انواع فعل‌ها هم از لحاظ دستوری و هم از نظر معنایی، مهم‌ترین بخش جمله‌های فارسی به شمار می‌آیند. در واقع، فعل‌ها تعیین می‌کنند که چه عناصری باید در جمله حضور داشته باشند تا ساخت نحوی و معنایی جمله کامل باشد. از این جهت، می‌توان فعل‌های فارسی را به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول فعل‌های لازم هستند که تنها با فاعل یا نهاد به کار می‌روند و یک جمله کامل را می‌سازند. دسته دوم نیز فعل‌های متعدی نام دارند که به جز فاعل یا نهاد، برای ساخت جمله کامل به اجزای دیگری از قبیل مفعول، متمم فعل و مسند نیاز دارند. در این مطلب از مجله فرادرس، توضیح می‌دهیم که فعل لازم و متعدی چیست و هر کدام چه ویژگی‌هایی دارند. در ادامه، انواع فعل‌های متعدی را معرفی می‌کنیم و کاربرد آن‌ها در جمله‌های فارسی نشان می‌دهیم. سپس روش تبدیل فعل‌های لازم به متعدی را آموزش می‌دهیم و فعل‌های دو وجهی فارسی را بررسی می‌کنیم. در بخش‌های پایانی این مطلب، به برخی از سؤال‌های متداول در مورد فعل‌های لازم و متعدی پاسخ می‌دهیم و تمرین‌های مربوط به این مبحث را در اختیارتان می‌گذاریم.

فعل لازم و متعدی چیست؟

فعل‌هایی که تنها با فاعل یا نهاد به کار می‌روند و بدون نیاز به مفعول، یک جمله کامل می‌سازند، «فعل لازم» یا «فعل ناگذر» نامیده می‌شوند. برعکس، به فعل‌هایی که علاوه بر فاعل یا نهاد، به اجزای دیگری مانند مفعول، متمم و مسند نیاز دارند، «فعل‌ متعدی» یا «فعل گذرا» گفته می‌شود. مثال‌هایی از فعل‌های لازم و متعدی فارسی را در جمله‌های زیر مشاهده می‌کنید.

در جمله اول، فعل «آمد» تنها با فاعل، یعنی «پدر» به کار رفته و یک جمله کامل را تشکیل داده است. بنابراین، فعل «آمد» لازم و ناگذر است. در جمله دوم، فعل «چید»، علاوه بر فاعل، به مفعول، یعنی «سیب» هم نیاز داشته است. اگر مفعول را از جمله دوم حذف کنیم، ساختار نحوی آن دچار مشکل می‌شود و معنای خود را از دست می‌دهد. با توجه به این نکته، نتیجه می‌گیریم که فعل «چید» در دسته فعل‌های متعدی و گذرا قرار می‌گیرد.

انواع فعل متعدی و گذرا

در بخش‌های قبلی این مطلب از مجله فرادرس، نشان دادیم که فعل لازم و متعدی چیست. همچنین کاربرد آن‌ها را در جمله‌های فارسی بررسی کردیم. اکنون باید این نکته را هم اضافه کنیم که فعل‌های متعدی انواع مختلفی دارند و به پنج دسته تقسیم می‌شوند. البته برای آشنایی بیشتر با انواع فعل‌های فارسی می‌توانید به فیلم آموزش ادبیات فارسی پایه هفتم مراجعه کنید. لینک این فیلم آموزشی در ادامه قرار داده شده است.

فعل‌های متعدی در زبان فارسی عبارتند از:

• فعل گذرا به مفعول
• فعل گذرا به متمم
• فعل گذرا به مسند
• فعل گذرا به مفعول و متمم
• فعل گذرا به مفعول و مسند

هر کدام از این فعل‌ها را در بخش‌های بعدی، با مثال توضیح می‌دهیم.

فعل گذرا به مفعول

به فعل‌هایی که علاوه بر فاعل یا نهاد، به مفعول هم نیاز دارند، فعل‌های گذرا به مفعول گفته می‌شود. در مثال‌های زیر، نمونه‌هایی از فعل‌های گذرا به مفعول را می‌بینید.

در جمله‌های بالا، فعل‌های «برمی‌دارد» و «انداخت» هر دو متعدی و از نوع گذرا به مفعول هستند، به این خاطر که با نهاد و مفعول به کار رفته‌اند.

