سلب مسئولیت مطالب رپورتاژ آگهی: مجموعه‌ی «فرادرس» در تهیه‌ و تنظیم این محتوای تبلیغاتی نقشی نداشته و مسئولیتی راجع به صحت آن نمی‌پذیرد.

تراشکاران CNC نقش بسیار مهمی در تولید مدرن دارند. آن‌ها ماشین‌های CNC را تنظیم، راه‌اندازی و برنامه‌نویسی می‌کنند تا قطعات فلزی دقیق بسازند، نقشه‌ها را بخوانند، ابعاد را با ابزارهای دقیق کنترل کنند و کیفیت محصول را تضمین کنند. بازار کار دستگاه cnc تراش هر سال در حال پیشرفت است و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین حرفه‌های صنعتی به‌شمار می‌رود. ورود دستگاه‌های هوشمند، افزایش نیاز صنایع به قطعات دقیق و کمبود نیروی متخصص باعث شده مهارت کار با دستگاه تراش CNC در سال ۱۴۰۴ بیش از هر زمان دیگری ارزش پیدا کند. اگر قصد دارید وارد این حرفه شوید یا درآمد خود را افزایش دهید، در این مطلب همه چیز را درباره آینده شغلی، درآمد و عوامل مؤثر بر بازار کار تراش CNC به صورت واضح و کاربردی بررسی می‌کنیم.

جدول بررسی بازار کار تراشکاری CNC

به نقل از وب‌ سایت cncmachinist، تراشکاران CNC نقش بسیار مهمی در تولید مدرن دارند. آن‌ها ماشین‌های CNC را تنظیم، راه‌اندازی و برنامه‌نویسی می‌کنند تا قطعات فلزی دقیق بسازند، نقشه‌ها را بخوانند، ابعاد را با ابزارهای دقیق کنترل کنند و کیفیت محصول را تضمین کنند. در جدول زیر، بازار کار تراشکاری CNC را در ایران و خارج از ایران به طور خلاصه بررسی کرده‌ایم:

چرا بازار کار تراش CNC در سال ۱۴۰۴ رونق گرفته است؟

در سال ۱۴۰۴ چند اتفاق مهم باعث شده تراش CNC جزو «شغل‌های آینده‌دار» محسوب شود.

۱. نیاز شدید صنایع به قطعات دقیق

خودروسازی، هوافضا، نفت و گاز، پزشکی و حتی الکترونیک به قطعاتی نیاز دارند که با دست قابل تولید نیستند. CNC به‌عنوان دقیق‌ترین روش ماشین‌کاری وارد می‌شود.

۲. کمبود نیروی ماهر در ایران

بسیاری از کارگاه‌ها با مشکل کمبود نیرو روبه‌رو هستند و حاضرند برای یک اپراتور ماهر، حقوق بالا پرداخت کنند. کسی که مهارت واقعی داشته باشد، بیکار نمی‌ماند.

۳. افزایش کارگاه‌های کوچک و متوسط

کارگاه‌های زیادی در سال‌های اخیر CNC خریداری کرده‌اند و به دنبال نیرو یا پیمانکار تراشکاری هستند. این موضوع بازار کار را برای اپراتورها، برنامه‌نویسان و تراشکاران حرفه‌ای گسترده‌تر کرده است.

۴. درآمد بالاتر نسبت به مشاغل مشابه

تراشکار CNC از بسیاری از رشته‌های فنی دیگر درآمد بیشتری دارد؛ مخصوصاً اگر روی دستگاه‌های چندمحوره یا پروژه‌های پیچیده کار کند.

مهارت‌های مورد نیاز برای موفقیت در شغل تراشکاری

ازجمله مهارت‌های موردنیاز برای موفقیت در شغل تراشکاری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• تسلط بر دستگاه‌های تراش (دستی و CNC): آشنایی با نحوه کار، تنظیم ابزارها، و کنترل سرعت و عمق برش.
• نقشه‌خوانی صنعتی: توانایی خواندن نقشه‌های فنی، تلرانس‌ها و استانداردهای تولید.
• اندازه‌گیری و کنترل کیفیت: کار با ابزارهایی مانند کولیس، میکرومتر و گیج‌ها برای تولید قطعات دقیق.
• آشنایی با جنس مواد: شناخت رفتار فلزات مختلف هنگام تراش، انتخاب ابزار مناسب و تعیین سرعت براده‌برداری.
• تنظیم و تیز کردن ابزارها: توانایی انتخاب و آماده‌سازی قلم تراش و ابزارهای براده‌برداری.
• کار با کامپیوتر و نرم‌افزارهای CNC: برنامه‌نویسی G-code و کنترل دستگاه‌های CNC.

