اوریگامی یا ساخت اجسام با کاغذ، هنری ژاپنی است که علاوه بر رشد مهارت‌های فیزیکی افراد، باعث رشد ذهنی و تقویت مهارت‌های فکری و حرکتی کودکان و بزرگسالان می‌شود. در واقع اوریگامی، ترکیبی از هنر و علم است. برتری اوریگامی نسبت به کاردستی‌ها و بازی‌های دیگر این است که برای ساخت اوریگامی فقط به یک تکه کاغذ نیاز داریم. از آثار اوریگامی می‌توانیم هم به‌عنوان وسایل تزیینی و هم به‌عنوان ابزار زندگی روزمره استفاده کنیم. اوریگامی اژدها نیز یکی از کاردستی‌های جالبی است که می‌توانیم آن را با یک کاغذ ساده بسازیم. در این مطلب از مجله فرادرس، مراحل ساخت اوریگامی اژدها را یاد می‌گیریم و انواعی از اژدهای ساده تا پیشرفته را با کاغذ می‌سازیم. برای درک بهتر شما، تصاویر هر مرحله از ساخت اژدهای کاغذی را نیز قرار داده‌ایم.

اوریگامی هنر تا کردن کاغذ است و با آن می‌توانیم اشکال بسیار زیادی را بسازیم اما مهم‌تر از استفاده‌ای که از اشیای ساخته‌شده با اوریگامی می‌کنیم، لذت حاصل از ساخت آن‌ها و مهارت‌هایی است که در طی ساختن آن‌ها کسب می‌کنیم. اوریگامی نوعی آفرینش اثر هنری است که بدون آنکه بخواهیم، مهارت‌های ذهنی ما را نیز افزایش می‌دهد.

ساخت اوریگامی اژدها

اوریگامی اژدها یکی از اوریگامی‌های جذاب است که با طی کردن مراحل این مطلب، می‌توانید به‌سادگی چند مدل از آن را بسازید و از آن به‌عنوان یک اثر هنری و تزیینی استفاده کنید. همچنین می‌توانید از کاردستی اژدها به‌عنوان وسیله‌ای برای بازی با کودکان و سرگرم کردن آن‌ها نیز بهره ببرید. در این مطلب، ابزار و زمان مورد نیاز برای ساخت اوریگامی اژدها و مراحل ساخت آن را به‌صورت توضیحی و تصویری آورده‌ایم.

پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری ساده و پایه‌ای اوریگامی و ساخت کاردستی با کاغذ از فیلم آموزش مقدماتی اوریگامی و کاردستی با تا کردن کاغذ فرادرس استفاده کنید. لینک این‌ آموزش را در کادر زیر آورده‌ایم.

در این مطلب، ابتدا مقدمه و وسایل مورد نیاز شما برای ساخت انواع اوریگامی اژدها را معرفی می‌کنیم و سپس مراحل ساخت اژدهای اوریگامی ساده، اژدهای چینی و اژدهای متحرک را آموزش می‌دهیم.

مقدمات ساخت انواع اوریگامی اژدها

شما برای ساخت اوریگامی اژدها به یک کاغذ مربعی در ابعاد و وزن متوسط و حدود ده دقیقه زمان نیاز دارید. البته می‌توانید از کاغذ مربعی در اندازه‌های کوچک یا بزرگ نیز استفاده کنید اما یک قاعده کلی در ساخت اوریگامی این است که بهتر است در ابتدای یادگیری از کاغذهای متوسط یا بزرگ استفاده کنید و به‌مرور زمان و پس از چندبار درست کردن آن کاردستی، می‌توانید آن را به‌راحتی در ابعاد کوچک نیز بسازید. متوسط بودن یا سبک بودن وزن کاغذ نیز به دلیل ساده‌‌تر شدن و دقیق‌تر شدن تای کاغذ است.

مقدمات مورد نیاز برای ساخت اژدهای اوریگامی

• کاغذ مربعی با ابعاد و وزن متوسط
• ده دقیقه زمان

دقت کنید که زمان بیان‌شده در فهرست بالا، زمانی است که بعد از یادگیری ساخت اوریگامی اژدها صرف می‌کنید تا آن را بسازید و ممکن است برای یادگیری آن در چند مرتبه اول، به چیزی حدود دو یا سه‌برابر این زمان نیاز داشته باشید.