برای تشخیص مفعول، ساده‌ترین راه این است که به نقش‌نمای مفعولی «را» توجه کنید. حرف «را» معمولاً بعد از مفعول قرار می‌گیرد و اسم یا گروه اسمی که قبل از آن می‌آید، نقش مفعول را به عهده دارد. در برخی مواقع، مفعول جمله بدون «را» به کار می‌رود. در این حالت، لازم است از سؤال‌های «چه چیزی را؟» و «چه کسی را؟» استفاده کنید. هرچه در جواب این سؤال‌ها بیاید، مفعول جمله است. به طور مثال اگر در مورد جمله‌های بالا بپرسید که «خواهرم چه چیز را برمی‌دارد؟» یا «گربه چه چیز را انداخت؟» پاسخ آن‌ها همان مفعول‌های جمله‌ها، یعنی «کتاب‌ها» و «ظرف» خواهد بود.

فعل گذرا به متمم

فعل‌هایی که علاوه بر فاعل یا نهاد، به متمم نیاز داشته باشند، فعل گذرا به متمم نامیده می‌شوند. در جمله‌هایی که با این فعل‌ها ساخته می‌شوند، از گروه حرف اضافه‌ای استفاده می‌شود. در مثال‌ زیر، کاربرد فعل‌های گذرا به متمم را مشاهده می‌کنید.

در جمله بالا، «معلم» فاعل جمله است و «به سؤال دانش‌آموزان» متمم آن به شمار می‌آید. فعل «جواب داد» نیز از نوع متعدی و گذرا به متمم است.

توجه داشته باشید که منظور از متمم در این بخش، متمم‌های فعلی است؛ یعنی متمم‌‌هایی که فعل به آن‌ها نیاز دارد و بدون آن‌ها جمله ناقص می‌ماند. متمم‌های قیدی هم در جمله‌های متعدی به کار می‌روند اما وجود آن‌ها اجباری نیست و فعل به آن‌ها نیازی ندارد. تفاوت متمم‌ها فعلی و قیدی را با توجه به مثال زیر بهتر می‌آموزید.

در جمله اول، «از شما» متمم فعل است و اگر آن را از جمله حذف کنیم، هم معنای جمله و هم ساختار آن ناقص می‌شود. برعکس، در جمله دوم، «از دیروز» متمم قیدی است و فعل به آن نیازی ندارد. می‌توانیم این متمم قیدی را از جمله حذف کنیم، بدون اینکه ساختار و معنای جمله ناقص شود.

تفاوت متمم فعلی و متمم قیدی در فیلم آموزش ادبیات فارسی پایه دهم فرادرس، به طور کامل توضیح داده شده است.

فعل گذرا به مسند

به آن دسته از فعل‌‌های متعدی که علاوه بر نهاد به مسند هم نیاز دارند، فعل گذرا به مسند گفته می‌شود. دو مورد از فعل‌های این چنینی در مثال‌های زیر نشان داده شده است.

«روشن» و «قدبلند» مسندهای جمله‌های بالا هستند. فعل‌های «شد» و «روشن» نیز در دسته فعل‌های متعدی و گذرا به مسند قرار می‌گیرند. فعل‌های این دسته را «فعل‌های اسنادی»، «فعل‌های رابط» یا «فعل‌های ربطی» نیز می‌نامند. از میان فعل‌های اسنادی فارسی می‌توان به «است»، «بود»، «شد»، «گشت» و «گردید» اشاره کرد.

نکته: فعل‌های گذرا به مسند با فاعل به کار نمی‌روند. این فعل‌ها در حقیقت با استفاده از نهاد یا مسند الیه و مسند، یک جمله کامل را تشکیل می‌دهند.

فعل گذرا به مفعول و متمم

فعل‌های گذرا به مفعول و متمم، فعل‌هایی هستند که برای ساخت یک جمله کامل و معنادار، علاوه بر فاعل به مفعول و متمم هم نیاز دارند. مثال‌هایی از فعل‌های گذرا به مفعول و متمم را در جمله‌های زیر مشاهده می‌کنید.

در جمله‌ اول، فعل متعدی «خوراند»، علاوه بر فاعل، یعنی «دکتر»، به گروه اسمی «دارو» به عنوان مفعول جمله و گروه حرف اضافه‌ای «به کودک» به عنوان متمم فعل نیاز داشته است. در جمله دوم نیز فعل متعدی «می‌چشاند»، با فاعل «لبخند مادر»، مفعول «طعم خوشبختی» و متمم «به من» به کار رفته است.

