باشد.
مثالهای زیر به درک بهتر COD کمک میکند.
Il embrasse sa femme.
او همسرش را میبوسد.
(«sa femme» مفعول مستقیم فعل embrasser است.)
Je mange une pomme.
من یک سیب میخورم.
(«une pomme» مفعول مستقیم فعل manger است.)
اما بیایید بررسی کنیم که چگونه COD را تشخیص دهیم. برای تشخیص COD، کافی است بعد از فعل سؤال «چه کسی؟» (qui) یا «چه چیزی؟» (quoi) بپرسید. مثالهای زیر به شما کمک میکند این موضوع را درک کنید.
Tu as vu qui? J’ai vu ton professeur d’anglais.
تو چه کسی را دیدی؟ معلم انگلیسیات را دیدم.
Il a acheté quoi? Il a acheté un nouvel appartement.
او چه چیزی خرید؟ یک آپارتمان جدید خرید.
COI چیست؟
COI یا Complément d’Objet Indirect نیز مفعول فعل است، اما برخلاف COD، با یک حرف اضافه (مانند à, de, avec, pour, contre…) به فعل متصل میشود.
مثالهای زیر به درک بهتر COI کمک میکند.
Je téléphone à ma fille.
من به دخترم تلفن میزنم.
(«ma fille» مفعول غیرمستقیم فعل téléphoner است.)
Ce film parle de l’histoire de la France au XIXe siècle.
این فیلم دربارهی تاریخ فرانسه در قرن نوزدهم است.
(«l’histoire de la France» مفعول غیرمستقیم فعل parler است.)
اما چگونه COI را تشخیص دهیم. برای تشخیص COI، باید پس از فعل سؤالهای «به چه کسی؟» (à qui)، «به چه چیزی؟» (à quoi)، «از چه کسی؟» (de qui)، «از چه چیزی؟» (de quoi) را بپرسید. در جملههای زیر این روش را مشاهده میکنید.
Tu penses à qui? Je pense à mon fils.
تو به چه کسی فکر میکنی؟ به پسرم فکر میکنم.
Elle s’intéresse à quoi? Elle s’intéresse à la biologie.
او به چه چیزی علاقه دارد؟ به زیستشناسی علاقه دارد.
ضمایر مفعولی COD و COI
در زبان فرانسه، ضمایر مفعولی جایگزین اسم یا گروه اسمی میشوند تا از تکرار کلمات در جمله جلوگیری کنند. برای مثال ابتدا جمله زیر را ببینید.
Tu as bu ton thé? Oui, j’ai bu mon thé.
تو چایت را نوشیدی؟ بله، چایم را نوشیدم.
برای جلوگیری از تکرار «thé»، آن را با یک ضمیر مفعولی جایگزین میکنیم که همیشه قبل از فعل صرفشده قرار میگیرد. در جمله زیر این کار را کردهایم.
Tu as bu ton thé? Oui, je l’ai bu.
بله، آن را نوشیدم.
ضمایر مفعولی مستقیم (COD) جایگزین مفعول مستقیم (COD) میشوند و ضمایر مفعولی غیرمستقیم (COI) جای مفعول غیرمستقیم (COI) را میگیرند. در ادامه، این دو دسته را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.
ضمایر مفعولی مستقیم COD
ضمایر COD همراه با افعالی که بدون حرف اضافه استفاده میشوند بهکار میروند و میتوانند جایگزین یک شخص، حیوان یا شیء شوند. ضمایر COD در زبان فرانسه را در جدول زیر فهرست کردهایم.
ضمایر COD در زبان فرانسه | |
nous | me |
vous | te |
les | le/la/l’ |
نکات مهم را درباره این ضمایر ابتدا ببینید.
- le: جایگزین اسم مفرد مذکر
- la: جایگزین اسم مفرد مونث
- les: جایگزین اسم جمع
- اگر بعد از ضمیر، کلمهای با حرف صدادار در زبان فرانسه یا «h» بیاید، «le» یا «la» به «l’» تبدیل میشود.
مثالهای زیر به درک بهتر COD کمک میکند.
