همه چیز درباره آیا ارزش موجودات یکسان است یا برخی ارزشمندترند

در ادامه با ارزش موجودات در آیین اسلام از کتاب تفکر و سبک زندگی پایه هشتم صفحه ۶۷ آشنا می‌شوید. با دانشچی همراه باشید.

آیا ارزش موجودات یکسان است؟

در دیدگاه اسلامی، همه موجودات دارای ارزش ذاتی هستند و هیچ موجودی بی‌ارزش نیست. اما در عین حال، اسلام به برخی موجودات به دلایل خاصی، ارزش و جایگاه بالاتری نسبت می‌دهد. این ارزش بالاتر به معنای مجوز بهره‌کشی از سایر موجودات نیست، بلکه به معنای مسئولیت بیشتر انسان در قبال آن‌ها و لزوم رعایت حقوق آن‌هاست. برخی از موجوداتی که در اسلام از ارزش بالاتری برخوردارند عبارتند از:

انسان

انسان به عنوان اشرف مخلوقات و خلیفه خداوند در زمین، دارای جایگاه ویژه‌ای است. این جایگاه ویژه، به دلیل برخورداری انسان از عقل، شعور، اختیار و توانایی شناخت و عبادت خداوند است.

“وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا”

و به راستی ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم، و آنان را در خشکی و دریا [بر مرکب‌ها] حمل کردیم، و از چیزهای پاکیزه به ایشان روزی دادیم، و آنان را بر بسیاری از آفریده‌های خود برتری آشکار دادیم. (سوره اسراء، آیه ۷۰)

 پیامبران و امامان

پیامبران و امامان، به عنوان برگزیدگان الهی و راهنمایان انسان‌ها به سوی سعادت، از جایگاه والایی برخوردارند. احترام و اطاعت از آنان، از واجبات دینی است.

مؤمنان و صالحان

مؤمنان و صالحان، به دلیل ایمان به خداوند و انجام اعمال نیک، از جایگاه ویژه‌ای در نزد خداوند برخوردارند و در آخرت، پاداش‌های بزرگی دریافت خواهند کرد.

مصادیقی از ارزش موجودات در اسلام

حیوانات: اسلام به حقوق حیوانات توجه ویژه‌ای دارد و آزار و اذیت آن‌ها را نهی می‌کند. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: “هر کس گنجشکی را به ناحق بکشد، در روز قیامت مورد بازخواست قرار می‌گیرد.” همچنین، ذبح شرعی حیوانات با رعایت اصول بهداشتی و اخلاقی، نشان‌دهنده‌ی احترام به حیات و کرامت آن‌هاست.

گیاهان: اسلام بر اهمیت حفظ و نگهداری از گیاهان و درختان تأکید می‌کند. قطع درختان و تخریب محیط زیست، از گناهان بزرگ محسوب می‌شود. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: “هر کس درختی بکارد و از آن مراقبت کند تا به ثمر بنشیند، خداوند به اندازه میوه‌های آن درخت، به او پاداش می‌دهد.”

منابع طبیعی: اسلام بر استفاده مسئولانه و پایدار از منابع طبیعی تأکید می‌کند. اسراف و تبذیر در مصرف آب، انرژی و سایر منابع، نهی شده است. قرآن کریم می‌فرماید: “وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ” (بخورید و بیاشامید، ولی اسراف نکنید که خداوند اسرافکاران را دوست ندارد.) (سوره اعراف، آیه ۳۱)

چرا انسان موجودی ارزشمند است؟

اختصاصی-دانشچی