فعل گذرا به مفعول و مسند

فعل‌هایی که به غیر از نهاد به مفعول و مسند هم نیاز داشته باشند، فعل گذرا به مفعول و مسند نامیده می‌شوند. کاربرد این دسته از فعل‌های متعدی در مثال‌های زیر نشان داده شده است.

در جمله‌های بالا به ترتیب از مفعول‌های «فردوسی» و «تختی»، همچنین از مسندهای «شاعر بزرگ پارسی‌گوی» و «جهان پهلوان» استفاده شده است. فعل‌های «می‌دانند» و «می‌نامیدند» در دسته فعل‌های متعدی و گذرا به مفعول و مسند قرار می‌گیرند.

شناخت انواع فعل فارسی

در بخش‌های قبلی مطلب توضیح دادیم فعل لازم و متعدی چیست و به این نکته اشاره کردیم که فعل‌ها مهم‌ترین بخش جمله هستند و بیشترین بار معنایی را به مخاطب منتقل می‌کنند. از سوی دیگر، فعل‌ها هستند که تعیین می‌کنند چه عناصری باید در جمله به کار بروند. به طور مثال، فعل «آمدن» جمله‌ای می‌سازد که تنها به فاعل داشته باشد اما فعل «شنیدن» جمله‌ای را تشکیل می‌دهد که علاوه بر فاعل، مفعول هم داشته باشد. همن نکته نشان می‌دهد که آشنایی با فعل‌ها، همچنین شناخت ویژگی‌های اصلی آن‌ها تا چه حد اهمیت دارد.

برای اینکه با ساختار فعل‌ها و مشخصه‌های اصلی آن‌ها بیشتر آشنا شوید، توصیه می‌کنیم به فیلم‌ آموزشی زیر در فرادرس مراجعه کنید.

بعد از مشاهده این فیلم آموزشی، برای تکمیل اطلاعات خود در مورد فعل‌ها و کاربرد آن‌ها در زبان فارسی می‌توانید از فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس نیز کمک بگیرید.

به آن دسته از مخاطبانی که می‌خواهند دستور زبان فارسی را به طور دقیق‌تر بیاموزند و با انواع آرایه‌های ادبی هم آشنا شوند، پیشنهاد می‌کنیم از مجموعه فیلم‌های آموزشی زیر در فرادرس بهره ببرند.

فعل دو وجهی

اینکه فعل لازم و متعدی چیست، در بخش‌های قبلی این مطلب بررسی شد. در این بخش، قصد داریم یکی از مهم‌ترین فعل‌های فارسی را به لحاظ ناگذر یا گذرا بودن معرفی کنیم. برخی از فعل‌های فارسی هم می‌توانند به صورت لازم و ناگذر به کار بروند و هم به عنوان فعل متعدی و گذرا استفاده شوند. این دسته‌ها از فعل‌ها را «فعل دو وجهی» می‌نامیم. در کتاب‌های دستور زبان، به فعل‌های دو وجهی، «دوگانه» یا «ذووجهین» نیز گفته می‌شود. برای آشنایی بیشتر با فعل‌های دو وجهی و کاربرد آن‌ها به مثال‌های زیر دقت کنید.

هر دو جمله بالا با استفاده از فعل «شکست» ساخته شده‌اند. با این تفاوت که فعل «شکست» در جمله اول تنها با فاعل به کار رفته و از نوع فعل‌های لازم و ناگذر است. همین فعل در جمله دوم، علاوه بر فاعل، مفعول هم گرفته است. بنابراین، فعل متعدی به شمار می‌آید.

از میان رایج‌ترین فعل‌های دو وجهی فارسی می‌توان به این موارد اشاره کرد: ریختن، نوشتن، سوخت و… .

نکته: ساختار فعل‌های دو وجهی در حالت لازم و متعدی کاملاً یکسان است. اگر ساختار فعلی در حالت لازم و متعدی تغییر کند، دیگر نمی‌توان آن را فعل دو وجهی به شمار آورد. مانند فعل «افتاد» که از نوع فعل‌های لازم است اما اگر بخواهیم آن را به عنوان فعل متعدی استفاده کنیم، باید این فعل را به صورت «انداخت» دربیاوریم.

به کمک فیلم آموزش فارسی پایه نهم انواع فعل‌های فارسی و همچنین ساختار آن‌ها را به آسانی می‌آموزید.