Elle a croisé Denver en France.→ Elle l’a croisé en France.
او با «دنور» در فرانسه ملاقات کرد. او را در فرانسه ملاقات کرد.
(Denver یک اسم مفرد مذکر است، بنابراین آن را با «l’» جایگزین کردیم.)
J’ai rangé les vêtements. Je les ai rangés.
من لباسها را مرتب کردم. مرتبشان کردم.
les vêtements یک اسم جمع است، بنابراین آن را با «les» جایگزین کردیم.
نکته: ضمیر مفعولی همیشه قبل از فعل صرفشده قرار میگیرد.
ضمایر مفعولی غیرمستقیم COI
ضمایر COI با افعالی که نیاز به حرف اضافه دارند (مانند à یا de) استفاده میشوند و معمولاً جایگزین افراد یا حیوانات میشوند. ضمایر COI در زبان فرانسه را در جدول زیر فهرست کردهایم.
ضمایر COI در زبان فرانسه | |
nous | me |
vous | te |
leur | lui |
نکات مهم را درباره این ضمایر در ادامه ببینید.
- lui: جایگزین یک اسم مفرد (شخص یا حیوان)
- leur: جایگزین یک اسم جمع (چند نفر یا چند حیوان)
مثالهای زیر برای درک بهتر ضمایر مفعولی COI به ما کمک میکند.
J’ai téléphoné au dentiste. Je lui ai téléphoné.
به دندانپزشک تلفن کردم. به او تلفن کردم.
(au dentiste مفرد است، پس آن را با «lui» جایگزین کردیم.)
Il a offert un bouquet de fleurs à ses parents. Il leur a offert un bouquet de fleurs.
او دسته گلی به پدر و مادرش داد. او دسته گلی به آنها داد.
(à ses parents جمع است، بنابراین از «leur» استفاده کردیم.)
نکته: ضمایر COI فقط برای افراد و حیوانات استفاده میشوند و نمیتوانند جایگزین اشیا شوند.

نکات مهم درباره COI و COD
اگر مفعول غیرمستقیم COI به یک شیء اشاره کند، باید از ضمایر «y» یا «en» استفاده کنیم. اگر مفعول غیرمستقیم با «à» + اسم غیر جاندار باشد، از «y» استفاده میکنیم.
در جمله زیر این کاربرد را مشاهده میکنید.
Tu vas assister à la conférence? Tu vas y assister?
تو در کنفرانس شرکت خواهی کرد؟ در آن شرکت خواهی کرد؟
اگر مفعول غیرمستقیم با de + اسم غیر جاندار باشد، از ضمیر en استفاده میکنیم. نمونه این استفاده را در جمله زیر مشاهده میکنید.
Tu te souviens des vacances en Corse? Tu t’en souviens?
آیا تعطیلات در «کُرس» را به یاد داری؟ آیا آن را به یاد داری؟

۷ فعل پرکاربرد که همیشه با «à» و یک شخص میآیند و نیاز به COI دارند را هم نباید فراموش کنیم. این افعال همیشه به یک شخص ارجاع دارند و باید از ضمایر مفعولی غیرمستقیم (COI) مانند «lui» و «leur» برای جایگزینی اسم استفاده کرد. این فعلها را به همراه معادل فارسی در جدول زیر مشاهده خواهید کرد.
۷ فعل پرکاربرد که نیاز به COI دارند | |
ترجمه فارسی | فعل به فرانسه |
تلفن زدن به | téléphoner à |
صحبت کردن با | parler à |
شبیه بودن به | ressembler à |
نوشتن به | écrire à |
دروغ گفتن به | mentir à |
پاسخ دادن به | répondre à |
درخواست کردن از | demander à |
با یادگیری این نکات، میتوانید بهدرستی از ضمایر مفعولی COD و COI در مکالمات و نوشتار خود استفاده کنید.
چگونه COD و COI را با ضمیر جایگزین کنیم
حالا که با همهچیز آشنا شدیم، بیایید روش جایگزینی COD و COI با ضمیر را بررسی کنیم. ابتدا جمله زیر را ببینید.
