چه بخواهید زبان عربی را برای زندگی روزمره خود یاد بگیرید و چه قصد داشته باشید برای نیازهای علمی یا درک متون عربی این زبان را بیاموزید، لازم است حتماً با واژگان مربوط به اعضای بدن در زبان عربی آشنا باشید. یادگیری این نوع کلمه‌ها، دایره واژگان شما را گسترش می‌دهد و موجب افزایش مهارت شما در جمله‌سازی به زبان عربی می‌شود. به همین خاطر، در این مطلب از مجله فرادرس، انواع اعضای بدن به عربی را با مثال و به کمک تصاویر متنوع آموزش می‌دهیم. همچنین تمرین‌هایی را برای مرور این واژگان و یادگیری بهتر آن‌ها، در اختیارتان می‌گذاریم.
اعضای بدن به عربی
واژگان مربوط به اعضای بدن، از لغات اصلی و پایه‌ای هر زبانی به شمار می‌آیند. زبان عربی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این زبان، واژه‌های متنوعی برای اشاره به اعضای مختلف بدن (جَسَد / جِسم) به کار می‌رود. با یادگیری این واژگان می‌توانید هم جمله‌ها و متون عربی را بهتر درک کنید و هم در ساخت جملات عربی، عملکرد بهتری داشته باشید.
البته برای آموختن انواع واژه‌های کاربردی زبان عربی می‌توانید از فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد عربی فرادرس نیز کمک بگیرید. با کلیک روی لینک زیر به این فیلم آموزشی دسترسی خواهید داشت.
در این مطلب، اعضای بدن را به ۴ دسته کلی زیر تقسیم‌بندی کرده‌ایم:
- اعضای اصلی بدن
- اعضای بالاتنه
- اعضای داخلی بدن
- سایر اعضای بدن
در بخش‌های بعدی این مطلب، هرکدام از اعضای فهرست بالا و بخش‌های تشکیل‌دهنده آِن‌ها را به زبان عربی معرفی می‌کنیم.
در ادامه، برای سهولت در یادگیری و کاربرد این واژه‌ها، جنسیت (مذکر/مؤنث) برخی از مهمترین آن‌ها را نیز مشخص می‌کنیم. همچنین صورت جمع برخی از اعضای بدن را که در زبان عربی کاربرد دارند، نشان می‌دهیم.
به‌عنوان نکته آخر، توجه داشته باشید که زبان عربی دربردارنده لهجه‌های گوناگونی است. در این لهجه‌ها، واژگان متفاوتی برای اشاره به اعضای بدن به کار می‌رود. بااین وجود، در مطلب پیش رو، اعضای بدن را صرفاً به زبان عربی فصیح (اللُّغَةُ الْعَرَبِيَّةُ الْفُصْحَى) معرفی می‌کنیم.
اعضای اصلی بدن
در عکس زیر، اعضای اصلی بدن و نام آن‌ها را در زبان عربی مشاهده می‌کنید.
گفتیم که اعضای بدن در عربی، علاوهبر صورت مفرد، دارای صورت جمع نیز هستند. در جدول زیر، به صورت جمع برخی از واژگان تصویر بالا اشاره کرده‌ایم.
| مفرد | جمع |
| عَیْن | عُيُون |
| یَد | أیْدي |
| أُذُن | آذَان |
| أَنف | آنَاف ـ أُنوف |
| فَم | أَفواه ـ أفْمام |
| رأس | رُؤُوس |
| قَدَم | أَقْدَام |
| رِجْلْ | أَرْجُل |
در مورد واژگان جدول و تصویر بالا، لازم است به نکته‌های زیر دقت کنید.
- اگرچه ممکن است «أُذُن» نوعی واژه مذکر به نظر برسد اما در واقع، کلمه‌ای مؤنث است.
- برای اشاره به بازو، علاوهبر کلمه «عَضُد» از واژه «ذِرَاع – جمع: أَذْرُع» نیز استفاده می‌شود.
