از نظر اکثر دانشمندان بیگ بنگ نقطه آغاز کیهان بوده است. گرچه برخی دانشمندان با حمایت از یک نظریه ترسناک به جهان پیش از بیگ بنگ اعتقاد دارند.

بهترین توضیح انسان برای آغاز جهان در نظریه بیگ بنگ خلاصه می‌شود. اینکه یک انفجار بزرگ سبب شده جهان شکل گیرد. هرچند هر وقت صحبت از آغاز جهان می‌شود، یک سوال آزاردهنده سراغ ما می‌آید. اینکه آیا جهان پیش از انفجار بیگ بنگ وجود داشته است یا خیر.

ماهیت جهان پیش از بیگ بنگ یک معمای بزرگ است

تا چند قرن پیش ماجرا خیلی ساده بود. انسان‌ها اعتقاد داشتند که یکی از خدایان حاضر در اسطوره‌شناسی یونان یا مصر ناگهان تصمیم گرفته جهان را خلق کند. گرچه دانشمندان به‌دنبال پاسخ‌های ملموس‌تری بودند. به همین‌خاطر مفهوم بیگ بنگ ارائه شد. البته وقتی اخترشناسان از بیگ بنگ صحبت می‌کنند، معمولا به نقطه آغازین زمان اشاره ندارند، بلکه هدف آنها چند دقیقه ابتدایی شکل‌گیری جهان است که کیهان در بسیار داغ و فشرده بود.

استفان هاوکینگ باور داشت که زمان در همان لحظه شکل‌گیری جهان به‌وجود آمد. به همین‌خاطر مسئله جهان پیش از انفجار بیگ بنگ بی‌معنی است. در واقع انگار شما می‌پرسید که شمالی‌تر از قطب شمال کجاست یا اینکه چه فاصله‌ای کمتر از صفر وجود دارد. گرچه برخی دانشمندان آنقدر شجاع هستند که نظریه‌های رایج و اصلی را زیر سوال برده و گزینه‌های جایگزینی را ارائه دهند.

نظریه‌های گوناگون در رابطه با وضعیت جهان

پیش از بررسی وضعیت جهان پیش از انفجار بیگ بنگ باید پایان جهان را بررسی کرد. ما می‌دانیم که جهان پس از بیگ بنگ گسترش یافته است. انبساط جهان پس از گذشت میلیاردها سال متوقف نشده و هنوز ادامه دارد. اما این شرایط در نهایت به‌چه چیزی منجر خواهد شد. دانشمندان سه‌ سناریوی احتمالی را مطرح می‌کنند.

در حالت اول جهان آنقدر گسترش می‌یابد که به تعادل ترمودینامیکی می‌رسد. در این حالت کهکشان‌ها بسیار از هم فاصله گرفته‌اند و هیچ اتفاقی در جهان رخ نمی‌دهد. ستاره‌ها و حتی سیاه‌چاله‌ها پس از مدتی نابود می‌شوند و دیگر جرم جدیدی به‌وجود نمی‌آید. بر اساس طرفداران این سناریو جهان پیش از انفجار بیگ بنگ وجود خارجی نداشته است.

البته برخی از مشاهدات اخترشناسان نشان می‌دهد که شتاب انبساط جهان در حال کند شدن است. به همین‌خاطر شاید پایان جهان به‌صورت سناریوی اول رقم نخورد.

در حالت دوم مواد تشکیل‌دهنده جهان از کهکشان‌های بزرگ گرفته تا اتم‌ها و ذره‌های زیراتمی دچار گسستگی می‌شوند و جهان نابود می‌شود. در چنین حالتی نیز جهان پیش از بیگ بنگ معنایی ندارد.

در حالت سوم پس از گذشت میلیاردها سال انبساط جهان کند شده و در نقطه‌ای متوقف می‌شود. پس از آن شاهد معکوس شدن روند انبساطی جهان خواهیم بود. در این مرحله گرانش بر نیروی انبساط جهان غلبه می‌کند و هر لحظه جهان متراکم‌تر می‌شود. به‌صورتی که خوشه‌های کهکشانی به هم نزدیک خواهند شد و حتی کهکشان‌ها با یکدیگر ادغام می‌شوند. در نهایت کار به‌جایی می‌رسد که جهان در یک نقطه بی‌نهایت کوچک به‌نام تکینگی خلاصه می‌گردد.

