عبارت فعلی در دستور زبان فارسی مجموعه‌ای از تکواژهای آزاد و وابسته، به علاوه فعلی ساده است که کل این مجموعه، معنای انجام یک کار واحد را می‌دهد. برای مثال، فعل جمله «سارا جشنی برپا کرد.» یعنی «بر پا کرد»، را از مصدر «برپا کردن» ساخته‌ایم که عبارتی فعلی است. در این مطلب از مجله فرادرس یاد می‌گیریم عبارت فعلی چیست و چند نمونه از آن را بررسی می‌کنیم. همچنین تفاوت آن با متمم را توضیح می‌دهیم و لیستی از عبارت های فعلی فارسی معرفی می‌کنیم. در پایان مطلب نیز پرسش‌هایی چهارگزینه‌ای طرح کرده‌ایم که با استفاده از آن، میزان یادگیری خود را بسنجید.
عبارت فعلی چیست؟
عبارت فعلی نوعی فعل است که از مجموعه‌ای از تکواژهای آزاد و وابسته به علاوه بن افعال تشکیل شده است و کل این اجزاء، معنای انجام یک کار را منتقل می‌کنند. برای مثال، عبارت فعلی موجود در جمله «استاد از کوره در رفت.» یعنی «از کوره در رفت»، عبارت فعلی است و اجزای آن «از (تکواژ وابسته) + کوره (تکواژ آزاد) + در (تکواژ وابسته) + رفت (بن فعل)» هستند که مجموع آن‌ها، معنای «عصبانی شدن» را بیان می‌کنند.
در ادامه مطلب، نمونه‌های بیشتری از عبارت فعلی را بررسی می‌کنیم و با ویژگی‌های این فعل آشنا می‌شویم. پیش از آن با تماشای فیلم آموزش ادبیات فارسی پایه نهم فرادرس می‌توانید مبحث عبارت فعلی را یاد بگیرید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
مثال عبارت فعلی
چند نمونه عبارت فعلی فارسی را در جدول زیر و در جمله‌های مختلف آوردهایم تا با این نوع فعل، بیشتر آشنا شوید.
| جمله | معنای عبارت فعلی |
| او ما را زیر نظر گرفته بود. | دیدن |
| در این نمایشگاه، بخشی از تاریخ معاصر را به تصویر کشیده‌اند. | رسم کردن |
| می‌دانم که او نمره خوبی را به دست می‌آورد. | کسب کردن |
| آن کودک به زمین خورد. | افتادن |
| شاید شما ما را از خاطر ببرید. | فراموش کردن |
| ساعت پنج صبح به راه افتادیم. | حرکت کردن |
نکته: بیشتر عبارت های فعلی دارای معنای کنایی هستند یعنی معنای اصلی آن‌ها معنای ظاهری آن‌ها نیست بلکه معنای دورتری است. معمولاً هر کنایه یک عبارت فعلی است. برای مثال اگر بخواهیم بدانیم که از پای در آمدن چه نوع فعلی است، با توجه به کنایی بودن معنای آن، پی می‌بریم که عبارت فعلی است. جدول زیر را مشاهده کنید.
| مصدر عبارت فعلی | معنای کنایی |
| از هم پاشیدن | نابود کردن |
| به جان خریدن | پذیرفتن خطر |
| به رشته تحریر درآوردن | نوشتن |
| دل به دریا زدن | خطر کردن |
| به آب و آتش زدن | هرکاری را انجام دادن |
| از پا نشستن | ناامید شدن |
نکته: اگر در ساختار یک فعل، علاوه بر بن فعل فقط تکواژهای وابسته وجود داشته باشند، فعلی پیشوندی خواهیم داشت. اگر هم آن جزء اضافه، فقط تکواژ معنادار (آزاد) باشد، فعل ما مرکب است.
حالا که یاد گرفتیم عبارت فعلی چیست و مثال‌هایی از آن را مشاهده کردیم، در ادامه به بررسی ساختمان این فعل و نمونه‌های بیشتری از آن می‌پردازیم.
ساختمان عبارت فعلی
عبارت فعلی حداقل از سه جزء تشکیل می‌شود. یک جزء، حتماً فعلی ساده است که آن را از بن فعل می‌سازیم. دو جزء دیگر نیز معمولاً یک تکواژ وابسته و یک تکواژ آزاد هستند. منظور از وابسته یا آزاد بودن تکواژ‌ها نیز این است که اگر آن تکواژ، به‌تنهایی دارای معنای کامل و کاربرد مستقل باشد، تکواژی آزاد محسوب می‌شود اما اگر به‌تنهایی کاربردی نداشته باشد و فقط با اضافه‌شدن به واژه‌ها و تکواژهای دیگر، معناسازی کند، تکواژی وابسته است.
