فرهاد نیلی یکی از اقتصاددانان و سیاستمداران ایرانی است که مدتی به‌عنوان نماینده ایران در بانک جهانی مشغول به کار بوده است. از دیگر سمت‌های او، مدرس دانشگاه شریف، مدیریت کل اقتصادی بانک مرکزی ایران، ریاست پژوهشکده پولی و بانکی، مشاور رئیس بانک مرکزی و… هستند. فرهاد نیلی برادر مسعود نیلی است که او نیز از اقتصاددانان برجسته ایرانی است. در این مطلب از مجله فرادرس، بررسی می‌کنیم فرهاد نیلی کیست و بیوگرافی او، نظرات او درباره اقتصاد، راهکارهای خروج از تورم و رکود و دوره‌های آموزشی او مانند آشنایی با رشد اقتصادی را معرفی می‌کنیم.

فرهاد نیلی کیست؟

فرهاد نیلی در سال ۱۳۴۱ در همدان متولد شده و تحصیلات دانشگاهی خود را تا مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های شریف و شهید بهشتی، تکمیل کرده است. نیلی دارای مدرک دکترای اقتصاد با گرایش «اقتصاد کلان» از دانشگاه یورک انگلستان «University of York» است. او از سال ۱۳۸۱ در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف، تدریس می‌کند. نیلی سمت‌های مدیریتی مختلفی را در بانک مرکزی برعهده داشته و به مدت چهار سال نماینده ایران در بانک جهانی نیز بوده است. نظرات او درباره اقتصاد و رشد اقتصادی، مورد توجه است و آن‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.

پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری اقتصاد خرد و کلان، فیلم آموزش اقتصاد خرد و کلان همراه با حل تست کنکور در فرادرس را تماشا کنید. لینک این آموزش را در کادر زیر آروده‌ایم.

بیوگرافی فرهاد نیلی

در جدول زیر، بیوگرافی فرهاد نیلی را با خط زمانی قرار داده‌ایم.

موضوعات کلاس رشد اقتصادی فرهاد نیلی

فرهاد نیلی در کلاس آشنایی با رشد اقتصادی، در چهارده جلسه قصد تغییر دیدگاه مردم نسبت به اقتصاد، سیاست، سطح رفاه کشورها و… را دارد. او آشنایی با رشد اقتصادی را مانند ایستادن پای پنجره‌ای می‌داند که با استفاده از آن می‌توانیم کل شهر را با مشکلات و نکات مثبت آن مشاهده کنیم اما قادر به تماشای همه‌ مشکلات و جزئیات نخواهیم بود. نیلی، آشنایی با اقتصاد را از این جهت لازم می‌داند که دغدغه این درس، بررسی رشد اقتصادی در مقیاس‌های جهانی است نه مقیاس‌های منطقه‌ای و کشوری و علاوه بر این، در آشنایی با اقتصاد، رشد اقتصادی کشور، منطقه‌ و جهان، در طول زمان طولانی و همراه با عوامل آن بررسی می‌شود.

برای یادگیری رشد و توسعه اقتصادی، پیشنهاد می‌کنیم فیلم آموزش رایگان رشد اقتصادی در توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی در فرادرس را تماشا کنید. لینک این آموزش را در کادر پایین آورده‌ایم.

سرفصل های آشنایی با رشد اقتصادی فرهاد نیلی

فرهاد نیلی در درس آشنایی با رشد اقتصادی خود، به بررسی مسائل زیر می‌پردازد.

• مقدمات رشد اقتصادی کشورهای گوناگون
• حسابداری رشد اقتصادی
• سرمایه فیزیکی
• اثر جمعیت در رشد اقتصادی
• نقش سرمایه انسانی در رشد
• نقش بهره‌وری در رشد و اندازه‌گیری آن
• نقش فناوری در رشد
• کارایی فردی و جمعی
• عوامل ناکارایی
• رشد در اقتصاد باز
• نقش دولت در  رشد اقتصادی
• نقش فرهنگ در رشد

یادگیری اقتصاد با فرادرس

تا اینجا دریافتیم فرهاد نیلی کیست و دوره آشنایی با رشد اقتصادی او را نیز معرفی کردیم. علم اقتصاد یکی از مهم‌ترین مباحث علوم اجتماعی است که در عرصه سیاست نیز اهمیت زیادی دارد. این علم، هم برای دانشجویان این رشته و هم برای علاقه‌مندان به این حوزه، سودمند است. به همین دلیل، یادگیری اقتصاد در سطح خرد و کلان برای بسیاری از انسان‌ها لازم و برای بسیاری دیگر، مفید است. در این بخش، برخی از فیلم‌های آموزشی فرادرس را آورده‌ایم که با استفاده از آن‌ها می‌توانیم اقتصاد و مباحث آن را به‌سادگی یاد بگیریم.

همچنین برای یادگیری گسترده‌تر در زمینه اقتصاد می‌توانید از مجموعه آموزش‌های زیر استفاده کنید.

نظر و آثار فرهاد نیلی در زمینه اقتصاد ایران

حال که دریافتیم فرهاد نیلی کیست و با یکی از دوره‌های درسی او نیز آشنا شدیم، در این بخش، نظریات او در زمینه اقتصاد ایران و آثار او را معرفی می‌کنیم. فرهاد نیلی در مناظره‌های گوناگون خود با افرادی چون عبدالمالکی، درودیان و… مباحثی چون سیاست‌های پولی و بانکی، رکود و تورم در اقتصاد، وضعیت نظام بانکی ایران و نقش بانک‌ها در وضعیت اقتصادی ایران و… را بررسی کرده و راهکارهای خود برای خروج از وضع فعلی را ارائه کرده است. در ادامه مطلب به معرفی این راهکارها و آثار علمی او می‌پردازیم.