روش تبدیل فعل لازم به متعدی

در بخش‌های پیشین این مطلب نشان دادیم که فعل لازم و متعدی چیست و فعل‌های متعدی چه انواعی دارند. ممکن است با مطالعه بخش‌های قبلی، تصور کنید که فعل‌های لازم و متعدی را هرگز نمی‌توان تغییر داد. باید بگوییم اتفاقاً در بسیاری از مواقع می‌توان فعل‌های لازم را به متعدی تبدیل کرد و ساختار جمله را نیز تغییر داد. برای تبدیل فعل‌‌های لازم به متعدی باید مراحل زیر را انجام دهید.

1. اضافه کردن پسوند «ان / انی» به فعل
2. اضافه کردن فاعل به جمله
3. صرف کردن فعل

در ادامه، هر کدام از این مراحل را با مثال توضیح می‌دهیم.

۱. اضافه کردن پسوند «ان/ انی» به فعل

برای تبدیل فعل‌های لازم به متعدی لازم است پسوند سببی‌ساز «ان» یا «انی» را بعد از مضارع فعل قرار دهید. به طور مثال، فعل «لرزیدند» در جمله «برگ‌ها لرزیدند» لازم است و تنها با فاعل یا نهاد به کار می‌رود. برای متعدی کردن این فعل ابتدا باید بن مضارع آن را تشخیص بدهیم. برای به دست آوردن بن مضارع فعل، ابتدا باید آن را به صورت فعل امر صرف کنید و سپس پیشوند «ب‍ـ» را از ابتدای آن حذف کند. آنچه باقی می‌ماند، بن مضارع فعل است؛ همان‌طور که در ادامه نشان داده شده است.

لرزیدند ← بلرز ← لرز

سپس باید پسوند «ان» یا «انی» را پس از بعد از بن مضارع فعل قرار دهید. بن مضارع «لرز» بعد از اضافه شدن پسوند به صورت زیر درمی‌آید.

لرز ← لرزان / لرزانی

نکته: حتی اگر فعل مورد نظر از نوع فعل ماضی یا فعل آینده باشد، باز هم باید پسوند «ان/انی» را پس از بن مضارع آن قرار بدهید. مانند فعل ماضی «پرید» که بعد از قرار گرفتن پسوند «ان» بعد از بن مضارع آن، به فعل متعدی «پراند» تبدیل می‌شود.

۲. اضافه کردن فاعل به جمله

پس از اینکه فعل لازم را به فعل متعدی تبدیل کردید، باید فاعل یا نهاد جمله را به صورت مفعول دربیاورید و فاعل جدید را به جمله اضافه کنید. در غیر این صورت، ساختار جمله و معنای آن دچار مشکل می‌شود. به طور مثال، در جمله «برگ‌ها لرزان» یا «برگ‌ها لرزانی»، فعل جمله متعدی شده است و بدون مفعول، معنا و ساختار آن ناقص می‌ماند. به همین دلیل باید گروه اسمی «برگ‌ها» را به صورت مفعول درآورید و فاعل جدید را به جمله اضافه کنید. این تغییرات در مثال زیر نشان داده شده است.

برگ‌ها لرزان / لرزانی ← ما برگ‌ها را لرزان / لرزانی

از آنجایی که در اغلب موارد، بعد از مفعول از نقش‌نمای «را» استفاده می‌شود، بعد از اینکه فاعل را به مفعول تبدیل کردید، باید این حرف را بعد از آن قرار بدهید. در مثال بالا، بعد از «برگ‌ها»، حرف «را» اضافه شده است.

توجه داشته باشید که در این مرحله، هنوز شناسه مناسب به فعل اضافه نشده است.

۳. صرف کردن فعل

بعد از اینکه فعل لازم را به صورت فعل متعدی درآوردید و فاعل جدید را به جمله اضافه کردید، باید فعل را مطابق با شخص و شمار فاعل جدید صرف کنید. در جمله زیر، فعل جمله مطابق با فاعل جدید، مجدداً صرف شده است.

ما برگ‌ها را لرزاندیم / لرزانیدیم

تمامی فعل‌های معلوم فارسی، اعم از لازم و متعدی، همواره مطابق با شخص و شمار فاعل یا نهاد جمله صرف می‌شوند. برای اینکه صرف فعل‌های فارسی را بهتر و بیشتر بیاموزید، پیشنهاد می‌کنیم از فیلم آموزش رایگان فعل در فارسی فرادرس کمک بگیرید.

نکته های تبدیل فعل لازم به متعدی

برای اینکه مراحل تبدیل فعل لازم به متعدی را بهتر بیاموزید، به نکته‌های زیر دقت کنید.