حداقل یک تکواژ وابسته + حداقل یک تکواژ آزاد + فعل ساده
بخش غیر صرفی (تکواژهای آزاد و وابسته) + بخش صرفی (فعل)
نکته: ترتیب قرارگیری تکواژ وابسته و تکواژ آزاد موجود در ساختمان عبارت فعلی، اهمیتی ندارد و فقط وجود این اجزاء پیش از بخش صرفی فعل است که دارای اهمیت است. تکواژهای وابسته موجود در این افعال نیز، معمولاً حروف اضافه‌ای مانند «از، به، در، بر و…» هستند.
مثال ساختمان عبارت فعلی
در جدول زیر، چند عبارت فعلی را آوردهایم و ساختمان آن‌ها را تجزیه کرده‌ایم.
| عبارت فعلی | تجزیه ساختمان |
| حسنک را بر دار کردند. | بر (وابسته) + دار (آزاد) + کردند (فعل ساده: کرد + -َند) |
| مدیران سازمان، هربار کنترل اوضاع را به دست می‌گرفتند. | به (وابسته) + دست (آزاد) + می‌گرفتند (فعل ساده: می + گرفت + -َند) |
| تو هم دست به کار شو. | دست (آزاد) + به (وابسته) + کار (آزاد) + شو (فعل ساده) |
| بهتر است این نکته را به خاطر سپرده باشید. | به (وابسته) + خاطر (آزاد) + سپرده باشید (فعل ساده: سپرد + ـه + باشید (فعل کمکی)) |
| به من برنخورد. | به (وابسته) + من (آزاد) + بر (وابسته) + فعل ساده (نـ + خورد) |
نکته: همانطور که در جدول بالا مشاهده کردید، پیشوندهای تصریفی و افعال کمکی تأثیری در ساختمان فعل ندارند. پیشوندهای تصریفی فعل یعنی «می، بـ و نـ»، فقط فعل را در حالت‌های مختلف صرف می‌کنند. افعال کمکی نیز، فعل‌هایی هستند که برای صرف فعل در زمان‌های مختلف در ساختار برخی از فعل‌ها مانند فعل چهارم در جدول بالا (به خاطر سپرده باشید) وجود دارند.
لیست عبارت های فعلی
در جدول زیر، مصدر برخی از پرکاربردترین عبارت‌های فعلی را آوردهایم و معنای آن‌ها را نیز قرار داده‌ایم.
| مصدر عبارات فعلی | معنا |
| به وجود آمدن | ایجاد شدن |
| به شمار آوردن | محسوب کردن |
| به نظم آوردن | سرودن |
| از قلم انداختن | فراموش کردن |
| به زندان افتادن | زندانی شدن |
| دست به دعا برداشتن | دعا کردن |
| به رگبار بستن | کشتن |
| بر هم خوردن | نابود شدن |
| به خاطر سپردن | حفظ کردن |
| تحت تأثیر قرار دادن | تأثیر گذاشتن |
| به دل گرفتن | ناراحت شدن |
| در پوست نگنجیدن | خوشحال بودن |
در ادامه مطلب، نکته‌های تشخیص این فعل و تفاوت آن با متمم را توضیح می‌دهیم.
یادگیری افعال فارسی با فرادرس
تا اینجا یاد گرفتیم عبارت فعلی چیست و مثال‌هایی از آن را با هم بررسی کردیم. فعل در زبان فارسی مهم‌ترین جزء جمله محسوب می‌شود و دارای دسته‌بندی‌ها و انواع بسیار زیادی است. هرکدام از انواع فعل نیز دارای قواعد مخصوص به خود هستند. برای یادگیری و تشخیص انواع فعل، باید همه آن‌ها را به‌خوبی یاد گرفته باشیم. به همین دلیل نیز در این بخش، برخی از فیلم‌های آموزشی فرادرس را آوردهایم که در یادگیری انواع فعل و قواعد آن‌ها، مفید هستند.
همچنین برای یادگیری همه فعل‌های فارسی و کل مباحث درس ادبیات در دوره متوسطه، می‌توانید از مجموعه آموزش‌های زیر استفاده کنید.
