جنسیت اسامی در زبان فرانسه یکی از مقوله‌های مهم دستور زبان آن است. در زبان فرانسه دو جنس گرامری برای اسم‌ها وجود دارد؛ «مذکر» (masculin) که در لغت‌نامه‌ها آن را به اختصار با حرف (m) مقابل اسم‌ها مشاهده می‌کنید و «مونث» (féminin) به اختصارِ (f). ما می‌توانیم مونث یا مذکر بودن اسم در زبان فرانسه را با کمک پسوند یا «suffixe» دریابیم. این گرامر به ما کمک می‌کند که در انتخاب حروف تعریف و ساختن عبارت و جمله به زبان فرانسوی موفق عمل کنیم. به همین دلیل در ادامه این مطلب از «مجله فرادرس» اسامی مذکر و مونث و راه تشخیص آن‌ها از یکدیگر را با کمک مثال‌های متعدد، تمرین، تلفظ و ترجمه بررسی خواهیم کرد.
جنسیت اسامی در زبان فرانسه
برای آشنایی اولیه با جنسیت اسامی در زبان فرانسه، واژگان جدول زیر را مشاهده کنید که همگی از وسایل یک اتاق هستند، جنسیت هر اسم را با (nom masculin) برای مذکر و (nom féminin) برای مونث مشاهده می‌کنید.
| جنسیت اسامی وسایل یک اتاق | |
| معنی | اسم و جنسیت |
| لامپ | la lampe (nom féminin) |
| حوله | la serviette (nom féminin) |
| تختخواب | le lit (nom masculin) |
| فرش | le tapis (nom masculin) |
| کیف | le sac (nom masculin) |
| ساک | la valise (nom féminin) |
در ادامه این واژه‌ها را در قالب جمله به همراه ترجمه فارسی مشاهده می‌کنید.
La lampe éclaire la pièce sombre.
لامپ اتاق تاریک را روشن می‌کند.
La serviette douce est posée sur le bord de la piscine.
حوله نرم بر روی لبه استخر قرار دارد.
Le lit confortable invite au repos après une longue journée.
تختخواب راحت پس از یک روز طولانی آدمی را به استراحت دعوت می‌کند.
Le tapis coloré ajoute de la chaleur à la chambre.
فرش رنگارنگ گویی گرما به اتاق بخشیده است.
Le sac en cuir est sur la chaise.
کیف چرمی بر روی صندلی قرار دارد.
La valise lourde est prête pour le voyage à venir.
ساک سنگینی برای سفر آینده آماده است.
نکته: همان‌طور که دیدید، حروف تعریف در زبان فرانسه در کنار اسامی کمک بسیاری به شناسایی جنسیت آن می‌کند. در واقع در کنار اسامی مذکر، حرف تعریف «le» و در کنار اسامی مونث حرف تعریف «la» قرار دارد.
جنس مذکر در زبان فرانسه
در جدول زیر اسامی مذکر در زبان فرانسه را با توجه به پسوند طبقه‌بندی کرده‌ایم و در برای هرکدام مثالی آورده‌ایم.
| اسامی مذکر بر اساس پسوند | |
| اسم | پایانه |
| le maître, le résumé, le pré | -e/-é |
| le vendeur, le danseur | -eur |
| le musicien, le chien | -ien |
| le boucher, l’ouvrier | -(i)er |
| le baron, le patron استثنا: la boisson, la façon, la liaison, la maison, la raison, la rançon, la saison, la chanson |
-on |
| le traducteur | -teur |
| le garage, le sauvetage استثنا: la cage, l’image, la nage, la page, la plage, la rage |
-age |
| le journal, le cheval | -al |
| le bateau, le château استثنا: l’eau, la peau |
-eau |
| le segment, le présent استثنا: la jument |
-ent |
| le billet, le projet | -et |
| le fantasme, l’enthousiasme, le tourisme, le charisme | -asme / -isme |
| le cousin, le baldaquin | -in |
| l’arrosoir, le fermoir | -oir |
| le travail | -ail |
| le nord, le sud, l’est, l’ouest | جهت‌های جغرافیایی اصلی |
| le lundi, le jeudi, le dimanche février, avril, octobre l’été, le printemps, l’automne, l’hiver |
روزهای هفته ماه‌ها فصل‌ها |
| le sapin, le peuplier, le chêne | اسم درختان |
| le français, l’allemand, l’anglais | اسم زبان‌ها |
در ادامه اسامی مذکر موجود در جدول بالا را در جمله به همراه ترجمه فارسی مشاهده خواهید کرد.
Le maître enseigne avec passion.
معلم با اشتیاق تدریس می‌کند.
Le vendeur propose une réduction spéciale.
فروشنده تخفیف ویژه پیشنهاد می‌دهد.
Le musicien joue une mélodie enchanteresse.
نوازنده ملودی سحرآمیزی را اجرا می‌کند.
Le boucher coupe habilement la viande.
قصاب با مهارت گوشت را برش می‌زند.
Le baron possède un vaste domaine.