نکته ۱

برخی از فعل‌های لازم را نمی‌توان با وند «ان/انی» به صورت متعدی درآورد، مانند «افتادن» و «رفتن». اگر بخواهید این فعل‌ها را به صورت متعدی به کار ببرید، باید از فعل‌های دیگری مانند «انداختن» و «بُردن» استفاده کنید.

نکته ۲

برخی‌های از فعل‌های گذرا به مفعول را می‌توان با استفاده از پسوند «ان/انی» مجدداً به صورت متعدی و گذرا درآورد. در این صورت، فعل جمله علاوه بر مفعول، به متمم هم نیاز خواهد داشت. به این دسته از فعل‌ها، «فعل سببی» یا «دو مفعولی» گفته می‌شود. به طور مثال، فعل «خوردن» از نوع متعدی و گذرا به مفعول است. اگر پسوند «ان/انی» را به آن اضافه کنیم به صورت «خوراندن/خورانیدن» درمی‌آید. «خوراندن» فعل متعدی و گذرا به مفعول و متمم است.

نکته ۳

گاهی می‌توان فعل‌های دو وجهی را هم با استفاده از پسوند «ان/انی» به صورت متعدی درآورد. مانند «سوختن» که از نوع فعل‌های دو وجهی است اما می‌توان آن را به فعل «سوزاندن» تبدیل کرد و به عنوان فعل متعدی به کار برد.

روش تشخیص فعل لازم و متعدی

در بخش‌های قبلی این موضوع را بررسی کردیم که اصولاً فعل لازم و متعدی چیست و چگونه به کار می‌رود. در این بخش، نشان می‌دهیم که چطور می‌توان فعل‌های لازم و متعدی را در جمله یا خارج از جمله تشخیص داد.

پیش از اینکه مطالعه این بخش را آغاز کنید، توصیه می‌کنیم با مشاهده فیلم آموزش فارسی پایه نهم فرادرس، ساختار تمامی فعل‌های فارسی را بیاموزید و سپس به سراغ مطالب این بخش بروید. لینک این فیلم آموزشی در ادامه آورده شده است.

تشخیص فعل لازم و متعدی در جمله

برای اینکه بتوانید فعل‌های لازم و متعدی را به راحتی در جمله تشخیص بدهید، به نکته‌های زیر دقت کنید.

• اگر در جمله از حرف «را» استفاده شده باشد، معمولاً فعل آن جمله متعدی است.
• اگر در جمله از متمم فعلی استفاده شده باشد، فعل آن جمله از نوع متعدی است.
• اگر جمله تنها از یک گروه اسمی و یک گروه فعلی ساخته شده باشد، فعل جمله لازم است.
• اگر بتوان در مورد یک جمله سؤال‌های «چه چیز را؟» و «چه کس را؟» را پرسید، فعل آن جمله از نوع متعدی است.

تشخیص فعل لازم و متعدی خارج از جمله

گاهی فعل‌های لازم و متعدی را بدون اینکه در جمله به کار رفته باشند، می‌توان به آسانی از یکدیگر تشخیص داد. در این مورد، به نکته‌های زیر توجه کنید.

• فعل‌های اسنادی همیشه از نوع متعدی و گذرا به مسند هستند.
• فعل‌هایی که حرف اضافه اختصاصی دارند، متعدی هستند. مانند «گفتن به…» و «دریافت کردن از…»

نقش قید در ساختار فعل‌ لازم و متعدی

انواع قیدها یا گروه‌های قیدی آن بخش از جمله هستند که معنای کل جمله یا یکی از بخش‌های آن را مقید می‌کنند و آن را بیشتر توضیح می‌دهند. به طور مثال، در جمله زیر از قید زمان «دیروز» و قیدهای مکان «از خانه» و «تا مدرسه» استفاده شده است.

دیروز، از خانه تا مدرسه را دوچرخه‌سواری کردم.

مشخصه اصلی قیدها این است که می‌توان آن‌ها را از جمله حذف کرد، بدون اینکه ساختار جمله به هم بریزد. به عبارت دیگر، فعل جمله به آن‌ها نیازی ندارد و وجود قیدها در جمله اجباری نیست. با توجه به این نکته، متوجه می‌شویم که وجود یا عدم وجود قید در جمله تأثیری بر لازم یا متعدی بودن فعل ندارد. به عبارت دیگر، اگر فعل جمله لازم باشد، هر چقدر هم که به آن جمله، قید اضافه کنیم بازهم به صورت متعدی درنمی‌آید. همچنین اگر فعل جمله متعدی باشد، با حذف شدن قیدهای جمله، به فعل لازم تبدیل نمی‌شود. همه فعل‌های لازم و متعدی را می‌توان با یک یا چند قید به کار برد.