همان‌طور که می‌دانید، هرکدام از اجزای اصلی بدن، خود از بخش‌ها و قسمت‌های مختلفی تشکیل شده‌اند. در ادامه، از میان اعضای اصلی بدن، اجزای ۳ گروه زیر را به عربی و به‌طور جداگانه مشخص می‌کنیم.
- اجزای سر و صورت
- اعضای دست‌ها
- پاها و اجزای آن‌ها
اجزای سر و صورت
در جدول زیر، صورت و اجزای آن را به‌تفکیک و به زبان عربی مشخص کرده‌ایم.
می‌دانیم که در زبان عربی، کلمه‌ها هم به‌صورت مفرد و هم به شکل جمع به کار می‌روند. گاهی ممکن است، به‌جای اشاره به یک لب، بخواهیم به چند لب اشاره کنیم. در این موارد، لازم است بدانیم که صورت جمع کلمه مورد نظر چگونه است.
در جدول زیر، صورت جمع کلمه‌های بالا را مشخص کرده‌ایم.
| مفرد | جمع |
| حاجِب | حَوَاجِب ـ حَوَاجِيب |
| جَبهَة | جِبَاه ـ جَبَهَات |
| مِنخَر | مَنَاخِر |
| خَدّ | خُدُود |
| شَفَة | شِفَاه ـ شَفَوَات |
| رَمش / هُدْب | رُمُوش / أَهداب |
| ذَقَن | أذْقَان |
| شَعر | أَشْعَار ـ شُعُور |
در بخش‌های بعدی، اجزای دهان و چشم را به‌طور مجزا نام می‌بریم و واژه‌ها عربی مربوط به آن‌ها را مشخص می‌کنیم.
چنانچه بخواهید با سایر واژگان رایج در زبان عربی آشنا شوید، مشاهده فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد عربی فرادرس را توصیه می‌کنیم.
دهان و اجزای آن
دهان شامل بخش‌های مختلفی از جمله انواع دندان (سِنّ) است که هرکدام نام جداگانه‌ای در زبان عربی دارند. نام عربی بخش‌های مختلف دهان را در تصویر زیر نشان داده‌ایم.
به تصویر بالا، باید دو مورد دیگر را هم اضافه کنیم که عبارتند از:
- دندان عقل: ضَرسُ عَقل
- نوک زبان: طَرفُ لِسان
نکته: توجه داشته باشید که واژگان «سِنّ» (دندان) «ناب» (دندان نیش)، «ثَنِیَّة» (دندان پیش)، همگی مؤنث هستند.
چشم و اجزای آن
در تصویر زیر، اجزای چشم و واژگان عربی مربوط به آن‌ها را مشخص کرده‌ایم.
اعضای دست ها
دست‌ها از بخش‌ها و انگشتان (إصبَع ـ جمع: أَصَابِع) مختلفی تشکیل شده‌اند که در زبان عربی برای هرکدام از آن‌ها، نام خاصی در نظر گرفته شده است. در جدول زیر، واژگان مربوط به انگشتان و بخش‌های گوناگون دست را می‌بینید.
البته علاوهبر اجزایی که در تصویر بالا مشخص کرده‌ایم، بخش‌هایی دیگری نیز در دست‌ها وجود دارند. بخش‌های تکمیلی را همراه با تصویر، در جدول زیر معرفی کرده‌ایم.
پاها و اجزای آن ها
در جدول زیر، هرکدام از بخش‌های پاها را به‌تفکیک نشان داده‌ایم و نام عربی آن‌ها را نیز مشخص کرده‌ایم.
اعضای بالاتنه
برای آشنایی با نام عربی اعضای بالاتنه، تنها لازم است به تصویر زیر دقت کنید.
البته برای اینکه بیاموزید چطور هرکدام از این کلمه‌ها را در جمله‌های عربی به کار ببرید، توصیه می‌کنیم فیلم آموزش جملات و اصطلاحات پرکاربرد عربی فرادرس را مشاهده کنید. لینک این فیلم آموزشی را در ادامه آورده‌ایم.