نکته های عبارت فعلی
حالا که یاد گرفتیم عبارت فعلی چیست و نمونه‌های آن را بررسی کردیم، در این بخش، نکته‌های مربوط به شناسایی آن‌ها را توضیح می‌دهیم. دو نکته درباره عبارت های فعلی فارسی وجود دارد که برای تشخیص این نوع فعل باید آن‌ها را یاد گرفته باشیم. این دو نکته را در فهرست زیر آوردهایم و در ادامه مطلب هر دو را با مثال توضیح می‌دهیم.
- حذف حروف اضافه از ساختار عبارت فعلی
- وجود فاصله بین اجزای عبارت فعلی
پیش از بررسی این دو نکته می‌توانید با تماشای فیلم آموزش رایگان فعل فارسی در فرادرس، قواعد عبارت فعلی و دیگر فعل‌های فارسی را یاد بگیرید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
حذف حروف اضافه
ممکن است در بعضی از جمله‌ها، تکواژ وابسته یا همان «حرف اضافه»، از ساختار عبارت فعلی حذف شود. در این صورت می‌توانیم آن فعل را یا فعلی مرکب یا عبارت فعلی بدانیم. نمونه‌هایی از این موضوع را در ادامه مشاهده می‌کنید.
مثال ۱
فعل جمله زیر، در واقع عبارت فعلی «به سر آمد» است که تکواژ وابسته «به» را از آن حذف کرده‌ایم اما همچنان همان معنای «به انتها رسیدن» را منتقل می‌کند.
مثال ۲
حالت کامل فعل جمله زیر نیز، «به هدر رفت» است و عبارتی فعلی محسوب می‌شود.
در آن جشن، این همه غذا هدر رفت.
فاصله بین اجزای عبارت فعلی
ممکن است در اشعار یا متون ادبی، بین اجزای مختلف عبارت فعلی فاصله بیفتد. در این صورت، تشخیص فعل جمله و نوع آن سخت می‌شود. با تبدیل شعر یا نثر ادبی به حالت دستور زبان معیار، تشخیص نوع فعل نیز آسان می‌شود. این موضوع را در دو مثال ادامه مطلب، بررسی کرده‌ایم.
مثال ۱
در مصراع اول بیت زیر، بخش صرفی عبارت فعلی، قبل از تکواژهای وابسته و آزاد آن قرار دارد.
یکی را نیاید سر اندر به خواب
از آواز مستان و چنگ و رباب
| بازنویسی به زبان معیار | عبارت فعلی |
| سر یکی اندر به خواب نیاید. | سر اندر به خواب نیاید از مصدر «سر به خواب آمدن» |
مثال ۲
در مصراع اول بیت زیر، جای اجزای عبارت فعلی، با هم عوض شده است.
کسی بازنشناخت از پای دست
تو گفتی زمین دست ایشان ببست
(فردوسی)
| بازنویسی به زبان معیار | عبارت فعلی |
| کسی دست از پای نشناخت | دست از پای نشناخت از مصدر «دست از پا نشناختن» |
تا اینجا یاد گرفتیم عبارت فعلی چیست و برای تشخیص آن باید چه نکاتی را رعایت کنیم. در ادامه مطلب، تفاوت این فعل با متمم را توضیح داده‌ایم.
تفاوت عبارت فعلی و متمم
متمم یکی از نقش‌های دستوری است که در بعضی جمله‌های فارسی، همراه با حرف اضافه و قبل از فعل، می‌آید و ابهامی را از فعل جمله، رفع می‌کند. برای مثال، «مدرسه» در جمله «دیروز ساعت هفت به مدرسه رسیدیم.»، متممی است که پیش از فعل و با حرف اضافه «به» آمده است. ازآنجایی‌که متمم، اسمی است که قبل از فعل قرار می‌گیرد و همیشه همراه با یک حرف اضافه است، امکان اشتباه گرفتن آن با عبارت فعلی وجود دارد. تفاوت عبارت فعلی و متمم در این است که حرف اضافه و تکواژ آزاد در جمله دارای عبارت فعلی، بخشی از فعل جمله هستند و نقش دستوری جدایی نمی‌پذیرند. مثال‌های زیر را مشاهده کنید تا این موضوع را بهتر درک کنید.