تشخیص فاعل یا نهاد محذوف

در برخی از زبان‌ها، مانند زبان فارسی، چنانچه فاعل یا نهاد جمله از نوع ضمیر باشد و تأکیدی بر آن صورت نگرفته باشد، می‌توان فاعل یا نهاد را از جمله حذف کرد. بدون اینکه ساخت جمله دچار مشکل شود. مانند جمله زیر که فاعل آن حذف شده است.

در راه مدرسه، دوستم را دیدم.

فاعل محذوف این جمله، ضمیر «من» است و به این خاطر که گوینده قصد تأکید بر آن را نداشته، از جمله حذف شده است. توجه داشته باشید که حذف شدن فاعل یا نهاد جمله، تأثیری بر لازم یا متعدی بودن فعل ندارد. به طور مثال اگر جمله‌ای با استفاده از فعل لازم ساخته شده باشد، چنانچه فاعل از جمله حذف شود، فعل جمله بازهم لازم خواهد بود. همچنین اگر فعل جمله متعدی باشد، حذف فاعل از آن جمله باعث نمی‌شود که آن فعل به صورت لازم دربیاید.

سؤالات متداول

اکنون که آموختید فعل لازم و متعدی چیست و چگونه در جملات فارسی به کار می‌رود، می‌توانید با مراجعه به مطالب این بخش، نکته‌های تکمیلی را نیز بیاموزید. در این مرحله، به برخی از پرسش‌های متداول در مورد فعل‌های ناگذر و گذرای فارسی اشاره شده و به آن‌ها پاسخ داده می‌شود.

آیا فعل‌های مجهول را هم می‌توان به دو دسته لازم و متعدی تقسیم کرد؟

بله، فعل‌های مجهول هم می‌توانند از نوع لازم یا متعدی باشند. به طور مثال، فعل جمله «شما دیده شدید»، لازم است اما در جمله «غذا به کودک خورانده شد»، فعل متعدی به کار رفته است.

آیا همه فعل‌های متعدی را می‌توان مجدداً با استفاده از پسوند «ان/انی» متعدی کرد؟

خیر، به طور مثال، فعل‌های اسنادی را که از نوع متعدی هستند، نمی‌توان با استفاده از این روش مجدداً به صورت متعدی درآورد.

تمرین فعل لازم و متعدی

در این بخش از مطلب فعل لازم و متعدی چیست، تمرین‌هایی برای یادگیری بهتر و مرور نکته‌های قبلی در اختیارتان قرار می‌گیرد. تمرین‌های این بخش شامل ۱۰ سؤال هستند. برای پاسخگویی به آن‌ها کافی است بعد از مطالعه صورت سؤال، گزینه مورد نظرتان را علامت بزنید. با کلیک روی گزینه «مشاهده جواب» می‌توانید پاسخ درست هر سؤال را مشاهده کنید.

بعد از پاسخگویی به همه سؤال‌ها، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» نمایش داده می‌شود. بعد از کلیک روی این گزینه، میزان امتیازهای دریافتی شما در این آزمون نشان داده می‌شود.

جمع بندی

در این مطلب از مجله فرادرس، نشان دادیم که فعل لازم و متعدی چیست و چگونه در جمله به کار می‌رود. در ادامه، انواع فعل‌های متعدی را بررسی کردیم و کاربرد آن‌ها را نشان دادیم. سپس به فعل‌های دو وجهی و کابرد آن‌ها در جمله اشاره کردیم. در مرحله بعد، نحوه تبدیل فعل لازم به متعدی را توضیح دادیم. در پایان نیز به تأثیر قیدها بر فعل‌های لازم و متعدی، اثرگذاری حذف فاعل بر فعل‌های لازم و متعدی پرداختیم. روش تشخیص فعل‌های لازم و متعدی از یکدیگر، موضوع دیگری است که در این مطلب شرح دادیم. در پایان، برخی از پرسش‌های متداول را در رابطه با فعل‌های لازم و متعدی مطرح کردیم و تمرین‌هایی را برای سنجش میزان یادگیری‌تان در اختیارتان قرار دادیم.