اعضای داخلی بدن
در تصویر زیر، مهمترین اعضای داخلی بدن و نام عربی آن‌ها را مشاهده می‌کنید.
علاوهبر اعضایی که در تصویر بالا آورده‌ایم، بخش‌ها و اجزای دیگری نیز در ساختار بدن به چشم می‌خورند. این بخش‌ها را ذیل دو عنوان زیر، مشخص کرده‌ایم.
- اسکلت و استخوان‌ها
- رگ‌های بدن
در ادامه، اعضای مربوط به موارد بالا را به زبان عربی معرفی می‌کنیم.
اسکلت و استخوان‌ها
به کمک تصویر زیر می‌توانید با نام عربی اعضای اسکلت (هَیکَل عَظِمِي) و استخوان‌های (عَظم – جمع: عِظام) بدن آشنا شوید.
رگ های بدن
نام عربی رگ‌ها و انواع آن‌ها را در جدول زیر نشان داده‌ایم.
| رگ: وَرید / عِرق |
 |
|
مویرگ: عُرَیق جمع: شُعَیرات دَمَوِیَّة |
 |
| شاهرگ: حَبلُ وَرید |
 |
سایر اعضای بدن به عربی
در بخش‌های قبلی این مطلب، اعضای بدن به عربی را بررسی کردیم و هر کدام را با تصویر نشان دادیم. با این حال، اعضای دیگری نیز در بدن به چشم می‌خورند که دانستن نام آن‌ها به عربی، اهمیت زیادی دارد.
در جدول زیر، به این اعضای بدن و نام عربی آن‌ها اشاره کرده‌ایم.
مثال اعضای بدن به عربی
در بخش‌های قبلی، با اعضای بدن به عربی آشنا شدید. در این بخش، کاربرد این نوع از واژگان را در جمله‌های عربی بررسی می‌کنیم و آن‌ها را با مثال آموزش می‌دهیم.
مثال اول
در جمله زیر از کلمه «الأذُنِ» استفاده شده است. می‌دانیم که این کلمه به معنای «گوش» است و در جمله زیر به‌صورت مفرد به کار رفته است.
ما هُوَ سببُ إنسدادِ الأذُنِ و ما علاجهُ؟
علت انسداد گوش و درمان آن چیست؟
مثال دوم
در این مثال از کلمه «أنفُ» به معنای «دماغ یا بینی» استفاده شده است. این کلمه به لحاظ جنسیت، مذکر است و به‌صورت مفرد به کار رفته است.
أنفُ أُختي يشبه أنفُ أبي.
دماغ خواهرم شبیه دماغ پدرم است.
مثال سوم
در کادر زیر، مثالی از کاربرد کلمه «الشعرَ» به معنی «مو» را مشاهده می‌کنید. این کلمه از نوع مذکر است.
النِسَاءُ تحبُّ الشعرَ الطويلَ.
زنان موی بلند را دوست دارند.
مثال چهارم
در این مثال، «قَرنِیَّةُ عَین» به معنای «قرنیه چشم» است. در مثال زیر، این کلمه مؤنث را به‌صورت مفرد آورده‌ایم.
قَرنِیَّةُ عَین نسيجٌ شفافٌ في العَينِ و لها خمسٌ طبقات.
قرنیه چشم، بافت شفافی در چشم است و پنج لایه دارد.
مثال پنجم
«فمٌ» به معنی «دهان» و «عينانِ» به معنی «دو چشم» است. هر دوی این کلمه‌ها به دو عضو بدن اشاره دارند، با این تفاوت که اولی واژه مفرد است اما دومی واژه مثنی به شمار می‌آید.
لیستْ لِدُمیَتي فمٌ و عينانِ.
عروسکم دهان و چشم ندارد.