برای یادگیری نقش متمم، می‌توانید فیلم آموزش ادبیات فارسی پایه هفتم فرادرس را تماشا کنید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
جدول مقایسه عبارت فعلی و متمم
تفاوت متمم با عبارت های فعلی را در جدول زیر، توضیح داده‌ایم. برای یادگیری متمم می‌توانید فیلم آموزش رایگان متمم فارسی در فرادرس را تماشا کنید.
| عبارت فعلی | متمم |
| نهاد + بقیه اجزای گزاره + فعل (تکواژ وابسته و تکواژ آزاد و فعل ساده) | نهاد + حرف اضافه (تکواژ وابسته) + متمم (تکواژ آزاد) + فعل |
| تکواژهای آزاد و وابسته + فعل= نشان‌دهنده انجام یک کار | فعل به‌تنهایی= نشان‌دهنده انجام یک کار |
| او (فاعل) همه مطالب درسی را (مفعول) به ذهن سپرد (فعل). | او (فاعل) به (حرف اضافه) دشمن (متمم) تاخت (فعل). |
نکته: برای تشخیص عبارت فعلی از نقش متمم باید بررسی کنید که آیا مجموع تکواژهای وابسته، آزاد و فعل جمله، معنای انجام یک کار واحد را بیان می‌کنند یا خیر. اگر همه این اجزا، بر انجام یک کار دلالت کنند، عبارت فعلی هستند. در جدول زیر، مصدر چند فعل پرکاربرد گذرا به متمم را همراه با حرف اضافه مخصوص آن‌ها آوردهایم.
| مصدر برخی از فعل‌های گذرا به متمم | جمله |
| گذشتن (از) | اولیای دم مقتول از قاتل گذشتند. |
| بخشیدن (به) | همه اموال خود را به خیریه بخشیده بودند. |
| جنگیدن (با) | جوانان میهن با دشمن بعثی می‌جنگیدند. |
| فروختن (به) | این گوشی را به خواهرم می‌فروشم. |
| خریدن (از) | کتاب طراحی را از کتابفروشی مرکز شهر خریدم. |
| آمیختن (با) | او آدر را با آب آمیخت. |
| ترسیدن (از) | دانش‌آموزان از معلم خود می‌ترسیدند. |
مثال ۱
در جمله زیر، کل عبارت «از پای در آوردند» از مصدر «از پا در آوردن» معنای «شکست دادن» را منتقل می‌کنند پس کل این عبارت، فعل جمله و از نوع عبارت فعلی است.
آن‌ها دشمن را از پای در آوردند.
| اجزای جمله | آن‌ها: فاعل |
| دشمن: مفعول | |
| از پای در آوردند: فعل (عبارت فعلی) |
مثال ۲
در مثال زیر، مجموع تکواژهای آزاد و وابسته به‌علاوه فعل، یعنی «به آن‌ها یاد داد» معنای انجام کاری را نمی‌دهد بلکه فقط بخش آخر آن یعنی «یاد داد» معنای انجام کاری را بیان می‌کند. بنابراین این فعل، عبارت فعلی نیست بلکه گذرا به متمم است.
معلم، مبحث منادا در جمله را به آن‌ها یاد داد.
| اجزای جمله | معلم: فاعل |
| مبحث منادا در جمله: مفعول | |
| آن‌ها: متمم | |
| یاد داد: فعل (فعل مرکب گذرا به متمم) |
در مطلب زیر از مجله فرادرس، نقش دستوری متمم را به‌طور کامل و با مثال‌های متنوع توضیح داده‌ایم و انواع آن را نیز بررسی کرده‌ایم.
نمونه سؤال عبارت های فعلی
حالا که یاد گرفتیم عبارت فعلی چیست و نمونه‌های آن در زبان فارسی را یاد گرفتیم، می‌توانید در آزمون زیر شرکت کنید. برای انجام این آزمون چهارگزینه‌ای که نوعی تمرین است، کافی است گزینه درست موردنظر خود در هر پرسش را انتخاب کرده و روی آن کلیک کنید. سپس روی گزینه «مشاهده جواب» بزنید تا پاسخ درست را مشاهده کنید. برای دسترسی به پاسخ‌های تشریحی برخی از سؤال‌ها نیز کافی است همین مراحل را انجام دهید. با ثبت هر یک پاسخ درست، یک امتیاز دریافت می‌کنید و امتیاز نهایی خود را در پایان تمرین یعنی بعد از ثبت جواب همه سؤال‌ها و با کلیک بر گزینه «دریافت جواب آزمون»، مشاهده خواهید کرد.
۱. منظور از عبارت فعلی چیست؟
اگر در یک جمله، بیش از دو فعل وجود داشته باشد، به مجموع این دو فعل، عبارت فعلی می‌گوییم.