راهکارهای نیلی در زمینه اقتصاد

فرهاد نیلی در مقاله‌ها و مناظرات خود، مشکلات نظام اقتصادی مانند رکود و تورم را ریشه‌یابی می‌کند و راهکارهایی برای خروج از این وضعیت و رسیدن به رشد اقتصادی، ارائه می‌دهد. در فهرست زیر، راهکارهای پولی، مالی و ساختاری او برای خروج از تورم و رکود اقتصادی را آورده‌ایم.

• تسهیل نقدینگی: افزایش دسترسی بنگاه‌های تولیدی به اعتبارات (با قاعده‌مندی مشخص)
• مدیریت نقدینگی و ابزارهای مالی: استفاده از سیاست‌های پولی انبساطی
• تقویت سیاست‌های مبتنی بر ریسک: حرکت از نظارت انطباقی به نظارت مبتنی بر ریسک
• استقلال بانک مرکزی: کاهش مداخله دولت در سیاست‌های پولی
• حمایت از تولید داخلی: ارائه معافیت‌های مالیاتی به بنگاه‌های تولیدی و افزایش رقابت‌پذیری تولیدات داخلی
• مدیریت هزینه‌های دولتی: جلوگیری از بی‌انضباطی مالی دولت و استفاده از سیاست‌های ضدچرخه‌ای
• هدفمند کردن یارانه‌ها برای بخش تولید: کاهش فشار بر بنگاه‌های تولیدی برای تأمین هزینه‌های انرژی
• تحریک تقاضا: اجرای سیاست‌های درآمدی و تقویت تقاضای داخلی از طریق رقابتی‌تر کردن تولید داخلی
• شفافیت اطلاعات: پایش مستمر و انتشار آمارهای اقتصادی و ایجاد سامانه‌های پیشرفته پایش مالی
• تقویت همکاری بین‌نهادی: هماهنگی بین سیاست‌گذاران و تخصیص وظایف مشخص به نهادهای نظارتی

به‌طورکلی از نظر نیلی، استفاده از سیاست‌های انبساطی پولی و مالی برای تحریک اقتصاد و تأمین نقدینگی مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی در کوتاه‌مدت و اصلاح ساختار نظارت بانکی و شفافیت مالی در میان‌مدت، می‌تواند به خروج از رکود و تورم کمک کند. در بلندمدت نیز با تمرکز بر تقویت تولید داخلی، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و اصلاح ساختارهای اقتصادی و تجاری می‌توانیم خروج خود از تورم و رکود را پایدار کنیم.

آثار فرهاد نیلی

در فهرست زیر برخی از کتاب‌ها و مقاله‌های فرهاد نیلی در زمینه اقتصاد را آورده‌ایم تا با موضوعات آ‌ن‌ها آشنا شوید و برای انجام تحقیقات خود نیز از آن‌ها استفاده کنید.

• کتاب اقتصاد ریاضی، دو جلد، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، ۱۳۹۳
• کتاب دولت و رشد اقتصادی در ایران، نیلی و دیگران، نشر نی، ۱۳۹۳
• کتاب سرمایه اجتماعی و توسعه در ایران (مجموعه مقالات)، نیلی و دیگران، نشر نگارستان اندیشه، ۱۴۰۲
• ترجمه کتاب تفکر و راهبرد یکپارچه گزارش وضعیت فعلی، ترجمه نیلی و آزادزنجانی، نشر ترمه، ۱۴۰۰
• مقاله اهداف سیاستی قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی در اقتصاد ایران، نیلی و باستان‌زاد، تحقیقات اقتصادی، شماره شصت‌و‌هشتم، ۱۳۸۴
• مقاله بررسی وابستگی رفاه ذهنی مردم جوامع در حال توسعه به متغیرهای کلان اقتصادی، نیلی و دیگران، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره اول، ۱۳۹۴
• مقاله رشد اقتصادی، توزیع درآمد و رفاه اجتماعی در سال‌های ۱۳۷۲-۱۳۶۱، سازمان برنامه و بودجه، شماره اول، ۱۳۷۵
• مقاله رشد اقتصادی و توزیع درآمد: چهار دهه پس از کوزنتس و کالدور، سازمان برنامه و بودجه، شماره دوم و سوم، ۱۳۷۸
• مقاله سیاست‌های احتیاطی کلان، تازه‌های اقتصاد، شماره صدوسی‌ودوم، ۱۳۹۰
• مقاله مقدمه‌ای بر ثبات مالی، روند، شماره چهل‌وپنجم، ۱۳۸۴
• مقاله نظارت بر بانک‌ها: ابهام در مفهوم، تردید در عمل، نیلی و سپه‌وند، تازه‌های اقتصاد، شماره صدوبیست‌ونهم، ۱۳۸۹

جمع بندی

در این مطلب از مجله فرادرس بررسی کردیم فرهاد نیلی کیست و بیوگرافی و سمت‌های دانشگاهی و بانکی او را بیان کردیم. همچنین تحصیلات و نظرات او در زمینه اقتصاد و راهکارهای اقتصادی او برای خروج از رکود و تورم را بررسی کردیم. معرفی سرفصل‌های دوره آشنایی با رشد اقتصادی نیلی نیز یکی دیگر از مباحث این مطلب بود.