در شرایطی که بسیاری از کشورها هنوز راه درازی برای توسعه نسل ششم هواپیماهای جنگی در پیش دارند، صحبت از جنگنده های نسل هفتم شده است. اما جدیدترین نسل جت‌های جنگی چه ویژگی‌هایی دارند؟

امروزه از طبقه‌بندی «نسل» برای جت‌های جنگنده استفاده می‌شود که امری مرسوم و طبیعی است؛ ولی جالب است که بدانید پیش از تولید هواپیمای جنگی F-35، استفاده از این اصطلاح توسط شرکت‌های سازنده و دولت‌ها متداول نبود. اولین بار شرکت لاکهید مارتین بود که جت‌های جنگی را کلاس‌بندی کرد و استفاده از واژه «نسل» یک نوع ترفند بازاریابی به شمار می‌رفت.

از جنگنده های نسل هفتم چه می‌دانیم؟

کمپانی بزرگ لاکهید مارتین باعث شد این واژه مورد توجه قرار بگیرد و تبدیل به بخش جدایی ناپذیری از جنگنده‌های جدید شود. هم اکنون هواپیماهای جنگی قدیمی در کلاس‌بندی‌های نسل قرار می گیرند و پیشرفته‌ترین جت‌های جنگنده مثل F-22 رپتور و F-35 لایتنینگ بخشی از نسل پنجم یا جنگنده‌های نسل ششم به حساب می‌آیند که در حال توسعه هستند و تا پایان دهه جاری میلادی، سروکله شان پیدا نخواهد شد.

با این اوصاف به نظر می‌رسد که تا زمان انتشار جزئیاتی رسمی از جنگنده‌های نسل هفتم راه درازی در پیش داریم. البته مهندسان شرکت‌های بزرگ و فناور، به این موضوع که هواپیماهای جنگی نسل هفتم باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند، فکر کرده‌اند، اما به اجرا در آوردن آن‌ها و طراحی و تولید انبوهشان دهه‌ها طول خواهید کشید.

به گفته سردبیر بخش هوانوردی Janes، گرت جنینگز، می‌توان با تماشای پیشرفت‌های نسل قبلی و تعمیم دادن آن‌ها به جنگنده‌های فعلی، تا حدودی انتظارات از نسل هفتم را برآورده کرد. بدون شک، یک جنگنده نسل هفتم از رقبای قدیمی خود مثل اف 22 رپتور و اف 35 لایتنینگ، پیشرفته‌تر خواهد بود و ارتقای این هواپیماهای جنگی را باید در بهبود قابلیت‌هایی مثل رادارگریزی و پنهان کاری، اویونیک و نمایشگرهای فوق پیشرفته دانست. در ادامه به توضیح هرآنچه از جنگنده‌های نسل هفتمی انتظار داریم، می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

نگاهی به انواع مدل های جنگنده اف 35 (F-35) سلطان بلامنازع آسمان

فناوری‌های پیشرفته جت‌های جنگنده نسل هفتم

در حال حاضر خلبانان جنگنده F-35 مجهز به یک کلاه ایمنی منحصربه‌فرد با طراحی خاص شده‌اند که توانایی‌های رزمی آن‌ها را ارتقا می‌دهد. به احتمال زیاد خلبانان تمام جنگنده‌های نسل هفتم، با این کلاه و حتی شاید نسخه پیشرفته‌تر آن تجهیز شوند. علاوه بر این آن‌ها می‌توانند تجهیزات فیزیکی بهتری داشته باشند تا بتوانند قابلیت‌هایی مثل وزن کمتر، سرعت بیشتر و مانورپذیری بهتری ارائه کنند.

همچنین احتمال اینکه اطلاعات از طریق کلاه به خلبانان انتقال داده شود، زیاد است. در عصری زندگی می‌کنیم که هوش مصنوعی در حال رشد و توسعه است و این احتمال وجود دارد که تا زمان دستیابی به تکنولوژی جنگنده‌های نسل هفتم، هوش مصنوعی به تکامل برسد و قابلیت‌های آن با کلاه ایمنی خلبان‌ها ادغام شود.