«بارون» یک ملک بزرگ دارد.
Le traducteur interprète les mots avec précision.
مترجم کلمات را با دقت تفسیر می‌کند.
Le sauvetage a eu lieu en mer agitée.
عملیات نجات در دریای پر از موج انجام شد.
L’image capture la beauté du coucher de soleil.
تصویر، زیبایی غروب آفتاب را ثبت کرده است.
Le journal rapporte les dernières nouvelles du monde.
روزنامه، آخرین اخبار جهان را گزارش می‌دهد.
Le bateau navigue doucement sur l’eau calme.
قایق به آرامی روی آب آرام حرکت می‌کند.
Le segment représente une partie de l’ensemble.
بخش یک قسمت از کل را نمایان می‌کند.
Le billet est prêt pour le voyage.
بلیت برای سفر آماده است.
Le charisme du leader inspire l’équipe.
جذابیت رهبر، به تیم الهام می‌دهد.
Le cousin arrive demain pour la fête.
دخترعمه فردا برای جشن می‌آید.
L’arrosoir aide à arroser les plantes.
آبپاش به آبیاری گیاهان کمک می‌کند.
Le travail acharné conduit au succès.
کار سخت به موفقیت منجر می‌شود.
Le nord est indiqué par la boussole.
شمال با قطب‌نما نشان داده می‌شود.
Le lundi est le début de la semaine de travail.
دوشنبه آغاز هفته کاری است.
L’été apporte des journées ensoleillées et chaudes.
تابستان روزهای آفتابی و گرم را به همراه دارد.
Le sapin est décoré pour les festivités de Noël.
درخت کاج برای جشن‌های کریسمس تزئین شده است.
Le français est une belle langue à apprendre.
فرانسه یک زبان زیبا برای یادگیری است.
جنس مونث در زبان فرانسه
در جدول زیر اسامی مونث در زبان فرانسه را با توجه به پایانه طبقه‌بندی کرده‌ایم و در مقابل برای هرکدام مثال آورده‌ایم.
| اسامی مونث بر اساس پایانه | |
| اسم | پایانه |
| la maîtresse | -esse |
| la vendeuse, la danseuse | -euse |
| la musicienne, la chienne | -ienne |
| la bouchère, l’ouvrière | -(i)ère |
| la baronne, la patronne | -onne |
| la traductrice | -trice |
| la pommade, la façade استثنا: le stade |
-ade |
| l’ambulance, l’essence استثنا: le silence |
-ance/-ence |
| l’arrivée, l’idée استثنا: le musée, le lycée, le trophée, l’apogée, le mausolée |
-ée |
| la demoiselle | -elle |
| la poussette, la cigarette | -ette |
| la géologie, la librairie استثنا: l’incendie |
-ie |
| la cuisine, la cabine | -ine |
| la surprise, la devise | -ise |
| la trouvaille | -aille |
| la pitié, la confidentialité استثنا: le comité, le côté, l’été, le pâté |
-t(i)é |
| la confiture, la culture استثنا: le murmure |
-ure |
| l’Europe, l’Asie | Les continents |
| la médecine, la philosophie, la chimie | Les disciplines |
در ادامه اسامی مونث در جدول بالا را در جمله به همراه ترجمه فارسی مشاهده خواهید کرد.
La maîtresse enseigne avec dévouement.
خانم معلم با روحیه فداکاری تدریس می‌کند.
La musicienne joue du violon avec passion.
نوازنده زن، ویولن را با اشتیاق می‌نوازد.
La bouchère propose des coupes de viande fraîche.
خانم قصاب برش‌های گوشت تازه ارائه می‌دهد.
La baronne organise une réception élégante.
خانم «بارون» یک مراسم مجلل برگزار می‌کند.
La traductrice transmet les idées d’une langue à une autre.
خانم مترجم ایده‌ها را از یک زبان به زبان دیگری منتقل می‌کند.
La pommade soulage la douleur musculaire.
پماد درد عضلانی را تسکین می‌دهد.
L’ambulance arrive rapidement sur les lieux de l’accident.
آمبولانس به سرعت به محل حادثه می‌رسد.
L’idée novatrice conduit à la réussite.
ایده نوآورانه به موفقیت منجر می‌شود.
La demoiselle porte une robe élégante.
دختر جوان لباس شیکی می‌پوشد.
La poussette facilite le déplacement du bébé.
کالسکه حرکت نوزاد را آسان می‌کند.
La géologie étudie la composition de la terre.
زمین‌شناسی ترکیبات زمین را مطالعه می‌کند.
La cuisine dégage une délicieuse odeur de repas.
در آشپزخانه بوی خوش غذا پیچیده است.
La trouvaille est un objet rare et précieux.
این یافته یک شی نادر و ارزشمند است.
La confidentialité des informations est primordiale.
محرمانه بودن اطلاعات بسیار اهمیت دارد.
La confiture est étalée généreusement sur la tartine.
مربای کافی روی نان مالیده شده است.
L’Europe est riche en histoire et en culture.
اروپا غنی از تاریخ و فرهنگ است.