مثال ششم
در این آیه، سه واژه به کار رفته است که به اعضای بدن اشاره دارند. «عَیْنَیْنِ» مثنی «عین» است و بر معنای «دو چشم» دلالت دارد. «لِساناً» مفرد و به معنی «زبان» است.
«شَفَتَیْنِ» نیز اسم مثنی است و بر معنای «دو لب» دلالت می‌کند.
«اَ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَیْنَیْنِ وَ لِساناً وَ شَفَتَیْنِ» (بلد/۸ و ۹)
آیا برای او دو چشم و زبان و دو لب قرار ندادیم؟
مثال هفتم
«سِنّ» به معنی «دندان» است. کاربرد این واژه مفرد و مذکر را در مثال زیر مشاهده می‌کنید.
هذا الرجلُ خَلع سِنّه مُتعفّناً.
این مرد دندان فاسدش را کشید.
مثال هشتم
در آیه زیر، واژه مثنی «یَدین» به معنای «دو دست» به کار رفته است. البته در این آیه، «یَدین» مضاف واقع شده است و به همین خاطر، «ن» انتهای آن حذف شده است.
«مَا مَنَعَكَ أَنْ تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِيَدَيَّ» (ص/۷۵)
چه چیزی مانع تو شد که به موجودی که با دو دست خود آفریدم، سجده کنی؟
مثال نهم
در این مثال، کلمه «العِظامِ» به معنی «استخوان‌ها» به کار رفته است. این کلمه در واقع، جمع «العَظم» به معنی «استخوان» است.
کیفَ یُمکنُ تخفيف ألَم العِظامِ؟
چگونه در استخوان‌ها کاهش پیدا می‌کند؟
مثال دهم
«رئتَینِ» مثنی کلمه «رِئة» و به معنی «دو شش / دو ریه» است. کاربرد این واژه را در جمله زیر نشان داده‌ایم.
الانسانُ لا يَستَطيعُ أَن يَعيشُ بِدونِ رئتَینِ.
انسان نمی‌تواند بدون دو شش زندگی کند.
برای یادگیری مثال‌های بیشتر پیشنهاد می‌کنیم به فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد عربی فرادرس مراجعه کنید.
یادگیری لغات و اصطلاحات عربی با آموزش های فرادرس
برای یادگیری هر زبانی، در قدم اول لازم است واژگان و اصطلاحات پرکاربرد آن را بیاموزید، به‌ویژه کلمه‌ها و عباراتی که به زندگی روزمره انسان‌ها مربوط هستند. برای آموختن زبان عربی نیز باید از همان مراحل اولیه یادگیری، لغات پرکاربرد عربی را یاد بگیرید.
به‌طور مثال، لازم است آن دسته از کلمه‌ها و اصطلاحات عربی را که به اجزای بدن، اعضای خانواده، وسایل نقلیه، وسایل شخصی و… ارتباط دارند، بیاموزید. تنها با یادگیری این کلمه‌ها و عبارات است که می‌توانید نخستین جملات خود را به زبان عربی بگویید و بنویسید و برای ورود به مراحل پیشرفته‌تر آماده شوید.
چنانچه قصد دارید با مجموعه‌ای از واژگان و اصطلاحات کاربردی عربی آشنا شوید، توصیه می‌کنیم حتماً از فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس کمک بگیرید.
البته برخی از واژگان کاربردی عربی، مانند انواع رنگ‌ها یا افعال پرکاربرد عربی نیز در مجله فرادرس به‌طور کامل آموزش داده شده‌اند.
اگر می‌خواهید در کنار واژگان عربی، قواعد صرف و نحو این زبان را نیز بیاموزید و اصول ترجمه عربی به فارسی را یاد بگیرید، مجموعه فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس را از دست ندهید.
سؤالات متداول
در بخش‌های پیشین، اعضای بدن به عربی را معرفی کردیم و آن‌ها را با تصویر و مثال آموزش دادیم. با این وجود، ممکن است هنوز هم سؤال‌ها و ابهام‌هایی در مورد این مبحث، در ذهن داشته باشید.