اگر در ساختمان یک فعل علاوه بر بخش صرفی، پیشوند یا تکواژی وابسته نیز وجود داشته باشد، آن فعل عبارت فعلی محسوب می‌شود.
عبارت فعلی نوعی از ساختمان فعل است که در آن، مجموع «تکواژی آزاد، تکواژی وابسته و فعلی ساده» معنای انجام یک کار را به خواننده، منتقل می‌کنند.
اگر در ساختار یک فعل، پیش از بخش صرفی، یک تکواژ آزاد (مستقل) نیز وجود داشته باشد، عبارت فعلی خواهد بود.
۲. در کدام گزینه عبارت فعلی وجود دارد؟
تربیت روح و تربیت جسم به یک اندازه دارای اهمیت هستند.
اسفندیار در نهایت در جنگ با رستم به زانو درآمد.
ضحاک در سال‌های بسیار طولانی حکومت خود، به ایرانیان ظلم می‌کرد.
یزگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی بوده است.
«به زانو درآمد» در این جمله، عبارتی فعلی است که آن را از ترکیب «به (تکواژ وابسته) + زانو (تکواژ آزاد) + در (تکواژ وابسته) + آمد (فعل)» ساخته‌ایم و معنای «شکست خوردن» را بیان می‌کند.
۳. در کدام‌یک از گزینه‌های زیر، هیچ فعلی از نوع عبارت فعلی وجود ندارد؟
بیماری که در تخت اول بستری بود، دیروز به هوش آمد.
همه آن‌ها در مراسم بزرگداشت پهلوان تختی به گریه افتادند.
منصور حلاج را به سبب فریاد «اناالحق» بر دار کرده بودند.
دست‌های آسیاب‌بان در گذر زمان، پینه بسته بودند.
فعل‌های موجود در گزینه‌های این سؤال، مصدر، معنا و نوع آن‌ها را در فهرست زیر آوردهایم.
- گزینه اول: بود (فعل ساده از مصدر «بودن») / به هوش آمد (عبارت فعلی از مصدر «به هوش آمدن» و با معنای «هشیار شدن»)
- گزینه دوم: به گریه افتادند (عبارت فعلی از مصدر «به گریه افتادن» و با معنای «گریستن»)
- گزینه سوم: بر دار کرده بودند (عبارت فعلی از مصدر «بر دار کردن» و با معنای «دار زدن (کشتن)»)
- گزینه چهارم: پینه بسته بودند (فعل مرکب از مصدر «پینه بستن»)
۴. کدام گزینه دارای عبارتی فعلی است؟
روزگاری چنین به سر می‌برد
غمش از دل بدین به در می‌برد
(جامی)
زین پیش نبودیم و نبُد هیچ خلل
زین پس چو نباشیم همان خواهد بود
(خیام)
ای باد بی‌آرام ما! با گل بگو پیغام ما
کای گل گریز اندر شکر، چون گشتی از گلشن جدا
(مولانا)
ما صلاح خویشتن در بی‌نوایی دیده‌ایم
هر کسی گو مصلحت بینند کار خویش را
(سعدی)
عبارت های «به سر می‌برد» و «به در می‌برد» در گزینه اول این سؤال، عبارت فعلی هستند.
۵. اجزای جمله زیر را در کدام گزینه درست مشخص کرده‌ایم؟
علی، خواهر و برادر کوچک‌ترش را از سر خود وا می‌کرد.
