13 آبان 1403 ساعت 09:52
طبق گزارشات به دست آمده از آخرین اخبار نظامی ایران، یکی از پهپادهای کوچک، ارزان قیمت و کاربردی نیروهای مسلح ایران، پهپاد مسلح مهاجر 6 است که نمونه ارتقایافته شاهد 129 با مشخصات جدید است.
جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های اخیر با تمرکز بر طراحی و تولید انبوه هواپیماهای بدون سرنشین، اقدام به توسعه نمونه‌های مهمی مثل پهپاد شاهد 136 و شاهد 238 کرده است. هر کدام از این مهمات انتحاری و سرگردان، قابلیت‌ها و توانمندی‌های خاص خود را دارند، اما آنچه تمام آن‌ها را از مدل‌های مشابه خارجی متمایز می‌کند، قیمت ارزان و دسترسی به خط تولید انبوه است!
پهپاد مسلح مهاجر 6
در عملیات وعده صادق (1) به وضوح دیدیم که چگونه پهپاد شاهد 136 توانست سامانه‌های پدافند ارتفاع پایین اسرائیل نظیر گنبد آهنین را به بازی بگیرد و راه را برای ورود موشک‌های کروز و بالستیک دوربرد آماده کند. همچنین در میدان نبرد روسیه با اوکراین، بارها شاهد به کارگیری از همین پهپاد و موفقیت آمیز بودن آن بوده‌ایم.
با این اوصاف می‌توان گفت که مهندسان صنایع نظامی و دفاعی کشورمان، در تلاش هستند تا با کمترین هزینه، مهمات و تسلیحات ارزشمند و کم قیمتی بسازند. یکی از همین پهپادهای کاربردی و موفق، مهاجر 6 است که از خانواده پهپادهای مهاجر به حساب می‌آید. مهاجر 6 از سال 1398 شمسی به خدمت نیروهای مسلح درآمد و خیلی زود تبدیل به یکی از گزینه‌های اصلی سپاه شد.
فهرست محتوا
نگاهی مختصر به پهپاد مهاجر 6
به عقیده کارشناسان حوزه نظامی، مهاجر 6 را باید نسخه مکمل شاهد 129 دانست. در حقیقت از آنجایی که شاهد ابعاد بزرگی داشت و برای بعضی از اهداف کارایی لازم را نداشت، مهاجر 6 که یک پهپاد مسلح کوچک‌تر است، ساخته شد. عمده شهرت این پهپاد را باید در قیمت پایین و ابعاد کوچک ملاحظه کرد.
از بین تمام پهپادهایی که در ایران ساخته شده، طراحی ظاهری و شکل مهاجر 6 متمایز است و شباهت زیادی به پهپاد ایتالیایی‌ها با نام فالکو دارد. البته تفاوت‌های بسیاری بین هر دو نسخه وجود دارد که شائبه تقلید و کپی کاری را از بین می‌برد. به طور کلی مهاجر 6 مجهز به سه ارابه فرود ثابت و چتر بازیابی برای مواقع بحرانی در آسمان است.
بال این پهپاد کاملا صاف بوده و سکان‌های آن عمودی است. متاسفانه نمی‌دانیم که در ساخت بدنه از چه موادی استفاده شده اما بر اساس شنیده‌ها، کامپوزیت ترکیبی است تا وزن کاهش یابد.
مشخصات فنی مهاجر 6
قلب تپنده پهپاد مهاجر 6 یک موتور پیستونی با سه تیغه ملخ و یک ورودی هوا بوده که روی بدنه و در سمت عقب تعبیه شده است. به نظر می‌رسد که این پیشرانه از روسیه به ایران آمده و ROTAX 912 نام دارد. (یکی از بهترین و پرکاربردترین موتورها برای پهپاد در سراسر جهان است)
موتور رونکس
موتور روتکس را به منظور ساخت هواپیماهای فوق سبک استفاده می‌کنند و حداکثر توان خروجی که دارد به 100 اسب بخار قدرت می‌رسد. گزارش‌ها حاکی از این است که ایران در حال استفاده از موتور روتکس 912 و 914 در ابعاد گسترده روی پهپادهای خود بوده و حتی در نظر دارد که ساخت و بومی سازی آن‌ها را در برنامه خود قرار دهد.
وزن روتکس 912 حدود 68 کیلوگرم بوده و مصرف سوخت بهینه و منطقی دارد. از آنجایی که اسرائیل و ترکیه از این موتور برای پهپادهای خود استفاده کرده‌اند، می‌توان گفت که مقداری امواج فروسرخ تولید می‌کند.
مهاجر و بمب قائم
برد مهاجر 6 حدود 200 کیلومتر بوده و می‌توان به کمک رله ارتباطی مسافتی که می‌تواند پیمایش کند را افزایش داد. بنابر اطلاعات منتشر شده، برد عملیاتی که با سوخت داخلی می‌تواند طی کند، 2000 کیلومتر است، ولی آنچه برای یک پهپاد از برد مهم‌تر خواهد بود، مداومت پروازی است که این عدد برای پهپاد مسلح نیروهای مسلح، 12 ساعت اعلام شده است. سرعت کلی پهپاد 200 کیلومتر بر ساعت بوده، اما سرعت گشت‌زنی‌اش عددی بین 130 تا 150 کیلومتر است.
سامانه‌های الکترونیکی و هدایتی
تصاویر منتشر شده از این پهپاد نشان می‌دهند که جلوی دماغه یک دوربین به منظور هدایت اپراتور به صورت کاملا مستقل تعبیه شده است. اغلب پهپادهای جهان برای هدایت شدن متکی به سامانه نظارتی هستند که زیر بدنه و یا دماغه قرار گرفته، اما در بعضی دیگر از پهپادها مثل مهاجر 6، شاهد تعبیه دوربین در قسمت جلویی هستیم که همان کار هدایت را انجام می‌دهد.