درآمد تراشکار CNC

میانگین درآمد  یک تراشکار بسته به مهارت، شهر، نوع دستگاه و نوع همکاری متفاوت است؛ اما به‌طور میانگین می‌توان مقادیر زیر را برای سطوح شغلی مختلف بیان کرد:

• اپراتور مبتدی: ۸ تا ۱۵ میلیون تومان
• اپراتور نیمه‌حرفه‌ای: ۱۵ تا ۳۵ میلیون تومان
• اپراتور و برنامه‌نویس حرفه‌ای (سه‌محور و چهارمحور): ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان
• متخصص دستگاه‌های پنج‌محور یا قطعات حساس: بیش از ۵۰ میلیون تومان

عوامل تأثیرگذار بر درآمد تراشکار CNC در ۱۴۰۴

عوامل مختلفی بر درآمد تراش cnc تراش وجود دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می‌کنیم.

۱. سطح مهارت و تخصص

هرچه مهارت بیشتری داشته باشید، درآمد بالاتری می‌گیرید:

• برنامه‌نویسی G-code
• آشنایی با تلرانس‌ها
• شناخت ابزارها
• توانایی تنظیم دقیق دستگاه
• کار روی متریال‌های مختلف (استیل، آلومینیوم، پلاستیک صنعتی، برنج و …)

اپراتور حرفه‌ای همیشه مشتری دارد.

۲. نوع دستگاه و تکنولوژی

دستگاه‌های پیشرفته‌تر = حقوق بیشتر. برای مثال، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• ۲ محوره: درآمد پایه
• ۳ محوره: متوسط
• ۴ و ۵ محوره: درآمد بالا
• دستگاه‌هایی با کنترلر FANUC ،Siemens ،Haas: تقاضای بیشتر

۳. نوع صنعت

درآمد بسته به نوع صنعت متفاوت است:

• هوافضا و پزشکی: بالاترین درآمد
• خودروسازی و قالب‌سازی: درآمد خوب و پایدار
• قطعه‌سازی‌های کوچک: درآمد متوسط ولی کار مداوم

۴. شهر و محل فعالیت

بازار شهرها تفاوت زیادی دارد که در این خصوص می‌توانیم موارد زیر را بیان کنیم:

• تهران، اصفهان، تبریز، کرج، مشهد: بیشترین تقاضا و درآمد
• شهرهای کوچک: کار کمتر، درآمد پایین‌تر

۵. استخدامی بودن یا کار آزاد

بسته به شرایط شغل، درآمد آن می‌تواند متفاوت باشد:

• کار استخدامی: درآمد ثابت، مسئولیت کمتر
• کار پیمانکاری یا کارگاه شخصی: درآمد بیشتر، اما ریسک و هزینه بالاتر

تجهیزات پایه تراشکاری

در فهرست زیر تجهیزات پایه تراشکاری را آورده‌ایم:

• «چاک» (Chuck): برای نگه‌داشتن قطعه کار روی دستگاه تراش.
• «مرغک» (Center / Lathe center): برای ثابت کردن قطعاتی که بین مراکز تراشیده می‌شوند.
• «تيل‌استاک» (Tailstock): قسمت پشتی دستگاه که به قطعه کار پشتیبانی می‌دهد.
• «صفحه کار» (Faceplate): برای نصب قطعه و گاهی جایگزین چاک.
• «Lathe Dog»: انتقال حرکت چرخشی از چاک/فیس‌پلیت به قطعه ثابت.

ابزار برشی

در فهرست زیر ابزارهای برشی تراشکاری (Cutting Tools) را آورده‌ایم:

• «اینسرت» (Insert): TNMG, DCMT، APKT،PCD، برای تراش عمومی و دقیق.
• «میله بورینگ» (Boring Bars): برای بزرگ یا دقیق کردن سوراخ‌ها.
• «ابزار شیارزنی» (Grooving Tools): ایجاد شیار روی قطعه.
• «ابزار چامفرینگ» (Chamfering Tool): ایجاد پخ یا زاویه‌دار کردن لبه قطعه.

ابزار نگهدارنده

در فهرست زیر ابزارهای نگهدارنده تراشکاری (Tool holding | Turret) را آورده‌ایم:

• «تورِت ابزار» (Tool Turret): نگه‌داری چند ابزار و تعویض اتوماتیک.
• «نگهدارنده سریع تغییر ابزار» (Quick-Change Tool Post): تعویض سریع ابزار بدون تنظیم زیاد.