Je caresse mon chat.
من گربهام را نوازش میکنم.
اولین سوال این است که آیا «mon chat» یک COD است یا COI؟ بین فعل و مفعول هیچ حرف اضافهای وجود ندارد، پس «mon chat» یک COD است. حالا باید جنس و تعداد اسم را تشخیص دهیم. «chat» یک اسم مذکر مفرد است، پس ضمیر مناسب «le» است. در نهایت، ضمیر باید قبل از فعل قرار گیرد. در نهایت جمله زیر را مینویسیم.
Je le caresse.
من آن را نوازش میکنم.
مثال دوم را ابتدا ببینید.
Marco a écrit à ses enfants.
مارکو به فرزندانش نوشت.
در این جمله، «ses enfants» یک COI است، زیرا با حرف اضافه «à» به فعل متصل شده است. همچنین، «ses enfants» یک اسم جمع است، بنابراین باید از ضمیر «leur» استفاده کنیم. ضمیر باید قبل از فعل قرار گیرد. در نهایت به جمله زیر میرسیم.
Marco leur a écrit.
«مارکو» به آنها نوشت.
اشتباهات رایج درباره COI و COD
در زبان فرانسه، انتخاب صحیح بین مفعول مستقیم (COD) و مفعول غیرمستقیم (COI) یکی از چالشهای رایج برای زبانآموزان است. اشتباه در استفاده از این ضمایر میتواند باعث جملات نادرست شود. به عنوان مثال جملههای زیر را ببینید.
Je le parle.
شکل غلط
Je lui parle.
شکل درست
Tu la téléphones.
شکل غلط
Tu lui téléphones.
شکل درست
در جملهی اول، فعل parler (صحبت کردن) بهطور طبیعی با یک مفعول غیرمستقیم همراه میشود، بنابراین باید از lui بهجای le استفاده کرد. در جملهی دوم، فعل téléphoner (تلفن زدن) نیز به یک مفعول غیرمستقیم نیاز دارد، پس «lui téléphones» درست است، نه «la téléphones». در فهرست زیر یاد میگیریم که چگونه از این اشتباهات جلوگیری کنیم.
- افعال را از نظر نیاز به مفعول مستقیم یا غیرمستقیم بررسی کنید. برخی افعال همیشه با COI میآیند (مانند parler à و téléphoner à).
- اگر مفعول بدون واسطه پس از فعل میآید، از COD استفاده کنید (Je vois le chat → Je le vois).
- اگر بین فعل و مفعول، حرف اضافهای مانند à یا de وجود دارد، از COI استفاده کنید (Je parle à mon ami → Je lui parle).
- تمرین با جملات روزمره و بررسی کاربرد ضمایر مفعولی در مکالمات واقعی، به درک بهتر این تفاوت کمک میکند.
با رعایت این نکات، میتوانید از اشتباهات رایج جلوگیری کرده و جملات خود را دقیقتر و طبیعیتر بیان کنید. با توجه به اهمیت تفاوتهای گرامری در زبان فرانسه، پیشنهاد میکنیم مطلب «تفاوت le و la در فرانسه» را در «مجله فرادرس» برای درک بهتر استفاده صحیح از حرف تعریف «le» برای اسامی مذکر و حرف تعریف «la» برای اسامی مونث مطالعه کنید.
یادگیری زبان فرانسه با فیلم های آموزشی فرادرس
کتابهای یادگیری گرامر زبان فرانسه منبع بسیار خوبی برای یادگیری گرامر و ساختارCOI و COD در فرانسه هستند. ما در فرادرس مجموعه کاملی از فیلمهای آموزشی بر اساس کتابهای استاندارد یادگیری زبان فرانسه مانند Taxi، سوربن و… فراهم کردهایم که در ادامه لینک تعدادی از آنها را مشاهده میکنید.