مراحل تبدیل کاغذ مستطیلی به کاغذ مربعی

از آنجاکه معمولاً کاغذ مربعی نسبت به کاغذ مستطیلی، کمتر در دسترس است و برای ساخت اشکال مختلف اوریگامی نیز معمولاً به کاغذ مربعی نیاز داریم، ابتدا آموزش می‌دهیم که چگونه کاغذ مستطیلی را بدون نیاز به خط‌کش و قیچی به کاغذ مربعی تبدیل کنیم. برای تبدیل کاغد مستطیل به مربع، کافی است که مانند تصویر زیر، یکی از گوشه‌های کاغذ مستطیلی را در دست گرفته و آن را به سمت ضلع دیگر کاغذ خود ببریم، هرجایی که دو گوشه کاغذ با هم یکی شد، کاغذ را تا می‌زنیم و با این کار، یک مثلث می‌سازیم.

حالا کافی است دنباله کاغذ (مستطیل باقی‌مانده) را چندبار از پشت و رو تا بزنیم تا کاغذ سست شود. سپس دو دست خود را روی دو طرف کاغذ قرار می‌دهیم و با ایجاد فشار اندک، سعی می‌کنیم دو طرف کاغذ را به‌آرامی از هم جدا کنیم تا کاغذ پاره شود. حالا مربع ما برای ساخت انواع اوریگامی آماده است.

برای آشنایی بیشتر با اوریگامی می‌توانید مطلب زیر از مجله فرادرس را مطالعه کنید.

ساخت اژدهای اوریگامی ساده

برای ساخت اوریگامی اژدهای زیر که از انواع ساده آن محسوب می‌شود، ادامه مطلب را دنبال کنید. پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری آموزش مقدماتی اوریگامی و اوریگامی ساده از فیلم آموزش مقدماتی اوریگامی فرادرس که لینک آن را در کادر زیر آورده‌ایم، استفاده کنید.

مراحل مقدماتی اژدهای اوریگامی ساده

ابتدا یکی از گوشه‌های تیز مربع را روی گوشه تیز مقابل آن قرار می‌دهیم و آن را تا می‌زنیم تا مربع به یک مثلث تبدیل شود.

سپس تا را باز می‌کنیم و مانند تصویر زیر، هر دو ضلع گوشه‌های پایینی را به خط تای قطر مربع می‌رسانیم و تا می‌زنیم. باید دقت کنیم که دو طرف را مانند هم و به‌طور قرینه تا کنیم تا اوریگامی ما در انتها شکل تمیزتری داشته باشد.

حالا باید همان کار را برای گوشه‌های بالایی مربع نیز انجام دهیم و آن‌ها را به سمت قطر مربع تا بزنیم. سپس هرکدام از مثلث‌های ایجادشده را مانند تصویر زیر دوباره به سمت قطر مربع تا می‌کنیم.

و این کار را برای طرف بالایی مربع نیز انجام می‌دهیم. در نهایت قطر بعدی مربع را نیز تا می‌زنیم تا تاهای موجود در مربع ما مانند خطوط مشخص‌شده در تصویر زیر شود.

حالا باید مربع را مانند تصویر زیر از دو گوشه‌اش در دست بگیریم و آن را به طرف داخل جمع کنیم.

سپس دو طرف کاغذ را مانند تصویر زیر، روی زمین بگذاریم و دو مثلث کوچکِ در دست خود را نیز به سمت قسمت بالایی کاغذ بخوابانیم.

حالا باید کاغذ را پشت‌و‌رو کنیم و قسمت پایینی را به روی سمت بالا برده و تا بزنیم.

ساختن سر اژدهای ساده

برای ساخت گردن و سر اژدهای کاغذی ساده، گوشه سمت چپ اوریگامی را از وسط باز می‌کنیم و آن را به سمت داخل می‌بریم و تا می‌زنیم. با این کار، گردن اژدها از بقیه بدن او جدا می‌شود و شکل می‌گیرد. حالا سر اژدها را مانند تصویر زیر و با اضافه کردن یک تای دیگر به قسمت قبلی، می‌سازیم.

ساختن بال اژدهای ساده

برای ساختن بال‌های اژدهای ساده، دو قسمت‌های رویی بدنه اوریگامی را به سمت پایین تا می‌کنیم.

در انتها نیز با گرفتن بال‌های اژدها با دو دست خود، آن‌ها را از هم دور می‌کنیم تا فضای بین آن‌ها باز شود و اژدهای ما حالت سه‌بعدی بگیرد.

برای یادگیری چند نمونه ساده‌تر از اشکال اوریگامی، می‌توانید مطلب زیر از مجله فرادرس را مطالعه کنید.