سیستم کنترلی و متحرک‌سازی

در فهرست زیر ابزارهای مربوط به سیستم کنترلی و متحرک‌سازی را آورده‌ایم:

• «اسپیندل» (Spindle): قسمت دوار اصلی.
• پنل کنترل CNC: برای دادن دستورات G-code و تنظیم سرعت و خوراک.
• سیستم سرو موتور / سرو کنترل تغذیه: حرکت دقیق محورها و کنترل موقعیت ابزار.

ابزار اندازه‌گیری و جانبی

در فهرست زیر، چند ابزار اندازه‌گیری و جانبی در تراشکاری CNC را مشاهده می‌کنید:

• کولیس
• میکرومتر
• گیج‌ها
• نشانگر (Dial Indicator)

تجهیزات ایمنی

تجهیزات ایمنی تراشکاری CNC عبارت‌اند از:

• عینک محافظ
• دستکش ایمنی مناسب
• سیستم تهویه
• گیره ایمن برای قطعه

آینده شغلی تراش CNC تا ۵ سال آینده

اگر روند سال‌های اخیر ادامه داشته باشد، این حرفه تا سال ۱۴۰۹ رشد زیادی خواهد داشت. فناوری‌های جدید مثل اتوماسیون، دستگاه‌های رباتیک، پنج‌محوره‌ها و نرم‌افزارهای هوشمند باعث می‌شود نیاز به نیروهای حرفه‌ای بیشتر شود. کسی که در سال ۱۴۰۴ مهارت CNC را یاد بگیرد، تا سال‌ها بازار کار تضمینی خواهد داشت.

چگونه درآمد خود را در تراش CNC دو برابر کنیم؟

برای افزایش درآمد در حوزه تراش CNC، می‌توانیم از راهکارها و نکات زیر کمک بگیریم:

1. یادگیری نرم‌افزارهای طراحی و CAM
2. تخصص روی قطعات حساس و پیچیده
3. کار با دستگاه‌های پیشرفته‌تر
4. یادگیری کنترلرهای FANUC و Siemens
5. افزایش دقت و کاهش خطا
6. گرفتن پروژه‌های آزاد در کنار کار ثابت

سوالات متداول

در این بخش، به چند سوال متداول در مورد تراشکاری CNC پاسخ می‌دهیم.

1. آیا برای شروع کار با تراش CNC باید مدرک دانشگاهی داشته باشم؟

خیر. اکثر اپراتورها و برنامه‌نویسان CNC با آموزش‌های فنی، دوره‌های کوتاه‌مدت یا کارآموزی وارد بازار کار شده‌اند. مهارت عملی و تجربه واقعی بسیار مهم‌تر از مدرک است.

2. یادگیری تراش CNC چقدر زمان می‌برد؟

زمان یادگیری تراش CNC را در سطوح مختلف در فهرست زیر آورده‌ایم:

• مبتدی تا سطح پایه: ۱ تا ۳ ماه
• اپراتور نیمه‌حرفه‌ای: ۳ تا ۶ ماه
• اپراتور و برنامه‌نویس حرفه‌ای: ۶ ماه تا ۱ سال

3. بهترین شهرهای ایران برای پیدا کردن کار تراش CNC کدامند؟

تهران، اصفهان، تبریز، کرج و مشهد، به‌خصوص در صنایع خودرو، قالب‌سازی و قطعه‌سازی، فرصت‌های شغلی زیادی دارند.

4. آیا امکان مهاجرت با مهارت تراش CNC وجود دارد؟

بله. تراشکاری CNC یکی از مشاغل پرتقاضا در کشورهای صنعتی مثل آلمان، کانادا، استرالیا و ترکیه است. داشتن سابقه کار، نمونه‌کار و تسلط روی برنامه‌نویسی G-code شانس مهاجرت را بالا می‌برد.

جمع‌بندی

شغل تراش CNC در سال ۱۴۰۴ یکی از بهترین مسیرهای شغلی در حوزه صنعت است. کمبود نیروی متخصص، نیاز صنایع به قطعات دقیق، افزایش اتوماسیون و رشد کارگاه‌های کوچک باعث شده این حرفه بازاری دائمی و بسیار پرسود داشته باشد.اگر مهارت‌هایی مثل خواندن نقشه، اندازه‌گیری، برنامه‌نویسی G-code، شناخت ابزارها و کار با دستگاه‌های چندمحوره را یاد بگیرید، نه‌تنها بیکار نمی‌مانید بلکه می‌توانید درآمدی بالا و آینده‌ای کاملاً تضمینی برای خود بسازید. برای رشد بیشتر نیز تمرکز روی نرم‌افزارهای CAM، کار با دستگاه‌های پیشرفته، دقت بالا و گرفتن پروژه‌های آزاد بهترین مسیر است.