علی (فاعل) + خواهر و برادر کوچک‌ترش (مفعول) + از (حرف اضافه) + سر خود (متمم) + وا می‌کرد (فعل مرکب)
علی (فاعل) + خواهر و برادر کوچک‌ترش (مفعول) + از سر خود وا می‌کرد (عبارت فعلی)
علی (فاعل) + خواهر و برادر کوچک‌ترش (مفعول) + از (حرف اضافه) + سر خود (متمم) + وا (مسند) + می‌کرد (فعل ساده)
علی (نهاد) + خواهر و برادر کوچک‌ترش (متمم) + از سر خود وا می‌کرد (فعل مرکب)
۶. در کدام‌یک از گزینه‌های زیر، عبارت های فعلی بیشتری وجود دارند؟
همان ساعت به راه افتاد خسرو
برابر گشت با باد سبک‌رو
(فخرالدین اسعد گرگانی)
بریده دست و بدن چاک‌چاک و خالی مشک
ز صدر زین، به زمین خورد آن خلاصه ناس
(ترکی شیرازی)
گر بکشد مهر تو دست از سرم
من سر تسلیم به پیش آورم
(ایرج میرزا)
چه پیش آمد جان را که پس انداخت جهان را
بزن گردن آن را که بگوید که تسلا
(مولانا)
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۷. فعل‌های غیرساده (پیشوندی، مرکب، عبارت فعلی) در کدام گزینه بیش از سایر گزینه‌ها وجود دارند؟
گر سیر نه‌ای از سر هین خوار و زبون منگر
در ماه که از بالا برآید به چَهِ پستی
(مولانا)
چون بلبل مست راه در بستان یافت
روی گل و جام باده را خندان یافت
(خیام)
به تاراج داده همه مرز خویش
نبینم سر مایه ارز خویش
(فردوسی)
عجب رسمی است در دریای بی‌پایان نومیدی
که هرکس دل به دریا کرد، از ساحل برون آید
(صائب تبریزی)
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۸. در کدام گزینه، تجزیه و ترکیب مصراع دوم بیت زیر را درست انجام داده‌ایم؟
اهل تعلیم ادعا کردند
که خدا را به دست آوردند
(ملک الشعرا بهار)
خدا (فاعل) + به دست آوردند (عبارت فعلی)
خدا (مفعول) + به (حرف اضافه) + دست (متمم) + آوردند (فعل)
خدا (مفعول) + به دست آوردند (عبارت فعلی)
خدا (فاعل) + به (حرف اضافه) + دست (متمم) + آوردند (فعل)
۹. نوع فعل‌های موجود در مثال زیر را در کدام گزینه به‌درستی مشخص کرده‌ایم؟
«و خلق به وی حاجتمند باشند و دوستان و برادرانِ بسیار به دست آوَرَد و در دل همگان محبوب بود و به چشم حقارت به وی ننگرند.» (غزالی)
فعل ساده / عبارت فعلی / فعل ساده / عبارت فعلی
فعل ساده / عبارت فعلی / فعل ساده / فعل ساده
فعل ساده / عبارت فعلی / فعل ساده
عبارت فعلی / فعل ساده / عبارت فعلی
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
۱۰. بیت دارای عبارتی فعلی را در کدام گزینه آوردهایم؟
بر آسمان و بر هوا صد ره پدید آید تو را
بر آسمان پران شوی هر صبح‌دم همچون دعا
(مولانا)
بیچاره تن من که ز غم جانْش برآمد
از دست بشد کارش و از پای درآمد
(مسعود سعد سلمان)
گر من از دوست بنالم نفسم صادق نیست
خبر از دوست ندارد که ز خود باخبر است
(سعدی)
حافظ از حشمت پرویز دگر قصه مخوان
که لبش جرعه‌کش خسرو شیرین من است
(حافظ)
مشاهده پاسخ تشریحی برخی از سوالات، نیاز به عضویت در مجله فرادرس و ورود به آن دارد.
جدول خلاصه نکات عبارت های فعلی فارسی
در این مطلب از مجله فرادرس یاد گرفتیم عبارت فعلی چیست و چند نمونه عبارت فعلی فارسی را بررسی کردیم. همچنین نکته‌های شناسایی این فعل و تفاوت آن با متمم را نیز توضیح دادیم. در انتهای مطلب نیز پرسش‌هایی چهارگزینه‌ای قرار دادیم تا با پاسخ دادن به آن‌ها میزان یادگیری خود را ارزیابی کنید و تمرین کنید. خلاصه‌ای از مهم‌ترین نکاتی را که در این مطلب بیان کرده‌ایم، در جدول زیر آوردهایم. البته برای یادگیری کامل مبحث عبارت های فعلی، حتماً کل مطلب را مطالعه کنید.
| ۱. عبارت فعلی | فعلی ساخته‌شده از حداقل یک تکواژ آزاد، یک تکواژ وابسته و یک فعل ساده |
| ۲. ساختار این فعل | بخش غیرصرفی (تکواژ آزاد و تکواژ وابسته) + بخش صرفی (فعل ساده) |
| ۳. نکته‌های عبارت های فعلی | امکان حذف تکواژ وابسته (حرف اضافه) از ساختمان عبارت های فعلی |
| وجود فاصله بین اجزای عبارات فعلی در شعر یا نثرهای ادبی | |
| ۴. تفاوت عبارت فعلی و متمم | متمم: یک نقش دستوری و بدون داشتن نقش در معنای فعل / عبارت فعلی: معنای خود را از همه اجزا می‌گیرد. |
source