در تکینگی گرانش به‌ بی‌نهایت میل می‌کند و زمان دیگر معنا ندارد. این شرایط مشابه لحظه‌ای است که بیگ بنگ رخ داد. اندکی بعد نیز انفجار مهیبی رخ می‌دهد و جهان دیگری آغاز می‌گردد. اگر این نظریه درست باشد، جهان دیگری نیز پیش از انفجار بیگ بنگ وجود داشته است. البته ما نمی‌توانیم در رابطه با ماهیت آن جهان صحبت کنیم. چراکه ممکن است قوانین فیزیکی کاملا متفاوتی بر آن حاکم بوده باشند. همچنین امکان دارد چنین جهانی اجرام و موجوداتی کاملا متفاوت را به‌وجود آورد.

طرفداران نظریه وجود جهان پیش از انفجار بیگ بنگ به دو دسته تقسیم می‌شوند. گروهی تصور می‌کنند که ما در میانه چرخه بی‌پایانی از انبساط و انقباض قرار داریم. به‌صورتی که بی‌نهایت جهان پیش از ما به‌وجود آمده است و امکان دارد بی‌نهایت جهان نیز پس از نابودی جهان کنونی به‌وجود آید. البته که عمر و تمدن انسانی در چنین مقیاسی معنا ندارد. چراکه از عمر جهان کنونی ۱۳.۷ میلیارد سال گذشته است؛ اما عمر انسان مدرن حتی به ۳۰۰ هزار سال نمی‌رسد.

گروه دوم تصور می‌کنند که ما در مراحل ابتدایی یک چرخه انبساط و انقباض قرار گرفته‌ایم و احتمالا تنها یک جهان پیش از ما وجود داشته است. شاید هم ما اولین جهانی هستیم که شکل گرفته‌ایم. این گروه از دانشمندان نیز احتمال ایجاد چرخه‌هایی بی‌پایان از جهان‌های مختلف را مطرح می‌کنند.

به‌باور طرفداران ایده چرخه بی‌پایان انبساط و انقباض موارد متعددی در جهان کنونی وجود دارند که با نظریه استاندارد نمی‌توان آنها را توضیح داد. به‌عنوان مثال اگر بگوییم جهان پیش از بیگ بنگ وجود نداشته و این افجار مهیت آغازگر همه‌چیز بوده است، پس چرا شاهد حضور سیاه چاله‌های کلان‌جرم در مراحل ابتدایی شکل‌گیری جهان هستیم؟

این سیاه‌چاله‌ها خیلی زودتر از پیش‌بینی‌های علمی شکل گرفته‌اند. در حالیکه هنوز زمان کافی برای مرگ ستاره‌های بزرگ، ایجاد سیاه‌چاله‌های ستاره‌ای، ادغام این سیاه‌چاله‌ها با یکدیگر و در نهایت شکل‌گیری سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم وجود نداشت.

جمع‌بندی

در حال حاضر دانشمندان مختلف تلاش می‌کنند با استفاده از تجهیزات علمی موجود نشانه‌های اثبات‌ یا رد کننده نظریه‌های گوناگون را در جهان پیدا کنند. فعلا مدل استاندارد جهان با ابهامات مختلفی مواجه است؛ اما آنها آنقدر قوی نیستند که کل نظریه را زیر سوال ببرند. هرچند اگر روزی این مدل سقوط کند، شرایط برای تعریف مجدد جهان به‌وجود خواهد آمد.

طبیعتا اگر اثبات شود که ما در چرخه‌ای بی‌پایان از انبساط و انقباض هستیم و جهان‌ های زیادی پیش و پس از بیگ بنگ وجود داشته و خواهند داشت، نگاه انسان نیز به هستی تغییر می‌کند.

بیشتر بخوانید: یک نظریه فوق‌العاده عجیب: جهان هستی خود را تکرار می‌کند آیا تلسکوپ جیمز وب واقعا توانسته قوانین فیزیک و اخترشناسی را زیر و رو کند؟ احتمال دارد کل جهان هستی درون یک سیاه چاله غول‌پیکر باشد