«ما» و «ماذا» هر دو از کلمه‌های استفهامی زبان عربی هستند. مهم‌ترین فرق «ما» و «ماذا» این است که «ما» برای پرسش از اسم و فعل کاربرد دارد اما «ماذا» فقط برای پرسش از فعل به کار می‌رود. به‌‌طور مثال، در جمله‌ «ما عُمرُکَ؟»، «ما» برای پرسش از اسم به کار رفته است اما در جمله «ما دَرَستَ؟» برای سؤال کردن در مورد فعل آمده است. در‌حالی‌که «ماذا» فقط برای پرسش از فعل (مانند «ماذا تَفعَلُ؟») کاربرد دارد. در ادامه این مطلب از مجله فرادرس، به‌ط‌ور کامل تفاوت ما و ماذا در عربی را با مثال آموزش می‌دهیم و تمرین‌هایی را به‌صورت چهارگزینه‌ای ارائه می‌کنیم.

تفاوت ما و ماذا در عربی چیست؟

مهم‌ترین تفاوت‌های «ما» و «ماذا» را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.

نکته: به جمله‌ای که با «اسم» یا «ضمیر» شروع می‌شود، «جمله اسمیه» می‌گویند. جمله‌ای که با «فعل» شروع شود، «جمله فعلیه» نام دارد. بنابراین، تفاوت اصلی جمله‌های اسمیه و جمله‌های فعلیه به بخش ابتدایی آن‌ها مربوط می‌شود.

برای اینکه موارد بالا را بهتر یاد بگیرید، مثال زیر را با هم بررسی می‌کنیم. البته برای آشنایی بیشتر با کلمه‌های پرسشی زبان عربی می‌توانید از فیلم آموزش عربی پایه هفتم فرادرس نیز کمک بگیرید. لینک این فیلم آموزشی در ادامه آمده است.

در کادر زیر، سه جمله را قرار داده‌ایم. جمله‌های اول و دوم با کلمه پرسشی «ما» به‌صورت استفهامی درآمده‌اند. در جمله اول، از «ما» برای پرسش در مورد اسم «مِهْنَة» استفاده شده است. این کلمه پرسشی در واقع بر سر جمله اسمیه آمده است.

در جمله دوم، «ما» برای پرسش در مورد فعل «أَکَلتَ» آمده است و بر سر جمله فعلیه قرار گرفته است. بنابراین، نتیجه می‌گیریم که «ما» هم بر سر جمله اسمیه و هم در ابتدای جمله فعلیه قرار می‌گیرد. در جمله سوم، «ماذا» بر سر جمله فعلیه آمده است و فعل «تَأْکُلُ» را مورد پرسش قرار داده است. این کلمه پرسشی فقط در جمله‌های فعلیه کاربرد دارد.

ما و کاربرد آن

برای اینکه تفاوت ما و ماذا در عربی را بهتر درک کنید، لازم است با «ما» و کاربردهای متنوع آن بیشتر آشنا شوید. در جدول زیر، انواع و کاربردهای «ما» را با مثال مشخص کرده‌ایم.

نکته: گاهی «ما» با اضافه شدن به کلمه‌های دیگر، صورت‌های متفاوتی به خود می‌گیرد. مانند: «بِمَ» (بِ‍ـ + ما)، «لِما» (لِ‍ـ + ما)، «فیمَ» (في + ما) و… .

با توجه به جدول بالا متوجه می‌شویم که «ما» هم به‌عنوان اسم و هم به‌عنوان نوعی حرف به کار می‌رود. به‌طور مثال، اگر کلمه پرسشی و استفهام باشد، نوعی اسم است اما اگر به‌عنوان بازدارنده و کافّه بیاید، نوعی حرف محسوب می‌شود.

کلمه‌های پرسشی عربی، به‌ویژه کلمه «ما» یکی از موضوع‌های اصلی فیلم آموزش عربی پایه هفتم فرادرس است. برای یادگیری بهتر کاربرد «ما» پیشنهاد می‌کنیم به این فیلم آموزشی مراجعه کنید.

ماذا و کاربرد آن

«ماذا» از ترکیب کلمه پرسشی «ما» و اسم اشاره «ذا» ساخته شده است. این واژه فقط به‌عنوان کلمه پرسشی و استفهام به کار می‌رود. این کلمه با قرار گرفتن بر سر جمله‌های فعلیه، فعل جمله را مورد خطاب قرار می‌دهد. مثالی از کاربرد این کلمه را در کادر زیر مشاهده می‌کنید.

نکته: با قرار گرفتن حرف «لِ‍ـ» بر سر «ماذا»، کلمه پرسشی «لِماذا» به معنی «چرا؟»، «برای چه؟» ساخته می‌شود. «لِماذا» برای پرسش در مورد علت رخدادها کاربرد دارد. (مانند: لِماذا ذَهَبتَ إِلی السّوقِ؟ «برای چه به بازار رفتی؟»)

آشنایی با کلمه های پرسشی به کمک فیلم های آموزشی فرادرس

در زبان عربی، ۷ کلمه پرسشی و استفهامی اصلی وجود دارند که عبارتند از: ما، مَنْ، مَتَیٰ، أَیْنَ، أَیّ، کَمْ و کَیْفَ. در این مطلب، فقط به «ما» و یکی دیگر از صورت‌های آن، یعنی «ماذا» اشاره کردیم. برای اینکه با سایر کلمه‌های پرسشی زبان عربی آشنا شوید و به کاربرد آن‌ها پی ببرید، پیشنهاد می‌کنیم فیلم‌های آموزشی زیر را از فرادرس تهیه کرده و مشاهده کنید.