ساخت اوریگامی اژدهای چینی

این اژدها کمی زیباتر از اژدهای اوریگامی قبلی است. برای ساخت اژدهای کاغذی زیر، مراحل بیان‌شده در ادامه مطلب را دنبال کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری تکمیلی و پیشرفته اوریگامی و اشکال متنوع آن، فیلم آموزش اوریگامی تکمیلی فرادرس را مشاهده کنید. لینک این آموزش را در کادر زیر آورده‌ایم.

مراحل مقدماتی اژدهای اوریگامی چینی

ابتدا کاغذ مربعی را روبه‌روی خود قرار می‌دهیم و در اولین مرحله، مربع را از هر دو قطر آن به طو جداگانه تا می‌زنیم. یعنی دو گوشه تیز کاغذ را روی هم قرار داده و تا می‌کنیم. سپس کاغذ را باز و پشت‌ورو می‌کنیم و این‌بار، مربع را از وسط اضلاع آن تا می‌زنیم. یعنی خط تای قطر‌ها و اضلاع مربع، پشت‌ورو می‌شود. سپس کاغذ را مطابق تصویر پایین در دست می‌گیریم و آن را به یک مربع کوچک تبدیل می‌کنیم.

دقت کنید که مربع کوچک‌تر را طوری در مقابل خود بگذارید که لبه باز مربع به سمت شما و لبه بسته آن در طرف مقابل قرار داشته باشد. سپس باید ضلع پایینی سمت راست مربع را مانند تصویر زیر، به وسط مربع تا بزنید. همین کار را برای ضلع سمت چپ نیز انجام می‌دهیم. هرچه‌قدر تقارن را در تا زدن این دو ضلع بهتر رعایت کنیم، اژدهای کاغذی ما تمیزتر خواهد شد.

سپس تای هر دو سمت مربع را باز می‌کنیم و دست خود را به زیر دو ضلع سمت راست و چپ برده و هر دو سمت را مطابق تصویر پایین به داخل تا می‌زنیم.

در مرحله بعد، کل کاغذ را پشت‌ورو می‌کنیم و تمام مراحل قبل را برای سمتِ دیگرِ مربع کوچک نیز انجام می‌دهیم. با انجام این کار، کاغذ مانند شکل زیر، به یک لوزی کشیده تبدیل می‌شود. حالا ظلع پایینی سمت راست این لوزی را از محل خط مشکی تصویر زیر، به سمت خط وسط لوزی می‌بَریم و آن را تا می‌زنیم. بعد همین کار برا برای ضلع چپ آن نیز انجام می‌دهیم. سپس لوزی را پشت‌ورو کرده و این مراحل را روی طرف دیگر کاغذ هم اعمال می‌کنیم.

حالا کاغذ را مانند تصویر پایین در دست می‌گیریم و دو طرف آن را به این شکل تا می‌زنیم.

ساخت بال اژدهای کاغذی چینی

بعد از انجام مراحل قبلی، به چنین شکلی می‌رسیم. برای ساخت دو بال اژدهای اوریگامی کافی است روی بخش مشخص‌شده در تصویر زیر و مطابق با خط مشکی، تا بزنیم. سپس کاغذ را برمی‌گردانیم و این کار را برای بال دوم نیز انجام می‌دهیم.

حالا هر بال را با یک دست می‌گیریم و سعی می‌کنیم آن‌ها را به‌آرامی از هم دور کنیم تا جایی که مانند تصاویر زیر، مثلث میان آنها به یک مربع تبدیل شود.

سپس با استفاده از انگشت شست و اشاره خود، تای وسط این مربع کوچک را محکم می‌کنیم و آن را تا حد ممکن به سمت پایین می‌بریم. بعد مانند تصویر پایینی، زیر دو بال اژدهای کاغذی خود را به سمت هم فشار می‌دهیم.

حالا اوریگامی اژدهای خود را مانند تصویر زیر در دست می گیریم و بال اژدها را از محل مشخص شده تا می‌زنیم. یعنی ضلع چپ آن را به ضلع بالای آن می‌رسانیم و آن را تا می‌کنیم. سپس کاغذ را برمی‌گردانیم و برای ساخت بال دوم، ضلع سمت راست آن را به سمت ضلع بالا برده و تا می‌زنیم.

سپس تای بال را مانند تصویر زیر، باز می‌کنیم و قسمت مشخص‌شده در تصویر زیر را به سمت پایین تا می‌زنیم.