در این بخش، به همین سؤال‌ها پاسخ می‌دهیم و می‌کوشیم ابهام‌هایتان را برطرف کنیم. در ادامه، به برخی از سؤالات متداول در مورد اعضای بدن به عربی اشاره کرده‌ایم و به آن‌ها پاسخ داده‌ایم.
یادگیری اعضای بدن به عربی چه اهمیتی دارد؟
کلمه‌های مربوط به اعضای بدن، از واژه‌های کاربردی و متداول هر زبانی هستند. برای تکلم به زبان عربی، مطالعه متون علمی یا نگارش به زبان عربی، لازم است با نام اعضای بدن به عربی آشنا باشید.
برای اعضای بدن در عربی باید از فعل مذکر استفاده کنیم یا فعل مؤنث؟
اگر عضو مورد نظر به لحاظ دستوری، از نوع واژه‌های مذکر باشد، برای آن باید از فعل مذکر استفاده کنید اما اگر مؤنث باشد، لازم است آن را با فعل مؤنث به کار ببرید.
تمرین اعضای بدن در زبان عربی
این بخش شامل ۱۰ سؤال چهارگزینه‌ای است که همگی در مورد اعضای بدن در عربی طرح شده‌اند.
برای پاسخ دادن به این تمرین‌ها، ابتدا صورت هر سؤال را بادقت بخوانید و سپس یکی از گزینه‌ها را علامت بزنید.
بعد از پاسخ دادن به هر سؤال، با کلیک روی گزینه «مشاهده جواب» می‌توانید پاسخ درست آن را مشاهده کنید. بعد از اینکه به همه سؤال‌ها جواب دادید، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» نشان داده می‌شود.
با کلیک روی این گزینه، تعداد امتیازهای شما در این آزمون نشان داده می‌شود.
۱- واژه عربی مربوط به عکس زیر را مشخص کنید.
۲- کدام گزینه از اعضای بدن نیست؟
بُصَیلَةُ شَعر
۳- نام عربی اعضای زیر را مشخص کنید.
مو ـ پلک ـ مچ دست ـ ناخن
شَعر ـ جَفن ـ مِعصَمُ یَد ـ ظُفر
شَعرَة ـ قُزَحِیَّة ـ ظَهرُ یَد ـ سُلامَی
بُصَیلَةُ شَعر ـ أَهداب ـ راحَةُ یَد ـ رأسُ أَنمُلة
رُمُوش ـ بُؤبُؤُ عَین ـ بِنصِر ـ بَصمَةُ أنمُلة
۴- همه گزینه‌ها مؤنث هستند، به‌جز…
۵- همه گزینه‌ها واژگان مربوط به سر و صورت هستند، به‌جز…
۶- ترجمه کدام گزینه صحیح است؟
حُفرة قَدَم: پاشنه پا
هَیکَل عَظِمِي: اسکلت
۷- نام عربی تصویر زیر در کدام گزینه آمده است؟
۸- همه گزینه‌ها کلمه مفرد هستند، به‌جز…
شُعَیرات دَمَوِیَّة
۹- کدام گزینه از واژگان مربوط به بالاتنه است؟
۱۰- کدام گزینه در مورد تصویر زیر نادرست است؟
این واژه مذکر است.
به‌صورت مفرد و جمع به کار می‌رود.
نوعی واژه مؤنث به شمار می‌آید.
کلمه عربی آن فاقد نشانه تأنیث است.
جمع‌بندی
واژگان مربوط به اعضای بدن، از پرکاربردترین کلمه‌های عربی هستند. در این مطلب از مجله فرادرس، اعضای بدن به عربی را نام بردیم و جنسیت و حالت جمع آن‌ها را مشخص کردیم. همچنین با تصاویر، مثال‌ها و تمرین‌های متنوع کوشیدیم تا این مبحث را به‌خوبی در ذهن مخاطبان نهادینه کنیم.
source