بررسی انواع گریس و مقایسه مقاومت حرارتی و نقطه ذوب آن

گریس (grease) یک سیال روان کننده نیمه جامد است که برای کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک ماشین آلات و تجهیزات صنعتی کاربرد دارد. انواع گریس از ترکیب روغن پایه، صابون غلیظ کننده و افزودنی های ویژه، توسط برندهای مختلف تولید می شوند.

انواع گریس

گریس ها به وسیله صابون غلیظ کننده به کار رفته در تولید آن ها و همچنین نسوز یا معمولی بودن، دسته بندی می شوند. این صابون غلیظ کننده، به سیال ویژگی های منحصر به فردی مانند خاصیت ضد آب، پایداری حرارتی بالا و ضد سایش می دهند. در ادامه انواع گریس را بررسی می کنیم:

گریس پایه لیتیوم

گریس پایه لیتیوم یکی از پرکاربرد ترین نوع این سیال است که مقاومت مناسب در برابر حرارت تا ۱۴۰ درجه سانتی گرد دارد و نوعی گریس نسوز با رنگ سفید می باشد. صابون لیتیوم مقاومت مطلوبی در برابر آب، اکسیداسیون و تغییرات مکانیکی داشته و در خودروها، ماشین آلات صنعتی، بلبرینگ ها و یاتاقان ها، استفاده می شود.

نوع دیگر این گریس صنعتی، گریس لیتیوم کمپلکس با رنگ سبز می باشد. صابون لیتیم کمپلکس نوع پیشرفته صابون لیتیوم است که مقاومت حرارتی بالاتر، عمر طولانی تر و مقاومت بهتری در مقابل فشار دارد. از گریس لیتیوم کمپلکس در تجهیزات سنگین، صنایع خودروسازی و تجهیزات تحت دمای بالا استفاده می شود.

گریس پایه کلسیم

گریس پایه کلسیم مقاومت بسیار خوبی در برابر آب داشته اما مقاومت حرارتی آن پایین است (تا ۸۰ درجه سانتی گراد) و نوعی گریس معمولی با رنگ سفید می باشد. به همین دلیل از این سیال در روانکاری تجهیزات دریایی و بلبرینگ های در معرض رطوبت استفاده می شود.

نوع دیگر این گریس صنعتی، گریس کلسیم سولفانات با رنگ زرد یا طلایی است که با گوگرد ترکیب می شود و مقاومت حرارتی آن تا ۱۸۰ درجه سانتی گراد بالا می رود. همچنین این گریس نسوز مقاومت عالی در برابر فشار، رطوبت، خوردگی و زنگ زدگی دارد. از گریس کلسیم سولفانات در صنایع سنگین، ماشین آلات کشاورزی و کاربردهای دریایی در شرایط دمایی بالا، استفاده می شود.

گریس پایه سدیم

گریس پایه سدیم با رنگ سفید، نوعی سیال با پایداری مکانیکی بسیار بالا است که برای بلبرینگ های سرعت بالا کاربرد دارد. مقاومت حرارتی این سیال تا ۱۲۰ درجه سانتی گراد و مقاومت در برابر آب بسیار پایینی دارد. همچنین به دلیل مقاومت حرارتی متوسط، نوعی گریس معمولی نامیده می شود.

گریس پایه آلومینیوم

گریس پایه آلومینیوم نوعی گریس معمولی با رنگ قهوه‌ای روشن است که مقاومت بسیار بالایی در برابر آب و شست و شو دارد. این سیال مقاومت حرارتی متوسط (تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد) داشته و پایداری مکانیکی کمتری نسبت به لیتیوم دارد. از این روغن گریس به دلیل عدم استفاده از مواد سمی، در صنایع غذایی و دارویی استفاده می شود.

نوع دیگر گریس پایه آلومینیوم، گریس آلومینیوم کمپلکس با رنگ سبز است که تا ۱۸۰ درجه سانتی گراد در برابر دما مقاوم بوده و در برابر شستشو با آب، عملکرد خوبی از خود نشان می دهد. از گریس آلومینیوم کمپلکس در صنایع حساس مانند صنایع غذایی و تجهیزات در تماس با آب، استفاده می شود.

گریس پایه باریم

گریس پایه باریم با رنگ سفید، مقاومت بسیار بالایی در برابر آب و خوردگی داشته و برای دمای کاری متوسط تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد مناسب است. از این سیال برای روانکاری تجهیزات در محیط های بسیار مرطوب استفاده می شود.

چالش های استفاده از گریس

هنگام استفاده از گریس ها، عوامل مختلفی منجر به تغییر خواص، کاهش کارایی و عمر مفید تجهیزات می شوند. در ادامه به برخی از این چالش ها می پردازیم:

آلودگی و نفوذ مواد خارجی

ورود گرد و غبار، آب و سایر آلودگی ها به روغن گریس، منجر به کاهش مقاومت حرارتی، افزایش سایش و آسیب به قطعات مکانیکی تجهیزات می شود. برای کاهش نفوذ آلودگی به سیستم، بهتر است به صورت دوره‌ای، تجهیزات را پاکسازی و تمیز کنید.

تغییر ویژگی های گریس در دمای بالا و پایین

استفاده از گریس نسوز برای شرایط دمایی بالا، گزینه مناسبی می باشد؛ زیرا این سیال در مقایسه با نوع معمولی آن، مقاومت بیشتری نسبت به تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی دارد و از قطعات در دمای بالا محافظت می کند.

همچنین برای استفاده در محیط هایی با دمای پایین، استفاده از گریسی با خواص ویژه توصیه می شود تا در دمای پایین سفت نشود و از قطعات به خوبی نگهداری کند.

تخریب و تغییر ساختار شیمیایی

برخی از این سیالات، در طول زمان و تحت تاثیر شرایط محیطی مانند رطوبت، دما یا فشار، تخریب شده و ترکیب شیمیایی آن ها عوض می شود. این تخریب منجر به کاهش خواص روان کنندگی و کاهش مقاومت حرارتی خواهد شد.

انتخاب نادرست نوع گریس

برای شرایط محیطی و دمای کاری مختلف، باید گریسی مناسب تهیه کنید. همان طور که در بخش قبلی پرداختیم، نوع صابون پایه به کار رفته در گریس، تاثیر بسیاری بر عملکرد گریس تحت شرایت و دمای متنوع دارد.

برای محیط های با دمای شدید و بسیار بالا، انتخاب گریس نسوز، مناسب است. این سیال، مقاومت بسیار خوبی در برابر شرایط دمایی بالا داشته و از قطعات به خوبی مراقبت می کند.

شستشو و تمیزکاری

برخی از این سیالات، ممکن است به خوبی روی سطوح فلزی بچسبند و منجر به آلودگی محیط کار، ایجاد رسوب و مشکلات در فرآیند تولید شوند. استفاده از گریس های نچسب و استفاده از روش های شستشوی تخصصی، گزینه مناسبی برای این محیط ها می باشند.