چنانچه بخواهید قواعد گسترده زبان عربی را به‌طور کامل و به‌خوبی یاد بگیرید، می‌توانید به مجموعه فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس مراجعه کنید. در این مجموعه‌های آموزشی، نه‌تنها قواعد صرف و نحو عربی، بلکه روش ترجمه این زبان نیز تدریس شده است.

مثال تفاوت ما و ماذا در عربی

اکنون که نکته‌های اصلی را در مورد تفاوت ما و ماذا در عربی یاد گرفتید، با دقت به مثال‌های زیر، تشخیص تفاوت‌های آن‌ها را نیز به‌طور عملی یاد می‌گیرید. برای یادگیری نکته‌های تکمیلی در مورد کلمه‌های پرسشی زبان عربی نیز می‌توانید به فیلم آموزش صرف ۳ فرادرس که لینک آن در ادامه آمده است، مراجعه کنید.

مثال اول

در جمله زیر، از کلمه پرسشی «ماذا» استفاده شده است. این کلمه برای پرسش از فعل «تَعْبُدُونَ» و قبل از جمله فعلیه به کار رفته است.

مثال دوم

در آیه زیر، کلمه پرسشی «ما» بر سر جمله اسمیه «تِلْكَ بِيَمِينِكَ» آمده است. می‌دانیم که فقط «ما» چنین کاربردی دارد و «ماذا» را نمی‌توان در این مورد به کار برد.

مثال سوم تفاوت ما و ماذا در عربی

در این مثال، کلمه پرسشی «مَاذَا» برای پرسش در مورد فعل «أُجِبْتُمْ» به کار رفته است و قبل از جمله فعلیه آمده است.

مثال چهارم

در زبان عربی برای پرسش در مورد اسم دیگران از جمله «ما اسمُ…؟» استفاده می‌شود. در چنین ساختار، هرگز نمی‌توان به‌جای «ما» از «ماذا» استفاده کرد. چون «اسمُ…» نوعی جمله اسمیه است و ماذا قبل از جمله اسمیه نمی‌آید.

مثال پنجم

در این مثال، برای پرسش از جمله فعلیه «تَفْعَلونَ في المَصْنَعِ»، کلمه پرسشی «ماذا» به کار رفته است.

در این مثال، «ماذا» بر سر جمله فعلیه قرار گرفته است. برای اینکه بتوانید کاربرد این کلمه پرسشی را بهتر تشخیص بدهید باید با جمله‌های فعلیه و ساختار آن‌ها به‌خوبی آشنا باشید. در مطلب «جمله فعلیه در عربی» از مجله فرادرس، این نوع از جمله‌ها به‌دقت بررسی شده‌اند.

مثال ششم تفاوت ما و ماذا در عربی

همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، «ما» هم بر سر جمله‌های اسمیه می‌آید و هم بر سر جمله‌های فعلیه قرار می‌گیرد. در مثال زیر، کاربرد «ما» را در ابتدای جمله فعلیه مشاهده می‌کنید.

مثال هفتم

در جمله زیر از کلمه پرسشی «لِماذا» استفاده شده است. این کلمه در واقع ترکیبی است از «لِ‍ـ + ما + ذا» و به‌صورت «چرا» یا «برای چه» ترجمه می‌شود.

مثال هشتم

در این مثال، از کلمه پرسشی «ما» برای پرسیدن در مورد فعل «وَلَّاهُمْ» استفاده شده است. در حقیقت، «ما» در این مثال قبل از جمله فعلیه آمده است.

تمرین تفاوت ما و ماذا در عربی

با خواندن بخش‌های قبلی، هم کاربرد «ما» و «ماذا» را یاد گرفتید و هم با تفاوت ما و ماذا در عربی آشنا شدید. در این بخش می‌توانید با حل کردن تمرین‌هایی که ارائه می‌شود، سطح یادگیری خود را بسنجید. تمامی سؤال‌ها به‌صورت چهارگزینه‌ای طراحی شده‌اند. برای جواب دادن به هر سؤال کافی است یکی از گزینه‌ها را علامت بزنید. با کلیک روی گزینه «مشاهده جواب»، پاسخ درست هر سؤال نشان داده می‌شود. همچنین با کلیک روی گزینه «پاسخ تشریحی»، جواب تشریحی سؤال‌ها را می‌توانید مشاهده کنید.

بعد از جواب دادن به همه سؤال‌ها، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» نشان داده می‌شود که با کلیک روی آن، تعداد امتیازهایتان در این آزمون قابل مشاهده خواهد بود.

جدول خلاصه تفاوت ما و ماذا در عربی

در این مطلب از مجله فرادرس، تفاوت ما و ماذا در عربی را با مثال و تمرین توضیح دادیم. چکیده‌ای از مهم‌ترین نکته‌‌های مطلب پیش رو در جدول زیر نشان داده شده است.