1

مارموست‌ها، میمون‌های کوچک درخت‌نشین از آمریکای جنوبی هستند که اغلب وزنی کمتر از ۲۵۰ گرم دارند. این موجودات در نگاه اول ساده و بی‌آلایش به نظر می‌رسند، اما تحقیقی که در مجله Science منتشر شده، نشان می‌دهد که مارموست‌ها ممکن است استادان ارتباطات باشند.

متخصصان گزارش داده‌اند که این میمون‌های کوچک می‌توانند یکدیگر را با «نام‌های» خاصی صدا کنند و از صداهای متمایز خود استفاده کنند. این یافته‌ها چشم‌انداز جدیدی در درک نحوه تکامل ارتباطات اجتماعی در میان نخستی‌ها فراهم می‌کند.

درک ارتباطات مارموست‌ها

ارتباطات مارموست‌ها به دلیل پیچیدگی و ویژگی‌های شبیه به انسان همواره دانشمندان را مجذوب خود کرده است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که بچه‌مارموست‌ها «صحبت کردن» را با تقلید از والدین خود یاد می‌گیرند، مشابه نحوه یادگیری زبان در نوزادان انسان.

دانشمندان مشاهده کرده‌اند که این میمون‌ها اصول مکالمه را رعایت می‌کنند و هنگام تبادل صدا نوبت را رعایت می‌کنند، رفتاری که به شدت شبیه به گفت‌وگوهای انسانی است.

علاوه بر این، محققان دریافتند که مارموست‌ها به مکالمات همسایگان خود گوش می‌دهند و حتی بر اساس آنچه می‌شنوند، قضاوت‌هایی انجام می‌دهند.

این رفتارها نشان‌دهنده سطحی از پیچیدگی اجتماعی است که ممکن است بینشی عمیق‌تر در مورد تکامل ارتباطات در نخستی‌ها، از جمله انسان، ارائه دهد.

کشف توانایی استفاده از «نام‌ها» برای خطاب افراد، بیشتر به شهرت مارموست‌ها به‌عنوان برخی از جالب‌ترین موجودات ارتباطی در دنیای حیوانات می‌افزاید.

مارموست‌ها نام خود را می‌شناسند

این مطالعه که در دانشگاه عبری انجام شد، شامل مشاهده مارموست‌هایی بود که در محیطی ویژه نگهداری می‌شدند.

پژوهشگران متوجه شدند که این حیوانات مجموعه‌ای از صداهای کوتاه (گاهی به نام «صدای فی») را تبادل می‌کنند که الگوهای ثابتی دارند و به سمت افراد خاصی هدایت می‌شوند.

بر اساس گفته‌های متخصصان، مارموست‌ها می‌توانند تشخیص دهند که آیا صدایی به آن‌ها خطاب شده است یا نه و متناسب با آن پاسخ می‌دهند. این رفتار قبلاً به انسان‌ها، دلفین‌ها و فیل‌ها نسبت داده می‌شد.

تیم پژوهشی دریافت که مارموست‌ها به طور مداوم از صداهای «فی» یکسانی برای خطاب به شرکای خاص خود استفاده می‌کنند. این یافته نشان‌دهنده توانایی تولید انعطاف‌پذیر صداها در این حیوانات است، برخلاف صدای‌های انعکاسی و غیراختیاری.

مهارت‌های پیشرفته ارتباطی مارموست‌ها

یکی از مراحل کلیدی این مطالعه شامل قرار دادن جفت‌هایی از مارموست‌ها در یک اتاق با مانعی بود که دید آن‌ها را به یکدیگر محدود می‌کرد. پژوهشگران مشاهده کردند که این میمون‌ها شروع به تبادل صداهای منظم و متقابل کردند و صداهای خاصی را به افراد مشخصی اختصاص دادند.

هنگامی که یک سیستم پخش کامپیوتری این صداها را بازتولید کرد، مارموست‌ها دقیق‌تر به صداهایی که با خودشان مرتبط بود پاسخ دادند.

دکتر «دیوید عمر»، نویسنده اصلی این مطالعه از مرکز علوم مغز سفرا در دانشگاه عبری، توضیح داد: «این اولین بار است که چنین رفتاری را در نخستی‌های غیرانسانی مشاهده می‌کنیم.»