با انجام این کار، بال اژدهای ما مانند تصویر زیر می‌شود.

یک تای دیگر کافی است که بال اژدهای ما آماده شود. قسمت مشخص‌شده در تصویر زیر را به سمت پایین تا می‌زنیم تا بال زیبای اژدهای اوریگامی تکمیل شود. سپس همه این مراحل را برای بال دوم نیز انجام می‌دهیم.

ساختن سر اژدهای کاغذی چینی

بعد از اتمام مراحل ساخت بال اژدهای چینی، کاغذ را مطابق تصویر زیر در دست می‌گیریم و دنباله کاغذی سمت چپ را از وسط و مطابق تصویر زیر تا می‌کنیم. با این کار، گردن اژدها را می‌سازیم.

حالا بار دیگر دنباله را به سمت داخل تا می‌کنیم تا سر اژدهای اوریگامی نیز ساخته شود.

ساخت دم اژدهای کاغذی چینی

بعد از انجام مراحل ساخت سر و گردن اژدهای کاغذی، اژدهای نیمه‌آماده خود را مانند تصویر می‌گیریم و دنباله بعدی آن را به این شکل در دست قرار می‌دهیم تا برای تا زدن آماده شود.

حالا آن را مانند تصویر پایین به سمت داخل می‌بریم و تا می‌زنیم. همین تا را با کمی فاصله از تای قبلی، دو بار دیگر تکرار می‌کنیم تا دم اژدها حالت معوج بگیرد.

ساختن دست و پای اژدهای کاغذی چینی

برای ساخت دست و پاهای اژدهای کاغذی خود به چهار تای کوچک و ساده احتیاج داریم که دوتای آن را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. همین کار را برای دو مثلث نزدیک به دم اژدها نیز انجام دهید تا هر چهار پای اژدهای شما آماده شود.

مرحله پایانی اژدهای اوریگامی چینی

بعد از انجام مراحل قبلی، دم اژدها را به طرف خود قرار می‌دهیم و نوک دو بال اژدها را مانند تصویر زیر و به‌آرامی از هم باز می‌کنیم تا کاردستی اژدهای کاغذی ما آماده شود. با باز و بسته کردن تاهای موجود روی بال‌های اژدها می‌توانید یک اژدهای متحرک داشته باشد.

تا اینجا، مقدمات و مراحل ساخت اژدهای اوریگامی ساده و چینی را به‌صورت تصویری یاد گرفتیم. در ادامه، مراحل ساخت اژدهای اوریگامی متحرک را توضیح می‌دهیم.

تقویت مهارت‌های حرکتی و ذهنی با ساخت اوریگامی

برای ساخت اوریگامی علاوه بر کار با دست و انجام فعالیت فیزیکی، ذهن ما نیز درگیر ساخت و آفرینش می‌شود. به همین دلیل هم اوریگامی باعث هماهنگی حرکت و ذهن می‌شود. علاوه بر این، ساخت اوریگامی تمرکز و دقت ما را نیز زیاد می‌کند چون برای یادگیری و درست انجام‌ دادن آن باید تمرکز کردن را تمرین کنیم. همچنین اوریگامی باعث تقویت هوش فضایی افراد می‌شود زیرا در مبحث هوش فضایی، نیاز به مهارت‌های حرکتی و ذهنی در کنار هم است. در این بخش، برخی از آموزش‌های اوریگامی فرادرس و بعضی از آموزش‌های خلاقانه دیگری که به رشد مهارت‌های فیزیکی و ذهنی شما کمک می‌کنند را آورده‌ایم.

همچنین برای یادگیری بعضی دیگر از مهارت‌های ذهنی و بازی‌های مناسب برای تقویت ذهن، می‌توانید از آموزش‌های زیر استفاده کنید.

پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری هنرهای دیگر، از مجموعه آموزش‌های زیر استفاه کنید.

معرفی مجموعه آموزش های عمومی فرادرس

فرادرس در حوزه آموزش کودکان و نوجوانان و کسب مهارت‌‌های گوناگون، آموزش‌های مختلفی را ارائه کرده است که در فهرست زیر برخی از آن‌ها را آورده‌ایم.

همچنین برخی از مجموعه آموزش‌های فرادرس در حوزه آموزش کودکان، نوجوانان و کسب مهارت‌ها را در فهرست زیر آورده‌ایم.