تمرین Cod و Coi در زبان فرانسه
با هدف تقویت مهارت شما در بیان «Cod و Coi در زبان فرانسه»، تمرینهای زیر طراحی شده است. با دقت به سوالات پاسخ دهید و سعی کنید از گرامری که آموختهاید استفاده کنید. برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «Cod و Coi در زبان فرانسه»، میتوانید از تمرینی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این تمرین شامل ۱۰ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسشها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، میتوانید نتیجه عملکردتان را مشاهده کنید و جوابهای درست را ببینید.
تمرین اول
گزینه صحیح را انتخاب کنید.
1. Dans la phrase “Marie achète les fleurs pour sa mère.”, quel est le complément d’objet direct (COD)?
2. Quel pronom remplace “le livre” dans la phrase suivante? “Paul lit le livre.”
3. Quel est le complément d’objet indirect (COI) dans cette phrase? “Elle parle à son ami.”
4. Quelle phrase est correcte?
Je le vois tous les jours.
Je vois le tous les jours.
Le je vois tous les jours.
Je tous les jours le vois.
5. Complétez avec le pronom correct : “Nous écrivons à notre professeur.”
6. Quelle est la bonne transformation de la phrase “J’adore ma sœur.” avec un pronom?
7. Quel est le complément d’objet direct (COD) dans la phrase suivante? “Il regarde la télévision.”
8. Quel pronom remplace “ses amis” dans cette phrase? “Elle invite ses amis ce soir.”
9. Complétez avec le bon pronom : “Ils donnent un cadeau à Paul.”
Ils lui donnent un cadeau.
Ils donnent lui un cadeau.
10. Quelle phrase est correcte?
Tu leur téléphones demain?
Tu les téléphones demain?
Tu l’as téléphoné demain?
Tu y téléphones demain?
تمرین دوم
جای خالی را با واژه مناسب پر کنید.
Q1: Elle aime beaucoup son frère. Elle _____aime beaucoup.
Réponse: Elle aime beaucoup son frère. Elle l’aime beaucoup.
Q2: Je téléphone à ma tante. Je _____téléphone.
Réponse: Je téléphone à ma tante. Je lui téléphone.
Q3: Nous regardons le film ce soir. Nous _____egardons ce soir.
Réponse: Nous regardons le film ce soir. Nous le regardons ce soir.
Q4: Ils envoient une lettre à leurs parents. Ils _____envoient une lettre.
Réponse: Ils envoient une lettre à leurs parents. Ils leur envoient une lettre.
Q5: Tu comprends ces exercices? Tu _____comprends ?
Réponse: Tu comprends ces exercices? Tu les comprends?
Q6: Je parle à mes collègues de travail. Je _____parle.
Réponse: Je parle à mes collègues de travail. Je leur parle.
Q7: Marie adore son chien. Marie _____adore.
Réponse: Marie adore son chien. Marie l’adore.
Q8: Nous prêtons notre voiture à nos amis. Nous _____prêtons notre voiture.
Réponse: Nous prêtons notre voiture à nos amis. Nous leur prêtons notre voiture.
Q9: Il achète ces chaussures. Il _____achète.
Réponse: Il achète ces chaussures. Il les achète.
Q10: Elle répond aux étudiants. Elle _____répond.
Réponse: Elle répond aux étudiants. Elle leur répond.
جمعبندی
در این مطلب از «مجله فرادرس»، بهطور کامل مفعول مستقیم (COD) و مفعول غیرمستقیم (COI) در زبان فرانسه را بررسی کردیم. در این مسیر توضیح دادیم که COD بدون حرف اضافه و COI همراه با حرف اضافه (مانند à یا de) در جمله ظاهر میشود. یاد گرفتیم که چگونه برای جلوگیری از تکرار اسمها، این مفعولها را با ضمایر مفعولی شخصی جایگزین کنیم. با استفاده از جملات نمونه، نحوه جایگزینی و جایگاه صحیح ضمایر را در جمله یاد گرفتیم. برخی از خطاهای متداول در استفاده از COD و COI را بررسی کرده و روشهای جلوگیری از آنها را توضیح دادیم. و در نهایت با سوالات تستی و جای خالی، فرصت تمرین و تثبیت این قواعد را فراهم کردیم.
source