La médecine moderne a fait d’énormes progrès.
پزشکی مدرن پیشرفت‌های زیادی کرده است.
سوالات رایج درباره جنسیت اسامی در زبان فرانسه
در ادامه مطلب سوالات رایج درباره مطلب «جنسیت اسامی در زبان فرانسه» را برای شما آورده‌ایم.
جنسیت اسامی در انسان و حیوانات چگونه است؟
درباره انسان و حیوان معمولاً جنسیت گرامری با جنسیت واقعی آن‌ها مطابقت می‌کند؛ یعنی آنکه مثلاً «le garçon» یعنی پسر، هم جنس گرامری اسم و هم جنس طبیعی آن مذکر است. برخی از اسامی حیوانات جنس ثابت دارند، مثلاً «خروس» (le coq) که جنس نر است و «مرغ» (la poule) که جنس ماده است. گاهی نیز برای حیوانات دیگر، می‌توانیم کلمه «mâle» یا «femelle» را قبل یا بعد از اسم اضافه کنیم. به عنوان مثال، «La souris mâle» به معنی موش نر است یا «La femelle du crocodile» جنس ماده تمساح است. همچنین نام‌هایی وجود دارند که می‌توانند به صورت همزمان در مذکر و مونث به یک شکل استفاده شوند، مثل «touriste» به معنی گردشگر.
جنسیت اسم مشاغل چیست؟
اسم مشاغل با توجه به سابقه تاریخی شغل‌ها در کشور فرانسه جنسیت گرامری دارد. بعضی از اسم شغل‌ها هم جنس مونث دارد و هم جنس مذکر، برخی فقط یکی از این دو و برخی هم در هر دو حالت به یک شکل نوشته می‌شود. در ادامه تمامی این موارد را برای شما فهرست کرده‌ایم.
- برخی اسامی شغل‌ها در جنس مونث تغییر نمی‌کنند چرا که به «e» ختم می‌شوند. به عنوان مثال خبرنگار چه مرد باشد چه زن به صورت (un/une journaliste) نوشته می‌شود، همین‌طور است «کتاب‌فروش» (un/une libraire)، «مترجم» (un/une interprète)، «وزیر» (un/une ministre) و…
- اما برخی از اسامی شغل‌ها که در گذشته فقط برای مردان کاربرد داشت، تنها در شکل مذکر وجود دارند. به عنوان مثال «مهندس» (un/une ingénieur)، «استاد» (un/une professeur)، «جراح» (un/une chirurgien) و…
- جنس مونث برای بسیاری از شغل‌ها در سال‌های اخیر ظاهر شده است. استفاده از جنس مونث متداول شده است اما الزامی نیست. به عنوان مثال «قاضی و دادستان» (/un magistrat une magistrate/une magistrat) را در نظر بگیرید، همین‌طور است «نویسنده» (un écrivain/une écrivaine/une écrivain) و…
- اسم برخی از شغل‌ها تنها به شکل مذکر وجود دارند مانند «لوله‌کش» (un plombier) و…
- اسم برخی از شغل‌ها تنها در جنس مونث وجود دارد مثلاً «ماما» (une sage-femme)، «مهماندار» (une hôtesse de l’air)، «خدمتکار» (une femme de ménage) و…
تمرین جنسیت اسامی در زبان فرانسه
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «جنسیت اسامی در زبان فرانسه»، می‌توانید از آزمونی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این آزمون شامل ۵ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسش‌ها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، می‌توانید نمره عملکردتان را مشاهده کنید و جواب‌های درست و نادرست را نیز ببینید.
تمرین اول
گزینه درست را انتخاب کنید.
1. Dans cette salle de concert_____
2. Ce plat est cuisiné avec_____
3. A la dernière minute, il a trouvé_____
une collection impressionnant
une collection impressionnante
5. La montagne offre_____
تمرین دوم
در نمونه‌های زیر با توجه به گرامر جنسیت اسامی در زبان فرانسه جای خالی را پر کنید.
Q1: J’ai ______surprise pour toi !
Q2: Quelle horreur, voilà _____sorcière !
Q3: C’est _____acteur très connu.
Q4: Je veux adopter ______chien.
Q5: Est-ce que tu as ______idée ?
جمع‌بندی مطلب جنسیت اسامی در زبان فرانسه
در این مطلب از «مجله فرادرس» به بررسی گرامر جنسیت اسامی در زبان فرانسه پرداختیم. در زبان فرانسه، برخی از اسامی مذکر و برخی مونث هستند و این جنسیت گرامری برای ساختن جمله‌ها و عبارات صحیح، استفاده درست از حروف تعریف و… ضروری است. پسوندها به ما کمک می‌کند تا جنسیت آن‌ها را شناسایی کنیم. اما بهترین راه برای یادگیری و به خاطر سپردن جنس اسامی، مشاهده آن‌ها در قالب جمله‌های متعدد است تا آن‌ها را با حروف تعریفشان به خاطر بسپاریم و جنسیت گرامری اسامی در ذهن ما باقی بماند.
source