با اینکه سایر پستانداران اجتماعی نیز توانایی یادگیری صوتی پیچیده‌ای را نشان داده‌اند، توانایی مارموست‌ها در استفاده از این صداها به شیوه‌ای فردی، دیدگاه جدیدی در مورد روش‌های ارتباطی آن‌ها ارائه می‌دهد.

ویژگی‌های مشترک با سایر حیوانات

تحقیقات قبلی نشان داده بود که فیل‌های آفریقایی نیز ممکن است برای یکدیگر از صداهای مشابه نام استفاده کنند. اکنون مارموست‌ها به این لیست کوتاه از گونه‌هایی که هم‌نوعان خود را با صداهای متمایز صدا می‌کنند، اضافه شده‌اند.

در حالی که مارموست‌ها به شدت به دید برای حرکت در محیط خود متکی هستند، در جنگل‌های انبوه که دید محدود است، این صداها به آن‌ها کمک می‌کند تا ارتباط خود را حفظ کنند.

دانشمندان معتقدند که معنی اصلی صدای «فی» احتمالاً ابزاری برای اعلام موقعیت مکانی بوده است، اما شواهد جدید نشان می‌دهد که این حیوانات در واقع یکدیگر را با «نام» صدا می‌کنند.

این مهارت حتی به اعضایی که خویشاوند خونی نیستند نیز گسترش می‌یابد. آن‌ها اغلب الگوهای صوتی گروه را یاد می‌گیرند و خود را با شبکه اجتماعی تطبیق می‌دهند.

پیش‌زمینه‌های اولیه زبان

بر اساس گفته کارشناسان، این یافته‌ها نشان می‌دهد که پیش‌زمینه‌های اولیه زبان ممکن است در شاخه‌های نخستی‌ها آغاز شده باشد.

به جای اینکه زبان انسانی به طور ناگهانی ظهور کند، ممکن است ریشه‌های زیستی عمیق‌تری داشته باشد که با تشکیل سیگنال‌هایی برای نام‌گذاری اعضای گروه شروع شده است.

پژوهشگران خاطرنشان کردند که مارموست‌های پرحرف ممکن است نحوه مطالعه پتانسیل زبانی حیوانات را تغییر دهند. برخی ویژگی‌های ارتباطی نخستی‌ها – مانند رعایت نوبت در مکالمات – به طور خاص در مارموست‌ها برجسته است.

فراتر از نخستی‌ها

دانشمندان بسیاری از ایده وجود نام‌گذاری در سایر گونه‌ها که ممکن است نادیده گرفته یا اشتباه تفسیر شده باشد، مجذوب شده‌اند. توانایی تولید صداهای انعطاف‌پذیر به ساختارهای اجتماعی، طول عمر و نیاز به پیگیری افراد در یک گروه بستگی دارد.

یک سیستم نزدیک و اجتماعی مانند مارموست‌ها ممکن است محیط مناسبی برای تکامل چنین سیگنال‌هایی ایجاد کند. زمانی که این سیگنال‌ها شناسایی می‌شوند، نشان می‌دهند که نوعی نام‌گذاری ابتدایی ممکن است به انسان محدود نباشد، اگرچه این رفتار در میان نخستی‌های غیرانسانی بسیار نادر است.

ژرفای اجتماعی ارتباطات مارموست‌ها

اگرچه سوالاتی درباره میزان گستردگی این رفتار در جمعیت مارموست‌ها باقی مانده است، این پژوهش درهای جدیدی را برای بررسی عمیق‌تر شناخت نخستی‌ها باز می‌کند.

برخی پژوهشگران کنجکاوند بدانند آیا این میمون‌های کوچک در صورت داشتن فضای زندگی بزرگ‌تر یا ترتیبات اجتماعی متفاوت، تنوع‌های صوتی جدیدی ایجاد می‌کنند یا خیر. برخی دیگر علاقه‌مند به بررسی تغییرات مهارت‌های ارتباطی آن‌ها در طول زمان هستند.

مطالعات مارموست‌ها و سایر حیوانات با سیستم‌های مشابه نام‌گذاری ممکن است سرنخ‌های حیاتی برای درک نحوه شکل‌گیری عناصر اولیه زبان انسانی ارائه دهند.

این پژوهش در مجله Science منتشر شده است.