از تأثیرگذارترین قابلیت‌های نسل پنجم جنگنده‌ها می‌توان به سطح مقطع راداری کوچک، سنسورهای متنوع و پتانسیل حفظ سرعت مافوق صوت بدون نیاز به پس سوز اشاره کرد. جنگنده‌های نسل ششم مجموع این قابلیت‌ها را قطعا ارتقا می‌دهند و هواپیماهای نسل هفتم می‌توانند از آن‌ها هم بهتر باشند.

پیش‌بینی جذاب درباره جنگنده‌های نسل هفتم، حذف خلبان‌ها و اتوپایلوت شدن آن‌هاست. در حال حاضر برنامه‌هایی برای طراحی و ساخت یک پهپاد مشارکتی وجود دارد که هنگام پرواز هیچ سرنشینی ندارد و به صورت کاملا خودکار این کار را انجام می‌دهد. شرکت جنرال اتمیکس به منظور طراحی چنین پهپادهایی انتخاب شده که در حال حاضر روی جنگنده‌های نسل ششم کار می‌کند.

با این حساب ممکن است تا زمانی که ایالات متحده آمریکا بخواهد از از جنگنده‌های نسل هفتم رونمایی کند، یک جت جنگی کاملا اتومات که مجهز به هوش مصنوعی است، مأموریت‌های رزمی معمول را انجام دهد و خلبانان را به طور کامل از هدایت جنگنده‌ها حذف کند.

بیشتر بخوانید:

مقایسه 2 جنگنده F22 رپتور و F35 لایتنینگ

تلاش مشترک برای توسعه جنگنده‌های نسل هفتم

تا به حال فکر کرده‌اید که هزینه لازم برای توسعه یک جنگنده نسل هفتم با این سطح از پیشرفت و ارتقا، می‌تواند چقدر باشد؟ پروژه توسعه F-35 به‌ تنهایی نشان داد که هزینه طراحی و ساخت یک جت جنگی پیشرفته می‌تواند بودجه کلانی (چند تریلیون دلار) را به خود اختصاص دهد. با این اوصاف آیا فکر می‌کنید یک جنگنده نسل هفتمی کاملا خودکار از یک اف 35 ارزان‌تر خواهد بود؟ البته راه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها وجود دارد.

بریتانیا، ژاپن و ایتالیا در سال 2023 طی یک قرارداد، توافق کردند که نسل بعدی جنگنده‌ها را با همکاری و مشارکت یکدیگر توسعه دهند. وزیر دفاع بریتانیا به رویترز گفت:

هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی چنین کاری را با این سطح از تخصص انجام دهد. توسعه نسل بعدی جت‌های جنگی نیاز به مهارت، تخصص و تجهیزات گران قیمت دارد و تحقق این هدف جز با همکاری چندجانبه به سرانجام مطلوب نمی‌رسد.

هنگامی که کشورها تمرکزشان را روی توسعه جنگنده‌های نسل هفتم می‌گذارند، باید ببینند که چه چیزی باعث شده مدل‌های نسل پنجم و ششم کار کنند و چه چیزی در آن‌ها کم است یا نیاز به اصلاح دارد. تلاش و همکاری چندجانبه کشورها با یکدیگر می‌تواند از بسیاری جهات کمک کننده باشد. تنها ایرادی که این به موضوع وارد شده، نگرانی‌های امنیتی است.

چرا ایالات متحده F-22 را به کشورهای دیگر نمی‌فروشد؟ پاسخ به این سوال ساده است؛ زیرا نمی‌خواهد اسرار طراحی و توسعه این جنگنده پیشرفته در اختیار رقبایش قرار بگیرد. شاید چند کشور مثل ایتالیا و ژاپن با یکدیگر دوست و شریک باشند، اما تضمینی نیست که در آینده نزدیک، وضعیت دیپلماسی آن‌ها به همین شکل بماند.

در گجت نیوز بخوانید: این ۸ جنگنده چینی، کپی برابر اصل هواپیماهای جنگی آمریکا و روسیه هستند ۱۰ تا از مهمترین کشتی های جنگی تاریخ اولین تصاویر از تقابل جنگنده اف ۲۲ و اشیا مرموز پرنده را تماشا کنید کدام کشورها بیشترین تعداد جنگنده F-15 را در ارتش خود دارند؟