ساخت اژدهای اوریگامی متحرک

در این بخش، ساخت نوعی از اژدهای اوریگامی را به شما آموزش می‌دهیم که با تکان دادن دم آن، می‌توانید بال‌هایش را مانند حالت پرواز، متحرک کنید و در واقع اژدهای پرنده بسازید. برای یادگیری مراحل ساخت اژدهای اوریگامی زیر، مراحل این بخش را دنبال کنید.

پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری پایه‌ای اوریگامی، فیلم آموزش اوریگامی مقدماتی و کاردستی با تا کردن کاغذ فرادرس را مشاهده کنید. لینک این آموزش را در کادر زیر آورده‌ایم.

مراحل مقدماتی ساختن اژدهای اوریگامی متحرک

مراحل ساخت اژدهای متحرک را تا مرحله ساخت لوزی کشیده مانند مراحل ساخت اژدهای چینی طی می‌کنیم. یعنی ابتدا گوشه‌های نوک‌تیز مربع را روی هم قرار می‌دهیم و مربع را از قطرهای آن تا می‌زنیم. سپس کاغذ را پشت‌ورو می‌کنیم و آن را از وسط اضلاعش نیز تا می‌زنیم. بعد، کاغذ را طوری به سمت داخل تا می‌کنیم که یک مربع کوچک بسازیم و اضلاع پایینیِ هر دو طرفِ مربع کوچک را به سمت داخل تا می‌زنیم. از اینجا به بعد، ساخت این اژدها کمی متفاوت با ساخت اژدهای قبلی است.

برای اولین مرحله از ساخت سر و دم اژدها، لوزی را مانند تصویر زیر، باز می‌کنیم و دنباله‌های بازِ هردو طرف آن را با سمت بالا می‌بریم.

در ادامه، سمت راست این لوزی را مانند تصویر پایین به طرف داخل تا می‌زنیم. سمت چپ لوزی را نیز مانند سمت راست آن تا می‌کنیم تا به شکلی مانند تصویر زیر برسیم.

ساخت سر اژدهای کاغذی متحرک

برای ساخت سر این اژدهای اوریگامی، کاملاً مانند سر اژدهای قبلی عمل می‌کنیم. یعنی یکی از دو نوک بیرون‌زده از شکل بالا را از وسط به سمت پایین تا می‌زنیم و سپس قسمت پایین‌آمده را به داخل قسمت تازده می‌بریم و آن را مجدد تا می‌کنیم. برای سخت گردن اژدها نیز، کاغذ را به طور وارونه در دست می‌گیریم و مطابق با تصویر زیر، کاغذ را باز می‌کنیم و هر دو طرفِ بخش بازشده را با سمت خط وسط، تا می‌زنیم.

ساخت دم اژدهای متحرک اوریگامی

برای ساخت دم این اژدها، کافی است مانند تصویر زیر عمل کنیم. یعنی نوک دیگر کاغذ را یک تا به سمت داخل و پایین می‌زنیم و قسمت باقی‌مانده را نیز به سمت تای قبلی، تا می‌کنیم.

ساختن بال اژدهای اوریگامی متحرک

برای ساخت بال این اژدها ابتدا باید این قسمت از کاغذ را از محل خط مشکی به سمت پایین تا بزنیم و سپس همین کار را برای بال دیگر نیز انجام دهیم.

حالا تای بال را باز می‌کنیم و مثلث بالای بال‌ها را مطابق تصویر زیر، از دو طرف به سمت پایین تا می‌زنیم.

سپس آن را مانند تصویر زیر باز می‌کنیم تا جاییکه که به مربع تبدیل شود. بعد، آن مربع را به سمت پایین تا می‌کنیم.

در ادامه، اوریگامی اژدهای خود را مانند تصویر زیر در مقابل خود قرار می‌دهیم و بال اژدها را مطابق تصویر زیر تا می‌زنیم. دقت کنید که از این‌جا به بعد، همه مراحل تا کردن را برای هر دو بال اژدها انجام دهید. بعد از اولین تا، تا زدن بال اژدها روی تای قبلی را تا زمان رسیدن به تنه آن ادامه می‌دهیم. سپس همه تاها را باز می‌کنیم و یک تای کوچک در لبه بال‌ها می‌زنیم.

متحرک کردن اژدهای اوریگامی

حالا با یک دست، زیر گردن اژدهای کاغذی را می‌گیریم و با دست دیگر، ابتدای دم آن را به سمت عقب و جلو می‌بریم تا بال‌های اژدها حرکت کند و مانند تصویر زیر، اژدهای در حال پرواز داشته باشیم.