نام سامانه اپتیکی مهاجر 6، عقاب 4 است که دو نسخه 4D و 4H دارد. وزن هر یک از این سامانه‌ها بین 18 تا 19 کیلوگرم بوده و براساس تصاویری که هر یک از آن‌ها ثبت کرده‌اند، می‌توان گفت که کیفیت همه HD بوده و توانایی زوم 30 برابری دارند. تفاوت عمده دو دوربین اچ و دی در کیفیت است و طبیعتا نسخه H رزولوشن بهتری نسبت به D دارد.
البته به نظر می‌رسد که یک دوربین دیگر با قابلیت زوم 60X هم روی این پهپاد نصب شده که متاسفانه جزئیاتی از آن در دست نیست. عقاب 4 که سامانه اپتیکی مهاجر 6 محسوب می‌شود، دید شبانه حرارتی، مسافت یاب لیزری و همچنین دوربین مدار بسته است که کیفیت همه آن‌ها اچ دی است.
تسلیحات پهپاد مسلح مهاجر 6
زیر هر یک از بال‌های مهاجر 6 یک جایگاه تسلیحاتی در نظر گرفته شده که می‌توانند روی هم رفته تا 200 کیلوگرم مهمات را حمل کنند. البته نمی‌دانیم که 100 کیلوگرم بار در هر جایگاه به انضمام سامانه اپتیکی است یا صرفا سلاح! و اما بیایید نگاهی به توانایی حمل سلاح این پهپاد و نوع آن‌ها بیندازیم.
مهم‌ترین و اصلی‌ترین سلاح مهاجر 6، بمب مینیاتوری قائم بوده که یک بمب هواسُر با بالچه‌های بزرگ در میانه بدنه است. برد این بمب حدود 8 کیلومتر برآورد شده و مجهز به سامانه اپتیکی حرارتی است تا بتواند به اهداف مختلفی در شب و روز یا شرایط آب و هوایی نامساعد حمله کند.
البته علاوه بر بمب قائم با سامانه اپتیکی حرارتی، یک نسخه دیگر مجهز به سامانه اپتیک ساده هم وجود دارد که در این بحث جایی ندارد. قائم از سری بمب‌های آتش و رها یا شلیک کن و فراموش کن است؛ به این معنی که پس از پرتاب شدن به سمت اهداف خود دیگر نیازی به هدایت خارجی ندارد.
نام بمب دیگری که در جایگاه‌های تسلیحاتی مهاجر 6 قرار می‌گیرد، سدید است. این مهمات ابتدا برای پهپاد شاهد 129 ساخته شد اما همان‌طور گفتیم، مهاجر 6 با کنار زدن این پهپاد، توانست تمام قابلیت‌های آن را به انضمام تسلیحاتش بگیرد و سدید هم یکی از همان نمونه هاست. (البته به نظر می‌رسد که قائم بمب بهتری برای این پهپاد باشد)
سدید یک سلاح مهم با سیستم‌های هدایتی مختلف بوده و می‌تواند به صورت اپتیک حرارتی یا لیزری و… به سمت اهداف خود شیرجه بزند. هم نسخه بمب سدید دیده شده و هم نمونه موشکی آن و به همین خاطر بردش بین 5 تا 8 کیلومتر برآورد می‌شود. در نسخه‌های صادراتی این پهپاد شاهد استفاده از بمب قائم هستیم.
چه کشورهایی مهاجر 6 دارند؟
به علت کوچکی، قیمت ارزان و کاربردی بودن پهپاد مهاجر 6، صادرات خوبی به کشورهای دیگر از جمله عراق، اتیوپی، روسیه و ونزوئلا داشته است. نیروهای ارتش و سپاه نه تنها از این سلاح مفید و موثر علیه گروهک‌های تروریستی در غرب کشور استفاده می‌کنند، بلکه کشورهای دیگر هم در حال استفاده از این پهپاد هستند.
حشدالشعبی عراق که از جمله نیروهای نیابتی ایران در این کشور هستند، در رژه خود یک نسخه از مهاجر 6 را با بمب سدید به نمایش گذاشتند. علاوه بر این ونزوئلا هم این پهپاد را با بمب قائم در اختیار دارد و حتی در یکی از نمایشگاه‌ها در کشور، ماکتی با پرچم ونزوئلا دیده شده است.
در سال 2020 میلادی، اتیوپی اقدام به خرید دو فروند پهپاد مهاجر 6 با تعداد نامشخصی بمب قائم کرد تا بتواند علیه شورشیان تیگرای استفاده کند. روس‌ها هم در جنگ با اوکراین از این سلاح استفاده کرده‌اند و یک فروند از این پهپاد به صورت سالم به دست نیروهای مسلح اوکراین افتاده است.
مهاجر 6 در یک نگاه
- خدمه: 2 نفر در هر ایستگاه کنترل زمینی
- طول: 7.5 متر
- طول بال: 10 متر
- حداکثر وزن هنگام برخاست: 600 تا 670 کیلومتر
- حمل بار: 100 تا 150 کیلوگرم
- موتور: پیشرانه 115 اسب بخاری روتکس 912
- ملخ: 3 پره
- سوخت: بنزینی
- حداکثر سرعت: 200 کیلومتر در ساعت
- سرعت کروز: 130 کیلومتر در ساعت
- برد: 2000 تا 2400 کیلومتر
- برد ارتباط زمینی: 200 تا 500 کیلومتر
- سقف خدمات: 7600 متر
- ارتفاع عملیاتی: 4500 تا 5500 متر
- مداومت پروازی: 12 ساعت
source